Αφιέρωμα: Οι αθλητές που άλλαξαν υπηκοότητα και θριάμβευσαν

Το περασμένο σαββατοκύριακο η Γαλλία πέτυχε την έκπληξη στο Fed Cup, που φιλοξενήθηκε στο Περθ της Αυστραλίας, καθώς κατέκτησε τον πρώτο της τίτλο στην διοργάνωση μετά από δεκαέξι χρόνια, επικρατώντας με 3-2 της Αυστραλίας.

Η «οικοδέσποινα» παρατάχθηκε με την επικεφαλής της παγκόσμιας κατάταξης, Ασλεϊ Μπάρτι και την -γεννημένη στο Ζάγκρεμπ- Αϊλα Τομλιάνοβιτς.

Η 26χρονη πρωταθλήτρια που βρίσκεται στο Νο 43 του κόσμου, πήρε το 2018 την αυστραλιανή υπηκοότητα και αφού προηγουμένως είχε εκπροσωπήσει την αχανή ήπειρο σε αρκετά τουρνουά, όπως έπραξε και με την πατρίδα της. Ομως αυτή, ήταν η πρώτη φορά που αγωνίσθηκε στην εθνική Αυστραλίας, κάτι που όπως φαίνεται θα συνεχίσει να κάνει και στο μέλλον.

Οπως είναι φυσικό, η Τομλιάνοβιτς δεν αποτελεί μοναδική περίπτωση αθλητή που επέλεξε ν΄ αλλάξει υπηκοότητα και διέπρεψε στους αγωνιστικούς χώρους.

Το 1994, ο Νιγηριανός, Φράνσις Ομπικβέλου πήγε στην Λισαβόνα, προκειμένου να λάβει μέρος στο παγκόσμιο πρωτάθλημα στίβου νέων. Και προτίμησε να μην επιστρέψει στην πατρίδα του, παραμένοντας στην Πορτογαλία.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ (2000) επρόκειτο να εκπροσωπήσει την Νιγηρία, αλλά τραυματίσθηκε κι «εγκαταλείφθηκε» από την ομοσπονδία της χώρας του. Αυτή η τραυματική εμπειρία, τον οδήγησε στην απόφαση να ζητήσει την πορτογαλική υπηκοότητα, την οποία κι έλαβε το 2001.

Τρία χρόνια αργότερα, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο στα 100 μέτρα με επίδοση 9.86 (σ.σ. το χρυσό κατέκτησε ο Αμερικανός, Τζάστιν Γκάτλιν με 9.85 και το χάλκινο ο συμπατριώτης του, Μορίς Γκριν με 9.87).

Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο Ομπικβέλου, ασχολήθηκε με τον στίβο, έπειτα από προτροπή ενός προπονητή ποδοσφαίρου, καθώς όπως τα περισσότερα παιδιά της ηλικίας του στην Νιγηρία έπαιζαν με την «στρογγυλή θεά».

Ακόμη ένα αξιοσημείωτο γεγονός από την πορεία του 41χρονου Ομπικβέλου, είναι πως το πρώτο διάστημα παραμονής του στην Πορτογαλία, βιοπορίσθηκε ως εργάτης οικοδομής στην πόλη Αλγκάρβε, καθώς είχε απορριφθεί (!) από τους υπεύθυνους των τμημέτων στίβου της Μπενφίκα και της Σπόρτινγκ Λισαβόνας.

Ο διάσημος Πορτογάλος, είναι -μαζί με τον Γάλλο, Τζίμι Βικό από το 2015- κάτοχος του ρεκόρ Ευρώπης στα 100 μέτρα, με το 9.86 από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας.

Ο Λάζλο Κούμπαλα, γεννήθηκε στην Βουδαπέστη το 1927 και μετά τον Β` παγκόσμιο πόλεμο έκανε το ποδοσφαιρικό του ντεμπούτο με την Τσεχοσλοβακία, καθώς αγωνιζόταν στην SK Μπρατισλάβας και είχε αποκτήσει ήδη την υπηκοότητα. Μετά από έξι αγώνες με την εθνική Τσεχοσλοβακίας επέστρεψε στην εθνική Ουγγαρίας παίζοντας μόλις τρία ματς.

Εγκατέλειψε την Ουγγαρία, χωρίς να έχει εκπληρώσει την υποχρεωτική στρατιωτική του θητεία, με αποτέλεσμα να στερηθεί την ιθαγένειάς του. Μετακόμισε στην Ιταλία πριν εγκατασταθεί στην Ισπανία, όπου παρέμεινε μέχρι το θάνατό του το 2002.

