Έρευνα Παν. Κύπρου: Συνδέει οξειδωτικό στρες-παχυσαρκία με σκλήρυνση

Έρευνα του Εργαστηρίου Νευροφυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Ογκολογικού Κέντρου Τράπεζας Κύπρου κατέδειξε ότι το οξειδωτικό στρες και η παχυσαρκία σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πολλαπλής σκλήρυνσης.

Το οξειδωτικό στρες θεωρείται υπεύθυνο για την επιβάρυνση στην πρόκληση βλάβης στους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση (Multiple sclerosis, MS)- επίσης γνωστή ως σκλήρυνση κατά πλάκας- ενώ η παχυσαρκία στα πρώτα χρόνια της ζωής, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πολλαπλής σκλήρυνσης και αλληλεπιδρά με γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες για την αύξηση της ευαισθησίας στην πολλαπλή σκλήρυνση.

Η επίδραση του οξειδωτικού στρες στο αυξανόμενο επιπολασμό της πολλαπλής σκλήρυνσης μελετήθηκε από τους επιστήμονες του Εργαστηρίου Νευροφυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Ογκολογικού Κέντρου Τράπεζας Κύπρου, Επίκουρη Καθηγήτρια Φυσιολογίας-Νευροφυσιολογίας, Δρ. Γκρέτα Βόζνιακ και τον Κλινικό Φαρμακοποιό, κ. Γεώργιο Πασιά, αντίστοιχα.

Στόχος της Έρευνας με θέμα «Ο ρόλος του στρες και της παχυσαρκίας στον επιπολασμό της πολλαπλής σκλήρυνσης» ήταν η ανάδειξη των επιδράσεων του οξειδωτικού στρες στον αυξανόμενο επιπολασμό της πολλαπλής σκλήρυνσης έτσι ώστε να δοθεί μια βαθύτερη κατανόηση και αναγνώριση των εκδηλώσεων των παραγόντων κινδύνου και των επιπτώσεών τους στην παθογένεια της νόσου.

Οι ερευνητές συμπεριέλαβαν στη μελέτη τους πρότερες ερευνητικές εργασίες και άρθρα από την Παγκόσμια Ιατρική Βάση Δεδομένων PubMed, των τελευταίων 5 ετών. Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν στο 18ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο, στις 6-8 Οκτωβρίου 2017, στην Αθήνα.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η πολλαπλή σκλήρυνση, είναι μια χρόνια αυτοάνοση, φλεγμονώδης νόσος, αποτελεί την 3η συχνότερη αιτία σοβαρής αναπηρίας στις ηλικίες των 20−40 ετών. Υψηλότερο κίνδυνο έχει το γυναικείο φύλο στην εμφάνιση της πολλαπλής σκλήρυνσης, ωστόσο οι άνδρες ασθενείς έχουν χειρότερη πρόγνωση συγκριτικά με τις γυναίκες.

Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, δεν υπάρχει καμία διαγνωστική ή πειραματική εξέταση που να υποδηλώνει ξεκάθαρα ένα και μόνο αιτιολογικό παράγοντα και ως εκ τούτου ένα θεραπευτικό στόχο στην πολλαπλή σκλήρυνση. Ωστόσο, οι δυνητικοί βιολογικοί μηχανισμοί στους οποίους βασίζεται η σχέση μεταξύ των παραγόντων κινδύνου και εμφάνισης της, επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από το οξειδωτικό στρες.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της εν λόγω έρευνας, το οξειδωτικό στρες θεωρείται υπεύθυνο για την επιβάρυνση στην πρόκληση βλάβης στους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση.

Η γυναίκα

Υψηλότερο κίνδυνο έχει το γυναικείο φύλο στην εμφάνιση της νόσου, ωστόσο οι άνδρες ασθενείς έχουν χειρότερη πρόγνωση συγκριτικά με τις γυναίκες.

Η παχυσαρκία

Επιπλέον, η παχυσαρκία στα πρώτα χρόνια της ζωής, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πολλαπλής σκλήρυνσης και αλληλεπιδρά με γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες για την αύξηση της ευαισθησίας στην νόσο.

Μάλιστα, η παχυσαρκία φαίνεται να είναι μείζων περιβαλλοντικός παράγοντας που συμβάλλει στην εμφάνιση και στην εξέλιξη πιθανών αυτοάνοσων νοσημάτων γενικότερα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, θεωρείται ως ο κυριότερος τροποποιητικός παράγοντας κινδύνου που σχετίζεται με τον τρόπο ζωής και με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης Διαβήτη Τύπου ΙΙ και νευροφλεγμονής.

Η μέση ηλικία που εμφανίζονται για πρώτη φορά τα συμπτώματα της πολλαπλής σκλήρυνσης είναι μεταξύ των 20 και 40 ετών, ενώ παγκοσμίως πάσχουν περισσότεροι από 2 εκατομμύρια άνθρωποι.

Εργαστήριο Νευροφυσιολογίας Ιατρικής Σχολής

Το Εργαστήριο Νευροφυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου δημιουργήθηκε και οργανώθηκε στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος της Φυσιολογίας στο 2ο Έτος Φάσης ΙΙ Σπουδών, τον περασμένο Δεκέμβριο 2016, με σκοπό την άριστη διδασκαλία του αντικειμένου της Νευροφυσιολογίας που είναι το κύριο διδακτέο μάθημα του 3ου έτους σπουδών.

Το Εργαστήριο Νευροφυσιολογίας έχει ως σκοπό όχι μόνο τη διδασκαλία αλλά και την κλινικό- πρακτική προετοιμασία των φοιτητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου για την επόμενη Κλινική Φάση ΙΙΙ Σπουδών, ως ομαλή μετάβαση στα Δύσκολα Κλινικά Χρόνια ειδικά στην άσκηση και εκπαίδευση στη Νευρολογία αλλά και γενικά στις Παθολογικές ειδικότητες. Οι σκοποί του Εργαστηρίου είναι η διδασκαλία, η κλινική εκπαίδευση των φοιτητών και η επιστημονική έρευνα στο πεδίο της Νευροεπιστήμης.

Υπεύθυνη επιστημονικά και Συντονίστρια του Εργαστηρίου Νευροφυσιολογίας είναι η Επίκουρη Επισκέπτρια Καθηγήτρια Φυσιολογίας-Νευροφυσιολογίας, Δρ. Γκρέτα Βόζνιακ (φωτό).