Ιμάμογλου Vs Γιλντιρίμ: Η μάχη για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης

Στις 23 Ιουνίου πραγματοποιείται η δεύτερη εκλογική αναμέτρηση για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης, μετά και την απόφαση του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου, ότι υπήρξαν παρατυπίες στην πρώτη διαδικασία. Η απόφαση αυτή ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων, τόσο εντός, όσο και εκτός Τουρκίας, με πολλούς να κάνουν λόγο για παρέμβαση της κυβέρνησης Ερντογάν στις δημοκρατικές διαδικασίες. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ο Ιμάμογλου προηγείται με 9 μονάδες του Γιλντιρίμ.

Ο Ιμάμογλου που αψήφισε τον Ερντογάν

Ο Εκρέμ Ιμάμογλου έγινε ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα πρόσωπα της τουρκικής αντιπολίτευσης, όταν κέρδισε τον Μάρτιο τις δημοτικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη.

"Ο Ιμάμογλου εμφανίστηκε από το πουθενά και κέρδισε την δημαρχία της πολυπληθέστερης πόλης της Τουρκίας", όπως σημειώνει η National, η μεγαλύτερη αγγλόφωνη ειδησεογραφική ιστοσελίδα της Μέσης Ανατολής.

Πράγματι, ο 49χρονος πολιτικός ήταν ελάχιστα γνωστός στη χώρα του πριν ανακοινώσει την υποψηφιότητά του με την υποστήριξη του CHP (Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα) για τον δήμο της πλουσιότερης πόλης της χώρας. Προηγουμένως είχε διατελέσει δήμαρχος του Μπεϊλίκντουζου.

Γεννημένος στα Πλάτανα της Τραπεζούντας, ο Ιμάμογλου αποφοίτησε από λύκειο της πόλης και από το πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, από όπου έλαβε πτυχίο στην Διοίκηση Επιχειρήσεων και μεταπτυχιακό στην Διαχείριση Ανθρώπινων Πόρων. Μετά την αποφοίτησή του, εργάστηκε στην οικογενειακή κατασκευαστική εταιρεία και διετέλεσε πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου.

Ως μαθητής, έπαιζε ποδόσφαιρο σε ερασιτεχνικό επίπεδο--το μοναδικό ίσως κοινό του με τον πρόεδρο Ερντογάν, ο οποίος στα νιάτα του υπήρξε επαγγελματίας ποδοσφαιριστής. Εργάστηκε ως μάνατζερ στην ποδοσφαιρική ομάδα, αλλά και στην ομάδα μπάσκετ Τράμπζονσπορ.

Το 2008 έγινε μέλος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Συγκέντρωσε το 50,44% των ψήφων στις τουρκικές δημοτικές εκλογές του 2014 και εξελέγη δήμαρχος του Μπεϊλίκντουζου, της μεσοαστικής αυτής συνοικίας της Κωνσταντινούπολης.

Ο Ιμάμογλου κέρδισε με διαφορά μικρότερη των 13.000 ψήφων--μια οριακή πλην όμως σημαντική νίκη επί του αντιπάλου του, του Μπιναλί Γιλντιρίμ. Ο 63χρονος Γιλντιρίμ είναι υψηλόβαθμος αξιωματούχος του ΑΚΡ και επί μακρόν υποστηρικτής του Ερντογάν, της κυβέρνησης του οποίου διετέλεσε πρωθυπουργός από το 2016 ως το 2018. Λόγω του πολιτικού εκτοπίσματός του, ο Γιλντιρίμ θεωρούνταν φαβορί για την δημαρχία. Μάλιστα ο Ερντογάν τον είχε στηρίξει σε τέτοιο βαθμό ώστε να φθάσει να υποστηρίξει ότι από την εκλογή του διακυβευόταν η επιβίωση της ίδιας της χώρας.

