Υψηλοί τόνοι με λιγότερα μποφόρ...

Η ένταση που δημιουργήθηκε από την έκδοση της τουρκικής navtex διατηρήθηκε και χθες, αν και οι παρεμβάσεις που υπήρξαν από τις ΗΠΑ και κυρίως από τη Γερμανία έδειξαν να οδηγείται σε σταδιακή εκτόνωση. Η Αθήνα διεμήνυσε προς διάφορες κατευθύνσεις ότι δεν σκοπεύει να μείνει με σταυρωμένα τα χέρια παρακολουθώντας τις τουρκικές ενέργειες. Το μήνυμα μεταφέρθηκε διά δηλώσεων τόσο από την Ουάσινγκτον και τις Βρυξέλλες όσο και από το Βερολίνο, καθώς η Γερμανία αυτή την περίοδο προεδρεύει της ΕΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Πάντως πηγές του ΓΕΕΘΑ ανέφεραν πως η κατάσταση παραμένει αμετάβλητη και η Αθήνα παρακολουθεί στενά τις κινήσεις των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων.

Διάταξη ναυμαχίας

Αν και οι πληροφορίες παραμένουν συγκεχυμένες, η Τουρκία έθεσε σε κινητοποίηση το ναυτικό της βγάζοντας στο Νοτιοανατολικό Αιγαίο 18 σκάφη. Η κίνηση αυτή έθεσε σε συναγερμό την Ελλάδα, και με εντολή του αρχηγού ΓΕΕΘΑ, στρατηγού Κ. Φλώρου, το Πολεμικό Ναυτικό κινήθηκε με φρεγάτες, υποβρύχια και ταχέα σκάφη στην περιοχή, δίνοντας το μήνυμα ότι η κλιμάκωση εκ μέρους της Τουρκίας δεν θα μείνει αναπάντητη. Την ίδια ώρα, το ερευνητικό σκάφος Oruc Reis παρέμενε μέχρι χθες βράδυ αγκυροβολημένο στο λιμάνι της Αττάλειας, όπως και δύο φρεγάτες που έχουν αναλάβει ρόλο προστασίας του. Μετά από τις διεθνείς αντιδράσεις τα τουρκικά πολεμικά σκάφη που είχαν παραταχθεί στην περιοχή κινήθηκαν σε άλλες θέσεις και απέναντι από το Καστελόριζο παρέμειναν τρεις φρεγάτες χωρίς να κάνουν κινήσεις.

Το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι έπαιξαν –όχι για πρώτη φορά– και τουρκικά και ελληνικά αεροσκάφη. Τουρκικά F-16 που συμμετείχαν σε άσκηση σε διεθνή εναέριο χώρο κινήθηκαν προς το σύμπλεγμα των ελληνικών νησιών και παραβίασαν τον ελληνικό εναέριο χώρο. Ακολούθησε αναχαίτισή τους από ελληνικά αεροσκάφη, ενώ έγιναν και εικονικές αερομαχίες πάνω από το Καστελόριζο.



Παρέμβαση Μέρκελ

Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, η οποία είχε μεσολαβήσει για τη μυστική συνάντηση στο Βερολίνο ώστε να λειτουργήσουν οι δίαυλοι επικοινωνίας Αθηνών - Άγκυρας, δεν θα επιθυμούσε σε καμία περίπτωση να σημαδευτεί η προεδρία της χώρας της στην ΕΕ και στο ΣΑ του ΟΗΕ με μια ελληνοτουρκική σύγκρουση. Για τον λόγο αυτό ανέλαβε πρωτοβουλία επικοινωνώντας με τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη και τον Τούρκο Πρόεδρο Τ. Ερντογάν. Παράλληλα είχε φροντίσει διά του Υπουργείου Εξωτερικών να στείλει και μήνυμα προς την Άγκυρα για τερματισμό των μονομερών ενεργειών στο Καστελόριζο. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας «Bild», η Γερμανίδα καγκελάριος απέτρεψε στο παρά πέντε ελληνοτουρκική σύρραξη, κάτι που δεν επιβεβαιώνουν πηγές στην Αθήνα, καθώς τα πράγματα δεν είχαν φτάσει σε οριακό σημείο.



Σταματήστε τώρα

Το γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών με δήλωση του εκπροσώπου του ξεκαθάρισε πως διάλογος με την Τουρκία θα υπάρξει μόνον εάν αυτή εγκαταλείψει τις προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, σημειώνοντας πως «πρέπει να τηρηθεί το διεθνές δίκαιο και πρόοδος στις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας θα είναι μόνο τότε εφικτή, εάν η Τουρκία εγκαταλείψει τις προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο». Στο ίδιο μήκος κύματος είχαν κινηθεί και οι δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος προχθές βρισκόταν στην Αθήνα και συναντήθηκε τόσο με τον ομόλογό του Νίκο Δένδια όσο και με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Δηλώσεις έγιναν και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ζητούσε αποκλιμάκωση της έντασης που δημιούργησε η Τουρκία, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος είχαν κινηθεί και οι ΗΠΑ, καθώς το State Department είχε ζητήσει από την Τουρκία να σταματήσει τις επιχειρήσεις της στο Καστελόριζο.



Navtex Ελλάδας – Κύπρου

Η Ελλάδα προέβη σε αυστηρό διάβημα προς την Τουρκία, εκδίδοντας παράλληλα δική της navtex μαζί με την Κύπρο για την ίδια περιοχή που είχε δεσμεύσει η Τουρκία. Μάλιστα κλήθηκαν τα πλοία που πλέουν στην περιοχή να αγνοήσουν την τουρκική navtex ως παράνομη. Η navtex της Ελλάδας και της Κύπρου ισχύει έως τις 12 Αυγούστου.

Η Άγκυρα με ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών υποστήριξε πως η θαλάσσια περιοχή όπου θα κάνει έρευνες το Oruc Reis βρίσκεται εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας και σε χώρο που έχει αδειοδοτηθεί για έρευνες από την ΤΡΑΟ (κρατική τουρκική εταιρεία πετρελαίου). Στην ανακοίνωση αναφέρεται πως στην ίδια περιοχή είχε πραγματοποιήσει έρευνες στο παρελθόν και το ερευνητικό σκάφος Barbaros. Κατά την Τουρκία οι απαιτήσεις της Ελλάδας είναι μαξιμαλιστικές και αντίκεινται «στο διεθνές δίκαιο, στο εθιμικό δίκαιο και στις δικαστικές αποφάσεις».



Στους ίδιους τόνους

Χθες συνεδρίασε το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας, το οποίο με ανακοίνωσή του εξέφρασε «την ισχυρή αποφασιστικότητά του για προστασία των δικαιωμάτων και συμφερόντων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο τα οποία απορρέουν από το διεθνές δίκαιο». Σε σχέση με την Κύπρο «τονίστηκε η αποφασιστικότητα να μην επιτραπούν οι προσπάθειες χωρών να αγνοούν την ύπαρξη της τουρκικής κοινότητας και τα δικαιώματά της, όπως και να μην επιτραπούν οι προσπάθειες που θα πλήξουν το περιβάλλον ασφάλειας και σταθερότητας». Η απουσία απειλών και προειδοποιήσεων θεωρείται ένδειξη της προσπάθειας να κρατηθούν χαμηλοί τόνοι και να υπάρξει αποκλιμάκωση στην παρούσα φάση. Η Τουρκία ωστόσο θα συνεχίσει να διεκδικεί ρόλο στα ενεργειακά πράγματα, τόσο στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου όσο και στο Αιγαίο, σε σχέση με την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας των ελληνικών νησιών.