To Καζακστάν ψηφίζει σήμερα για τον δεύτερο πρόεδρο στην ιστορία του

Τον διάδοχο του Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, του πρώτου και μοναδικού προέδρου έως σήμερα της Δημοκρατίας του Καζακαστάν, ψηφίζουν από τις 6 το πρωί (τοπική ώρα) περισσότεροι από 10 εκατ. Καζάκοι. Ιστορικές χαρακτήρισε τις σημερινές προεδρικές εκλογές, απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ στη χθεσινή του συνέντευξη Τύπου, ο υφυπουργός Εξωτερικών Ρομάν Βασιλένκο,καθώς για πρώτη φορά στην τριαντάχρονη ζωή του Καζακστάν θα εκλεγεί νέος πρόεδρός στη χώρα.

Τις πολιτικές εξελίξεις «πυροδότησε» τον περασμένο Μάρτιο η απόφαση του Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, που αποκαλείται ως ο «πατέρας του έθνους», να παραιτηθεί από το ανώτατο αξίωμα του Καζακστάν, στο οποίο εκλέχθηκε για πρώτη φορά αμέσως μετά την ανεξαρτησία της χώρας του από τη Σοβιετική Ένωση, το 1991, και παρέμεινε με έξι συνεχείς επανεκλογές επί τριάντα έτη. Σύμφωνα με το Σύνταγμα του Καζακστάν, σε περίπτωση πρόωρης λήξης της θητείας του προέδρου, ο πρόεδρος της Γερουσίας ορκίζεται πρόεδρος της χώρας μέχρι τις επόμενες εκλογές. Στις 20 Μαρτίου ο Κασίμ Ζομάτ Τοκάεβ (Kassym-Jomart Tokayev) ανέλαβε επισήμως έως το 2020 ως μεταβατικός πρόεδρος, όποτε έληγε η 5ετής θητεία του Ναζαρμπάγιεφ. Ωστόσο, στις αρχές Απριλίου ο Τοκάεβ σε διάγγελμά του ανακοίνωσε πως θα προχωρήσει σε πρόωρες εκλογές για να μην παρατείνει την αβεβαιότητα. «Προκειμένου να διασφαλιστεί η κοινωνική και πολιτική συμφωνία, να προχωρήσουμε με βεβαιότητα, να λύσουμε τα προβλήματα της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης είναι απαραίτητο να εξαλείψουμε κάθε αβεβαιότητα» τόνισε συγκεκριμένα ο υποψήφιος πρόεδρος.

Συνολικά συμμετέχουν στιςπροεδρικές εκλογές επτά υποψήφιοι, ενώ για πρώτη φορά διεκδικεί το ανώτατο αξίωμα του Καζακστάν γυναίκα, η Ντανίγια Γιεσπάγιεβα από το κόμμα Ακ Ζολ. Ειδικότερα, υποψήφιοι για το προεδρικό αξίωμα είναι ο μεταβατικός πρόεδρος και μέλος του κόμματος Nur -Otan Kassym-Jomart Tokayev, οι βουλευτές Jambyl Ahmetbekov και Dania Yespayeva, ο πολιτικός και δημοσιογράφος Amirjan Qosanov, ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Αγροτικού Επιστημονικού και Εκπαιδευτικού Κέντρου Toleutai Rakhimbekov,ο συνδικαλιστής της ομοσπονδίας συνδικαλιστικών ενώσεων Amangeldy Taspikhov και ο πρώτος αντιπρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας Αθλητισμού του Καζακστάν και πρόεδρος της Ιππικής Ομοσπονδίας.

Τις περισσότερες πιθανότητες νίκης συγκεντρώνει, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναλυτών, ο εκλεκτός του Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, Κασίμ Ζομάτ Τοκάεβ. Μάλιστα, όπως εκτιμάται η ανάδειξή του ως δεύτερου προέδρου του Καζακστάν θα προέλθει από τον πρώτο γύρο των εκλογών. Ωστόσο, εάν κανένας από τους 7 υποψηφίους δεν λάβει την πλειοψηφία στον πρώτο γύρο, ένας δεύτερος γύρος θα πραγματοποιηθεί μεταξύ των δύο υποψηφίων που συγκεντρώσαν τις περισσότερες ψήφους.

Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι κάλπες θα κλείσουν στις 8 το βράδυ (τοπική ώρα), όποτε αναμένεται να βγουν τα πρώτα exit polls, ενώ μέχρι τα μεσάνυχτα εκτιμάται πως θα ανακοινωθούν τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα.

