Στη… βασίλισσα του Καυκάσου Γεωργία - Αποστολή του ΠΟΛΙΤΗ (2)

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να δει κανείς την περιοχή του Καυκάσου. Ένα νευραλγικό υποσύστημα που συνδέει την Ανατολή με τη Δύση στην πιο περίοπτη γεωγραφική θέση του θρυλικού δρόμου του μεταξιού που ένωνε τα καραβάνια της Ασίας με αυτά της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης. Ο χειρότερος τρόπος, για να κατανοήσει κανείς την περιοχή είναι φυσικά αυτός των στερεοτύπων. Ο καλύτερος είναι ταξιδεύοντας και δη στη «βασιλεύουσα» της περιοχής -τη χώρα με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη διαμέσου των αιώνων στην εν λόγω περιοχή, τη Γεωργία. Την περασμένη εβδομάδα, με αφορμή ένα ταξίδι που διοργάνωσε ο αντίστοιχος, του δικού μας ΚΟΤ, Οργανισμός Τουρισμού της Γεωργίας βρέθηκα για μια εβδομάδα στη χώρα μαζί με μια αντιπροσωπεία Κυπρίων δημοσιογράφων. Η Γεωργία, μια χώρα συνυφασμένη με ένα ένδοξο μεσαιωνικό παρελθόν και πλούσια εθνοθρησκευτική ιστορία, πάλεψε για αιώνες μεταξύ πολέμων και κατακτητών, όπως πάλεψε και η Κύπρος. Στις αρχές του 20^ου αιώνα περιήλθε υπό τη σοβιετική επιρροή και από τις αρχές του '90 μέχρι σήμερα βιώνει μια ταραγμένη ιστορία (εμφύλιος 1991-1993, Ρωσογεωργιανός πόλεμος 2008) που ωστόσο δεν την έκανε να χάσει ποτέ τον πρωτεύοντα ρόλο της στην περιοχή, αλλά και παγκόσμια. Κατά μια σημειολογία της τύχης το ταξίδι μας, στις 28 Μαρτίου, συνέπεσε με την εκπλήρωση ενός μεγάλου στόχου για τους Γεωργιανούς: Την αρχή της εφαρμογής της απελευθέρωσης του καθεστώτος της ταξιδιωτικής θεώρησης (visa linearization) εντός του χώρου Σένγκεν για τους πολίτες της χώρας. Την ίδια μέρα, μια αντιπροσωπεία της Γεωργίας επισκέφτηκε την Ελλάδα -την πρώτη ευρωπαϊκή χώρα μετά την ιστορική απόφαση των ευρωπαϊκών αρχών. Φέτος, Κύπρος και Γεωργία κλείνουν έναν κύκλο 25 χρόνων διπλωματικών σχέσεων. Και μιλώντας για στερεότυπα, νωρίτερα, η Γεωργία δεν αποτελείται από παλιά σοβιετικά Lada, εγκληματικά στοιχεία και… Ρώσους. Ούτε επίσης είναι μόνο ο (ομολογουμένως παικταράς) Τιμούρ Κετσπάγια. Τουναντίον, είναι μια χώρα με πλούσια ιστορία, φοβερό πολιτισμό, φανταστικά τοπία, εξαιρετική τουριστική οργάνωση και -το κυριότερο- ζεστούς και φιλόξενους ανθρώπους οι οποίοι διακρίνονται -σε πολλαπλά επίπεδα, για την καλλιέργειά τους.

