«Ηχηρή απουσία εξειδίκευσης» στην Κύπρο σε θέματα ηπατολογίας - Επιστολή του νομικού Χρίστου Τριανταφυλλίδη στην υπουργό Υγείας

Το θέμα της "ηχηρής απουσίας εξειδίκευσης" στο σύστημα υγείας της Κυπριακής Δημοκρατίας στον τομέα της ηπατολογίας, εγείρει σε επιστολή του προς την Υπουργό Υγείας, Δρ. Πόπη Κανάρη, ο δικηγόρος Χρίστος Μ. Τριανταφυλλίδης, την οποία καλεί -εκ μέρους πελάτη του- όπως διευθετήσει συνάντηση το αργότερο μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, για λήψη μέτρων, ώστε να τηρηθούν αυτά που έχουν συμφωνηθεί κατά τις συναντήσεις που έγιναν από τον Αύγουστο του 2022 και μέχρι τον Απρίλιο του 2023 με εκπροσώπους Οργανώσεων και Συνδέσμων Ασθενών με ηπατικές παθήσεις.

Στην επιστολή του, που απέστειλε στις 11 Σεπτεμβρίου κατ' εντολή πελάτη του και στην οποία εγείρονται θέματα "σοβαρότατων ελλείψεων στην εξειδικευμένη/ειδική διαχείριση και παρακολούθηση" τόσο ασθενών που πάσχουν από γενικές μορφές ηπατοπαθειών ή παθήσεις, οι οποίες οδηγούν σε ηπατοπάθειες και ειδικότερα μεταμοσχευμένων ασθενών ήπατος, ο κ. Τριανταφυλλίδης προειδοποιεί ότι αν δεν τηρηθούν τα συμφωνηθέντα, μέσω αυστηρών και σαφών χρονοδιαγραμμάτων, «δεν θα υπάρχει άλλη επιλογή από τη λήψη των δεόντων νομικών μέτρων κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας», προκειμένου να διασφαλιστούν και προστατευτούν τα δικαιώματα του πελάτη του, αλλά και όλων των μελών των ευάλωτων ομάδων που επηρεάζονται.

Όπως αναφέρει στην επιστολή του ο κ. Τριανταφυλλίδης, «σύμφωνα με τα πρότυπα που ακολουθούνται στο εξωτερικό και πιο συγκεκριμένα στα Νοσοκομεία, με τα οποία συνεργάζεται η Κυπριακή Δημοκρατία για τη διενέργεια μεταμοσχεύσεων ήπατος σε Κύπριους ασθενείς, σε αυτά υπάρχουν ηπατολόγοι που κατέχουν την υποειδίκευση στην μεταμοσχευτική ηπατολογία, οι οποίοι είναι διαθέσιμοι ανά πάσα στιγμή να διαχειριστούν ασθενείς με ηπατολογικά προβλήματα και επιπλοκές τόσο κατά τη διάρκεια της θεραπείας τους, όσο και μακροπρόθεσμα, μετά τη διενέργεια μεταμόσχευσης».

Εξηγεί, παράλληλα, πως «οι μεταμοσχευμένοι ασθενείς ήπατος στο εξωτερικό παρακολουθούνται σε κλινικές ήπατος και νοσηλεύονται σε ειδικά εξειδικευμένους θαλάμους», σημειώνοντας ότι η παρακολούθηση γίνεται σύμφωνα με πρωτόκολλα μεταμοσχευτικής διαχείρησης, τα οποία επικαιροποιούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Υπογραμμίζει πως στην Κύπρο δεν λειτουργεί ηπατολογική κλινική αναφοράς με τις ανάλογες ειδικότητες και το κατάλληλα εκπαιδευμένο νοσηλευτικό προσωπικό, ενώ περαιτέρω σημειώνει ότι στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο οι μεταμοσχευμένοι ασθενείς ήπατος παρακολουθούνται από ειδικούς γαστρεντερολόγους — ηπατολόγους ή παθολόγους με ειδίκευση στη μεταμοσχευτική ηπατολογία (transplant hepatology fellowship), στο πλαίσιο συγκεκριμένων δομών, που εξειδικεύονται στον τομέα της ηπατολογίας (liver clinics).

Εξηγεί, περαιτέρω, ότι στο πλαίσιο των κλινικών ήπατος αναπτύσσεται μια ευρύτερη συνεργασία ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων που συναποτελούν τις λεγόμενες διεπιστημονικές ομάδες και οι ασθενείς αξιολογούνται άμεσα σε ένα κλίμα ευρύτερης επιστημονικής συνεργασίας, ενώ επισημαίνει πως στην Κύπρο δεν υπάρχει ανάλογη θεσμοθετημένη διαδικασία, με αποτέλεσμα σε κάποιες περιπτώσεις οι ασθενείς να αξιολογούνται με σημαντική καθυστέρηση.

Επίσης, εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι σε περίπτωση που παραστεί ανάγκη νοσηλείας, οι ασθενείς νοσηλεύονται σε κοινούς παθολογικούς θαλάμους, γεγονός που αυξάνει σημαντικά το ενδεχόμενο ανάπτυξης ενδονοσοκομειακής λοίμωξης.

«Τέτοιου είδους λοιμώξεις σε μεταμοσχευμένους ασθενείς πιθανόν να αυξήσουν τη νοσηρότητα, λόγω ανοσοκαταστολής και βεβαρημένου ανοσοποιητικού, με αποτέλεσμα να διατρέχει άμεσο κίνδυνο ακόμα και η ίδια τους η ζωή. Τονίζουμε ότι δεν υπάρχουν πρωτόκολλα μεταμοσχευτικής αξιολόγησης των ασθενών, τα οποία θα πρέπει άμεσα να καταρτιστούν, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, καθώς επίσης και να συσταθεί κεντρική επιτροπή που να εποπτεύει την σωστή εφαρμογή τους», αναφέρει ο κ. Τριανταφυλλίδης στην επιστολή του.

Αναφέρει ότι «η απουσία των εν λόγω πρωτοκόλλων οδηγεί, μεταξύ άλλων, στη μη θεσμοθετημένη ετήσια αξιολόγηση της πορείας των ασθενών βάσει, αιματολογικών και άλλων διαγνωστικών ελέγχων που θα πρέπει να καθορίζονται μέσα από συγκεκριμένες διαδικασίες και να συνάδουν με τις διεθνείς πρακτικές».

Κάνει λόγο στην επιστολή του για «κρίμα και άδικο» στην Κύπρο του 2023 να γίνονται εκπτώσεις στη διαχείριση χρόνιων και ευάλωτων ασθενών, οι οποίες δυστυχώς θέτουν ζωές σε κίνδυνο.

Εξάλλου, αναφέρει ότι από τον Αύγουστο του 2022 και μέχρι τον Απρίλιο του 2023 είχαν πραγματοποιηθεί μια σειρά από συναντήσεις με εκπροσώπους οργανώσεων και συνδέσμων ασθενών με ηπατικές παθήσεις τόσο μεταξύ του ΟΚΥπΥ, όσο και με το Υπουργείο Υγείας, στις οποίες παρατηρήθηκαν ελλείψεις ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού όσον αφορά τη μεταμοσχευτική διαχείριση ασθενών, όπως επίσης και εξειδικευμένων μονάδων νοσηλείας και παρακολούθησης στην Κύπρο.

Σύμφωνα με τον Χρίστο Τριανταφυλλίδη, «είχε συμφωνηθεί η επέκταση της μεταμοσχευτικής Κλινικής, η οποία θα λειτουργεί βάσει διεθνών προτύπων και πρωτοκόλλων και θα στελεχώνεται με Ηπατολόγους με εξειδίκευση στη μεταμοσχευτική Ηπατολογία», σημειώνοντας ότι «ως προς τούτο αποφασίστηκε η προκήρυξη θέσεων ειδικών ιατρών και εξετάζετο το θέμα της επέκτασης της μεταμοσχευτικής κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, ούτως ώστε να εξυπηρετεί και τους μεταμοσχευμένους ασθενείς ήπατος».

Περαιτέρω, αναφέρει, «είχε συμφωνηθεί η υπογραφή μνημονίου συνεργασίας μεταξύ ΟΚΥπΥ και Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του εξωτερικού και πιο συγκεκριμένα του King's College Hospital NHS Foundation Trust».

Συνεχίζει λέγοντας ότι «τα ανωτέρω αναφερόμενα είναι καταγεγραμμένα σε πρακτικά συνεδριάσεων, υπάρχουν παραδοχές των πιο πάνω ελλείψεων και δεσμεύσεις για δράση από τους αρμόδιους φορείς ως προς την τήρηση των συμφωνηθέντων και κάλυψη των κενών που παρατηρήθηκαν στο σύστημα υγείας της Κυπριακής Δημοκρατίας στον εν λόγω τομέα, ωστόσο, προσθέτει δυστυχώς «παρουσιάζονται αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και μέχρι σήμερα τα συμφωνηθέντα παραμένουν ανεκπλήρωτα».

«Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι ο κύριος φορέας της υποχρέωσης για την προστασία του δικαιώματος της ζωής των υπηκόων της, το οποίο προβλέπεται τόσο από το άρθρο 7 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και από το άρθρο 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η ανωτέρω αναφερόμενη αδράνεια/ανυπαρξία των υπηρεσιών της παραβιάζει κατάφορα το δικαίωμα της ζωής των εν λόγω ευάλωτων ομάδων, καθότι λόγω της μη λήψης στοχευμένων μέτρων για αντιμετώπιση των ελλείψεων που παρατηρούνται, τίθεται σε σοβαρό κίνδυνο η ζωή αυτών», τονίζει στη επιστολή του.

Καλεί, τέλος, την Υπουργό Υγείας όπως διευθετήσει συνάντηση το αργότερο μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου για λήψη μέτρων ως προς την τήρηση των συμφωνηθέντων, δια μέσω αυστηρών και σαφών χρονοδιαγραμμάτων, τα οποία αυτή τη φορά θα τηρηθούν, αλλιώς σε αντίθετη περίπτωση δεν θα υπάρχει άλλη επιλογή από τη λήψη των δεόντων νομικών μέτρων κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας, προκειμένου να διασφαλιστούν και προστατευτούν τα δικαιώματα του πελάτη του, ειδικά, αλλά και όλων των μελών των ευάλωτων ομάδων που προαναφέρουμε.