Πνευματικά δικαιώματα: Ελεγκτές κτυπούν πόρτες, εισπράττουν και απειλούν με νομικά μέτρα

Ομάδες ελεγκτών που ενεργούν εκ μέρους οργανισμών διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο κτυπούν τις πόρτες επιχειρηματιών και εισπράττουν δικαιώματα χρήσης για την αναμετάδοση μουσικής στις επιχειρήσεις τους. Όσοι αρνούνται να το πράξουν, τους εφιστάται η προσοχή στις πρόνοιες του περί του Δικαιώματος Πνευματικής Ιδιοκτησίας και Συγγενικών Δικαιωμάτων Νόμο και σε περίπτωση που συνεχίζουν να αρνούνται, τότε, απειλούνται με νομικά μέτρα.

Ιδιοκτήτης μεγάλου γυμναστηρίου στη Λευκωσία δήλωσε χθες στον «Π» ότι μέσα σε μερικά 24ωρα βρέθηκαν στο γυμναστήριό του ελεγκτές από δυο διαφορετικούς οργανισμούς διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων. Όπως μας είπε, του υποδείχθηκε ότι με βάση την κείμενη νομοθεσία θα πρέπει να πληρώσει πνευματικά δικαιώματα για τη χρήση μουσικής από ιστότοπους, όπως είναι το YouTube, και στους δύο οργανισμούς, καθώς ο ένας οργανισμός εκπροσωπούσε τους συνθέτες και στιχουργούς και ο άλλος τις δισκογραφικές εταιρείες. Διαφορετικά, θα ληφθούν νομικά μέτρα εναντίον του και θα επωμισθεί και τα δικαστικά έξοδα. Εντέλει, όπως μας ανέφερε, επέλεξε τη φθηνότερη λύση: αγόρασε υπηρεσίες από τρίτη εταιρεία που τον προσέγγισε, η οποία, του έδωσε πρόσβαση σε διαδικτυακή εφαρμογή με μουσική που κατέχει τα πνευματικά δικαιώματα για να την αναμεταδίδει στο γυμναστήριό του.

Στο περίμενε πέντε χρόνια

Οι οργανισμοί αυτοί που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο εκπροσωπούν τα δικαιώματα παραγωγών μουσικής, συνθετών, στιχουργών και δισκογραφικών εταιρειών που επένδυσαν και δημιουργήσαν την πρώτη εγγραφή. Τα πνευματικά αυτά δικαιώματα προστατεύονται από την κυπριακή νομοθεσία και από διεθνείς νομοθεσίες και συμβάσεις. Όπως κατήγγειλε προχθές στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Εμπορίου ο βουλευτής του ΑΚΕΛ κ. Κώστας Κώστα, από το 2017 η Βουλή αναμένει από το αρμόδιο Υπουργείο Εμπορίου την κατάθεση των σχετικών κανονισμών που να ρυθμίζουν τον τρόπο λειτουργίας αυτών των οργανισμών που εκπροσωπούν πνευματικά δικαιώματα στην Κύπρο, το πώς καθορίζονται τα τέλη τους, ποιοι θα τους ελέγχουν κ.ο.κ.

Υπάρχει άγνοια του νόμου

Αρκετοί επιχειρηματίες, ήτοι ιδιοκτήτες καταστημάτων, καφέ, γυμναστηρίων, κομμωτηρίων, ινστιτούτων αισθητικής κ.ο.κ., δεν γνωρίζουν καν ότι υπέχουν υποχρέωσης καταβολής πνευματικών δικαιωμάτων για τη χρήση μουσικής στις επιχειρήσεις τους και αιφνιδιάζονται όταν δέχονται τις επισκέψεις εποπτων και πανικοβάλλονται όταν τους προειδοποιούν με δικαστικά μέτρα. Για παράδειγμα, το πιο απλό: όταν ένα κατάστημα παίζει μουσική έστω από μια τηλεόραση ή ένα ραδιόφωνο και οι πελάτες ή το προσωπικό είναι σε θέση να ακούνε τη μουσική, τότε, ναι, με βάση την κείμενη νομοθεσία απαιτείται άδεια που προϋποθέτει την καταβολή αμοιβής για πνευματικά δικαιώματα.

