Προεδρικές εκλογές στη Βολιβία έναν χρόνο μετά την παραίτηση Μοράλες

Λίγο προτού συμπληρωθεί ένας χρόνος αφότου ο σοσιαλιστής πρώην πρόεδρος Έβο Μοράλες παραιτήθηκε καταγγέλλοντας πραξικόπημα, οι Βολιβιανοί καλούνται στις κάλπες για να εκλέξουν νέο πρόεδρο στη χώρα όπου επικρατεί πόλωση και απευθύνονται εκκλήσεις από διάφορες πλευρές να αποφευχθεί νέα πολιτική κρίση και νέα αιματοχυσία.

Για πρώτη φορά εδώ και είκοσι χρόνια, ο Έβο Μοράλες, ο πρώην πρόεδρος (2006-2019), εμβληματική μορφή της λατινοαμερικάνικης αριστεράς, δεν είναι υποψήφιος. Τη 10η Νοεμβρίου 2019, ανακοίνωνε την παραίτησή του εν μέσω πολιτικής κρίσης, με την αντιπολίτευση να τον κατηγορεί για νοθεία, ενώ είχε μόλις κερδίσει τέταρτη θητεία.

Ο υποψήφιος της παράταξής του, του Κινήματος προς τον Σοσιαλισμό (MAS), ο πρώην υπουργός Οικονομίας Λουίς Άρσε, 57 ετών, και ο βασικός αντίπαλός του, ο κεντροδεξιός πρώην πρόεδρος Κάρλος Μέσα, 67 ετών, θεωρούνται τα φαβορί μεταξύ των υποψηφίων.

Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις ο Άρσε, που θεωρείται ο πατέρας του βολιβιανού οικονομικού «θαύματος» της περιόδου του Μοράλες, προηγείται στις προθέσεις ψήφου ενόψει του πρώτου γύρου σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις, ωστόσο δεν αναμένεται να κερδίσει και άρα θα χρειαστεί δεύτερος, που προβλέπεται να διεξαχθεί την 29η Νοεμβρίου.

Περίπου 7,3 εκατομμύρια πολίτες έχουν δικαίωμα ψήφου και καλούνται στις κάλπες για να εκλέξουν νέο πρόεδρο, αντιπρόεδρο και να ανανεώσουν τη σύνθεση του Κογκρέσου. Στο απερχόμενο κυριαρχούσε το MAS. Εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού, η εκστρατεία έγινε κυρίως μέσω Διαδικτύου και ειδικά στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης.

Τα εκλογικά τμήματα ανοίγουν στις 08:00 (15:00 ώρα Ελλάδας) και θα κλείσουν στις 17:00 (τα μεσάνυχτα ώρα Ελλάδας). Το εκλογοδικείο τόνισε χθες Σάββατο ότι, για να αποφευχθεί η δημιουργία αβεβαιοτήτων και εντάσεων, «δεν θα έχουμε επίσημο και οριστικό αποτέλεσμα το βράδυ της Κυριακής», θα χρειαστούν «κάποιες ώρες επιπλέον και είναι σημαντικό οι πολίτες να δείξουν υπομονή», πάντως «το αποτέλεσμα θα είναι αξιόπιστο, έστω κι αν ανακοινωθεί λίγο πιο αργά», ανέφερε ο πρόεδρος του TSE Σαλβαδόρ Ρομέρο.

«Αυτές οι εκλογές ανοίγουν έναν νέο κύκλο στην πολιτική ιστορία της χώρας» θα σηματοδοτήσουν «το τέλος του κύκλου της κυβέρνησης του Έβο Μοράλες και της πολιτικής κρίσης. Ελπίζουμε ότι θα ανοίξουν μια διαδικασία ισχυροποίησης των θεσμών», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο πολιτολόγος Κάρλος Κορδέρο του Universidad Mayor de San Andrés (UMSA).

Η ψηφοφορία θα σημάνει επίσης το τέλος της μεταβατικής κυβέρνησης, που βρίσκεται στην εξουσία μετά την παραίτηση του Μοράλες υπό την Τζανίνε Άνιες, πρώην γερουσιάστρια της δεξιάς, η οποία εντέλει απέσυρε την υποψηφιότητά της για την προεδρία, δεχόμενη έντονες επικρίσεις για τον τρόπο που χειρίστηκε την πανδημία του κορωνοϊού.

Η χώρα των 11 εκατομμυρίων κατοίκων μετράει 8.400 νεκρούς εξαιτίας της COVID-19.

Έπειτα από μια πολύ τεταμένη εκστρατεία, πολλοί Βολιβιανοί φοβούνται επανάληψη των βιαιοτήτων πριν από και μετά τον εξαναγκασμό του Μοράλες σε παραίτηση, στις οποίες σκοτώθηκαν τουλάχιστον 36 άνθρωποι. Στις πλουσιότερες συνοικίες της Λα Πας και άλλων πόλεων, όσοι μπορούν βγήκαν τις τελευταίες ημέρες για να κάνουν προμήθειες σε τρόφιμα, καύσιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης.

Ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ), η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ένωση Εκλογικών Οργανώσεων της Αμερικής (UNIORE) και το Ίδρυμα Κάρτερ έστειλαν παρατηρητές.

Οι εκκλήσεις να επικρατήσει ηρεμία πολλαπλασιάστηκαν τελευταία, με τον ΟΗΕ, την ΕΕ και την καθολική εκκλησία να απευθύνουν εκκλήσεις να υπάρξει «ειρηνική» ψηφοφορία και το αποτέλεσμα να γίνει σεβαστό.

Βάσει του Συντάγματος της Βολιβίας, ανακηρύσσεται νικητής από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών κάποιος υποψήφιος αν συγκεντρώνει το 50% συν μία ψήφο ή το 40% και έχει διαφορά 10 εκατοστιαίων μονάδων από τον πλησιέστερο αντίπαλό του. Αν όχι, διεξάγεται ο δεύτερος γύρος.

Το 2019, η καταμέτρηση είχε διακοπεί για πάνω από 20 ώρες. Όταν ξανάρχισε, ο Μοράλες ανακηρύχθηκε νικητής από τον πρώτο γύρο. Μερικές ημέρες αργότερα, ο ΟΑΚ έκανε λόγο για παρατυπίες.

Αντίπαλοι και υποστηρικτές του MAS βγήκαν στους δρόμους και ξέσπασαν πολλά βίαια επεισόδια. Ο Μοράλες, πιεζόμενος από την αστυνομία και στον στρατό που τον εγκατέλειψαν, εντέλει παραιτήθηκε, προτού φύγει από τη χώρα και ζητήσει πολιτικό άσυλο, αρχικά στο Μεξικό, κατόπιν στην Αργεντινή.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