Σταυροδρόμι αιώνων

Φτάνοντας στη χώρα συνειδητοποιείς αμέσως την πλούσια φύση και τοπομορφολογία της, η οποία ουσιαστικά διαχωρίζει τη χώρα σε ανατολική και δυτική. Οι περιοχές στη Δύση, στη Μαύρη Θάλασσα, αντικατοπτρίζουν το μεγαλείο της αρχαίας Κολχίδας -όπου ο Ιάσονας με τους Αργοναύτες του αναζήτησαν το χρυσόμαλλο δέρας. Η δυτική Γεωργία, με την πρωτεύουσά της την Τιφλίδα, διαδέχονται την πρωτοχριστιανική και ύστερη μεσαιωνική ιστορία του βασιλείου της Ιβηρικής του Καυκάσου -το οποίο ίδρυσαν οι σπουδαίοι Γεωργιανοί άγιοι και βασιλείς. Η Γεωργία δεν σε εκπλήσσει μόνο για τις τραχιές οροσειρές του Καυκάσου, το υπερβολικό πράσινο και τα νερά της, αλλά και για την εντυπωσιακή εναλλαγή του τοπίου. Από τις αλπικές συνθήκες των βουνών της μπορείς αμέσως να βρεθείς σε ονειρικούς αμπελώνες ανάμεσα σε ποταμούς ή λίμνες και από την αραιοκατοίκηση των επαρχιακών της δρόμων -με τα φαντάσματα του σοβιετικού παρελθόντος να δεσπόζουν- βρίσκεσαι ξαφνικά σε μοντέρνα highways, σε ονειρικά θέρετρα/λουτροπόλεις όπως το Μπορζόμι (με το ομώνυμο παγκόσμιας φήμης εξαιρετικό ανθρακούχο νερό) και σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα όπως η Τιφλίδα που σε εντυπωσιάζει με το τελεφερίκ της στη μέση, την παλιά της πόλη, τα φανταστικά ξενοδοχεία -όπως το Rooms Hotel που μείναμε- και φυσικά την καθαριότητά της. Στους δρόμους της Τιφλίδας δεν βλέπεις αποτσίγαρο ούτε για δείγμα, το WiFi είναι ανοικτό και γρήγορο και πέραν των καφέ υπάρχει πάντα πράσινο και ανοικτός δημόσιος χώρος (παγκάκια). Σε ένα κεντρικό mall της Γεωργίας, βρήκα σε εξαιρετικά πολυτελή έκδοση (με φοβερή εικονογράφηση) το έπος του εθνικού ποιητή Shota Rustaveli, «A Knight in the Panther’s Skin» στη γεωργιανή γλώσσα. Αν ποτέ βρείτε μια αγγλική μετάφραση, διαβάστε τους 6.300 στίχους του. Το επικολυρικό αυτό ποίημα του 12^ου αιώνα συνοψίζει την ιστορία της Γεωργίας κατά τον «χρυσό αιώνα» της βασίλισσας Ταμάρα. Οι ήρωές του ξεπηδούν από ένα ονειρικό σύμπαν όπου η Ανατολή συναντά τη Δύση και οι αξίες που αναλύονται στους στίχους δείχνουν να αποτελούν το ιστορικό DNA της χώρας: αγάπη, αφοσίωση, γενναιοδωρία, θάρρος και κάτι πρωτόγνωρο για τον… 12^ο αιώνα, η ισότητα αντρών και γυναικών -κυρίαρχο μοτίβο ανάμεσα στους δύο κεντρικούς ήρωες του ποιήματος. Στο εν λόγω mall το βιβλιοπωλείο ήταν αυτό που συναντάς μεταξύ υπεραγορών και διεθνών πολυκαταστημάτων. Ωστόσο το «A Knight in the Panther’s Skin» δέσποζε σε εκδόσεις για όλα τα βαλάντια. Οι Γεωργιανοί σέβονται την παράδοσή τους.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Σε μια πράσινη γραμμή στον... Καύκασο - Αποστολή του ΠΟΛΙΤΗ