Σε ηλικία 23 ετών, έγινε επίσημα Ισπανός, αλλά η πολιτογράφηση του καθυστέρησε για ένα έτος, μετά από σχετική καταγγελία της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας της Ουγγαρίας.

Τελικά, αγωνίσθηκε στην εθνική Ισπανίας από το 1953, τρία χρόνια μετά την ένταξη του στην Μπαρτσελόνα. Ο Κουμπαλα θεωρείται ένας από τους καλύτερους επιθετικούς της εποχής του, κλείνοντας την καριέρα του με 217 γκολ σε 379 αναμετρήσεις.

Η Λόρνα Κίπλαγκατ, άλλαξε υπηκοότητα το 2003 για χάρη του έρωτα. Αγάπησε τον Ολλανδό προπονητή της, Πίτερ Λάνγκερχορστ και εκπροσώπησε την «χώρα της τουλίπας» σε παγκόσμια πρωταθλήματα μεγάλων αποστάσεων και ημιμαραθωνίου, κατακτώντας πληθώρα μεταλλίων.

Βέβαια, η -45χρονη σήμερα- Κίπλαγκατ δεν ξέχασε την πατρίδα της, καθώς ίδρυσε ένα προπονητικό κέντρο για γυναίκες και ένα σύγχρονο κέντρο προετοιμασίας για αθλητές απ΄ όλον τον κόσμο, στην πόλη Ιτεν της Κένυας.

Ξεχωριστή θέση ανάμεσα στους αθλητές που άλλαξαν υπηκοότητα, έχει η Ζόλα Μπαντ. Η πρωταθλήτρια των δρόμων αντοχής την δεκαετία του 1980, έγινε διάσημη αφ΄ ενός γιατί έτρεχε ξυπόλητη (!) και αφ΄ ετέρου για τις εντυπωσιακές δυνατότητες της.

Ομως επειδή εκπροσωπούσε την Νότια Αφρική και δεδομένου ότι η πατρίδα της είχε «στιγματισθεί» από το απαρτχάιντ, οι επιδόσεις της δεν είχαν αναγνωρισθεί, όπως συνέβη και με το παγκόσμιο ρεκόρ, που σημείωσε το 1984 στα 5.000 μέτρα (15:01.83).

Η Μπαντ προκρίθηκε στον τελικό των 3.000 μέτρων, όμως δέχθηκε έντονη κριτική, καθώς θεωρήθηκε υπεύθυνη για την πτώση της Αμερικανίδας, Μέρι Ντέκερ, μαζί με την οποία θεωρούντο τα μεγάλα φαβορί για το χρυσό μετάλλιο. Οι φιναλίστ έφθαναν περίπου στο 1.700ο μέτρο του τελικού, όταν η προπορευόμενη Μπαντ φαίνεται να εμποδίζει με το αριστερό της πόδι την Ντέκερ να προσπεράσει από την εσωτερική.

Η Αμερικανίδα έπεσε στο ταρτάν χάνοντας κάθε τύχη, η Μπαντ προφανώς επηρρεασμένη μένει μακρυά από τις γνωστές επιδόσεις της τερματίζοντας στην έβδομη θέση και το χρυσό εμτάλλιο κατακτά η Ρουμάνα, Μαριτσίκα Πουϊκα, η οποία είχε την καλύτερη επίδοση εκείνη την χρονιά στην απόσταση. Μετά την πτώση του καθεστώτος απαρτχάιντ, η Μπαντ επέστρεψε στην Νότια Αφρική, ενώ το 1992 συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης χωρίς να διακριθεί.

Με 85 γκολ σε 84 (!) εμφανίσεις με την εθνική Ουγγαρίας, ο Φέρεντς Πούσκας, κατέχει δικαιωματικά μία κορυφαία θέση στα χρονικά του παγκοσμίου ποδοσφαίρου.

Ολυμπιονίκης το 1952 και χαμένος φιναλίστ του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1954, ο «συνταγματάρχης» δεν θα έπρεπε να εγκαταλείψει τη χώρα του. Αλλά η Ιστορία είχε διαφορετική άποψη. Στην εξέγερση της Βουδαπέστης το 1956, ο Πούσκας και οι συμπαίκτες του στην Χόνβεντ, ταξίδεψαν στην Δυτική Ευρώπη.

