Πόσα παιδιά είναι σήμερα στις δομές της Κύπρου και πώς αυτές ελέγχονται από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας

Την ώρα που οι εξελίξεις στην Ελλάδα, σχετικά με την Κιβωτό του Κόσμου πέφτουν βροχή, στο προσκήνιο έχουν έρθει και οι δομές της Κύπρου, αλλά και ο τρόπος με τον οποίο αυτές ελέγχονται. Σύμφωνα με τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, σήμερα λειτουργούν παγκύπρια 14 Ιδρύματα Παιδικής και Εφηβικής Προστασίας, εκ των οποίων τα 11 είναι κρατικά και τα 3 λειτουργούν από ΜΚΟ υπό την εποπτεία και με επιδότηση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας. Στα Ιδρύματα Παιδικής και Εφηβικής Προστασίας είναι τοποθετημένα παιδιά ηλικίας 5-18 ετών.

Στο παρόν στάδιο, ο αριθμός των παιδιών υπό φροντίδα της Διευθύντριας Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, ανέρχεται στα 1.506 περίπου παιδιά, εκ των οποίων τα 1.200 είναι ασυνόδευτοι ανήλικοι, αιτητές διεθνούς προστασίας. Από τους ασυνόδευτους ανήλικους αιτητές διεθνούς προστασίας, το 10% διαμένει σε ιδρύματα, 8% είναι τοποθετημένα σε ανάδοχες οικογένειες, 36% είναι ενταγμένα στο πρόγραμμα της ημιανεξάρτητης διαβίωσης, 24% φιλοξενούνται προσωρινά σε ξενοδοχεία, βάσει αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου, ως μέτρο έκτακτης ανάγκης και το 22% βρίσκονται στο Κέντρο Πρώτης Υποδοχής Πουρνάρα, μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες που αφορούν το αίτημα τους για Διεθνή Προστασία. Από τα υπόλοιπα παιδιά που τίθενται υπό τη γονική μέριμνα ή επιμέλεια ή φροντίδα της Διευθύντριας Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, το 29% είναι τοποθετημένο σε ιδρύματα παιδικής και εφηβικής προστασίας, το 65% φιλοξενείται σε εγκεκριμένες ανάδοχες οικογένειες και το 6% είναι ενταγμένο στο πρόγραμμα της ημιανεξάρτητης διαβίωσης. Σημειώνεται ότι αυτοί οι αριθμοί διαφοροποιούνται αναλόγως των αναγκών. Ο αριθμός των παιδιών που φιλοξενούνται σε κάθε Ίδρυμα Παιδικής/Εφηβικής Προστασίας κυμαίνεται από 5-17 παιδιά, ενώ ο αριθμός των παιδιών που φιλοξενούνται σε πλαίσια των ασυνόδευτων ανήλικων κυμαίνεται στα 20 περίπου παιδιά. Οι δομές που λειτουργούν από Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις επιχορηγούνται στο πλαίσιο του Σχεδίου Κρατικών Ενισχύσεων Ήσσονος Σημασίας και από Ευρωπαϊκά κονδύλια.

Οι έλεγχοι που γίνονται

Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας μιλώντας στο politis.com.cy, αναφέρουν ότι η παροχή επαρκούς φροντίδας, προστασίας και ευκαιριών για την ομαλή εξέλιξη των παιδιών υπό τη φροντίδα της Διευθύντριας Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας είναι υψηλή προτεραιότητα και καταβάλλονται συνεχείς προσπάθειες για παροχή αναβαθμισμένων υπηρεσιών. Η λειτουργία των Ιδρυμάτων Παιδικής/Εφηβικής Προστασίας διέπεται από σχετική νομοθεσία, η οποία θέτει ελάχιστα επίπεδα ποιότητας. Τόσο στα Ιδρύματα που λειτουργεί το κράτος και αυτά που λειτουργούν ΜΚΟ, γίνονται τακτικοί έλεγχοι στα πλαίσια των επιθεωρήσεων που διεξάγουν οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας και συνεργασία αρμόδιων Λειτουργών των παιδιών υπό τη φροντίδα του κράτους. Σε όλα σχεδόν τα κρατικά ιδρύματα λειτουργούν επίσης Σύνδεσμοι Φίλων των Ιδρυμάτων που είναι εθελοντές με άμεση πρόσβαση στα παιδιά, οι οποίοι συνδράμουν στην παροχή υπηρεσιών, πάντοτε σε συνεργασία και συνεννόηση με τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας. Πέραν των ελέγχων των Ιδρυμάτων από τις ΥΚΕ, διενεργούνται έλεγχοι από εξωτερικούς θεσμούς. Για παράδειγμα, η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού μπορεί να τα επισκεφθεί και να μιλήσει με το προσωπικό και με τα ίδια τα παιδιά και να διεξάγει έρευνα στη βάση παραπόνου που μπορεί να λάβει. "Επίσης, δεχόμαστε ελέγχους από θεσμούς, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης" αναφέρουν.

Λειτουργοί για τα παιδιά

Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι για όλα τα παιδιά διορίζονται Λειτουργοί των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας που λειτουργούν εκ μέρους της Διευθύντριας ως κηδεμόνες των παιδιών και υπάρχει τακτική επικοινωνία με κάθε παιδί. "Είναι σημαντικό η δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης με το παιδί, έτσι ώστε κάθε παιδί να μπορεί να χτίσει σχέση εμπιστοσύνης και συνεργασίας με τον Λειτουργό του και να απευθύνεται σε αυτόν για οποιαδήποτε θέματα το απασχολούν" αναφέρουν χαρακτηριστικά. Ο θεσμός αυτός συντείνει παράλληλα και στην προσαρμογή εξατομικευμένου προγράμματος φροντίδας για το κάθε παιδί, σύμφωνα με τις ανάγκες τους. Επίσης, επισημαίνεται ότι με βάση τον περί της Πρόληψης και Καταπολέμησης της Σεξουαλικής Κακοποίησης και Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης Παιδιών Νόμο του 2014, για όσους εργάζονται με παιδιά απαιτείται από τον εργοδότη η προσκόμιση λευκού ποινικού μητρώου και η σχετική βεβαίωση από την Αστυνομία ότι το εν λόγω πρόσωπο δεν είναι στο μητρώο των ατόμων που έχουν διαπράξει σεξουαλικά αδικήματα ενάντια σε παιδιά.