Και χωρίς ΓΕΣΥ δεν τα πάμε άσχημα από υγεία

Η κατάσταση της υγείας των Κυπρίων είναι καλή, παρά το περιορισμένης δυναμικότητας δημόσιο σύστημα υγείας, που δεν παρέχει καθολική κάλυψη, και τη λειτουργία ενός ανεξάρτητου συστήματος ιδιωτικής υγειονομικής περίθαλψης που λειτουργεί παράλληλα.

Η νομοθεσία που εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2017 προλειαίνει το έδαφος για τη δημιουργία εθνικού συστήματος υγείας με καθολική κάλυψη έως το 2020, που θα έχει ουσιαστικές επιπτώσεις στον τρόπο χρηματοδότησης και οργάνωσης της φροντίδας υγείας.

Αυτό καταγράφεται στον πρόλογο της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Κύπρο όπου αναλύεται το προφίλ υγείας της Κύπρου. Ανάλογες εκθέσεις έχουν δημοσιοποιηθεί για όλα τα κράτη μέλη. Σε αυτές αναλύονται σε βάθος τα συστήματα υγείας, εξετάζεται η υγεία του πληθυσμού και σημαντικοί παράγοντες κινδύνου, καθώς και η αποτελεσματικότητα, η προσβασιμότητα και η ανθεκτικότητα του κάθε συστήματος υγείας.

Υψηλότερο προσδόκιμο ζωής από τον μέσο όρο της ΕΕ

Ειδικά για την Κύπρο αναφέρεται πως το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση επιμηκύνθηκε σε 81,8 έτη το 2015 από 77,7 έτη το 2000 και ήταν υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ.

Το 80 % περίπου του πληθυσμού αναφέρει ότι η κατάσταση της υγείας του είναι καλή, αν και υπάρχουν αξιόλογες κοινωνικοοικονομικές ανισότητες.

Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής οφείλεται κυρίως στη μείωση των θανάτων από καρδιαγγειακά νοσήματα, τα οποία ωστόσο παραμένουν η κύρια αιτία θανάτου.

Το 26% των ενηλίκων καπνίζει - Χαμηλά επίπεδα αλκοόλ

Το 2014 το 26 % των ενηλίκων στην Κύπρο κάπνιζε καθημερινά, ποσοστό που υπερβαίνει τον μέσο όρο της ΕΕ και παραμένει στα ίδια επίπεδα με το 2005.

Η κατανάλωση αλκοόλ ανά ενήλικο μειώθηκε και η επεισοδιακή υπερκατανάλωση αλκοόλ είναι η χαμηλότερη στην ΕΕ. Σε αντίθεση με πολλές χώρες, τα ποσοστά παχυσαρκίας στους ενήλικες μειώθηκαν την τελευταία δεκαετία (κατά 2 %) σε 14 %. Ωστόσο, από τα στοιχεία προκύπτει ότι το ένα τέταρτο και πλέον των εφήβων είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο.

Εξαιρετικά χαμηλά οι δαπάνες

Οι δαπάνες υγείας είναι χαμηλότερες στην Κύπρο συγκριτικά με την πλειονότητα των υπόλοιπων χωρών της ΕΕ. Το 2015 η Κύπρος διέθεσε 1592 EUR ανά κάτοικο για υγειονομική περίθαλψη τη στιγμή που ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν 2797 EUR.

Οι συνολικές δαπάνες υγείας ανήλθαν στο 6,8 % του ΑΕΠ το 2015, και αφορούσαν σχεδόν κατά το ήμισυ άμεσες ιδιωτικές πληρωμές για κατά πράξη αμοιβές. Το κράτος διέθεσε το 7,1 % του συνολικού προϋπολογισμού του για την υγεία το 2015, που αποτελεί το μικρότερο ποσοστό στην Ευρώπη.

Αποτελεσματικότητα

Η αποτρεπτή θνησιμότητα στην Κύπρο παραμένει από τις χαμηλότερες στις χώρες της ΕΕ, εν μέρει λόγω της χαμηλής επίπτωσης κάποιων ιάσιμων νόσων, μεταξύ των οποίων και κάποιων μορφών καρκίνου.

Πρόσβαση

Οι ανικανοποίητες ανάγκες ιατρικής φροντίδας υπερβαίνουν τον μέσο όρο της ΕΕ, αλλά παραμένουν σχετικά χαμηλές αν ληφθεί υπόψη, αφενός, το γεγονός ότι δεν υπάρχει καθολική πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα υγείας και, αφετέρου, το υψηλό ποσοστό των άμεσων ιδιωτικών πληρωμών (σχεδόν 44 %).

ΓΕΣΥ- Βήματα προόδου

Οι πιέσεις που άσκησε η οικονομική κρίση ανέδειξαν την ανάγκη μεταρρύθμισης του συστήματος υγείας. Μετά από δεκαετίες καθυστερήσεων, το 2017 η κυβέρνηση πραγματοποίησε απτά βήματα προς την κατεύθυνση της εφαρμογής του νέου της συστήματος υγείας.