Χορηγίες €10,5 εκατ. μοίρασε το κράτος στην Εκκλησία το 2024 - Τα στοιχεία από το Γενικό Λογιστήριο

Το συνολικό ποσό των €10,5 εκατ. κατέβαλε το κράτος στην Εκκλησία ως χορηγίες, κατά το έτος 2024, στη βάση δυο συμφωνιών. Τα €2 εκατ. αφορούν κρατικές χορηγίες προς μονές και ναούς έναντι επιστροφής Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) για κατασκευαστικά έργα που πραγματοποίησαν, ενώ τα υπόλοιπα €8,5 εκατ. καταβλήθηκαν για την κάλυψη μέρους της μισθοδοσίας των ιερέων.

Οι πιο πάνω πληρωμές του Υπουργείου Οικονομικών έγιναν γνωστές από στοιχεία που δημοσιοποίησε προχθές το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας στην ιστοσελίδα του.

Με βάση τις αρχές της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της ίσης μεταχείρισης των πολιτών, το Γενικό Λογιστήριο εφαρμόζοντας τις πρόνοιες του περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Νόμου, δημοσιοποίησε τις χορηγίες και τις κατά χάριν δωρεές του κράτους για το έτος 2024 που αφορούν ποσά πέραν των €5.000. Δεν δημοσιοποιούνται οι πληρωμές που αφορούν δαπάνες με ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα.

Να σημειωθεί ότι, κατά το έτος 2023 το συνολικό ποσό που καταβλήθηκε από το κράτος ως χορηγία προς την Εκκλησία ήταν €10 εκατ., εκ των οποίων τα €2,4 εκατ. αφορούσαν κρατικές χορηγίες προς 74 Μητροπόλεις, μονές και ναούς έναντι επιστροφής ΦΠΑ, ενώ τα υπόλοιπα €7,6 εκατ. δόθηκαν για την κάλυψη της μισθοδοσίας ιερέων.

Οι επιστροφές ΦΠΑ

Η συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ Κράτους και Εκκλησίας στις 14/3/2012 για το πώς θα φορολογείται η Εκκλησία προβλέπει, μεταξύ άλλων, τα εξής: «(...) Η Εκκλησία της Κύπρου θα απαλλάσσεται από την καταβολή ΦΠΑ για την ανέγερση και συντήρηση ναών και ακινήτων που βρίσκονται στον περίβολο των ναών και χρησιμοποιούνται για την επιτέλεση του θρησκευτικού της έργου. Η υπό αναφορά απαλλαγή γίνεται με την παραχώρηση κατά χάριν κρατικής χορηγίας έναντι του καταβληθέντος ΦΠΑ».

Οι επιστροφές ΦΠΑ αφορούν, σύμφωνα με την υπό αναφορά απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, οικοδομικές και άλλες εργασίες που πραγματοποιούνται στην Εκκλησία. Στις εργασίες περιλαμβάνονται και κατασκευές που γίνονται στο προαύλιο των ναών και αφορούν, μεταξύ άλλων, αίθουσες δεξιώσεων για την τέλεση γάμων. Το Τμήμα Φορολογίας εξέδωσε εγκύκλιο με την οποία διευκρινίζεται πως στον όρο συντήρηση περιλαμβάνονται «υπηρεσίες ανακαίνισης και επισκευής που πραγματοποιούνται από υποκείμενο στον φόρο πρόσωπο και συνίστανται σε εργασίες υδραυλικού, ηλεκτρολόγου, ξυλουργού, ελαιοχρωματιστή και οικοδομικές εργασίες».

Στο πλαίσιο, λοιπόν, της πιο πάνω συμφωνίας το Υπουργείο Οικονομικών επέστρεψε υπό μορφή χορηγίας σε μονές και ναούς το συνολικό ποσό των €2 εκατ. που έλαβε κατά το έτος 2024 ως ΦΠΑ από την ανέγερση και συντήρηση ναών και ακινήτων. Πρώτες στο κατάλογο του Υπουργείου Οικονομικών που δημοσιοποίησε το Γενικό Λογιστήριο περιλαμβάνονται η Μονή Τιμίου Προδρόμου Μέσα Ποταμού - €184.100, η Μονή Παναγίας Αμασγούς - €141.318, η Μονή Συμβούλου Χριστού - €87.934, ο Ναός Οσίου Ιακώβου Τσαλίκη του Θαυματουργού - €83.878, ο Ναός της του Θεού Σοφίας - €75.525, η Μονή Αγίου Μηνά - €70.574, ο Μητροπολιτικός Ναός Σωτήρος Λάρνακας - €70.092 κ.ο.κ. Συνολικά στον κατάλογο που ανάρτησε στην ιστοσελίδα του το Γενικό Λογιστήριο περιλαμβάνονται 52 μονές και ναοί καθώς και τα ποσά που έλαβαν ως κρατική χορηγία έναντι επιστροφής ΦΠΑ.