Ποιοτικός τουρισμός

Η Γεωργία δείχνει να ποντάρει πολύ σοβαρά στο τουριστικό της προϊόν. Όπου μείναμε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μας οι ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, η ποιότητα της εξυπηρέτησης και οι ευκαιρίες για εξορμήσεις ή δραστηριότητες ήταν υψηλής ποιότητας -που σε συνδυασμό με τις ανταγωνιστικές τιμές καθιστούν τη χώρα έναν εναλλακτικό τουριστικό προορισμό που οι Κύπριοι οφείλουν να ανακαλύψουν. Με την WizzAir, σε λιγότερο από δύο ώρες από τη Λάρνακα βρίσκεσαι στο Κουνταίσι όπου το αεροδρόμιο και το οδικό δίκτυο είναι εξαιρετικής ποιότητας. Την τελευταία μας ημέρα βρεθήκαμε στα εγκαίνια του ξενοδοχείου New Western στην εν λόγω περιοχή όπου τα εγκαίνια τέλεσε ο πρωθυπουργός της χώρας Giorgi Kvirikashvili. Στη σύντομη συνομιλία μας με τον πρωθυπουργό της χώρας μάς τονίστηκε η σιδηροδρομική σύνδεση της περιοχής, με σύγχρονο σιδηρόδρομο ελβετικής κατασκευής, με ολόκληρη την επικράτεια, κάτι που θα καταστήσει τις μετακινήσεις στη Γεωργία εντός ολίγων μηνών πολύ εύκολες. Στο διάσημο θέρετρο του Μπορζόμι περιηγηθήκαμε στη θρυλική πηγή του ανθρακούχου νερού Borjomi και διαμείναμε στο πολυτελές Crowne Plaza όπου οι εγκαταστάσεις του (εσωτερικές πισίνες, spa, massage center) είναι υψηλού επιπέδου. Η Γεωργία των χιονοδρομικών κέντρων συναγωνίζεται επί ίσοις όροις την Ελβετία και τη Γαλλία. Στο χιονοδρομικό κέντρο του Μπακουριάνι -με το άνετο τελεφερίκ- οι επιλογές είναι άπειρες για τους σκιέρ και τους snowboarders, ενώ οι τιμές για να κλείσει κάποιος για μια εβδομάδα ποιοτική διαμονή (με τρία γεύματα) και χιονοδρομικό εξοπλισμό δεν θα αρκούσαν σε άλλα χιονοδρομικά κέντρα ανά το παγκόσμιο ούτε για… δύο ημέρες.

Στην κορυφή του Προμηθέα

Η συναρπαστικότερη ίσως διαδρομή μας κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μας στη Γεωργία ήταν η ανάβαση στο Καζμπέγκι διαμέσου του στρατιωτικού δρόμου της Γεωργίας. Μια σκληροτράχηλη ορεινή διαδρομή που σε ανταμείβει όμως με μια από τις ομορφότερες ορεινή θέα σε ολόκληρη την οροσειρά του Καυκάσου (το όρος Καζμπέγκ φτάνει στα 5.047 μέτρα). Ένα εν ενεργεία στρατοηφαίστειο συνδέει την ηπειρωτική Γεωργία με τα βόρεια -με τη Ρωσία- σύνορά της (η απόσταση Τιφλίδας-Βλαδικαβκάζ είναι 212 χλμ. ορεινού όγκου) από έναν δρόμο ο οποίος είναι βγαλμένος απευθείας από το «Πόλεμος και Ειρήνη» του Λέοντος Τολστόι. Ο στρατηγός Γερμόλοβ, αρχηγός των ρωσικών δυνάμεων επί τσάρου Αλεξάνδρου του Α' διάνοιξε το εν λόγω πέρασμα το οποίο κυριολεκτικά χτίστηκε σε περιόδους μεγάλων πολέμων, από τους Ναπολεόντειους στον Β' ΠΠ, από αιχμαλώτους. Η διαδρομή αν και κουραστική, και με χιονόπτωση την επόμενη ημέρα, ήταν απολαυστική. Το Rooms Hotel στην κορυφή είναι ένα υπερσύγχρονο σαλέ με εξαιρετική διακόσμηση, απίστευτη θέα από τα δωμάτια και την ταράτσα του και την ίδια σοφιστικέ αντίληψη με το «αδερφάκι» του στην Τιφλίδα: Αμέτρητες βιβλιοθήκες όπου μπορείς να δανειστείς και αυθεντικά πόστερ με αριστουργήματα του ρωσικού και γεωργιανού κινηματογράφου. Απέναντι από το ξενοδοχείο δεσπόζει η εκκλησία της Αγίας Τριάδας, στο Γκεργκέτι (στα 2.170 μέτρα) όπου η πρόσβαση γίνεται μόνο με τετρακίνητο όχημα. Στα βουνά του Καζμπέγκι, με την άγρια ομορφιά τους, δεσπόζει ο μύθος του Αμιράνι, που δίδαξε στους ανθρώπους την τέχνη της φωτιάς και της κατεργασίας του μετάλλου και τιμωρήθηκε γι' αυτό. Ο αντίστοιχος του Προμηθέα στη γεωργιανή μυθολογία. Σε ολόκληρη τη χώρα η ιστορία, η μυθολογία και φυσικά η εξάπλωση του χριστιανισμού και της ορθοδοξίας (η γεωργιανή εκκλησία είναι αυτοκέφαλη όπως και η κυπριακή) μοιράζονται κοινές αξίες και καταβολές με την ελληνική και κυπριακή ιστορία.