Ενδεικτικό είναι ότι κατά την προεκλογική περίοδο ο πρόεδρος Ερντογάν έδωσε τουλάχιστον 14 ομιλίες μέσα σε δύο μόλις ημέρες στην Κωνσταντινούπολη. Αν συνυπολογίσει κάποιος και την ευρεία κάλυψη που δόθηκε στην υποψηφιότητα του Γιλντιρίμ από τα έντυπα που ανήκουν στο ΑΚΡ, η ήττα του Γιλντιρίμ αποτέλεσε σοκ.

Το ΑΚΡ κατέθεσε ένσταση ζητώντας τη διεξαγωγή επανακαταμέτρησης ψήφων σε κάποιες περιφέρειες της πόλης, αλλά και πάλι νικητής αναδείχτηκε ο Ιμάμογλου.

Όμως ο Ερντογάν δεν έμεινε εκεί. Οι τουρκικές εκλογικές αρχές ακύρωσαν τις δημοτικές εκλογές της 31ης Μαρτίου στην Κωνσταντινούπολη, έπειτα από προσφυγές του κόμματος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το οποίο κατήγγειλε «μαζικές παρατυπίες».

Η ακύρωση της ψηφοφορίας καταγγέλθηκε από την αντιπολίτευση ως «πραξικόπημα εναντίον της κάλπης» και προκάλεσε ανησυχία σε πολλές δυτικές χώρες.

Η Ανώτατη Εκλογική Επιτροπή (YSK), λαμβάνοντας την απόφαση αυτή, «κατέφερε ένα τρομερό πλήγμα στη δημοκρατία στην Τουρκία», ήταν το σχόλιο του Ιμάμογλου.

«Οι δημοτικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη μετατράπηκαν σε μια μάχη για τη δημοκρατία», τόνισε προσθέτοντας πως λογαριάζει στη δεύτερη προεκλογική εκστρατεία του να δώσει «ελπίδα σε όλους στέλνοντας θετικά κύματα και δείχνοντας τον ίδιο σεβασμό». Και θα έχει πάλι απέναντί του τον Γιλντιρίμ.

Ο έκπτωτος δήμαρχος έχει δηλώσει ότι την Κυριακή που επαναλαμβάνονται οι εκλογές θα πραγματοποιήσει μια «επανάσταση» για τη δημοκρατία κερδίζοντας και πάλι.

«Αυτό που κάνουμε είναι να διεξάγουμε μια μάχη για τη δημοκρατία, μια κινητοποίηση για τη δημοκρατία. Αυτό θα μεταφρασθεί σε μια επανάσταση μόλις θα έχουμε φθάσει στο τέλος», δήλωσε ο Ιμάμογλου.

Ο ίδιος απευθύνθηκε στους υποστηρικτές του με το χαρακτηριστικό σύνθημα «όλα θα πάνε καλά» ένα μήνυμα-hashtag που υιοθετήθηκε αμέσως από εκατομμύρια πολιτών και από τον καλλιτεχνικό κόσμο της Τουρκίας.

Μάλιστα η ακύρωση της νίκης του ενίσχυσε την εμφάνισή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ενδεικτικό είναι ότι στο Twitter ο αριθμός των ακολούθων του αυξήθηκε από 350.000 σε πάνω από 2,5 εκατομμύρια μετά τις πρώτες εκλογές.

Ήπιος και επικοινωνιακός

Ο Ιμάμογλου είναι ένας ήπιος άνθρωπος και βρίσκει απήχηση στους απλούς ψηφοφόρους. Στις βόλτες του στους δρόμους της πόλης, αλλά και μέσα από τα social media φάνηκε να κερδίζει το εκλογικό σώμα, ακόμη και τους θρησκευόμενους που κανονικά δεν θα περίμενε κάποιος ότι θα επέλεγαν το κοσμικό CHP.

Σε μια κίνηση που προκάλεσε αντιδράσεις, αυτός ο πατέρας τριών παιδιών βρήκε χρόνο στη διάρκεια της πρώτης εκστρατείας του για να προσευχηθεί μια Παρασκευή και έπειτα από τις τρομοκρατικές επιθέσεις στη Νέα Ζηλανδία ανέβασε ένα βίντεο με τον ίδιο να προσεύχεται μέσα σε τέμενος.

