Έρευνα: Πώς ένας προϊστορικός κομήτης επηρέασε την πορεία της ανθρωπότητας

Η γεωργία στη Συρία άρχισε με μια μεγάλη έκρηξη πριν από 12.800 χρόνια, όταν ένας κομήτης «καρφώθηκε» στην ατμόσφαιρα της Γης, σύμφωνα με νέα έρευνα- στην οποία υποστηρίζεται πως η έκρηξη και οι περιβαλλοντικές αλλαγές που ακολούθησαν ανάγκασαν τους κυνηγούς- συλλέκτες του προϊστορικού οικισμού του Αμπού Χουρέιρα να υιοθετήσουν γεωργικές πρακτικές για να αυξήσουν τις πιθανότητες επιβίωσής τους.

Η εν λόγω θεωρία υποστηρίζεται από διεθνή ομάδα επιστημόνων σε ένα από τέσσερα ερευνητικά άρθρα που εμφανίστηκαν στο Science Open: Airbursts and Cratering Impacts. Τα συγκεκριμένα άρθρα είναι οι πιο πρόσφατοι «καρποί» των ερευνών πάνω στην αποκαλούμενη Younger Dryas Impact Hypothesis- την ιδέα πως μια αφύσικη ψύξη της Γης πριν από περίπου 13.000 χρόνια ήταν αποτέλεσμα μιας κοσμικής πρόσκρουσης.

«Σε αυτή την ευρύτερη περιοχή, υπήρξε μια αλλαγή από πιο υγρές συνθήκες, πιο δασώδεις και με πολλαπλές πηγές τροφής για τους κυνηγούς- συλλέκτες, σε πιο ξηρές, ψυχρές συνθήκες, όπου δεν μπορούσαν πλέον να συντηρούνται μόνο ως κυνηγοί – συλλέκτες» είπε ο Τζέιμς Κένετ, γεωεπιστήμονας και επίτιμος καθηγητής του UC Santa Barbara. Ο οικισμός του Αμπού Χουρέιρα είναι διάσημος μεταξύ αρχαιολόγων για τα στοιχεία περί της αρχαιότερης γνωστής μετάβασης στη γεωργία. «Οι χωρικοί άρχισαν να καλλιεργούν κριθάρι, σιτάρι και όσπρια» σημείωσε. «Αυτά δείχνουν ξεκάθαρα τα στοιχεία».

Αυτές τις ημέρες το Αμπού Χουρέιρα και τα πλούσια αρχαιολογικά του ευρήματα βρίσκονται κάτω από τη λίμνη Άσαντ, η οποία δημιουργήθηκε λόγω του φράγματος Τάκμπα στον Ευφράτη τη δεκαετία του 1970. Ωστόσο πριν κατακλυστεί από τα νερά, οι αρχαιολόγοι πρόλαβαν να βγάλουν πολύ υλικό για μελέτη.

«Οι κάτοικοι του χωριού άφησαν ένα άφθονο και συνεχές ιστορικό σπόρων, οσπρίων και άλλων τροφίμων» γράφουν σχετικά οι ερευνητές.

Μελετώντας αυτά τα στρώματα απομειναρίων οι επιστήμονες ήταν σε θέση να διακρίνουν τα είδη φυτών που συλλέγονταν υπό θερμότερες, υγρότερες ημέρες, πριν αλλάξει το κλίμα και στις ψυχρότερες, ξηρότερες ημέρες μετά την έναρξη αυτής που γνωρίζουμε τώρα ως περίοδο ψύξης Younger Dryas.

Πριν το συμβάν αυτό, διαπίστωσαν οι ερευνητές, η προϊστορική δίαιτα των κατοίκων περιελάμβανε άγρια όσπρια και σιτηρά άγριου τύπου, και «μικρές μα σημαντικές ποσότητες άγριων φρούτων και μούρων».