Οίνος ευφραίνει καρδίαν

Η Γεωργία είναι φυσικά η χώρα του κρασιού. Οι πλούσιοι αμπελώνες της καλύπτουν μεγάλο μέρος της έκτασης της χώρας, ενώ η ιστορία της οινοποιίας χάνεται στο βάθος της νεολιθικής περιόδου, 6-8.000 χρόνια πριν. Οι εύκρατες πεδιάδες του Καυκάσου έχουν καταστήσει τη Γεωργία «χώρα του κρασιού» με τα φημισμένα της ξηρά κρασιά να απολαμβάνονται σε ολόκληρο τον κόσμο. Στη Γεωργία επισκεφτήκαμε τα διάσημα οινοποιία Khareba και Chateau Mukhrani αλλά και μικρότερα, πιο εναλλακτικά, όπως το διάσημο ανά το παγκόσμιο εστιατόριο/οινοποιείο Pheasant Tears στο Sinaghi, αλλά και το βιολογικό οινοποιείο του Iago -όπου το κρασί παράγεται με τον πατροπαράδοτο τρόπο. Το γεωργιανό κρασί είναι μοναδικό όχι μόνο για τον τρόπο παραγωγής του (σ.σ. το γεωργιανό κρασί είναι μοναδικό εξαιτίας των «κβεβρί». Πρόκειται για μεγάλα πήλινα σκεύη που χρησιμοποιούνται για τη ζύμωση και την αποθήκευση του κρασιού από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα) αλλά διότι αποτελεί πλέον ένα εκ των ισχυρότερων εργαλείων της γεωργιανής εξαγωγικής οικονομίας. Επιπλέον η τεχνογνωσία, οι σύγχρονοι τρόποι παραγωγής, αλλά και η διπλωματία του κρασιού (σ.σ. στους ξένους επισκέπτες στο αεροδρόμιο, μετά τον έλεγχο ασφάλειας οι αρχές προσφέρουν ένα μικρό μπουκάλι κρασί) καθιστούν τον οίνο συνώνυμο της χώρας. Στις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις του Chateau Mukhrani -που συνδέεται με τον βασιλικό οίκο της χώρας, τη δυναστεία των Μπαγκρατιόνι, φυλάσσεται ακόμα η μπουκάλα κρασιού που εγκαινίασε τον… Πύργο του Άιφελ. Οι Γεωργιανοί επενδύουν στο προϊόν που ευλογεί τον τόπο τους και το κάνουν με τρόπο που πρέπει να παραδειγματίσει κάθε χώρα ως προς τον συνδυασμό επαγγελματισμού, τεχνογνωσίας αλλά και σεβασμού προς την παράδοσή τους.

