Το «φαινόμενο των Βρυξελλών» στον συντονισμό ΕΕ-ΗΠΑ

Του, Πίτερ Όρσαγκ

Σε έναν κόσμο τραγικών ειδήσεων, υπάρχει ένα μη αναμενόμενο φωτεινό σημείο: οι ΗΠΑ και η ΕΕ είναι έτοιμες να συμφωνήσουν σε ένα νέο κλαμπ βιώσιμου χάλυβα και αλουμινίου. Αυτή η επικείμενη συμφωνία, όχι μόνο θα απέτρεπε μια πιθανή ρήξη στη διατλαντική συμμαχία, αλλά θα έδειχνε επίσης προς ένα νέο «μεγαλεπήβολο αποτέλεσμα των Βρυξελλών», το οποίο θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό για το κλίμα, τις κυρώσεις, την τεχνολογία και άλλα θέματα.

Η νέα συμφωνία θα συντονίσει τους δασμούς της ΕΕ και των ΗΠΑ στον κινεζικό χάλυβα και αλουμίνιο και θα εργαστεί προς την κατεύθυνση μιας ευρύτερης κοινής προσέγγισης για τη φορολόγηση των εισαγωγών χάλυβα και αλουμινίου έντασης άνθρακα. Αυτό μπορεί να μοιάζει με γραφειοκρατικές ειδήσεις της τελευταίας σελίδας, αλλά το διακύβευμα είναι μεγάλο. Η παραγωγή χάλυβα και αλουμινίου αντιπροσωπεύει περίπου το ένα έβδομο των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Και ελλείψει συμφωνίας ΗΠΑ-ΕΕ, η αυτοεπιβαλλόμενη προθεσμία του τέλους Οκτωβρίου θα επανέφερε τους αμερικανικούς δασμούς της εποχής Τραμπ στις ευρωπαϊκές εισαγωγές. Η Ευρώπη τότε θα είχε προβεί σε αντίποινα.

Μια τέτοια διαμάχη θα είχε φουντώσει τους πρόσφατους οικονομικούς ερεθισμούς - συγκεκριμένα τις πράσινες επιδοτήσεις ως μέρος του νόμου των ΗΠΑ για τη μείωση του πληθωρισμού - εντός της σημαντικότερης συμμαχίας του κόσμου. Προσθέστε σε αυτό την πιθανώς αμφιλεγόμενη εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Προσαρμογής των Συνόρων για τον Άνθρακα - ένα σύστημα δασμών που συνδέεται με τον άνθρακα και το οποίο, εάν δεν ευθυγραμμιζόταν με την Ουάσινγκτον, θα μπορούσε να οδηγήσει σε ευρωπαϊκούς δασμούς σε πλήθος αμερικανικών προϊόντων - και η συμμαχία κινδύνευε να αφήσει τις μικροδιαφωνίες να εμποδίσουν την επίτευξη ευρύτερων στόχων.

Αντ' αυτού, η εκκολαπτόμενη λέσχη χάλυβα και αλουμινίου παρέχει ένα σημαντικό σχέδιο για μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ ως ενιαίο οικονομικό υπερμπλόκ.

Πολλά έχουν ειπωθεί για το «φαινόμενο των Βρυξελλών», κατά το οποίο οι κανονισμοί της ΕΕ καθορίζουν τουλάχιστον εν μέρει την ατζέντα για τις παγκόσμιες εταιρείες, δεδομένου του μεγέθους και της σημασίας της ευρωπαϊκής αγοράς. Όταν όμως οι ΗΠΑ και η ΕΕ ενεργούν από κοινού, ο αντίκτυπός τους μεγεθύνεται. Μαζί, οι δύο περιοχές αντιπροσωπεύουν το 40% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Ως αποτέλεσμα, το «φαινόμενο των Μεγα-Βρυξελλών» έχει πραγματική δύναμη να διαμορφώνει τη διεθνή συμπεριφορά.

Η κοινή τους επιρροή στις εταιρείες που βρίσκονται σε άλλα μέρη του κόσμου επεκτείνεται δυσανάλογα σε σχέση με την περίπτωση που ενεργούν μόνες τους - εν μέρει επειδή οι πιθανότητες να βρεθεί μια κατάλληλα ελκυστική εναλλακτική αγορά εκτός του μπλοκ μειώνονται κατακόρυφα. Δεδομένου αυτού, οι πιθανότητες να δώσουν προσοχή και άλλες κυβερνήσεις αυξάνονται επίσης σημαντικά.

