70 χρόνια Ενωμένη Ευρώπη (1951 – 2021)

9 Μαΐου 1950 ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ δημιουργούνται οι συνθήκες για διαρκή ειρήνη μεταξύ των εχθρών. Η ιστορική διακήρυξη του υπουργού Εξωτερικών της Γαλλίας Robert SCHUMMANN (εμπνευσμένη από ιδέα του Τεχνοκράτη Jean Monnet) περί κοινής εκμετάλλευσης των βιομηχανιών άνθρακα και χάλυβα Γαλλίας και Γερμανίας και η δημιουργία Ευρωπαϊκής Οργάνωσης όπου θα συμμετέχουν όλα τα ευρωπαϊκά κράτη υπήρξε η γενέθλια ημέρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η διακήρυξη SCHUMMAN τόνιζε ότι «η παγκόσμια ειρήνη θα εξασφαλισθεί εάν αναληφθούν δημιουργικές κοινές προσπάθειες των εθνών».

18 Απριλίου 1951 έξι ευρωπαϊκές χώρες (Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία) έως χθες εχθροί στον πόλεμο υπογράφουν τη ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΩΝ ΠΑΡΙΣΙΩΝ για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) μια πρωτοποριακή διεθνή συμφωνία συνεκμετάλλευσης ορυκτών που εξασφαλίζει ειρήνη, ανάπτυξη, ευημερία στα κράτη μέλη. Η ΕΚΑΧ συγκροτείται από την Ανώτατη Αρχή, το Συμβούλιο Υπουργών, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και την Κοινοβουλευτική Συνέλευση.

25 Μαρτίου 1957 υπογράφουν τη ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ οι ανωτέρω έξι ευρωπαϊκές χώρες και επεκτείνουν τη συνεργασία τους σε πολλούς οικονομικούς τομείς ιδρύοντας την ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ (ΕΟΚ). Πρόσωπα, εμπορεύματα και παροχή υπηρεσιών κυκλοφορούν πλέον ελεύθερα μεταξύ των κρατών μελών.

30 Ιουλίου 1962 λειτουργεί η Κοινή Γεωργική Πολιτική της Ε.Ε με κοινό έλεγχο στην παραγωγή τροφίμων που πληρώνονται με ενιαίες τιμές σε όλες τις χώρες-μέλη.

1 Ιουλίου 1968 καταργούνται οι τελωνειακοί δασμοί και επιτρέπονται οι ελεύθερες διασυνοριακές συναλλαγές με αποτέλεσμα τη δημιουργία της μεγαλύτερης εμπορικής κοινότητας στον πλανήτη.

Προσχωρήσεις στην Ε.Ε. κρατών-μελών 1973 (Δανία, Ιρλανδία, Μεγάλη Βρετανία), 1981 (Ελλάδα), 1986 (Ισπανία, Πορτογαλία), 1995 (Αυστρία, Σουηδία, Φινλανδία), 2004 (Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία, Εσθονία, Λιθουανία, Λετονία, Ουγγαρία, Σλοβενία, Κύπρος, Μάλτα), 2007 (Ρουμανία, Βουλγαρία), 2009 (Κροατία).

10 Δεκεμβρίου 1974 ιδρύεται το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης με σκοπό τη μεταφορά χρημάτων από τις πλούσιες χώρες στις φτωχές περιφέρειες για βελτίωση οδικών δικτύων και επικοινωνιών, για προσέλκυση επενδύσεων, για δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Σήμερα απορροφά το ένα τρίτο του συνολικού προϋπολογισμού της Ε.Ε.

24 Αυγούστου 1977 η Ε.Ε νομοθετεί την προστασία του Περιβάλλοντος στον αγώνα κατά της ρύπανσης εισάγοντας για πρώτη φορά παγκοσμίως την έννοια «ο ρυπαίνων πληρώνει».

7 Ιουνίου 1979 διενεργούνται οι πρώτες εκλογές αντιπροσώπων για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με άμεση και καθολική ψηφοφορία και σηματοδοτούν την παγίωση της θεσμικής λειτουργίας της Δημοκρατίας στην Ε.Ε.

15 Ιουνίου 1987 εγκαινιάζεται το πρόγραμμα ERASMUS για χορήγηση υποτροφιών σε πανεπιστημιακούς σπουδαστές για φοίτηση έως ένα έτος σε άλλη χώρα της Ε.Ε, σε ένα ορίζοντα ανταλλαγών γνώσεων και γνωριμιών για τη νεολαία.