Και η πλούσια κουζίνα

Οι Γεωργιανοί τρώνε και τρώνε καλά. Από τις πιο γραφικές οικογενειακές ταβέρνες μέχρι τα πιο fusion ή mainstream εστιατόρια η γεωργιανή κουζίνα είναι πλούσια σε εδέσματα, χρώματα, αρώματα και γεύσεις. To παραδοσιακό τους ψωμί, το puri, συναντάται σε διάφορες εκδοχές, ανά περιοχή με το χατσαμπούρι να είναι το εθνικό πιάτο. Ένα λαχταριστό τυρόψωμο σε πολλές εκδοχές (με τυρί, φασόλια, αυγό). Οι Γεωργιανοί δεν τρώνε πίτσα. Γιατί απλώς έχουν τη δική τους. Το shotis puri, με το χαρακτηριστικό ημιφέγγαρο σχήμα του, ψήνεται σε παραδοσιακό φούρνο και κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στο οινοποιείο Khareba το… ψήσαμε οι ίδιοι. To Μchadi είναι ένα εύγεστο καλαμποκόψομο, ενώ η Churchkhela μοιάζει ακριβώς όπως ο κυπριακός παλουζές. Οι Γεωργιανοί λατρεύουν επίσης τη ζιβανία, στην δική τους εκδοχή που ονομάζεται Cha-Cha, ενώ το καρύδι συνοδεύει τα σαλατικά τους. Μαγειρεύουν υπέροχα τη μελιτζάνα με σκόρδο (σαν χούμους ή σαν ταχίνι), φτιάχνουν υπέροχα κρεατικά (σουβλάκι), ενώ αν ποτέ βρεθείτε στη Γεωργία δοκιμάστε οπωσδήποτε Khinkali. Ένα φοβερό ορεκτικό που μοιάζει με ραβιόλια. Το ορεκτικό αυτό είναι τυλιγμένος κιμάς σε αφράτη ζύμη που δαγκώνοντας το ρουφάς τους πλούσιους χυμούς του. Μια πρέζα πιπέρι το κάνει όνειρο. Η γεωργιανή κουζίνα -πολύ ισορροπημένη γευστικά και θρεπτικά- ενώνει τις γεύσεις Δύσης και Ανατολής και ένα γεωργιανό τραπέζι αποτελεί πάντα την αφορμή για τραγούδι, γέλιο και φιλοξενία. Παντού το βιώνεις. Ακόμα και αν πιάσεις χατσαμπούρι από ένα μικρό κιόσκι στον δρόμο.