Σημειώνεται ότι, οι πρώτες χορηγίες προς την Εκκλησία έναντι επιστροφής ΦΠΑ άρχισαν να καταβάλλονται το έτος 2016. Για τα τέσσερα χρόνια που μεσολάβησαν από την επίτευξη της συμφωνίας, δηλαδή από το 2012 μέχρι το 2016, οι χορηγίες προς την Εκκλησία καταβλήθηκαν αναδρομικά. Οι κρατικές χορηγίες που καταβλήθηκαν προς Αρχιεπισκοπή, Μητροπόλεις, μονές και ναούς έναντι επιστροφής ΦΠΑ για το έτος 2022 ήταν €2,5 εκατ. περίπου.

€8,5 εκατ. για μισθούς ιερέων

Σύμφωνα, πάντα, με το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας, η κρατική αρωγή του εφημεριακού κλήρου της υπαίθρου ανήλθε κατά το έτος 2024 στα €8,3 εκατ. (2023 - €7,6 εκατ. και το 2022 - €7,2 εκατ.) τα οποία κατατέθηκαν στο Κεντρικό Εκκλησιαστικό Ταμείο. Πρόσθετα, το κράτος κατέβαλε κατά το έτος 2024 ως χορηγία το ποσό των €272.352 (2023 - €255.690) για την κάλυψη της μισθοδοσίας ιερέων της Αρχιεπισκοπής των Μαρωνιτών, της Αρμενικής Εκκλησίας, της Εκκλησίας των Λατίνων και της Μονής Αγ. Χρυσοστόμου που υπάγεται στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων.

Το κράτος καλύπτει μέρος της μισθοδοσίας των ιερέων στη βάση συμφωνίας που επιτεύχθηκε επί καιρώ του Μακαρίου Γ’ όπου ήταν ταυτόχρονα Πρόεδρος της Δημοκρατίας και Αρχιεπίσκοπος και αναθεωρήθηκε το 2019 με νόμο που ψήφισε η Βουλή και τιτλοφορείται ως ο «περί της Κρατικής Αρωγής προς τον Εφημεριακό Κλήρο της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Κύπρου Νόμος». Η εν λόγω κρατική αρωγή καταβάλλεται ως αντιστάθμισμα για τη μεταβίβαση 15.564 στρεμμάτων εκκλησιαστικής γης προς το Κράτος, με την περισσότερη εκκλησιαστική γη να βρίσκεται στα κατεχόμενα.

Οι όροι της συμφωνίας

Με βάση τη συμφωνία που επικύρωσε η Βουλή το 2019 με την ψήφιση σχετικού νομοσχεδίου, ο αριθμός των δικαιούχων κρατικής αρωγής ιερέων καθορίζεται ως ακολούθως:

• Σε 760 ιερείς από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του νόμου έως και την 31/12/2020.
• Σε 800 ιερείς από την 1/1/2021 έως και την 31/12/2023.
• Σε 850 ιερείς από την 1/1/2024 έως και την 31/12/2025.
• Ο αριθμός των 850 δικαιούχων κρατικής αρωγής ιερέων από την 1/1/2026 και μετά θα αυξάνεται ποσοστιαία κατά 0,5% για κάθε έτος.

Το αναλογούν σε κάθε ιερέα ποσό κρατικής αρωγής καθορίστηκε στα €681 μηνιαίως, το οποίο αυξάνεται κατ’ αναλογίαν των εκάστοτε ισχυουσών γενικών αυξήσεων και τιμαριθμικών επιδομάτων που παραχωρούνται στους κρατικούς υπαλλήλους.

Στην υπό αναφορά συμφωνία προβλέπεται ότι, σε περίπτωση που η Κυπριακή Δημοκρατία αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο των τεμαχίων γης που βρίσκονται στα κατεχόμενα, θα γίνουν οι ανάλογες ρυθμίσεις ως προς τον αριθμό των δικαιούχων ιερέων κρατικής αρωγής.