7 Φεβρουαρίου 1992 υπογράφεται η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας όπου θεσπίζονται κανόνες για Ενιαίο Νόμισμα, Κοινή εξωτερική πολιτική, Ενιαία πολιτική άμυνας.

1 Ιανουαρίου 1993 ισχύει η Ενιαία Αγορά που περιλαμβάνει την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, εμπορευμάτων, υπηρεσιών, χρημάτων, μια οικονομική επανάσταση κυριολεκτικά.

26 Μαρτίου 1995 ισχύει η συμφωνία Σένγκεν που επιτρέπει τα ταξίδια στις χώρες-μέλη χωρίς διαβατήρια με μόνο έγγραφο την εθνική ταυτότητα.

1 Ιανουαρίου 2002 κυκλοφορεί το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα ΕΥΡΩ σε χαρτονομίσματα και κέρματα καταργώντας τα εθνικά νομίσματα αιώνων.

29 Οκτωβρίου 2004 Συνθήκη Συντάγματος της Ευρώπης με σκοπό την απλούστευση της δημοκρατικής διαδικασίας λήψης αποφάσεων και διαχείρισης των κρατών-μελών.





ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

• Προάσπιση της Ελευθερίας, Δημοκρατίας, Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Κράτους Δικαίου


• Δημιουργία οικονομικής και νομισματικής ένωσης με ενιαία φορολογική πολιτική


• Ανάπτυξη της κοινωνικής προόδου και αλληλεγγύη μεταξύ των λαών


• Θέσπιση κοινής ιθαγένειας


• Κοινή εξωτερική πολιτική, άμυνα, ασφάλεια


• Συνεργασία των χωρών σε δικαιοσύνη, πολιτισμό, παιδεία, περιβάλλον.

ΘΕΣΜΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ της Ε.Ε για την επιτυχία των στόχων είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο Υπουργών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το Ελεγκτικό Συνέδριο.



Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ

Η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών από τις θεσμικές παρεμβάσεις, νομοθεσίες, οδηγίες της Ε.Ε αφορούν ένα τεράστιο εύρος της καθημερινότητάς τους σε κοινωνικό, οικονομικό , περιβαλλοντικό, ατομικό επίπεδο. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ

• Εύκολα ταξίδια χωρίς συνάλλαγμα και ελέγχους στα σύνορα


• Ελευθερία εγκατάστασης και εργασίας σε άλλη χώρα-μέλος


• Ισότητα μισθών - απαγόρευση φυλετικών και σεξιστικών διακρίσεων


• Άδεια μετ’ αποδοχών, εγγύηση 11 ωρών αργίας στο 24ωρο


• Σπουδές και χορήγηση υποτροφιών σε πανεπιστημιακούς φοιτητές σε άλλη χώρα-μέλος


• Φθηνές τηλεφωνικές κλήσεις και αεροπορικές πτήσεις


• Προστασία καταναλωτή με αγορές αγαθών χωρίς επιπλέον φόρους, απαγόρευση παραπλανητικών διαφημίσεων, εγγυήσεις ασφαλείας σε όλα τα προϊόντα


• Ετικέτες στα τρόφιμα με αναγραφή των συστατικών τους


• Μείωση εκπομπών διοξειδίου άνθρακα, προστασία ποταμών και παραλιών.

ΘΕΣΜΙΚΕΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ – ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ

Στα χρόνια προβλήματα διαχείρισης, γραφειοκρατίας, κομματικών ανταγωνισμών, ανισοκατανομής κονδυλίων, αέναης σύγκρουσης Βορρά-Νότου η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει και επίκαιρα σύγχρονα προβλήματα όπως Μεταναστευτικές ροές, Τρομοκρατικές επιθέσεις, Δημογραφική κατάρρευση, Περιβαλλοντικοί κίνδυνοι. Ενώ πρόσφατα παρουσιάστηκαν εκρηκτικά ζητήματα όπως Οικονομική κρίση, Πανδημία Κορωνοϊού.

Τα θεσμικά όργανα λειτουργούν επί χρόνια με δημοκρατικό και κοινωνικό έλλειμμα αφού προκρίνουν τη δημοσιονομική πειθαρχία και τις νομισματικές εφαρμογές της αντί να επιλύουν προβλήματα πολιτών και να υποστηρίζουν αποτελεσματικά τις χώρες-μέλη σε ζητήματα συνεπειών της κλιματικής αλλαγής – στη λειτουργία της ευρωπαϊκής οικονομίας με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης- στην ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών στα ευρωπαϊκά δρώμενα.



