Δεύτερη καταδίκη Αζερμπαϊτζάν για πολιτικό αντιφρονούντα

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) καταδίκασε σήμερα το Μπακού στην υπόθεση του πολιτικού αντιφρονούντα Ιλγκάρ Μαμάντοφ, για παραβίαση του δικαιώματός του σε δίκαιη δίκη, επιδικάζοντας ταυτόχρονα αποζημίωση ύψους €10.000 για ηθική βλάβη.

Πρόκειται για τη δεύτερη καταδίκη του Αζερμπαϊτζάν σε σχέση με τον κ. Μαμάνοτφ και αφορά την ποινική διαδικασία εναντίον του έγκλειστου πολιτικού αντιφρονούντα, ο οποίος εκτίει από το 2014 ποινή επταετούς κάθειρξης για υποκίνηση μαζικών ταραχών στη χώρα του.

Η πρώτη καταδίκη αφορούσε τη σύλληψη και προφυλάκισή του κ. Μαμάντοφ για τις ταραχές στην πόλη Ισμαΐλι, στις 24 Ιανουαρίου του 2013, απόφαση με την οποία το Αζερμπαϊτζάν δεν έχει ακόμη συμμορφωθεί. Το ΕΔΑΔ είχε αποφανθεί τον Μάιο του 2014 ότι ο πραγματικός σκοπός της δίωξης και κράτησης του κ. Μαμάντοφ ήταν για να του κλείσουν το στόμα ή για να τον τιμωρήσουν λόγω της κριτικής που άσκησε στην Κυβέρνηση, ζητώντας παράλληλα την απελευθέρωσή του.

Πριν την καταδικαστική απόφαση του 2014, ο κ. Μαμάντοφ είχε εκφράσει την πρόθεσή του να κατέλθει ως υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2013, κάτι που τελικά δεν κατέστη τελικά δυνατό, λόγω της σύλληψής του.

Στη σημερινή του απόφαση, το ΕΔΑΔ αποφάνθηκε ότι τα εθνικά δικαστήρια είτε δεν έλαβαν υπόψη, είτε παρέμειναν σιωπηλά αναφορικά με τις ασυνέπειες που προέκυψαν στο μαρτυρικό υλικό, το οποίο οδήγησε στην καταδίκη του Μαμάντοφ, παρά τις όποιες ενστάσεις της υπεράσπισης.

Συγκεκριμένα, κάποιες από τις μαρτυρίες αστυνομικών που χρησιμοποιήθηκαν από την κατηγορούσα αρχή για να τεκμηριώσουν την κατηγορία της υποκίνησης λήφθηκαν πέντε μήνες μετά τα επεισόδια. Μάλιστα, ένας αστυνομικός είχε αποσύρει τη μαρτυρία του, λέγοντας ότι την είχε υπογράψει χωρίς καν να τη διαβάσει.

Σε σχέση με το οπτικοακουστικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε, ένα βίντεο έδειχνε συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών ενώ ένα άλλο έδειχνε δρόμους όπου επικρατούσε ηρεμία και υπήρχαν ελάχιστοι διαδηλωτές.

Αναρτήσεις του κ. Μαμάντοφ στο διαδίκτυο και συνεντεύξεις του, που επίσης χρησιμοποιήθηκαν στη δίκη, δεν συνιστούσαν υποκίνηση βίας. Τα ρεπορτάζ των ΜΜΕ που χρησιμοποιήθηκαν από την κατηγορούσα αρχή για τη δίωξη του πολιτικού αντιφρονούντα επίσης δεν κάνουν ρητή αναφορά σε πραγματικά επεισόδια βίας το απόγευμα της 24ης Ιανουαρίου 2013, όταν ο κ. Μαμάντοφ μετέβη στο Ισμαΐλι.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΕΔΑΔ, «υπήρχαν σοβαρές ελλείψεις στον τρόπο με τον οποίο έγινε δεκτό, εξετάστηκε/ ή αποτιμήθηκε το αποδεικτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε για την καταδίκη του κ. Μαμάντοφ».

Προστίθεται ότι το ίδιο ισχύει και για τον τρόπο με τον οποίο τα δικαστήρια χειρίστηκαν τις ενστάσεις της υπεράσπισης για την ανεπάρκεια του αποδεικτικού υλικού. Κάθε αποδεικτικό στοιχείο υπέρ του κατηγορουμένου απορρίπτονταν συστηματικά χωρίς επαρκή επεξήγηση, κατέληξε το Δικαστήριο.

Υπενθυμίζεται ότι σε σχέση με την πρώτη απόφαση του ΕΔΑΔ για τον κ. Μαμάντοφ, η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης έδωσε στο Αζερμπαϊτζάν διορία μέχρι τις 29 Νοεμβρίου, προειδοποιώντας το Μπακού ότι αν δεν θα συμμορφωθεί, θα ξεκινήσει μια άνευ προηγουμένου νομική διαδικασία εναντίον του.

Πρόκειται για διαδικασία που εισήχθη το 2010, βάσει της οποίας μια υπόθεση μπορεί να παραπεμφθεί ξανά στο ΕΔΑΔ, ώστε το δικαστήριο να αποφασίσει αν η μη υλοποίηση της απόφασης συνιστά περαιτέρω παραβίαση της Σύμβασης.