Είναι δυνατόν να υπάρξουν μυριάδες εφαρμογές. Η Ουάσινγκτον και οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να επεκτείνουν την πράσινη συνεργασία και σε άλλες βιομηχανίες πέραν του χάλυβα και του αλουμινίου, δημιουργώντας μια ευρύτερη «λέσχη για το κλίμα» που θα επιβάλλει δασμούς σε χώρες που δεν κάνουν αρκετά για την απεξάρτηση από τον άνθρακα, και δίνοντας κίνητρα σε εταιρείες αλλού στον κόσμο να σκύψουν την καμπύλη των εκπομπών.

Θα μπορούσαν να ενσωματώσουν στενότερα τις επικαλυπτόμενες επιδοτήσεις καθαρής ενέργειας και ημιαγωγών για να αυξήσουν την αποτελεσματικότητά τους. Θα μπορούσαν επίσης να συνεργαστούν στενότερα για τα πρότυπα πληροφορικής, αποτρέποντας τον δαπανηρό κατακερματισμό του κόσμου σε πολλαπλές τεχνολογικές ομάδες. Σε όλους αυτούς τους τομείς, και όχι μόνο, μια προσέγγιση υπερμπλόκ θα μπορούσε να δώσει ώθηση σε μια παγκόσμια στροφή προς την οικονομική και ρυθμιστική πρόοδο.

Η δύναμη του διευρυμένου αποτελέσματος των Βρυξελλών επεκτείνεται και στην εξωτερική πολιτική. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ευρώπη έχουν πλέον δεσμευτεί να «απενοχοποιήσουν» τις σχέσεις τους με την Κίνα, με έμφαση στις προηγμένες τεχνολογίες που είναι κρίσιμες για την εθνική ασφάλεια. Όμως, ο συντονισμός τους έχει συμβεί με αναστολές και εκκινήσεις. Οι ΗΠΑ έκαναν το λάθος να κινηθούν πολύ γρήγορα όσον αφορά τους ελέγχους των εξαγωγών ημιαγωγών πέρυσι, χωρίς να φέρουν μαζί τους κρίσιμους συμμάχους. Ομοίως, ενώ η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε πρόσφατα έναν νέο μηχανισμό ελέγχου για τις αμερικανικές επενδύσεις σε κινεζική προηγμένη τεχνολογία, η Ευρώπη υστερεί.

Η πρόσφατη κυκλοφορία από τη Huawei ενός εγχωρίως παραγόμενου τσιπ 7nm δείχνει ότι η Κίνα προχωράει παρά τους αμερικανικούς ελέγχους. Εάν η Αμερική ενεργήσει μόνη της, οι πιθανότητες να πετύχει η «αποεπένδυση» της τεχνολογίας με τους δικούς της όρους είναι χαμηλές- εάν συνεργαστεί με την ΕΕ, είναι σημαντικά υψηλότερες. Η ίδια αρχή ισχύει για την υποστήριξη της Ουκρανίας και τώρα του Ισραήλ - και τα δύο έθνη που χρειάζονται τη συντονισμένη υποστήριξη αυτών των δύο παγκόσμιων δυνάμεων.

Όπως λέει και το ρητό: αν θέλεις να πας γρήγορα, πήγαινε μόνος- αλλά αν θέλεις να πας μακριά, πήγαινε μαζί. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι πρέπει να αποφύγουν να ανταγωνιστούν περαιτέρω τους Ευρωπαίους ομολόγους τους, οι οποίοι με τη σειρά τους πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η παγκόσμια επιρροή τους διευρύνεται δραματικά όταν σχηματίζουν έναν κοινό συνασπισμό με τους Αμερικανούς. Η εκκολαπτόμενη συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ για τον χάλυβα και το αλουμίνιο μπορεί να μην φαίνεται τόσο σημαντική, αλλά θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

Ο αρθρογράφος είναι διευθύνων σύμβουλος της Lazard

	© The Financial Times Limited [2023]. All Rights Reserved. FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Limited Not to be redistributed, copied or modified in any way. politis.com.cy is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation.