Παγκόσμια Ημέρα για Διαβήτη: O ενδοκρινολόγος δρ Τουφεξής και ο διαβητικός ασθενής Γιάννης Νεοφύτου στο Πολίτης 107.6 (ηχητικό)

Κάθε χρόνο στις 14ης Νοεμβρίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα για τον Διαβήτη. Στόχος η ευαισθητοποίηση του κοινού για την ύπουλη αυτή ασθένεια. Κάθε χρόνο τέτοια μέρα βγαίνουν από τα συρτάρια των αρμόδιων οι γνωστές ανακοινώσεις στις οποίες αναγράφεται ότι: πρώτον, ότι στην Κύπρο ο διαβήτης αποτελεί μία από τα 5 πιο συχνές αιτίες θανάτου, δεύτερον ότι κάθε χρόνο στη χώρα μας γίνονται περίπου 4.000 ακρωτηριασμοί του λεγόμενου διαβητικού ποδιού, και τρίτον συμβουλές του τύπου «σωστή διατροφή και άσκηση, μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη». Κάθε χρόνο ακούμε τα ίδια, και κάθε χρόνο αυξάνονται οι διαβητικοί τύπου 2, στην Κύπρο αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Παρουσιάζεται συχνά ως ένα ανίκητο τέρας, ενώ αφήνεται να εννοηθεί κατά κάποιο τρόπο ότι αν νοσήσεις με διαβήτη η ζωή σου τελειώνει. Τρανή απόδειξη ότι το «τέρας» του διαβήτη δεν είναι ανίκητο, η ιστορία του Γιάννη. Ο ίδιος νόσησε με διαβήτη πριν από περίπου επτά χρόνια, άλλαξε τρόπο ζωής και εδώ και εννέα μήνες μπορεί να ρυθμίζει το σάκχαρό του χωρίς χάπια και αντιδιαβητική διατροφή, πάντα με τη στήριξη του γιατρού του. Στις 10 Μαρτίου 2023, με πλατύ χαμόγελο ζωγραφισμένο στο πρόσωπό του ανακοινώνει ότι πλέον βρίσκεται σε remission, ύφεση στα ελληνικά. Αυτό σημαίνει επί της ουσίας ότι τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του είναι κάτω από το εύρος του διαβήτη, συνήθως χωρίς να χρειάζεται κάποιο φάρμακο για τον διαβήτη. Είπε ότι ο γιατρός του αποφάσισε να του κόψει την αγωγή για τρεις μήνες. Οι τρεις έγιναν εννέα, και όπως λέει και ο γιατρός του, ο ενδοκρινολόγος δρ Κώστας Τουφεξής, ο Γιάννης μπορεί και θα συνεχίσει να μην λαμβάνει αγωγή.

Η συνειδητοποίηση

Ο Γιάννης διαγνώστηκε με διαβήτη τύπου 2 τον Αύγουστο του 2016. Όπως αναφέρει ο Γιάννης, ήταν 14 Αυγούστου 2016 όταν του χτύπησαν την πόρτα τα πρώτα συμπτώματα, και ανακαλύπτει μέσα από μια αναζήτηση στο διαδίκτυο ότι νοσεί με διαβήτη. «Γνωρίζω ότι δεν είναι και ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος για να καταλήξει κάποιος στο συμπέρασμα ότι είναι διαβητικός, αλλά εγώ είχα όλα τα συμπτώματα και επίσης ήμουν στο χωριό και ήταν και Δεκαπενταύγουστος, δεν ήταν εύκολο να επισκεφθώ κάποιον γιατρό, κάτι που έκανα μια εβδομάδα μετά», δήλωσε, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι από την πρώτη στιγμή είχε πλήρη συνείδηση της σοβαρότητας της κατάστασης. Αυτός είναι και ο λόγος όπου αποτάθηκε απευθείας σε ενδοκρινολόγο, ενώ στο πρώτο ραντεβού με τον γιατρό είχε μαζί του και όλες τις αναλύσεις που έπρεπε να κάνει.

Δεύτερα γενέθλια

Ο ίδιος θυμάται, όπως λέει, την πρώτη του επίσκεψη στον γιατρό λες και ήταν χθες. Επισκέφθηκε τον ενδοκρινολόγο στις 23 Αυγούστου 2016, ημέρα την οποία χαρακτηρίζει ως «δεύτερα γενέθλια». «Η πρώτη κουβέντα που μου είπε ο γιατρός, ο δρ Τουφεξής ήταν: 'Γιάννη μου, τα νούμερα δεν είναι καλά, είναι υψηλά, αλλά μην ανησυχείς, είμαστε εδώ για να τα διορθώσουμε’. Ο τρόπος που με αντιμετώπισε, λέγοντάς μου την αλήθεια, αλλά χωρίς να προσπαθεί να με τρομάξει, θεωρώ ότι ήταν και ένας από τους λόγους που είπα ότι θα ακολουθήσω πιστά τις οδηγίες του», σημείωσε. Φεύγοντας από το ιατρείο, η πρώτη στάση ήταν στο φαρμακείο όπου προμηθεύτηκε το πρώτο του μηχανάκι μέτρησης σακχάρου, μαζί με τα αναλώσιμα. «Πήγα σπίτι και έβγαλα έξω από την κουζίνα μου τηγάνια και συσκευές, οι οποίες θα με εμπόδιζαν από το να πετύχω τον στόχο μου», εξηγώντας ότι ο στόχος αρχικά ήταν να ελέγξει το σάκχαρό του και όχι να χάσει κιλά, κάτι που ήρθε στην πορεία. Κατά την πρώτη επίσκεψη στον γιατρό ζύγιζε 103 κιλά. Σήμερα βρίσκεται κοντά στα 70 κιλά, με τον ίδιο να σημειώνει ότι ο διαβήτης ήταν το χαστούκι που χρειαζόταν για να αλλάξει διατροφικές συνήθειες αλλά και να εντάξει στη ζωή του την άσκηση.

Πριν και μετά τον διαβήτη

Πριν τον διαβήτη ένα γεύμα του Γιάννη περιλάμβανε κυρίως fast food. «Για να χορτάσω έπαιρνα XL burger, το οποίο συνοδευόταν πάντα από αναψυκτικό, το πιο μεγάλο που διέθετε το κατάστημα, και εννοείται πατάτες. Αυτό ήταν το γεύμα μου σε καθημερινή βάση. Πλέον έμαθα να μαγειρεύω ότι επιθυμώ». Απαντώντας στην ερώτηση πότε ήταν η τελευταία φορά που έφαγε fast food, ανέφερε ότι ήταν πριν από τρία περίπου χρόνια, στο πρώτο κύμα της πανδημίας του κορωνοϊού, όπου και πάλι η ποσότητα του φαγητού δεν είχε καμία σχέση με τα όσα κατανάλωνε προ-διαβήτη. «Υπάρχουν στιγμές που επιθυμώ να φάω κάτι ανθυγιεινό ή κάτι γλυκό, και κάποιες φορές θα κάνω τις παρασπονδίες μου αλλά χρειάζεται μέτρο», λέει.

Το πρώτο χιλιόμετρο

Ο Γιάννης δεν άλλαξε μόνο τις διατροφικές του συνήθειες. Άλλη μια μεγάλη αλλαγή που έκανε, ήταν η μείωση των ωρών εργασίας, η αύξηση του προσωπικού του χρόνου, γεγονός που του έδωσε τη δυνατότητα, αφενός να «πειραματιστεί» στην κουζίνα και αφετέρου να βάλει την άσκηση στη ζωή του. Η πρώτη φορά που αποφάσισε, όπως λέει, να βγει έξω και να περπατήσει, ήταν την ίδια ημέρα που επισκέφθηκε τον γιατρό, σε εκείνο το πρώτο ραντεβού. Χρειάστηκε 13 λεπτά για να διανύσει το πρώτο του χιλιόμετρο, ενώ τις επόμενες ημέρες αισθανόταν αρκετά κουρασμένος, γεγονός ωστόσο που δεν στάθηκε εμπόδιο για να συνεχίσει. Σήμερα έχει το περπάτημα στην καθημερινότητά του, ενώ, όπως λέει, ο ίδιος αν δεν κάνει 8-10 χιλιόμετρα την ημέρα, δεν αισθάνεται καλά με τον εαυτό του.

Ο περίγυρος

Εξέχουσας σημασίας στη διαχείριση του διαβήτη είναι, εκτός από την άσκηση, η διατροφή και η καλή ψυχολογία, με τον Γιάννη να δηλώνει τυχερός, γιατί εκτός από τη στήριξη του γιατρού του, είχε και συνεχίζει να έχει την στήριξη της οικογένειας του και του περίγυρού του. Ο ίδιος θυμάται στα πρώτα Χριστούγεννα μετά που διαγνώστηκε με διαβήτη την αδερφή του να φτιάχνει κουραμπιέδες και διάφορα γλυκά με στέβια. Δεν ήταν όλοι βέβαια τόσο υποστηρικτικοί, με τον Γιάννη να θυμάται άτομα από τον περίγυρό του, που άρχισαν να του τη λένε για τις επιλογές που έκανε προ-διαβήτη. «Αν αρχίσεις να λες στον διαβητικό, μα γιατί έτρωγες αυτά, γιατί έκανες εκείνα, δεν τον βοηθάς. Ο διαβητικός, μόλις διαγνωστεί, θέλει τη στήριξη των φίλων και της οικογένειας του και όχι κριτική και τα σχόλιά τους για τις επιλογές που έκανε στο παρελθόν. Το παρελθόν δεν αλλάζει και αυτό που έχει σημασία είναι τι θα κάνει μελλοντικά για να μην χειροτερέψει η κατάσταση», εξήγησε. Ερωτηθείς για το ποια είναι η συμβουλή που επιθυμεί να δώσει σε ένα άτομο που μόλις έχει διαγνωστεί με διαβήτη, είπε χαρακτηριστικά «Αποδέξου την κατάσταση. Αποδέξου ότι ο διαβήτης ήρθε για να μείνει και ότι στο χέρι σου είναι αν θα κάνει αυτός ή εσύ κουμάντο στη ζωή σου».

Παχυσαρκία- διαβήτης- καρδιακά προβλήματα

Όπως ανέφερε ο ίδιος ο Γιάννης, σημαντικό ρόλο για να πετύχει τον στόχο του έπαιξε ο τρόπος με τον οποίο τον αντιμετώπισε ο γιατρός του, τον οποίο ο ίδιος μετά από τόσα χρόνια τον θεωρεί και φίλο του εκτός από γιατρό. «Ο Γιάννης είναι η εξαίρεση του κανόνα», σημείωσε μιλώντας στον «Π» ο ενδοκρινολόγος δρ Κώστας Τουφεξής, υπογραμμίζοντας ότι σπάνια βρίσκεις άτομο διαβητικό που κάνει στροφή 180 μοίρες. Οι περισσότεροι, σημείωσε ο ενδοκρινολόγος, είτε πειθαρχούν λίγο στην αρχή και μετά επιστρέφουν στις παλαιές κακές τους συνήθειες, είτε δεν αλλάζουν καθόλου συνήθειες και απλά αρκούνται να πάρουν το χάπι τους και κάποια χρόνια μετά, αφού το χάπι σταματά να λειτουργεί, φτάνουν στην ινσουλίνη. Όπως εξήγησε, ο διαβήτης τύπου 2 είναι ένας κινούμενος στόχος, γι’ αυτό και ακόμη και άτομα, όπως ο Γιάννης, που έχουν καταφέρει να οδηγήσουν σε ύφεση τη νόσο πρέπει να συνεχίσουν να προσέχουν τη διατροφή τους και να κάνουν εξετάσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Ο δρ Τουφεξής ανέφερε ότι γενικότερα ένα μεγάλο ποσοστό των ατόμων που είναι διαβητικοί στηρίζονται, λανθασμένα, στη φαρμακευτική αγωγή που τους δίνεται, ενώ, όπως ανέφερε, υπάρχουν και εκείνοι που θεωρούν ότι θα «σωθούν» επειδή απλά μείωσαν τη ζάχαρη, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη άλλους παράγοντες. Ο ίδιος μίλησε για την ανάγκη που υπάρχει ούτως ώστε οι ασθενείς να εμπιστευτούν τον γιατρό τους, ενώ μίλησε και για τις ευθύνες της πολιτείας σε θέματα εκπαίδευσης από νεαρή ηλικία. «Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί οι έφηβοι που έρχονται κοντά μου και νοσούν με διαβήτη τύπου 2. Μιλάμε για παιδιά 12 και 13χρονών, τα οποία αν δεν εκπαιδευτούν και δεν καταφέρουν να διαχειριστούν τον διαβήτη, σε μερικά χρόνια θα έχουν να αντιμετωπίσουν άλλα πολύ πιο σοβαρά προβλήματα. Σήμερα έχουμε επιδημία διαβήτη. Σε 5-10 χρόνια, αν συνεχίσουμε έτσι, θα έχουμε επιδημία καρδιοπάθειας και άλλων πολλών ασθενειών», υποστήριξε ο ενδοκρινολόγος. Ο ίδιος μίλησε για «τρία κύματα»: το πρώτο είναι η παχυσαρκία, το δεύτερο ο διαβήτης και το τρίτο τα καρδιακά νοσήματα, με τον δρα Τουφεξή να αναφέρει καταληκτικά ότι αν κτυπήσουμε την παχυσαρκία, τότε θα γλιτώσουμε και τα άλλα δύο.

Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη

Φιλοξενούμενοι της Κατερίνας Ηλιάδη στην εκπομπή «Πρωινή Επιθεώρηση» στο ραδιόφωνο του «ΠΟΛΙΤΗΣ FM 107,6», ο (ενδοκρινολόγος – διαβητολόγος) Δρ. Κώστας Τουφεξής και ο Γιάννης Νεοφύτου (διαβητικός ασθενής), συζήτησαν για την ευαισθητοποίηση και να ενημέρωση όλων μας για τον σακχαρώδη διαβήτη ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη που τιμάται κάθε χρόνο στις 14 Νοεμβρίου.