Οι αμοιβές

Το ύψος των αμοιβών που εισπράττουν αυτοί οι οργανισμοί πνευματικών δικαιωμάτων ποικίλει και εξαρτάται από τον τύπο της επιχείρησης, τον ρόλο που διαδραματίζει η μουσική στη λειτουργία της επιχείρησης, καθώς και το πόσο μεγάλες σε έκταση είναι αυτές οι επιχειρήσεις. Τα χρήματα που συγκεντρώνονται από τα πνευματικά δικαιώματα θα πρέπει να διανέμονται στους δικαιούχους. Ενδεικτικά, παραθέτουμε το αμοιβολόγιο ενός οργανισμού πνευματικών δικαιωμάτων που δραστηριοποιείται στην Κύπρο:

1 Επιχειρήσεις στις οποίες η μουσική χρησιμοποιείται για ψυχαγωγία, όπως είναι τα κλαμπ, κέντρα διασκέδασης, νυχτερινές πίστες κ.λπ., η ετήσια αμοιβή καθορίστηκε στο 6% επί των ακαθαριστων εσόδων των επιχειρήσεων, με ελάχιστο ποσό ως ακολούθως κατ'ετος: επιχείρηση με έκταση έως 50 τ.μ - €1.200, από 51 τ.μ. μέχρι 100 τ.μ - €1.840 και η χρέωση αυξάνεται κλιμακωτά και φτάνει μέχρι τα 900 τ.μ., όπου η αμοιβή ανέρχεται στα €5.175. Για τους υπαίθριους χώρους η αμοιβή υπολογίζεται στο 50% των πιο πάνω ποσών.

2 Επιχειρήσεις στις οποίες η μουσική είναι χρήσιμη, δηλαδή που βελτιώνει την ατμόσφαιρα, όπως καφετέριες, καφενεία, αναψυκτήρια, ταχυφαγεία, καφέ ‐ ζαχαροπλαστεία, μπαρ θεάτρων – κινηματογράφων κ.λπ. καθορίστηκε ένα εφάπαξ ποσό κατ’ έτος ως ακολούθως: έκταση έως 50 τ.μ. - €170, από 51 τ.μ. μέχρι 100 τ.μ. - €230 και η χρέωση αυξάνεται κλιμακωτά και φτάνει μέχρι τα 800 τ.μ., όπου η αμοιβή ανέρχεται στα €920. Για πιο μεγάλα υποστατικά προβλέπεται ότι για κάθε 100 τ.μ. καταβάλλεται επιπλέον ποσό €50. Για τους υπαίθριους χώρους, η αμοιβή για πνευματικά δικαιώματα μουσικής καθορίστηκε στο 50% επί των προαναφερόμενων ποσών.

3 Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, όπως καταστήματα, κομμωτήρια, ινστιτούτα αισθητικής κ.λπ. καθορίστηκε ένα εφάπαξ ποσό κατ’ έτος ως ακολούθως: έκταση έως 50 τ.μ - €90, από 51 τ.μ. μέχρι 100 τ.μ. ποσό €140 και η χρέωση αυξάνεται κλιμακωτά και φτάνει μέχρι τα 700 τ.μ., όπου η αμοιβή ανέρχεται στα €440. Για πιο μεγάλα υποστατικά προβλέπεται ότι για κάθε 100 τ.μ. καταβάλλεται επιπλέον ποσό €50.

4 Eμπορικά κέντρα (Μalls): Καθορίστηκε ένα εφάπαξ ποσό κατ’ έτος ως ακολούθως: έκταση έως 1.000 τ.μ. - €570, έως 2.000 τ.μ. - €890, έως 3.000 τ.μ - €1.050 και έως 4.000 τ.μ - €1.200. Για πιο μεγάλα υποστατικά προβλέπεται ότι για κάθε 100 τ.μ. καταβάλλεται επιπλέον ποσό €100.

5 Πολυκαταστήματα – υπεραγορές: Καθορίστηκε ένα εφάπαξ ποσό κατ’ έτος ως ακολούθως: έκταση έως 500 τ.μ. - €400, έως 1.000 τ.μ. - €550, έως 1.500 τ.μ. - €720, έως 2.000 τ.μ - €870, έως 2.500 τ.μ. - €940, έως 3.000 τ.μ. - €1.050, έως 3.500 τ.μ. - €1.120 και από 3.500 τ.μ. και άνω - €1.200.

6 Γυμναστήρια, σχολές χορού: Καθορίστηκε ένα εφάπαξ ποσό κατ’ έτος ως ακολούθως: έκταση έως 100 τ.μ. - €225, έως 200 τ.μ. - €300, έως 400 τ.μ. - €400, έως 800 τ.μ - €550 και έως 1.000 τ.μ - €650. Για πιο μεγάλα υποστατικά προβλέπεται ότι για κάθε 200 τ.μ. καταβάλλεται επιπλέον ποσό €100.

Πρόσθετα, προβλέπονται αμοιβές για πνευματικά δικαιώματα για μουσική σε ξενοδοχεία, δημόσιες εκδηλώσεις, εκθέσεις, χώρους πολιτισμού και ψυχαγωγίας, θέατρα, καζίνα, τηλεφωνικά κέντρα (μουσική αναμονής), ιατρεία, ιδιωτικές κλινικές, τράπεζες, αίθουσες αναμονής, μέσα μεταφοράς, αεροδρόμια κ.ά.