Αντί επιλόγου

Η Γεωργία δεν είναι μόνο η ιστορία της, οι φυσικές ομορφιές της και τα όσα σου προσφέρει ως τουριστικός προορισμός. Είναι οι άνθρωποί της. Οι Γεωργιανοί είναι φιλόξενοι και καλλιεργημένοι άνθρωποι κάτι που το εισπράττεις σε όλες τους τις κοινωνικές εκφάνσεις. Σε όλα τα μέρη που επισκεφτήκαμε βίωσα κάτι πολύ ενδιαφέρον. Από τα οινοποιεία τους, μέχρι τα ξενοδοχεία ή τα στελέχη τους στον δημόσιο τομέα (ΥΠΕΞ, Οργανισμός Τουρισμού κ.λπ.) μέχρι απλό κόσμο που πετύχαινες στον δρόμο βιώνεις κάτι πολύ ενδιαφέρον: Νέοι άνθρωποι, κάτω των 30, με άριστη γνώση αγγλικών, αλλά και με άποψη και καλλιέργεια πέραν της επαγγελματικής τους ιδιότητας να προσπαθούν για τη χώρα τους. Μια χώρα που μόλις εννιά χρόνια πριν βίωνε τον πόλεμο με τα ρωσικά τανκς να προελαύνουν από το Γκόρι προς την Τιφλίδα. Η Γεωργία δείχνει να επενδύει στους νέους ανθρώπους και να προσπαθεί να αποφύγει το brain-drain, τη φυγή δηλαδή του νέου, καλά καταρτισμένου, έμψυχου δυναμικού της. Δείχνει μια πεισματική προσήλωση στην ανάπτυξη και στον ευρωπαϊκό της προσανατολισμό. Είναι φιλοδυτική και σύγχρονη. Στην Τιφλίδα νιώθεις ότι οι δρόμοι είναι καθαροί και ασφαλείς. Στις διαβάσεις όπου έβγαλα το πόδι μου σταμάτησαν. Υπάρχουν ράμπες παντού. Υπάρχει αστυνόμευση (διάφανα γυάλινα κτήρια για λόγους διαφάνειας). Ο κόσμος χαμογελάει και σε εξυπηρετεί. Μιλώντας ένα βράδυ με μια παρέα νεαρών Γεωργιανών (κορίτσια και αγόρια) που σπουδάζουν στο πανεπιστήμιο της Τιφλίδας συνειδητοποίησα ότι αυτή η χώρα πάει μόνο μπροστά. Ζωντανό παράδειγμα της καλλιέργειας των Γεωργιανών ήταν οι δύο κυρίες που μας συνόδευσαν στο ταξίδι μας οι οποίες συνοψίζουν το χάσμα γενεών που μικραίνει στη χώρα: Η Nino Turashvili από τον Γεωργιανό Οργανισμό Τουρισμού και η Maia Mdivnishvili η ξεναγός μας. Η μια, κοπέλα κάτω των 30, με σπουδές στο εξωτερικό και ρόλο τεχνοκράτη στην δημόσια υπηρεσία της και η άλλη μια έμπειρη μεσήλικας. Παρά την εμφανή διαφορά ηλικίας μεταξύ τους, η αφοσίωσή τους, η εξειδικευμένη γνώση τους, η ευγένειά τους, αλλά και η φιλοξενία τους προς εμάς δείχνει ότι οι Γεωργιανοί του χθες, συνδέονται με τους Γεωργιανούς του σήμερα λόγω αξιών και μικραίνουν τις αποστάσεις που δημιουργήθηκαν από το πρόσφατο ταραγμένο παρελθόν της χώρας. Αν ποτέ χρειαστείτε να ταξιδέψετε σε μια πανέμορφη χώρα με ωραίους ανθρώπους και πλούσια ιστορία μην το σκεφτείτε. H Γεωργία είναι ο ιδανικός προορισμός. Αφήστε τα στερεότυπα στην άκρη και επιχειρήστε το. Θα με θυμηθείτε.

*Twitter: @JohnPikpas

Ευχαριστίες: Το ταξίδι πραγματοποιήθηκε με την WizzAir η οποία συνδέει απευθείας τη Γεωργία (Κουνταίσι) με τη Λάρνακα δύο φορές την εβδομάδα, σε μια άνετη πτήση μιας ώρας και πενήντα λεπτών περίπου. Στο ταξίδι μάς συνόδευε ο κ. Εύζωνας από την Travel House που εκτός από το ότι πρόκειται για έναν ενδιαφέροντα συνομιλητή και έμπειρο ταξιδιώτη, μας ετοίμασε και τις κάρτες επιβίβασης κατά την αναχώρηση και επιστροφή μας. Ο πρέσβης της Γεωργίας στη Κύπρο κ. Revaz Lominadze, υπήρξε καθ' όλη τη διάρκεια της επίσκεψης φιλόξενος και έτοιμος να ικανοποιήσει κάθε αίτημα ή ανάγκη της ομάδας των δημοσιογράφων από την Κύπρο, με υψηλό επαγγελματισμό.