Το τέρας της οπαδικής βίας - Πόσο αποφασισμένοι είναι οι εμπλεκόμενοι να το δουν κατάματα

Εδώ και μερικές βδομάδες ξύπνησε για τα καλά το κοιμώμενο τέρας της οπαδικής βίας επαναφέροντας στο προσκήνιο τη συζήτηση για αντιμετώπιση του απαράδεκτου αυτού φαινομένου. Η αλήθεια είναι ότι παρατηρείται μια ίσως πρωτοφανής για τα κυπριακά δεδομένα κινητοποίηση για λήψη σκληρών μέτρων. Όμως, το βασικό και καίριο ερώτημα είναι κατά πόσον υπάρχουν η βούληση και η αποφασιστικότητα από όλους τους εμπλεκόμενους στον αθλητισμό, και ιδιαίτερα στο ποδόσφαιρο, ώστε να μπει -επιτέλους- το μαχαίρι στο κόκκαλο. Τα όσα αποφασίζονται κατά καιρούς, ίσως σπασμωδικά και αποσπασματικά μετά από επεισόδια βίας, είναι περισσότερο ημίμετρα παρά μέτρα που συμβάλουν στην ουσιαστική αντιμετώπιση του απαράδεκτου φαινομένου της βίας σε αθλητικούς χώρους.

Ο κύριος άξονας των λύσεων που επιβάλλεται να προωθηθούν πρέπει να επικεντρώνεται στην εφαρμογή των λόγων που θεσπίστηκε η κάρτα φιλάθλου και ο έλεγχος με οποιονδήποτε τρόπο των συνδέσμων των οργανωμένων οπαδών.

Όλοι θυμούνται τα πρώτα χρόνια εφαρμογής και λειτουργίας της κάρτας οπαδού σε συνδυασμό με την αποχή όλων των οργανωμένων οπαδών που τάχθηκαν κατά της ταυτοποίησης ότι στα γήπεδα δεν έσκαγε μύτη. Δηλαδή, ενόσω οι κερκίδες των οργανωμένων ήταν άδειες τα επεισόδια βίας είχαν εξαλειφθεί. Η κάρτα φιλάθλου εφαρμόστηκε από την αγωνιστική περίοδο 2018-2019 και αφορούσε όλα τα ομαδικά αθλήματα (ποδόσφαιρο, καλαθόσφαιρα, πετόσφαιρα, χειροσφαίριση). Οι οργανωμένοι οπαδοί όλων των ομάδων, θεωρώντας ότι φακελώνονται με την κάρτα φιλάθλου, αποφάσισαν να μην μεταβαίνουν στα γήπεδα. Απείχαν μαζικά αρνούμενοι να εκδώσουν κάρτα φιλάθλου. Το 2022 ξεκίνησε ο ένας σύνδεσμος οπαδών μετά τον άλλον να αναθεωρούν την απόφασή τους, και εν τέλει επέστρεψαν όλοι στα γήπεδα. Η περιγραφή του πιο πάνω σκηνικού μαρτυρά ότι μεγάλο μέρος από την πέτρα του κακού είναι οι οργανωμένοι οπαδοί.

Πολλοί σύνδεσμοι λειτουργούν ως εκκολαπτήρια εγκλήματος, ακόμα και ως διακινητές ναρκωτικών. Πολλοί από τους λεγόμενους οργανωμένους προσέρχονται στα γήπεδα υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών ή και αλκοολούχων ποτών, χωρίς να είναι σε θέση να έχουν συναίσθηση των πράξεών τους. Εάν η βούληση είναι πραγματική από την πολιτεία, ο μόνος τρόπος για να εξαλειφθούν τα επεισόδια βίας είναι οι οργανωμένοι, οι οποίοι αποδεδειγμένα είναι οι πρωταγωνιστές σε έκτροπα και χουλιγκανισμούς, να βρεθούν εκτός γηπέδων. Και εδώ είναι που πρέπει να ενεργοποιηθεί η συνείδηση των υγιώς σκεπτόμενων φιλάθλων και οι ίδιοι με ενέργειές τους να τους θέσουν εκτός κερκίδων. Όσο για το αφήγημα ότι με την απουσία των οργανωμένων δεν υπάρχει παλμός στο γήπεδο, ότι τα γήπεδα μετατρέπονται σε εκκλησίες και άλλα κουραφέξαλα, την απάντηση στους υποστηρικτές αυτής της άποψης την έδωσε την περασμένη Τετάρτη μια φωτογραφία. Εκείνη η εικόνα που αποτυπώνει τον φόβο και τον τρόπο που έζησαν δύο παιδιά όταν η φωτοβολίδα προσγειώθηκε λίγα εκατοστά μακριά τους και από θαύμα δεν θρηνήσαμε θύματα. Καλύτερα να μην ακούγεται τσιμουδιά και άπαντες να ξέρουν ότι είναι ασφαλείς και ότι με τη λήξη του αγώνα θα επιστρέψουν σώοι στο σπίτι και τις οικογένειές τους.

Γι’ αυτό απέτυχε η κάρτα

Το βασικό σκεπτικό όταν αποφάσιζαν την επιβολή της κάρτας οπαδού ήταν να γνωρίζουν οι Αρχές ποιος μπαίνει στο γήπεδο και πού κάθεται. Έτσι ώστε σε περίπτωση επεισοδίων να ήταν εύκολος ο εντοπισμός του κάθε παρανομούντα και να αντιμετώπιζε τις συνέπειες που προβλέπει η σχετική νομοθεσία. Αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο η κάρτα οπαδού απέτυχε. Διότι από τη στιγμή που δεν υπάρχει υποχρεωτικό seating arrangement, δηλαδή ο οπαδός να είναι υποχρεωμένος να κάτσει στην καρέκλα που αναγράφει το εισιτήριό του, τότε αυτομάτως η κάρτα οπαδού καθίσταται άκυρη. Αφήστε, δε, που υπάρχουν στάδια στην πρώτη κατηγορία σε αγώνες ποδοσφαίρου που ακόμη δεν έχουν αριθμημένες καρέκλες! Στην Κύπρο επικρατεί η νοοτροπία ότι στο γήπεδο πρέπει να κάτσω δίπλα από τον κουμπάρο, τον φίλο, τον παρέα, αγνοώντας το τι αναγράφει πάνω το εισιτήριο εισόδου. Από τη στιγμή που δεν επιβάλλεται η τήρηση της αρίθμησης των θέσεων, τότε η ταυτοποίηση είναι αδύνατη. Σε γήπεδα της Ευρώπης, σε Αγγλία, Ισπανία, Γερμανία, οι στιούαρτ με την είσοδο του οπαδού στο γήπεδο τον καθοδηγούν να βρει τη θέση που αναγράφεται στο εισιτήριό του χωρίς να έχει το δικαίωμα να αλλάξει θέση. Εδώ το κάναμε μπάτε σκύλοι αλέστε και ο καθένας κάτι ό,τι του καπνίσει, έχοντας ως πλάτη την ατιμωρησία.

VAR, τηλεοπτικά και άλλα

Είναι καιρός το θέμα της οπαδικής βίας να ιεραρχηθεί ως ύψιστη προτεραιότητα και για τον καθορισμό των αγώνων τα μέτρα πρόληψης να μην επηρεάζονται από οποιουσδήποτε άλλους παράγοντες. Για παράδειγμα, στην Κύπρο, για τον καθορισμό του προγράμματος των αγώνων λαμβάνονται υπόψη τα τηλεοπτικά δικαιώματα, η ώρα προβολής, οι δυνατότητες του VAR καθώς δεν μπορούν να διεξαχθούν πέραν των τριών αγώνων σε μία ημέρα αλλά και άλλες δραστηριότητες (όπως εκδηλώσεις κ.λπ.). Εάν η ευθύνη ομαλής διεξαγωγής ενός αγώνα είναι στην Αστυνομία, τότε τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο πρέπει να τον έχει η Αστυνομία. Δηλαδή, εάν ικανοποιούνται τα θέλω της Αστυνομίας για τα θέματα ασφάλειας, αυτομάτως έχει και την ευθύνη για οτιδήποτε συμβεί.

Μέτρα χωρίς χρονοτριβή

Με τη χαλαρότητα και την αναποφασιστικότητα που παρατηρήθηκαν τους προηγούμενους μήνες για λήψη μέτρων αντιμετώπισης της οπαδικής βίας δεν πρόκειται να έρθουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Για παράδειγμα, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε τον Μάρτιο του 2023 νομοσχέδιο με μέτρα για τη βία σε αθλητικούς χώρους. Το εν λόγω νομοσχέδιο, μεταξύ άλλων, προβλέπει και τη διενέργεια ναρκοτέστ και αλκοτέστ στις εισόδους των γηπέδων, κλειστά κυκλώματα παρακολούθησης κ.ά. Το νομοσχέδιο εγκρίθηκε στις 29 Μαρτίου 2023 και κατατέθηκε στη Βουλή για συζήτηση και έγκριση στις 18 Ιανουαρίου 2023. Δηλαδή 10 μήνες μετά! Σημειώνεται ότι το εν λόγω νομοσχέδιο θα συζητηθεί για πρώτη φορά στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών την ερχόμενη Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2024.