Γιατί ο Τραμπ θέλει να αγοράσει τη Γροιλανδία;

Κολλημένη στο μυαλό του Ντόναλντ Τραμπ παραμένει η ιδέα για αγορά της Γροιλανδίας, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση της Δανίας απέρριψε κατ’ επανάληψη τις προτάσεις του. Οι διαστάσεις που έλαβε το θέμα ανάγκασαν τη Δανή πρωθυπουργό Μέτε Φρέντεριξεν να ξεκαθαρίσει ότι «η Γροιλανδία δεν είναι προς πώληση. Η Γροιλανδία δεν ανήκει στη Δανία. Η Γροιλανδία ανήκει στους 56.000 κατοίκους της. Πιστεύω ολόψυχα πως δεν το εννοεί σοβαρά». Η Γροιλανδία ήταν αποικία της Δανίας έως το 1953. Κατόπιν εντάχθηκε στην «Κοινότητα του Βασιλείου» της Δανίας. Το 1973 απέκτησε καθεστώς «αυτόνομης περιοχής», αλλά η οικονομία της εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις επιχορηγήσεις της Κοπεγχάγης. Τι είναι όμως αυτό που κάνει τον Τραμπ να επιθυμεί διακαώς την αγορά της Γροιλανδίας, περιγράφοντάς την μάλιστα ως μία ««μεγάλη κτηματομεσιτική συναλλαγή»;

Λιώσιμο πάγων

Η Γροιλανδία είναι μια περιοχή με πολύτιμους φυσικούς πόρους. Αν και η κύρια ενασχόληση των κατοίκων της είναι η αλιεία, εντούτοις το έδαφός της διαθέτει κοιτάσματα χρυσού, ουρανίου, λιθάνθρακα, χαλκού, ψευδάργυρου, σπάνιων γαιών, ακόμη και πετρελαίου και φυσικού αερίου. Πέραν όμως από αυτά, το ενδιαφέρον των Αμερικανών ενδεχομένως να εστιάζεται σε ένα γεγονός στο οποίο τηρούν διαφορετική στάση απ’ ό,τι ο υπόλοιπος πλανήτης. Αυτό δεν είναι άλλο από την κλιματική αλλαγή, και πιο συγκεκριμένα από το λιώσιμο των πάγων. Πριν από λίγους μήνες, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στη Φινλανδία, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών ίσως να αποκάλυψε το «κρυφό χαρτί» των ΗΠΑ. Σε δηλώσεις του ο Μάικ Πομπέο ανέφερε ότι «η σταθερή μείωση του πάγου της θάλασσας ανοίγει νέους διαδρόμους και νέες ευκαιρίες για εμπόριο». Πρόσθεσε ότι «αυτό θα μπορούσε να μειώσει τον χρόνο ταξιδιού ανάμεσα στην Ασία και στην Δύση έως και 20 ημέρες», υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι «οι θαλάσσιες διαδρομές της Αρκτικής θα μπορούσαν να γίνουν η Διώρυγα του Σουέζ και του Παναμά του 21ου αιώνα». Τοποθετήσεις οι οποίες κάνουν ξεκάθαρο ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν να βγουν κερδισμένες από το λιώσιμο των πάγων, έχοντας ήδη βάλει μπρος τις διαδικασίες.

Στρατηγική θέση

Ακόμη, η Γροιλανδία θεωρείται από τις ΗΠΑ ως μία πολύ σημαντική στρατηγική θέση. Αν και πολιτικά ανήκει στην Ευρώπη, γεωγραφικά, πολιτιστικά και δημογραφικά αποτελεί κομμάτι της Βορείου Αμερικής. Εάν κάποιος παρατηρήσει τον χάρτη, θα δεί ότι νοτιοανατολικά της Γροιλανδίας βρίσκονται ο Ατλαντικός Ωκεανός και η Ισλανδία, ανατολικά η Γροιλανδική θάλασσα, βόρεια ο Αρκτικός Ωκεανός και δυτικά ο κόλπος Μπάφιν και ο Καναδάς. Όπως αναφέρει το Forbes, η τοποθεσία της Γροιλανδίας δίνει την ευκαιρία στις ΗΠΑ να παρακολουθούν με μεγαλύτερη ακρίβεια το Διάστημα, ενώ παρέχει καλύτερο έλεγχο της εναέριας κυκλοφορίας, τόσο για στρατιωτικούς όσο και για εμπορικούς λόγους, δίνοντας πλεονέκτημα στις ΗΠΑ έναντι της Ρωσίας. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ο Τραμπ δεν είναι ο πρώτος Αμερικανός Πρόεδρος που εξετάζει το ενδεχόμενο να αγοράσει τη Γροιλανδία, καθώς είχε προηγηθεί το 1946 ο Χάρι Τρούμαν. Σύμφωνα με τις φήμες που είχαν κυκλοφορήσει τότε, ο Τρούμαν είχε προσφέρει 100 εκατομμύρια δολάρια στην κυβέρνηση της Δανίας, συν ένα κομμάτι από την Αλάσκα, με στόχο να αγοράσει τη Γροιλανδία. Όμως και τότε οι αρχές της Δανίας απέρριψαν την πρόταση των Αμερικανών. Με αφορμή την πρόταση του Τρούμαν, στελέχη των Ρεπουμπλικάνων υποστήριξαν τη νέα προσέγγιση από τον Ντόναλντ Τραμπ, χαρακτηρίζοντάς την ως μία «έξυπνη γεωπολιτική κίνηση».