Στα στρώματα που αντιστοιχούν στην περίοδο μετά την ψύξη, τα φρούτα και τα μούρα εξαφανίστηκαν και η δίαιτά τους μετατοπίστηκε προς πιο οικιακού τύπου σιτηρά και φακές, καθώς οι άνθρωποι πειραματίζονταν με πρώιμες μεθόδους καλλιέργειας. Περίπου 1.000 χρόνια αργότερα, όλες οι νεολιθικές «ιδρυτικές καλλιέργειες» καλλιεργούνταν σε αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως Εύφορη Ημισέληνος. Ανθεκτικά στην ξηρασία φυτά, βρώσιμα και μη, αρχίζουν να συναντώνται περισσότερο στο ιστορικό , αντανακλώντας ένα ξηρότερο κλίμα που ακολούθησε τον χειμώνα της αιφνίδιας άφιξης του κομήτη κατά το ξεκίνημα της Younger Dryas.

Τα στοιχεία υποδεικνύουν επίσης μια σημαντική πτώση του πληθυσμού της περιοχής, και αλλαγές στην αρχιτεκτονική του οικισμού που υποδεικνύουν έναν πιο αγροτικό τρόπο ζωής.

Ο Κένετ τονίζει πως η γεωργία εμφανίστηκε σε πολλά μέρη της Γης κατά τη Νεολιθική Περίοδο, μα εμφανίστηκε πρώτα στον Λεβάντε (Συρία, Ιορδανία, Λίβανος, Παλαιστίνη, Ισραήλ, τμήματα της Τουρκίας), ως αποτέλεσμα των αλλαγών στο κλίμα που ακολούθησαν την άφιξη του κομήτη.

Η πτώση

Στα 12.800 ετών στρώματα που αντιστοιχούν στην αλλαγή από τον τρόπο ζωής του κυνηγού- συλλέκτη σε αυτόν της γεωργίας, το ιστορικό του Αμπού Χουρέιρα υποδεικνύει μεγάλες πυρκαγιές, με εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες- υψηλότερες από αυτές που θα μπορούσαν να προκύψουν από το επίπεδο της ανθρώπινης (προϊστορικής) τεχνολογίας της εποχής. Η έκρηξη ισοπέδωσε δέντρα και καλύβες και «πιτσίλισε» με λιωμένο γυαλί δημητριακά, σιτηρά, κτίρια, εργαλεία και οστά ζώων- και πιθανότατα ανθρώπους. Σημειώνεται δεν πρόκειται για τη μόνη περίπτωση μιας τέτοιας καταστροφής κοσμικής προέλευσης σε αρχαίο οικισμό- θεωρείται πως κάτι τέτοιο συνέβη και στο Ταλ ελ Χαμάμ στην Κοιλάδα του Ιορδάνη το 1600 πΧ.

Αντίστοιχα ευρήματα (ένα στρώμα μαύρου υλικού, νανοδιαμάντια, λιωμένα ορυκτά) έχουν βρεθεί και σε 50 άλλες τοποθεσίες στη βόρεια και τη νότια Αμερική και την Ευρώπη. Σύμφωνα με επιστήμονες, δείχνει ένα ευρείας κλίμακας, ταυτόχρονο καταστροφικό συμβάν, που συνάδει με έναν κατακερματισμένο κομήτη ο οποίος έπεσε στην ατμόσφαιρα της Γης. Οι εκρήξεις, οι φωτιές και ο χειμώνας που ακολούθησε την πτώση του, λένε, προκάλεσε τον αφανισμό πολλών μεγάλων ζώων, μεταξύ των οποίων τα μαμούθ, αλλά και κάποιων κοινωνιών (Κλόβις, στη βόρεια Αμερική). Επειδή η έκρηξη έλαβε χώρα στον αέρα, δεν υπάρχουν ίχνη από κρατήρες, μα δεν απαιτείται κάτι τέτοιο, λέει ο Κένετ, καθώς πολλά γεγονότα τέτοιου είδους που είναι αποδεκτά από επιστημονικής πλευράς δεν έχουν ορατό κρατήρα.

Πηγή: huffingtonpost.gr