Φαρμάκι τα φάρμακα, εντός και εκτός ΓεΣΥ

Καθυστέρηση στην ένταξη καινοτόμων φαρμάκων στο ΓεΣΥ προς όφελος των φαρμακευτικών εταιρειών, αλλά και προβλήματα στη διαδικασία προμήθειας φαρμάκων και αποζημίωσης ενδονοσοκομειακών αναλωσίμων, διαπιστώνει η Ελεγκτική Υπηρεσία, η οποία έδωσε χθες στη δημοσιότητα σχετική έκθεση με θέμα «Έλεγχος Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας». Στο μικροσκόπιο της Ελεγκτικής τέθηκε η διαδικασία καταρτισμού του Καταλόγου Ζ του ΟΑΥ, ο οποίος περιλαμβάνει τα ενδονοσοκομειακά αναλώσιμα και το κόστος αποζημίωσής τους, της νομιμότητας συμμετοχής του ΟΚΥπΥ σε αυτόν, καθώς και τη διαδικασία καθορισμού των τιμών των φαρμάκων της πρώτης φάσης του ΓεΣΥ, στον οποίο περιλαμβάνεται το κόστος αποζημίωσης των εν λόγω φαρμάκων, και οι συνεισφορές-συμπληρωμή για κάθε φάρμακο. Η Ελεγκτική χαρακτηρίζει απολύτως ατεκμηρίωτη και αδιαφανή τη διαδικασία που ακολούθησε ο ΟΑΥ για τον καταρτισμό του Καταλόγου Ζ, γεγονός το οποίο την καθιστά απαράδεκτη. Μάλιστα, αναφέρει ότι ο οργανισμός θα μπορούσε να εξασφαλίσει χαμηλότερες τιμές για τα είδη τού υπό αναφορά καταλόγου, προς όφελος των ασφαλιζόμενων του, διατηρώντας ταυτόχρονα και τα επιθυμητά επίπεδα ποιότητας. Το ότι ο ΟΑΥ θα μπορούσε να εξασφαλίσει φάρμακα σε καλύτερες τιμές είχε διαπιστωθεί και στο παρελθόν από το Υπουργείο Υγείας. Η έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας θα αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης κατά τη σημερινή συνεδρία της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής, κατά την οποία ο ΟΑΥ θα κληθεί να λογοδοτήσει σε σχέση με τα κενά που εντοπίζει η ΕΥ.

Καθυστερούν και στα καινοτόμα

Με βάση τα στοιχεία που αναφέρονται στην έκθεση της ΕΥ, από την έναρξη της εφαρμογής του ΓεΣΥ μέχρι και τον Σεπτέμβριου του 2022, ο ΟΑΥ ξόδεψε περισσότερα από 510 εκατομμύρια ευρώ για αγορά φαρμάκων. Το κόστος των φαρμάκων αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο, γεγονός που συνδέεται και με την ένταξη νέων φαρμάκων στο σύστημα. Η Ελεγκτική Υπηρεσία διαπιστώνει καθυστέρηση στην ένταξη καινοτόμων φαρμάκων στον υπό αναφορά κατάλογο φαρμάκων που αποζημιώνει ο οργανισμός, τα οποία μέχρι την ένταξή τους τυγχάνουν χειρισμού/έγκρισης από την Επιτροπή Ονομαστικών Αιτημάτων (ΕΟΑ). Αξιοσημείωτο είναι παράλληλα το γεγονός ότι αντί με την εφαρμογή του ΓεΣΥ να μειώνεται το κόστος αγοράς φαρμάκων τα οποία εγκρίνονται από την ΕΟΑ, αυτό αυξάνεται. Το 2016, η ΕΟΑ στοίχιζε στο κράτος €3 εκατ, το 2019 €26 εκατ., το 2020 €35 εκατ., το 2021 €57 εκατ. και για το 2022 το προσυπολογιζόμενο κόστος φτάνει τα €76,4 εκατ. Παράλληλα, επισημαίνεται ότι τους πρώτους εννέα μήνες του 2022 δαπανήθηκαν για φάρμακα της πρώτης φάσης του ΓεΣΥ, 139 εκατ. ευρώ, πόσο υψηλότερο κατά 21% σε σχέση με το κόστος αγοράς φαρμάκων σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, προ ΓεΣΥ. Όσον αφορά την καθυστέρηση που παρατηρείται ως προς την ένταξη καινοτόμων φαρμάκων στο σύστημα, η Ελεγκτική Υπηρεσία σημειώνει ότι η καθυστέρηση ευνοεί τις φαρμακευτικές εταιρείες, εφόσον, όπως πληροφόρησε ο ίδιος ο οργανισμός, καθυστερούν να επανέλθουν με αναθεωρημένες προτάσεις. Επίσης, προς τα συμφέροντα των προμηθευτών φαίνεται να κινείται και το Μνημόνιο Συναντίληψης που υπεγράφη μεταξύ του οργανισμού και των Κατόχων Άδειας Κυκλοφορίας και/ή Προμηθευτών Φαρμακευτικών Προϊόντων. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, στο μνημόνιο περιλαμβάνονται πρόνοιες οι οποίες κλειδώνουν τις τιμές των φαρμακευτικών προϊόντων για 12 μήνες και θέτουν όρια/φραγμούς στη μείωση της τιμής υφιστάμενου προϊόντος κατά τη διάρκεια των 12 μηνών, ή εισαγωγή στον κατάλογο νέου σε τιμή χαμηλότερη από το φθηνότερο. Έτσι αποτρέπουν τον όποιο ανταγωνισμό θα μπορούσε να υπάρχει προς όφελος του ΓεΣΥ και των ασφαλιζόμενών του, τόσο όσον αφορά τη μείωση του κόστους, όσο και την ένταξη νέων γενόσημων φαρμάκων στον υπό αναφορά κατάλογο.

Το ΓεΣΥ σε αριθμούς

Ενδεικτικό της σημασίας που προσδίδεται στο έλεγχο των υπηρεσιών που παρέχονται εντός του ΓεΣΥ, αλλά και της ανάγκης για διασφάλιση της βιωσιμότητας του συστήματος, είναι το γεγονός ότι στα τρία χρόνια λειτουργίας του συστήματος, πέραν των 800 χιλιάδων δικαιούχων έλαβαν φάρμακα εντός του συστήματος. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2022, περίπου 927.000 δικαιούχοι είχαν εγγραφεί στο ΓεΣΥ και σε κατάλογο προσωπικού γιατρού, ενώ ταυτόχρονα είχαν συμβληθεί με τον ΟΑΥ 2.036 ειδικοί γιατροί, 592 προσωπικοί γιατροί ενηλίκων, 201 προσωπικοί γιατροί παιδιών, 160 εργαστήρια, 1.491 άλλοι επαγγελματίες υγείας, 188 νοσηλευτές, 710 οδοντίατροι, 8 Τμήματα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών (ΤΑΕΠ), 60 νοσηλευτήρια και 595 φαρμακεία. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2022:

906.000 δικαιούχοι επισκέφθηκαν τους προσωπικούς τους γιατρούς,

768.000 επισκέφθηκαν ειδικούς γιατρούς,

545.000 επισκέφθηκαν ειδικούς γιατρούς για διαγνωστικές εξετάσεις,

799.000 δικαιούχοι έλαβαν φάρμακα,

714.000 έλαβαν υπηρεσίες από εργαστήρια και

183.000 ασθενείς νοσηλεύτηκαν κατά την περίοδο Ιουνίου 2020 – Σεπτεμβρίου 2022

Εκτός χρονοδιαγράμματος

Στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας γίνεται, μεταξύ άλλων, αναφορά και στη μη τήρηση του αρχικού χρονοδιαγράμματος για υλοποίηση του ΓεΣΥ. Όπως αναφέρεται, υπηρεσίες που βάσει νόμου θα έπρεπε να είχαν ενταχθεί στο ΓεΣΥ την 1^η Ιουνίου 2020, όπως η φροντίδα υγείας από νοσηλευτές και μαίες, ανακουφιστική φροντίδα υγείας, φροντίδα υγείας από άλλους επαγγελματίες υγείας, ιατρική αποκατάσταση, μεταφορά δικαιούχου με ασθενοφόρο, φροντίδα υγείας σε περιπτώσεις ατυχημάτων και επειγόντων περιστατικών, εντάχθηκαν πολύ αργότερα ή ακόμη να ενταχθούν, κατά παράβαση της σχετικής νομοθεσίας.