Η μητέρα του, η οποία φοράει την ισλαμική μαντίλα, φωτογραφήθηκε μαζί του την προεκλογική περίοδο, όπως και η σύζυγός του, η Ντιλέκ, η οποία δεν φοράει μαντίλα και με την οποία είναι παντρεμένος από το 1995.

Η μετρημένη του αντίδραση στον σάλο που προκλήθηκε μετά την επανακαταμέτρηση επίσης του χάρισε οπαδούς. Ταυτόχρονα το γεγονός ότι έχει ρίζες από την Μαύρη Θάλασσα θεωρείται θετικό στην Κωνσταντινούπολη, πολλοί κάτοικοι της οποίας έχουν οικογενειακούς δεσμούς με την περιοχή.

"Ο Ιμάμογλου αντιπροσωπεύει ό,τι μας έλειπε για πολύ καιρό. Έχει κερδίσει την καρδιά του λαού, από τον οποίο έχει λείψει μια θετική υποψηφιότητα, που να τους αγκαλιάζει όλους και να προσέχει να μην πληγώσει κανέναν", λέει ένας ακτιβιστής της κοινωνίας των πολιτών που ζήτησε να μην κατονομαστεί.

"Είναι έξυπνος, έχει καλό υπόβαθρο και μακάρι να είναι υποψήφιος απέναντι στον Ερντογάν το 2023".

"Τα μίντια και ειδικά η κρατική τηλεόραση δεν είναι καθόλου αμερόληπτα...αλλά έχουμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που τουλάχιστον είναι μια άθικτη περιοχή για την ώρα. Αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο όπλο μου είναι η χιλιάδων ετών μέθοδος της επικοινωνίας στόμα με στόμα", είχε δηλώσει ο ίδιος προεκλογικά στο AFP.

Σε μια επίσκεψή του στο Μεγάλο Παζάρι της πόλης άφησε ιστορία όταν κατάφερε να κερδίσει έναν ηλικιωμένο υποστηρικτή του AKP, ο οποίος του αρνήθηκε χειραψία, αλλά στο τέλος της συνάντησής τους αγκαλιάστηκαν. Ο Ιμάμογλου εθεάθη πολλές φορές να συζητά με τους ντόπιους στους δρόμους της πόλης σε αντίθεση με τον Γιλντιρίμ, ο οποίος επισκιάστηκε από τον Ερντογάν που επέλεξε τις μεγάλες προεκλογικές συγκεντρώσεις.

Στην αρχή της εκστρατείας, τον Ιανουάριο, ο Ιμάμογλου προσέγγισε τον Ερντογάν και οι δυό τους συναντήθηκαν για να συζητήσουν για το μέλλον της πόλης στο προεδρικό μέγαρο στην Άγκυρα.

Η κίνηση αυτή κέρδισε τον σεβασμό των ψηφοφόρων στα προπύργια του AKP στην Κωνσταντινούπολη, που συχνά ένιωθαν απομονωμένοι από το κοσμικό και μεσοαστικό CHP.

Υποψήφιος για την προεδρία το 2023;

Όταν ο Ιμάμογλου ριχνόταν στην μάχη για την δημαρχία, γνώριζε ότι ήταν το αουτσάιντερ. Αλλά θεωρούσε "προτέρημα" το ότι είναι σχετικώς άφθαρτος. "Η κοινωνία ύψωσε πρόσφατα ένα τείχος γύρω από τις γνωστές πολιτικές φυσιογνωμίες", δήλωσε τον Μάρτιο στο AFP.

Και όταν εξελέγη, δεσμεύτηκε ότι θα είναι δήμαρχος όλων, ακόμη και εκείνων που δεν τον ψήφισαν.

Μετά την νίκη του φούντωσαν τα σενάρια για πιθανή υποψηφιότητά του στις επόμενες προεδρικές. Και δεν θα είναι η πρώτη φορά που ένας δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης βάζει πλώρη για την προεδρία. Ο ίδιος ο Ερντογάν διετέλεσε δήμαρχος της πόλης από το 1994 ως το 1998. "Το να κερδίσεις την Κωνσταντινούπολη είναι σαν να κερδίζεις της Τουρκία", είχε δηλώσει στο παρελθόν ο Ερντογάν.

Δεν είναι κρυφό ότι ο Ερντογάν ελπίζει σε επανεκλογή του το 2023. Μένει όμως να φανεί, αν η πρόσφατη νίκη του Ιμάμογλου τον έχει καταστήσει ικανό "να κερδίσει την Τουρκία" τέσσερα χρόνια μετά.

"Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης μπορεί να καταλήξει πρόεδρος, αλλά δεν συμβαίνει πάντα", λέει ο Γκιγιόμ Περιέ, ο πρώην ανταποκριτής του France24 στην Τουρκία και συγγραφέας του βιβλίου "Στο Μυαλό του Ερντογάν".

Ο Περιέ τονίζει ότι είναι πολύ πρώιμο να εικάσει κάποιος το πολιτικό μέλλον του Ιμάμογλου και προειδοποιεί ότι αυτό εξαρτάται από την ικανότητα του CHP να διεξαγάγει με επιτυχία μια εθνική εκστρατεία.

"Τα τελευταία 15 χρόνια, είναι μια 'μηχανή ήττας'. Για την ώρα (το κόμμα) δεν είναι μια αξιόπιστη εναλλακτική έναντι του Ερντογάν. Το κλειδί είναι να ενώσει όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, περιλαμβανομένων των κουρδικών, και απέχει πολύ απ' αυτό".

Μολαυταύτα ο Ιμάμογλου συνιστά επαρκή απειλή, όπως τα φιλικά προς το ΑΚΡ κόμματα τον χαρακτήρισαν κατηγορώντας τον για "εκλογικό πραξικόπημα" την επομένη της εκλογής του στη δημαρχία.

"Ο χρόνος θα δείξει", σχολίασε με σεμνότητα ο ίδιος στο AFP ερωτηθείς αν θα ακολουθήσει το παράδειγμα του Ερντογάν περνώντας από την δημαρχία της Κωνσταντινούπολης στην ηγεσία της χώρας.

Γιλντιρίμ, ο πιστός του Ερντογάν

Ο Μπιναλί Γιλντιρίμ, ένας πρώην πρωθυπουργός και πιστός του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από τη δεκαετία του '90, δείχνει πολλές φορές να είναι απρόθυμος διεκδικητής της δημαρχίας της Κωνσταντινούπολης.

Πολλοί παρατηρητές υποστηρίζουν ότι η καθυστέρηση της ανακοίνωσης της υποψηφιότητάς του με το ΑΚΡ για τη δημαρχία στις πρώτες δημοτικές εκλογές τον Μάρτιο πιθανόν να σήμαινε ότι ο ίδιος θεωρεί υποβάθμιση αυτόν τον ρόλο. Βέβαια από τη στιγμή που ανακοινώθηκαν οι νέες εκλογές για τις 23 Ιουνίου, ο Γιλντιρίμ άρχισε να κάνει περισσότερο αισθητή την παρουσία του.

Σε ένα σπάνιο ντιμπέιτ στην τουρκική τηλεόραση στις 16 Ιουνίου με τον αντίπαλό του, τον Εκρέμ Ιμάμογλου, ο Γιλντιρίμ τόνισε την εμπειρία του από τη θέση του υπουργού Μεταφορών και υποστήριξε ότι θα μπορέσει να λύσει τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η Κωνσταντινούπολη με τα μέσα μεταφορών.

"Είμαι ναυτικός", εξήγησε ο Γιλντιρίμ. "Δύο καπετάνιοι μπορούν να βουλιάξουν ένα πλοίο. Θα πρέπει να υπάρχει μόνο ένας καπετάνιος".

Πολύ λιγότερο χαρισματικός από τον Ερντογάν ο 63χρονος Γιλντιρίμ είναι γόνος μιας φτωχής οικογένειας. Γεννήθηκε σε ένα χωριό στην ανατολική περιοχή Ερζιντζάν και σπούδασε ναυπηγός.

Όταν ο Ερντογάν ήταν δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης τη δεκαετία του ΄90, ο Γιλντιρίμ επιλέχτηκε για επικεφαλής της διαχειρίστριας εταιρείας των πορθμείων της πόλης.

Ιδρυτικό μέλος του κόμματος AKP το 2001, πριν το κόμμα κερδίσει τις πρώτες βουλευτικές εκλογές έναν χρόνο αργότερα, ο Γιλντιρίμ δεν έχασε ποτέ του εκλογές.

"Δεν μιλάω πολύ αλλά εργάζομαι σαν το επίθετό μου", λέει ο Γιλντιρίμ (στα τουρκικά το επώνυμό του σημαίνει κεραυνός).

Πατέρας τριών παιδιών και παππούς, διετέλεσε βουλευτής Κωνσταντινούπολης από το 2002 ως το 2007 και στη συνέχεια του Ερζιντζάν στη βορειοανατολική Τουρκία και της Σμύρνης στη δυτική.

Ο Ερντογάν διόρισε τον παλιό του φίλο υπουργό στο σημαντικό υπουργείο Μεταφορών, όπου ο Γιλντιρίμ πέρασε σχεδόν μια δεκαετία επιβλέποντας τα φιλόδοξα σχέδια κατασκευής-- σήραγγες, γέφυρες, αεροδρόμια.

Όταν ο Ερντογάν έγινε πρόεδρος το 2016, επέλεξε και πάλι τον Γιλντιρίμ για να αναλάβει την πρωθυπουργία και έπειτα να γίνει πρόεδρος της Βουλής.

Ευτυχής που έγινε το "δεύτερο βιολί", ο Γιλντιρίμ ποτέ δεν έδειξε φιλοδοξία ούτε επιθυμία να επισκιάσει τον πρόεδρο, κάτι που στοίχισε στον προηγούμενο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου την πρωθυπουργία.

''Πάντα έπαιζε τον ρόλο του πιστού υπηρέτη και του ανθρώπου με μια αποστολή", σχολιάζει η Εμρέ Ερντογάν, μια καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο Μπιλτζί της Κωνσταντινούπολης.

Όταν ο Ερντογάν άσκησε πιέσεις για την εφαρμογή συνταγματικών μεταρρυθμίσεων ώστε να αποκτήσει ο πρόεδρος περισσότερες εξουσίες και να καταργηθεί η θέση του πρωθυπουργού, ο Γιλντιρίμ είπε ότι οι αλλαγές αυτές θα βοηθήσουν ώστε να αποφευχθούν οι φιλονικίες και το πολιτικό χάος που χαρακτήρισαν την πολιτική ζωή της χώρας στις αρχές του ΄90.

Φήμες θέλουν τον Γιλντιρίμ να έχει πλουτίσει από τότε που ξεκίνησε να ασχολείται ενεργά με την πολιτική. Ο ίδιος επιμένει ότι δεν έχει τίποτα να κρύψει και δεσμεύεται να δημοσιοποιήσει την προσωπική του περιουσία.

Ωστόσο η τουρκάλα δημοσιογράφος Πελίν Ουνκέρ καταδικάστηκε τον Ιανουάριο σε ποινή φυλάκισης έπειτα από ρεπορτάζ της στην αντιπολιτευόμενη Cumhuriyet σύμφωνα με το οποίο ο Γιλντιρίμ και οι δύο γιοί του έχουν υπεράκτιες εταιρείες στη Μάλτα.

Έπειτα από έφεση που άσκησε η δημοσιογράφος, η απόφαση ανατράπηκε αλλά η Ουνκέρ αντιμετωπίζει τώρα ξεχωριστή αγωγή από την οικογένεια Γιλντιρίμ, αυτή τη φορά για δυσφήμιση.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