Αποφάσσε να αυτοεξορισθεί στην Ισπανία και συγκεκριμένα στην Μαδρίτη. Εγινε Ισπανός πολίτης και αγωνίσθηκε τέσσερις φορές με την «φούρια ρόχα», ενώ έκανε απίστευτη καριέρα με την φανέλα της Ρεάλ Μαδρίτης.

Ακόμη μία ιδιαίτερη περίπτωση, είναι αυτή που αφορά στην Μαρτίνα Ναβρατίλοβα. Γεννημένη το 1958 στην Τσεχοσλοβακία, εγκατέλειψε σε ηλικία 18 ετών την πατρίδα της, επειδή το καθεστώς δεν της επέτρεπε να παίζει στις ΗΠΑ, όπου διεξήγοντο τα περισσότερα σημαντικά τουρνουά τένις.

Η Ναβρατίλοβα έχει το επώνυμο του πατριού της (σ.σ. η μητέρα της ξαναπαντρεύθηκε το 1962), ο οποίος ήταν και ο πρώτος της προπονητής. Τα ΜΜΕ στην πατρίδα της και προφανώς με τά από άνωθεν εντολή, σταμάτησαν να μεταδίδουν ειδήσεις που την αφορούσαν, επειδή επέλεξε να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ.

Πήρε την αμερικανική υπηκοότητα το 1981 και ακολούθησε η μοναδική καριέρα που την καθιστά ως μία από τις κορυφαίες τενίστριες όλων των εποχών. Μεταξύ άλλων, η Ναβρατίλοβα κατέκτησε 18 Γκραν Σλαμ, ενώ άλλες 14 φορές ηττήθηκε σε τελικό των κορυφαίων τουρνουά.

Παρέμεινε στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης για 332 (!) εβδομάδες, ενώ έκλεισε την καριέρα της στο μονό, με 1.442 (!) νίκες και μόλις 210 ήττες.

Παράλληλα, ήταν από τους πρώτους ανθρώπους του αθλητισμού, που αναφέρθηκαν χωρίς περιστροφές στον σεξουαλικό προσανατολισμό τους, επιλέγοντας στα 23 χρόνια της, να γνωστοποιήσει πως είναι αμφιφυλόφιλη.

Ο Αλφρέδο Ντι Στέφανο, είναι ένας από τους ελάχιστους ποδοσφαιριστές, που φόρεσαν την φανέλα τριών διαφορετικών εθνικών ομάδων! Αρχικά έπαιξε σε έξι αγώνες με την Αργεντινή, ακολούθησαν τέσσερις αγώνες (σ.σ. δεν αναγνωρίζονται από την FIFA) με την Κολομβία και 31 με την Ισπανία, όπου μεγαλούργησε.

Γεννημένος το 1927, στο Μπουένος Αϊρες, ο Ντι Στέφανο πήρε την ισπανική υπηκοότητα το 1956, τρία χρόνια μετά την απόκτηση του από την Ρεάλ Μαδρίτης. Είναι ένας από τους κορυφαίους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών, καθώς κατέκτησε πληθώρα τίτλων με τους Μαδριλένους, όμως δεν κατάφερε να συμμετάσχει στο παγκόσμιο κύπελλο, καθώς καμμία από τις τρεις εθνικές ομάδες που τον φιλοξένησαν, δεν προκρίθηκε στην τελική φάση.

Ο Ντι Στέφανο έκλεισε την καριέρα του με 376 γκολ σε 521 αναμετρήσεις και πέντε κύπελλα πρωταθλητριών, ενώ το 1957 και το 1959 του απονεμήθηκε η «Χρυσή Μπάλα».

Η Γιουνίς Μπαρμπέρ, γεννήθηκε το 1974 στην πρωτεύουσα της Σιέρα Λεόνε, Φριτάουν. Μόλις ενηλικιώθηκε, το 1992, μετακόμισε στην Γαλλία, καθώς οι άνθρωποι του συλλόγου «Alliance française», εντόπισαν το ταλέντο της.

Παρά το γεγονός ότι δεν γνώριζε ούτε μία λέξη στην γαλλική, η Μπαρμπέρ -και με την βοήθεια του μέντορα της, Ντομινίκ Ντιφούρ- έζησε στην Λιόν και στην Ρεμς για να εγκατασταθεί τελικά στο Παρίσι.

Το 1999 έλαβε την γαλλική υπηκοότητα και την ίδια χρονιά κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στο έπταθλο του παγκοσμίου πρωταθλήματος, ενώ τέσσερα χρόνια αργότερα επανέλαβε τον θρίαμβο της στο άλμα εις μήκος.