ΕΚ: Από τα #PanamaPapers στη δολοφονία - Βραβείο δημοσιογραφίας προς τιμήν της Γκαλίζια 

Το ΕΚ θεσπίζει βραβείο δημοσιογραφίας "Caruana Galizia" το οποίο απονέμεται στην επέτειο της δολοφονίας της Μαλτέζας δημοσιογράφου Δάφνης Καρουάνα Γκαλίζια προς τιμήν της και για την υπεράσπιση των αρχών και αξιών της ΕΕ.

"Το ΕΚ θεωρεί το ζήτημα της προστασίας της ελευθερίας του Τύπου σε όλο τον κόσμο ζωτικής σημασίας για τις δημοκρατικές κοινωνίες και ιδιαιτέρως της προστασίας των δημοσιογράφων που ασχολούνται με την ερευνητική δημοσιογραφία κατά την άσκηση των καθηκόντων τους", σημειώνεται στην ανακοίνωση του ΕΚ.


Η τελετή θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά την Παρασκευή 16 Οκτωβρίου, 13.30-14.00 (ώρα Ελλάδος), με τη συμμετοχή του γιού της δολοφονημένης δημοσιογράφου, Άντριου, από το Σπίτι της Ευρώπης στην Μάλτα. Συντονιστές θα είναι η αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Χέιντι Χαουτάλα (Πράσινοι, Φινλανδία) και ο ευρωβουλευτής Νταβίντ Κάζα (ΕΛΚ, Μάλτα).

Η διαχείριση του βραβείου θα πραγματοποιείται από ανεξάρτητο συνεργάτη-μέσο ενημέρωσης με έδρα την ΕΕ, προκειμένου να προστατευθεί η ανεξαρτησία του βραβείου και το έργο των ΜΜΕ.

Η διαδικασία επιλογής

Σύντομα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα ξεκινήσει τη διαδικασία επιλογής ενός ανεξάρτητου οργανισμού ο οποίος θα καθορίσει λεπτομερώς τα κριτήρια για την απονομή του βραβείου και θα αποφασίσει ποιοι θα συμμετάσχουν στην κριτική επιτροπή. Η πρόσκληση υποβολής αιτήσεων για την επιλογή του οργανισμού αυτού θα προκηρυχθεί πριν από το τέλος του 2020.

Η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για υποβολή αιτήσεων υποψηφιότητας για το βραβείο θα προκηρυχθεί κοντά στις 3 Μαΐου 2021 - Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου. Η ετήσια τελετή απονομής του βραβείου θα πραγματοποιείται κάθε χρόνο σε ημερομηνία κοντινή με την επέτειο του θανάτου της Δάφνης Καρουάνα Γκαλίτζια.

Υπενθυμίζεται ότι η Καρουάνα Γκαλίζια ήταν Μαλτέζα δημοσιογράφος και blogger, η οποία δολοφονήθηκε σε βομβιστική επίθεση στο αυτοκίνητό της στις 16 Οκτωβρίου 2017. Εξειδικευόταν στην ερευνητική δημοσιογραφία και έκανε ρεπορτάζ για την κυβερνητική διαφθορά, το ξέπλυμα χρήματος και το οργανωμένο έγκλημα.

Ποια ήταν η Καρουάνα Γκαλίτζια

Η Καρουάνα Γκαλιζία γεννήθηκε ως Δάφνη Ανν Βέγια στις 26 Αυγούστου 1964 στην Σλιέμα, με πατέρα τον Μάικλ Άλφρεντ Βέγια (Michael Alfred Vella) και μητέρα την Ρόουζ Μαρί Βέγια (Rose Marie Vella), το γένος Μάμο (Mamo). Σπούδασε στο Μοναστήρι της Αγίας Ντόροθι στην Μντίνα και στο Κολλέγιο του Αγίου Αλοΰσιου στην Μπιρκιρκάρα, πριν συνεχίσει στο Πανεπιστήμιο της Μάλτας και αποφοιτήσει με BA (Hons.) στην αρχαιολογία το 1997.

Παντρεύτηκε τον Πίτερ Καρουάνα Γκαλιζία (Peter Caruana Galizia) το 1985 και απέκτησε τρεις γιους: τον Μάθιου Μαρκ Τζον (Matthew Mark John), τον Άντριου Μάικλ Λούις (Andrew Michael Louis) και τον Πολ Άντονι Έντουαρντ (Paul Anthony Edward). Ο Μάθιου είναι μέλος της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητικών Δημοσιογράφων (International Consortium of Investigative Journalists, ICIJ). Η Δάφνη ζούσε στην Μπιντνίζα, ένα χωριουδάκι στα όρια της Μόστα.

Η Καρουάνα Γκαλιζία άρχισε να εργάζεται ως δημοσιογράφος το 1987. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ήταν τακτική αρθρογράφος με την εφημερίδα The Sunday Times of Malta και συνεργαζόμενη συντάκτης της The Malta Independent. Παρέμεινε αρθρογράφος με τις The Malta Independent και The Malta Independent on Sunday και συντάκτης του περιοδικού Taste & Flair. Διατηρούσε ένα ιστολόγιο με τίτλο Running Commentary, το οποίο περιλάμβανε ερευνητικό ρεπορτάζ και σχόλια σχετικά με ορισμένα άτομα, κάποια από τα οποία κατηγορήθηκαν ως προσωπικές επιθέσεις. Το ιστολόγιο ήταν μία από τις πιο δημοφιλείς ιστοσελίδες στην Μάλτα.

