Έως πότε μηδέν καταδίκες για εμπορία προσώπων;

Μπορεί η ποινικοποίηση της χρήσης υπηρεσιών από θύματα εμπορίας να προνοείται στην εθνική νομοθεσία -την περί πρόληψης και καταπολέμησης της εμπορίας και εκμετάλλευσης προσώπων και της προστασίας θυμάτων- από τη θέσπισή της το 2014, ωστόσο μέχρι σήμερα ουδείς συνελήφθη αφού θα πρέπει να υπάρχει εύλογη υποψία.

Η πρόταση αυτή πηγαινοέρχεται στην επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ενώ σε κάποια στιγμή βουλευτές έφτασαν να δηλώνουν πως «έτσι θα πάει φυλακή ο μισός ανδρικός πληθυσμός της χώρας...». Μετά την πρόσφατη επίσκεψη της Ευρωπαίας συντονίστριας κατά της Εμπορίας Προσώπων δρος Μύριας Βασιλειάδου, η εν λόγω επιτροπή επανέφερε την πρόταση της κ. Ερωτοκρίτου η οποία συζητήθηκε εκ νέου χθες. Όπως εξήγησε η αναπληρώτρια πρόεδρος του ΔΗΚΟ «ο όρος ‘εύλογα μπορεί να υποθέσει’ είναι τόσο ευρύς, είναι τόσο χαλαρός, που μέχρι σήμερα δεν είχαμε στην Κύπρο καμία καταδίκη γι’ αυτούς τους εγκληματίες. Καμία. Μηδέν». «Περιορίζουμε και κάνουμε πιο αυστηρό το πλαίσιο που αφορά τους χρήστες», είπε. Η κ. Ερωτοκρίτου ανέφερε επίσης ότι «εισηγούμαστε την αύξηση των ποινών σε πολύ μεγαλύτερες τόσο σε διάρκεια φυλάκισης όσο και σε χρηματικά πρόστιμα». Σημείωσε ότι σε περιπτώσεις που θύμα εμπορίας είναι παιδί, εισήγηση του ΔΗΚΟ είναι να υπάρχει η δυνατότητα να επιβληθεί η μέγιστη ποινή της διά βίου φυλάκισης. Δέον να σημειωθεί πως τα Υπουργεία Δικαιοσύνης και Εσωτερικών διαφωνούν με την αύξηση των ποινών πλην αυτής για τα παιδιά.

«Εισηγούμαστε επίσης όπως η άγνοια να μην είναι υπεράσπιση», πρόσθεσε η κ. Ερωτοκρίτου, ενώ διευκρίνισε ότι αυτό αφορά τους ανήλικους, έτσι ώστε «να μην μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι ‘δεν γνώριζε’».

Επί της πρόταση νόμου κατέθεσε σχετικό σημείωμα με τις δικές του ανησυχίες ή και αντιρρήσεις το Υπουργείο Εσωτερικών οι οποίες συζητήθηκαν χθες και φαίνεται να έχει εξευρεθεί ο τρόπος έτσι ώστε να μην περιορίζεται το πεδίο εφαρμογής του νόμου.
Των πιο πάνω λεχθέντων, η κ. Ερωτοκρίτου θεωρεί πως η πρόταση νόμου έχει συζητηθεί πάρα πολύ «και νομίζω πως έχουν εξαντληθεί πλέον η διαβούλευση, η συζήτηση και η ανταλλαγή απόψεων». Αναμένει δε να οδηγηθεί στην ολομέλεια το συντομότερο έτσι ώστε όλα τα πολιτικά κόμματα να τοποθετηθούν. Εκεί θα φανεί κατά πόσο υπάρχει η βούληση για τροποποίηση του υφιστάμενου νόμου, η εφαρμογή του οποίου έχει καταλήξει σε μηδέν καταδίκες.

Αποτελεσματικότερη πρόληψη και καταπολέμηση της εκμετάλλευσης και της εμπορίας

Να μην αποτελεί υπεράσπιση το «δεν γνώριζα»

Με την πρόταση νόμου του ΔΗΚΟ προτείνεται η ποινικοποίηση της συμπεριφοράς όσων ζητούν και χρησιμοποιούν εργασίες και υπηρεσίες που παρέχονται από θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης και εμπορίας ανθρώπων. Ειδικότερα με τις προτεινόμενες πρόνοιες:

• Αυξάνεται η ποινή φυλάκισης για τη σεξουαλική εκμετάλλευση και εμπορία παιδιών, από 20 χρόνια σε διά βίου φυλάκιση.


• Προβλέπεται η καταδίκη των προσώπων που ζητούν ή εισπράττουν τις υπηρεσίες θύματος σεξουαλικής εκμετάλλευσης σε οποιοδήποτε σημείο της αλυσίδας εμπορίας ανθρώπων, ενώ καθορίζεται και η έννοια της «ζήτησης» ώστε να μην επιδέχεται το γράμμα του νόμου πολλαπλές ερμηνείες.


• Προστίθενται στις περιπτώσεις αποκλεισμού υπερασπίσεων και η άγνοια. Αν ο κατηγορούμενος «δεν γνώριζε» την κατάσταση του θύματος ή την ηλικία του, αυτό δεν θα αποτελεί υπεράσπιση στις κατηγορίες.

Των πιο πάνω λεχθέντων, στόχοι της πρότασης είναι:

• Η αποτελεσματικότερη πρόληψη και καταπολέμηση της εκμετάλλευσης και της εμπορίας ανθρώπων, αποθαρρύνοντας τη ζήτηση υπηρεσιών από θύματα. Δίδεται ιδιαίτερο βάρος στη σεξουαλική εκμετάλλευση, όμως καλύπτει και κάθε άλλη μορφή.


• Η ενίσχυση της θέσης των θυμάτων στο στάδιο της στοιχειοθέτησης των υποθέσεων ενώπιον δικαστηρίων.
  Η καταδίκη εκείνων που αποτελούν μέρος της αλυσίδας εμπορίας ή και είναι άμεσοι χρήστες τέτοιων υπηρεσιών κάθε μορφής εκμετάλλευσης.