ΤΟ ΑΥΡΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

Η προοπτική ανάπτυξη θεσμικών και οικονομικών δεδομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση αρθρώνεται σ’ένα πολυεπίπεδο αλλαγών, βελτιώσεων, ανατροπών με ισχυρή αποφασιστικότητα, διορατικότητα, ευελιξία, προσαρμοστικότητα, δικαιοσύνη για κράτη μέλη και ανθρώπους. Πέρα και έξω από τη σημερινή πορεία της Ε.Ε σαν ένα γραφειοκρατικό οικοδόμημα-οργανισμό μακριά ή και απέναντι στις ανάγκες και τις επιθυμίες των Ευρωπαίων πολιτών απαιτούνται

• Διεύρυνση δημοκρατικής νομιμοποίησης με αξιοποίηση των ψηφιακών δυνατοτήτων


• Σύγκλιση επιπέδων ανάπτυξης και λειτουργίας των κοινωνικών υπηρεσιών παιδείας, υγείας, δομών προνοίας στα κράτη-μέλη


• Αλλαγή πρωτευόντων πολιτικών της Ε.Ε από ένωση κεφαλαίων σε ένωση πολιτών ενεργών και πληροφορημένων


• Κοινή φορολογική-οικονομική και κοινωνική πολιτική


• Ευρωπαϊκή φύλαξη συνόρων και Ευρωπαϊκή υπηρεσία ασύλου


• Ευρωπαϊκός κοινός υγειονομικός έλεγχος φαρμάκων και τροφίμων


• Τραπεζική ενοποίηση κανόνων και λειτουργιών με προστασία καταθετών


• Αυστηροποίηση κυρώσεων σε παραβάσεις, επιβολής ενιαίων φορολογικών κανόνων και τελών στις μεγάλες επιχειρήσεις

Μέριμνα και προστασία των εργαζομένων στις σύγχρονες επεκτατικές πολιτικές εργασιακών σχέσεων (ευελιξία όρων εργασίας, ατομικές συμβάσεις αντί συλλογικών, αντισυνδικαλιστική νομοθεσία)

Περιβαλλοντική φροντίδα – ασπίδα στις επιθέσεις του κεφαλαίου.

70 χρόνια Ενωμένης Ευρώπης απέδειξαν τις κοινές αξίες των λαών της. Δημοκρατία, Ελευθερία, Αλληλεγγύη, Κοινωνική πρόνοια, Ισότητα ευκαιριών, Ανθρώπινα δικαιώματα, Ειρήνη, Πολιτισμική Δημιουργία, Περιβαλλοντική προστασία, Σεβασμός στις παραδόσεις, γλώσσες, πολιτισμό, ιστορία των χωρών μελών της.

70 χρόνια Ενωμένης Ευρώπης αποτελούν πρωτοφανή επιτυχία συνεργασίας κρατών έως πρόσφατα εμπολέμων στην παγκόσμια ιστορία. Επιτυχία που συγκροτείται από συμβιβασμούς, παραδοχές, συναντίληψη, συνευθύνη, προσπάθειες και αγώνες για κοινή συνισταμένη. Χωρίς να αγνοούνται οι εσωτερικές διαμάχες, οι εθνικιστικές επιλογές και οι ανεπάρκειες σε πολιτικό προσωπικό.

70 χρόνια Ενωμένης Ευρώπης σηματοδοτούν το αύριο. Συμμετοχική δημοκρατία, πρόκριση των αναγκών των ανθρώπων και της κοινωνίας από τους οικονομικούς δείκτες, Πρωτοπορία στην έρευνα και την τεχνολογική εξέλιξη, Περιθωριοποίηση του λαϊκισμού, Ανθρώπινες εργασιακές σχέσεις, Κοινωνική και εδαφική συνοχή, Πράσινη μετεξέλιξη και αειφόρο ανάπτυξη από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, Πληροφοριακή και ψηφιακή μετατροπή, Ανάπτυξη τεχνολογιών μηδενικής εκπομπής αερίων, Μείωση οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων στα κράτη μέλη.

ΟΙ ΚΑΙΡΟΙ ΟΥ ΜΕΝΕΤΟΙ

"Ο Συμεών Γκόρπας είναι εμπειρογνώμονας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πεδίο της Ελεύθερης Κυκλοφορίας Εργαζομένων και δημοσιογράφος του Πρακτορείου Ειδήσεων BLOOMBERG