Το αμφιλεγόμενο αυτό ιστολόγιό της είχε ως αποτέλεσμα πολλές νομικές διαμάχες. Το 2010 σε αυτό επέκρινε την Ανακρίτρια Σκέρι Χερέρα (Magistrate Dr Consuelo Scerri Herrera), η οποία στη συνέχεια την μήνυσε για συκοφαντία και δυσφήμιση. Η μήνυση αποσύρθηκε τον Νοέμβριο του 2011.[12]

Συνελήφθη στις 8 Μαρτίου 2013 για παραβίαση της προεκλογικής σιωπής την ημέρα πριν από τις γενικές εκλογές του 2013, αφότου ανάρτησε βίντεο τα οποία σατίριζαν τον τότε ηγέτη της αντιπολίτευσης Τζόζεφ Μουσκάτ. Ανακρίθηκε από την αστυνομία πριν αφεθεί ελεύθερη μετά από λίγες ώρες.

Τα Panama papers

Μέσω της σχέσης του γιου της με την ICIJ, η Καρουάνα Γκαλιζία γνώριζε την εμπλοκή του Υπουργού Κόνραντ Μίτσι (Konrad Mizzi) και του Προσωπάρχη του Γραφείου του Κιθ Σέμπρι (Keith Schembri) με εταιρείες στον Παναμά, πριν από την διαρροή των Εγγράφων του Παναμά τον Απρίλιο του 2016. Στις 22 Φεβρουαρίου άφησε να εννοηθεί στο ιστολόγιό της Running Commentary ότι ο Μίτσι είχε διασυνδέσεις με τον Παναμά και τη Νέα Ζηλανδία. Αυτό ανάγκασε τον Υπουργό να αποκαλύψει την ύπαρξη του Καταπιστεύματος Ροτορούα (Rotorua Trust), ένα οικογενειακό καταπίστευμα καταχωρημένο στην Νέα Ζηλανδία, δύο μέρες αργότερα. Στις 25 Φεβρουαρίου η Καρουάνα Γκαλιζία αποκάλυψε ότι ο Σκέμπρι ήταν επίσης ιδιοκτήτης ενός άλλου καταπιστεύματος στη Νέα Ζηλανδία, το οποίο με τη σειρά του εμφανιζόταν ως ιδιοκτήτης μιας εταιρείας στον Παναμά.

Η διαρροή του Απριλίου του 2016 επιβεβαίωσε ότι ο Μίτσι κατείχε την παναμέζικη εταιρεία "Hearnville Inc." και ότι ο Μίτσι και ο Σκέμπρι είχαν επίσης ανοίξει μια άλλη εταιρεία, την "Tillgate Inc." Οι εταιρείες ήταν επίσης ιδιοκτησία της "Orion Trust New Zealand Limited", η οποία είναι η ίδια καταπιστευματοδόχος εταιρεία των Μίτσι και Σκέμπρι, για τις εταιρείες τους "Rotorua" και "Haast", αντίστοιχα.

Ως το πρώτο άτομο που δημοσίευσε την είδηση για την εμπλοκή των Μίτσι και Σκέμπρι στον Παναμά, κατονομάστηκε από το Politico ως ένας από τους "28 ανθρώπους που διαμορφώνουν, διαταράσσουν και ανακατεύουν την Ευρώπη." Το Politico την περιέγραψε ως "μόνη-γυναίκα WikiLeaks, σταυροφόρο ενάντια στην αδιαφάνεια και διαφθορά στη Μάλτα."

Το 2017 ισχυρίστηκε ότι η "Egrant", μια άλλη εταιρεία στον Παναμά, ανήκε στην Μισέλ Μούσκατ (Michelle Muscat), την σύζυγο του Πρωθυπουργού Τζόζεφ Μούσκατ. Αυτοί οι ισχυρισμοί οδήγησαν τον Μούσκατ να προκηρύξει τις γενικές εκλογές του Ιουνίου του 2017, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την παραμονή του Εργατικού Κόμματος του στην κυβέρνηση. Μετά τις εκλογές η Καρουάνα Γκαλιζία ήταν επίσης σκληρή κριτικός του νέου ηγέτη της αντιπολίτευσης του Εθνικιστικού Κόμματος, Άντριαν Ντίλια (Adrian Delia).

Θάνατος

Γύρω στις 3 μ.μ. στις 16 Οκτωβρίου 2017, η Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία δολοφονήθηκε κοντά στο σπίτι της στην Μπιντνίζα, στο νοικιασμένο Peugeot 108 της, όταν το παγιδευμένο αυτοκίνητο εξερράγη. Η μεγάλη έκρηξη άφησε το όχημα διάσπαρτο σε πολλά κομμάτια, στα κοντινά χωράφια. Ήταν στη θέση του οδηγού. Λείψανά της βρέθηκαν από το γιο της Μάθιου 80 μέτρα μακριά από το σημείο της έκρηξης, αφότου άκουσε την έκρηξη από το σπίτι τους.[20] Εγραψε στο Facebook: "κοίταξα κάτω και εκεί ήταν μέρη του σώματος της μητέρας μου παντού τριγύρω μου". Ο θάνατός της σηματοδοτεί την πέμπτη επίθεση με παγιδευμένο με βόμβα αυτοκίνητο στην Μάλτα τα τελευταία δύο έτη.

Η Καρουάνα Γκαλιζία φέρεται να είχε καταγγείλει στην αστυνομία ότι απειλείτο περίπου δύο εβδομάδες πριν το θάνατό της. Εκτός της περιόδου των εκλογών, το σπίτι της δεν ήταν υπό αστυνομική προστασία από το 2010. Ο δράστης είναι προς το παρόν άγνωστος.[21] Η τελευταία ανάρτηση στο ιστολόγιό της πριν φύγει για το το αυτοκίνητο της έγραφε "Υπάρχουν παντού απατεώνες όπου και να κοιτάξει κανείς τώρα. Η κατάσταση είναι απελπιστική."[22]



Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / THETOC.GR