Βραζιλία: «Μέτωπο» από Μπολσονάρου κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Ο Ζαΐχ Μπολσονάρου «επιτίθεται κατά μέτωπο» στα ανθρώπινα δικαιώματα, κατήγγειλε χθες Τετάρτη μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Κένεθ Ροθ, γενικός διευθυντής της μη κυβερνητικής οργάνωσης Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στηλιτεύοντας κυρίως την πολιτική του ακροδεξιού προέδρου της Βραζιλίας στους τομείς της ασφάλειας και του περιβάλλοντος.

«Ο πρόεδρος Μπολσονάρου επιτίθεται μετωπικά στα πλέον θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα με τον λόγο του και με τις πολιτικές του», είπε ο Ροθ, που είχε από τη Δευτέρα σειρά συναντήσεων στη λατινοαμερικάνικη χώρα με διάφορους αξιωματούχους.

«Έδωσε πράσινο φως στην αστυνομία να χρησιμοποιεί θανατηφόρα βία αδικαιολόγητα. Αποπειράθηκε να αποδυναμώσει την κοινωνία των πολιτών και τα μέσα ενημέρωσης. Επιτίθεται στους υπερασπιστές του δάσους κι έχει δώσει το πράσινο φως για την αποψίλωση στην Αμαζονία», απαρίθμησε.

Η κυβέρνηση του Μπολσονάρου, που ανέλαβε την εξουσία τον Ιανουάριο, προώθησε νομοσχέδια με τα οποία, μεταξύ άλλων, επαναπροσδιορίζεται η έννοια της νόμιμης αυτοάμυνας — οι αστυνομικοί δεν θα μπορούν να διώκονται όταν κάνουν χρήση όπλων εξαιτίας «φόβου», «αιφνιδιασμού» ή «εν βρασμώ».

Στις αρχές του Σεπτεμβρίου, η Ύπατη Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Μισέλ Μπατσελέτ — η κεντροαριστερή πρώην πρόεδρος της Χιλής — διαπίστωνε τη «συρρίκνωση του δημοκρατικού χώρου» στη Βραζιλία, τάση που «χαρακτηρίζεται από τις επιθέσεις εναντίον των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων [και] των περιορισμών που επιβλήθηκαν στο έργο της κοινωνίας των πολιτών».

Ο ακροδεξιός πρόεδρος αντέδρασε εκφράζοντας ικανοποίηση διότι το στρατιωτικό καθεστώς του Αουγκούστο Πινοτσέτ εξόντωνε «κομμουνιστές», όπως ήταν «ο πατέρας της», ο οποίος πέθανε έπειτα από τα βασανιστήρια που είχε υποστεί στη φυλακή το 1974.

Για τον Κένεθ Ροθ, «αυτό το οποίο διακυβεύεται είναι η δημοκρατία», παρότι η Βραζιλία διαθέτε ισχυρούς μηχανισμούς θεσμικού ελέγχου, ικανούς να «υπερασπιστούν τα δικαιώματα», ιδίως «το κοινοβούλιο, τα δικαστήρια, τους δημοσιογράφους, τους ακτιβιστές».

«Έχουμε δει αυταρχικούς ηγέτες να παίρνουν παρόμοιο δρόμο και αλλού (...). Θέλουμε να αποφευχθεί ο κίνδυνος η Βραζιλία να φτάσει πολύ μακριά σε αυτόν τον δρόμο», είπε ο Ροθ.

«Ένας πρόεδρος δεν μπορεί να βρίσκεται υπεράνω του νόμου. Δεν μπορεί να λέει: “εκλέχθηκα, δεν υποχρεούμαι να τηρώ τους νόμους και να υπερασπίζομαι τα ανθρώπινα δικαιώματα”. Έτσι βλέπουμε να γεννιούνται αυταρχικά καθεστώτα», προειδοποίησε ο γενικός διευθυντής του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW).

Ο Ροθ ζήτησε — μάταια — ακρόαση από τον Μπολσονάρου κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Βραζιλία. Έγινε δεκτός πάντως από τον επικεφαλής της βραζιλιάνικης διπλωματίας, τον Ερνέστου Αραούζου, και τον πρόεδρο της κάτω Βουλής, τον Χοντρίγκου Μάια.