Οι κύριες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει ο νέος πρόεδρος

Τις βασικές προκλήσεις για τον επόμενο πρόεδρο του Καζακστάν σκιαγράφησε ο υφυπουργός Εξωτερικών της χώρας, Ρόμαν Βασιλένκο απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ. Ιεράρχησε ως κύριες τη διατήρηση της οικονομικής δυναμικής και ανάπτυξης της χώρας καθώς και τη διαφοροποίηση της οικονομίας της. Επίσης, ως πολύ σημαντική χαρακτήρισε τη διασφάλιση της σημερινής ποιότητας ζωής και έδωσε έμφαση στη νέα γενιά, στη μεσαία τάξη και στην κοινωνία των πολιτών. Σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική της χώρας, τόνισε την ανάγκη να συνεχίσει ο νέος πρόεδρος τη ρεαλιστική πολιτική του προκατόχου του με τα γειτονικά κράτη, στη βάση της αμοιβαίου ωφέλους. Οσον αφορά τις σχέσεις του Καζακστάν με τις μεγάλες δυνάμεις υπογράμμισε πως πρέπει να είναι θετικές. Ιδιαίτερο βάρος έδωσε στις σχέσεις του Καζακστάν με τη Ρωσία, την Κίνα στο πλαίσιο της στρατηγικής «Μια Ζώνη, Ένας Δρόμος» και τις ΗΠΑ. Στην κατεύθυνση αυτή, επισήμανε επίσης πως πρέπει το Καζακστάν να διευρύνει τη συνεργασία του και με άλλες χώρες του κόσμου.

Το Καζακστάν, η 9η χώρα στον κόσμο σε μέγεθος, απέκτησε την ανεξαρτησία του στις 16 Δεκεμβρίου του 1991 με πρωτεύουσα την Αστάνα που μετονομάστηκε πρόσφατα, προς τιμήν του πρώην προέδρου της, σε Νουρσουλτάν. Ο πληθυσμός της χώρας υπερβαίνει τα 17 εκατομμύρια, ενώ συμφώνα με την επίσημη απογραφή του 2009, οι εθνότητες έχουν ως εξής: Καζάκοι - 63,07%, Ρώσοι - 23,7%, Ουζμπέκοι - 2,85%, Ουκρανοί - 2,08%, Ουιγούροι - 1,4%, Τάταροι - 1,28%, Γερμανοί - 1,11%, ενώ οι υπόλοιπες μειονότητες ανέρχονται στο 4,51% (Έλληνες - 10 χιλιάδες άτομα).

Τα αποθέματα ορυκτών πόρων της χώρας, σύμφωνα με στοιχεία της πρεσβείας του Καζακστάν στην Αθήνα, αποτελούνται από περισσότερα από 5 χιλιάδες κοιτάσματα, το εκτιμώμενο κόστος των οποίων υπολογίζεται σε δεκάδες τρισεκατομμύρια δολάρια. Σημειώνεται εξίσου ότι το Καζακστάν κατέχει την πρώτη θέση στον κόσμο στα αποθέματα ψευδαργύρου, βολφραμίου και βαρίου, τη δεύτερη σε ασήμι, μόλυβδο και χρωμίτη, την τρίτη σε χαλκό και φθορίτη, την τέταρτη σε μολυβδαίνιο, και την έκτη θέση σε χρυσό.

Το Καζακστάν διαθέτει επίσης σημαντικούς πόρους πετρελαίου και φυσικού αερίου (9η θέση στον κόσμο όσον αφορά τα αποδεδειγμένα αποθέματα πετρελαίου), οι οποίοι είναι συγκεντρωμένοι στις δυτικές περιοχές. Επιπλέον, η Δημοκρατία καταλαμβάνει την 8η θέση σε αποθέματα άνθρακα και τη 2η θέση σε αποθέματα ουρανίου.

Το Καζακστάν βρίσκεται ανάμεσα στους δέκα μεγαλύτερους εξαγωγείς σιταριού και αποτελεί μία από τις ηγέτιδες χώρες στις εξαγωγές σε αλεύρι, με βάση τα ίδια στοιχεία.

Το Καζακστάν υλοποίει το πρόγραμμα ευρείας κλίμακας ο «Νέος δρόμος Μεταξιού», το οποίο επιδιώκει να βάλει τη χώρα στον παγκόσμιο χάρτη ως τον κύριο συνδετικό κρίκο της ηπείρου και να τη μετατρέψει στο μεγαλύτερο επιχειρηματικό κέντρο και σε δίοδο της περιοχής, μια γέφυρα μεταξύ της Ευρώπης και της Ασίας. Μέχρι το 2020, ο όγκος των διαμετακομιστικών μεταφορών μέσω της χώρας εκτιμάται να έχει αυξηθεί σχεδόν στο διπλάσιο.

Το Καζακστάν έχει προχωρήσει στην εφαρμογή του προγράμματος «Σχέδιο του έθνους - 100 συγκεκριμένα βήματα» που περιλαμβάνει ριζικές αλλαγές προκειμένου να εφαρμόσει τις πέντε εθνικές μεταρρυθμίσεις: τον σχηματισμό ενός επαγγελματικού κρατικού μηχανισμού, τη διασφάλιση ενός κράτους δικαίου, την εκβιομηχάνιση και την οικονομική ανάπτυξη, την ταυτοποίηση και την ενότητα, καθώς και τον σχηματισμό μιας υπεύθυνης κυβέρνησης.