Ο «Π» στην Ούρφα της Τουρκίας: Η τελική ευθεία των εκλογών

«Ο Ρέις θα κερδίσει παντού. Δεν υπάρχει άλλος που να κάνει την Τουρκία τόσο δυνατή. Γι’αυτό θέλουν να τον ρίξουν όπως έριξαν τον Μόρσι στην Αίγυπτο και όπως θέλουν να ρίξουν και τον Ρουχανί στο Ιράν και τον Πούτιν στη Ρωσία».

Ο νεαρός άντρας που μας μιλά είναι ντυμένος σύμφωνα με τη «μόδα» που έχει φέρει ο Ταγίπ Ερντογάν και το ΑΚΡ τα τελευταία χρόνια: φορά στενό καφέ κουστούμι με γιλέκο, έχει μουστάκι και στο πέτο τοι σακακιού του έχει μια καρφίτσα με την ημισέλινο και το αστέρι.
Πουλάει δαχτυλίδια για άντρες, αναπτήρες και ταμπακιέρες στην παλιά αγορά της Ούρφα, της μεγάλης πόλης περίπου εξήντα χιλιόμετρα βόρεια από τα σύνορα με τη Συρία και τις περιοχές που ελέγχουν οι Κούρδοι της βόρειας Συρίας.
«Στην Τουρκία υπάρχουν πολλοί προδότες που συνεργάζονται με ξένες δυνάμεις που θέλουν την ανατροπή του καθεστώτος εδώ. Και αυτές οι εκλογές θα δείξουν αν έχουν δύναμη αυτές οι δυνάμεις να επηρεάζουν τα αποτελέσματα.
Η Τουρκία έχει γίνει τόσο ισχυρή που όλοι την εποφθαλμιούν», μας λέει ο νεαρός συνομιλητής μας, χωρίς να κρύβει ένα ιδιόμορφο μείγμα αυταρέσκειας και οργής.

Μικρογραφία;

Η παλιά αγορά έχει κόσμο, γυναίκες και παιδιά που ψωνίζουν κυρίως τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης. Οι άντρες περιδιαβαίνουν νωχελικά ή κουβαλάνε βαριά σακιά. Γύρω μας ακούγεται συχνά η φράση «είναι πολύ ακριβό» και πολλοί μαγαζάτορες στην αγορά, ενώ αποφεύγουν να μιλάνε για κρίση, δεν φαίνονται και πολύ ικανοποιημένοι από τον κόσμο που περιδιαβαίνει στους δαιδαλώδεις διαδρόμους.
«Η Ούρφα θα μπορούσε να είναι μια μικρογραφία του τι συντελείται σήμερα στην Τουρκία», λέει ένας συνομιλητής μας, που δεν στηρίζει το ΑΚΡ, χωρίς να κρύβει την ανησυχία του.
Η Ούρφα, μια πόλη ο πληθυσμός της οποίας ξεπερνά σήμερα τα τρία εκατομμύρια, είναι μαζί την Αντέπη και το Αντίαμαν οι πόλεις που έχουν αναπτυχθεί εντυπωσιακά τα τελευταία τριάντα περίπου χρόνια χάρη στο τεράστιο σχέδιο εκμετάλλευσης των υδάτων του Τίγρη και του Ευφράτη που είχε οραματιστεί ο Πρόεδρος Οζάλ και το επιτελείο του τη δεκαετία του ’80, και που άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά από τη δεκαετία του ’90 και μετά. Μεγάλα φράγματα, επιστημονική και τεχνολογική διαχείριση των υδάτων και των καλλιεργειών.

Οι Σύροι πρόσφυγες της πόλης

Σύμφωνα με αναλυτές, αλλά και κατοίκους, όλα αυτά τα μεγάλα σχέδια έχουν προκαλέσει πολλές πολιτιστικές καταστροφές, με χωρία ολόκληρα βυθισμένα κάτω από τα νερά τεχνητών φραγμάτων, ενώ η ανάπτυξη από πολλούς, κυρίως από τους Κούρδους που πρόσκεινται στο κουρδικό κίνημα, παραμένει άνιση και άδικη. Ο πληθυσμός της πόλης αυξήθηκε και από την κουρδική εσωτερική μετανάστευση κατά τα χρόνια της σύγκρουσης με το ΡΚΚ, που ήρθε να προστεθεί στους Κούρδους που ζούσαν στην πόλη επί αιώνες, ενώ τα τελευταία πέντε χρόνια έχει αυξηθεί εντυπωσιακά λόγω των Σύρων προσφύγων που έχουν εγκατασταθεί στην πόλη. «Οι Σύροι είναι όσοι είμαστε και εμείς στην Ούρφα», μας λέει ένας μεσήλικας, χωρίς να κρύβει τη δυσφορία του. «Έχουν ολόκληρους μαχαλάδες δικούς τους, έχουν αλλάξει την πόλη και τη ζωή της». Η Ούρφα πάντως ήταν παραδοσιακά μια πολυπολιτισμική πόλη και ένα μεγάλο μέρος του γηγενούς πληθυσμού της ήταν πάντα αραβικής καταγωγής. Η δυσφορία αυτή εις βάρος των Σύρων προσφύγων κυριαρχεί πλέον σε όλες τις περιοχές της Τουρκίας και αποτελεί μια από τις μεγάλες προκλήσεις του ΑΚΡ καθώς πολλοί, ακόμα και υποστηρικτές του, επικρίνουν όλο και πιο πολύ την πολιτική του Ταγίπ Ερντογάν στο θέμα αυτό.

Εξασθενεί το ΑΚΡ

Στην Ούρφα, το ΑΚΡ έπαιρνε παραδοσιακά εδώ και χρόνια το μεγαλύτερο μέρος των ψήφων και εξέλεγε τον δήμαρχο. Ωστόσο, τοπικές δημοσκοπήσεις αλλά και εκτιμήσεις πολιτών δίνουν σήμερα το προβάδισμα στην αντιπολίτευση και στον υποψήφιο του μικρού ισλαμικού Κόμματος της Ευδαιμονίας (SP), ενώ δυναμική φαίνεται να παρουσιάζει το SP και στην ευρύτερη περιοχή, μέχρι τις περιοχές που οι Κούρδοι αρχίζουν να είναι η πλειοψηφία. Αν το ΑΚΡ χάσει την Ούρφα, θα είναι σημαντικό πλήγμα για το κόμμα στην περιοχή και θα αλλάξει τις μέχρι σήμερα δυναμικές. Η τάση αυτή στην Ούρφα συμβαδίζει και την ευρύτερη τάση που καταγράφουν δημοσκόποι και αναλυτές σε όλη την Τουρκία: Το ΑΚΡ χάνει δύναμη, χωρίς πάντως να προβλέπει κανείς κάποια κατάρρευση του κόμματος.