Μητσοτάκης: «Αισθάνομαι ιστορικό χρέος να φέρουμε τα δύο κράτη δίπλα-δίπλα» - Ερντογάν: «Είμαστε αδέλφια, δεν υπάρχει πρόβλημα που δεν μπορεί να λυθεί»

Ο Τούρκος πρόεδρος πέρασε το κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου στις 12:15, όπου τον υποδέχθηκε ο πρωθυπουργός, ενώ λίγο νωρίτερα ο Ταγίπ Ερντογάν είχε συναντηθεί στο Προεδρικό Μέγαρο με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

«Οι δύο χώρες οφείλουν να ζουν ειρηνικά - Ιστορικό χρέος να φέρουμε τα δύο κράτη δίπλα-δίπλα, όπως και τα σύνορά μας»

«Σήμερα, πράγματι, είναι μια μέρα ξεχωριστή, καθώς ύστερα από επτά χρόνια συνέρχεται το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδος και Τουρκίας» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στις κοινές δηλώσεις με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αμέσως μετά τη συνάντησή τους στο Μέγαρο Μαξίμου. «Ένα γεγονός το οποίο νομίζω από μόνο του σηματοδοτεί την πρόθεση των δύο χωρών μας να αναζητήσουν νέους δημιουργικούς δρόμους στις μεταξύ τους σχέσεις».

Ο Κ. Μητσοτάκης επισήμανε ότι στο διάστημα το οποίο μεσολάβησε «αντιμετωπίσαμε πρωτόγνωρες προκλήσεις, που δεν γνωρίζουν σύνορα», με ειδική αναφορά στην τριετή πανδημία, σε έναν πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης που προκάλεσε ενεργειακή, πληθωριστική και επισιτιστική κρίση, σε μεγάλες φυσικές καταστροφές, αλλά και στις περιφερειακές συγκρούσεις, που εγείρουν σοβαρή ανησυχία.

«Και οι διμερείς μας σχέσεις γνώρισαν διακυμάνσεις, που κάποιες στιγμές τις απείλησαν επικίνδυνα και μαζί τους την ασφάλεια και την ειρήνη στην Ανατολική Μεσόγειο», είπε ο πρωθυπουργός, και υπογράμμισε πως είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι τους τελευταίους μήνες οι δύο χώρες βαδίζουν σε ένα πιο ήρεμο μονοπάτι.

«Ελλάδα και Τουρκία, Τουρκία και Ελλάδα, οφείλουν να ζουν ειρηνικά. Να διατυπώνουν τις διαφορές τους, που είναι γνωστές, να τις συζητούν με ειλικρίνεια και να αναζητούν συνέχεια λύσεις. Κι αν αυτές δεν γεφυρώνονται, πάντως να μην παράγουν αυτόματα εντάσεις και κρίσεις», τόνισε.

Ο Κ. Μητσοτάκης νέφερε ότι στο Βίλνιους, σε αυτή την κατεύθυνση αποφάσισαν να πιάσουν και πάλι το νήμα των επαφών τους σε τρία επίπεδα: στον πολιτικό διάλογο, στη θετική ατζέντα και στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.

Έκανε μια αναδρομή στις δύο προηγούμενες συναντήσεις και σημείωσε ότι γίνεται και τώρα μια αποτίμηση των κοινών προσπαθειών και της προόδου, που οδήγησε σε μια σειρά σημαντικών συμφωνιών σε πολλά επίπεδα, στην ηλεκτρική ενέργεια, στο εμπόριο, την εκπαίδευση, τον αθλητισμό, στην τεχνολογία, τον τουρισμό, στη σύσφιγξη των οικονομικών σχέσεων, στην προώθηση της συναντίληψης και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στον αγροτικό τομέα, στην έρευνα, στην καινοτομία.

«Στο μεταναστευτικό διαπιστώσαμε τη σημαντική μείωση των ροών το τελευταίο διάστημα ως αποτέλεσμα της συστηματικής φύλαξης των χερσαίων και των θαλασσίων συνόρων μας. Θα πρόσθετα, ωστόσο, και λόγω της πολύ καλύτερης συνεργασίας της Αστυνομίας, του Λιμενικού και της Ακτοφυλακής και των δύο χωρών» πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι αυτή η συνεργασία μπορεί και πρέπει να βελτιωθεί περισσότερο.

«Αναφορικά με τη σταθερή υποστήριξη της Ελλάδος στην ευρωπαϊκή ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, η χώρα μας στηρίζει τη διευκόλυνση χορήγησης θεωρήσεων στο πλαίσιο πάντα του ευρωπαϊκού κεκτημένου, ώστε να μπορεί η νέα γενιά της Τουρκίας, οι επιστήμονες, οι επιχειρηματίες, οι φοιτητές, να αναπτύξουν στενότερες σχέσεις με την Ευρώπη.

Επιπλέον, η Ελλάδα ζήτησε και εξασφάλισε την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να ενεργοποιηθεί η δυνατότητα Τούρκων πολιτών και των οικογενειών τους να επισκέπτονται όλο τον χρόνο για επτά μέρες δέκα νησιά μας, που είτε διαθέτουν προσφυγικές δομές, είτε έχουν άμεσες πορθμειακές συνδέσεις με την Τουρκία», είπε ο πρωθυπουργός. Μίλησε για μια πρωτοβουλία με ένα ισχυρό μήνυμα, που δηλώνει και μια μεγάλη αλήθεια, ότι «τα ελληνικά νησιά αποτελούν γέφυρα επικοινωνίας και φιλίας μεταξύ των δύο χωρών».

«Οι δύο χώρες οφείλουν να ζουν ειρηνικά»

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε στη συνέχεια ότι με τον πρόεδρο Ερντογάν εξέτασαν και όλες τις εξελίξεις στην περιοχή, αλλά και στον κόσμο.

«Εξελίξεις που μας προβληματίζουν, στη Μέση Ανατολή, στην Ουκρανία, στον Καύκασο. Πάντα οφείλουμε να συγκλίνουμε στην ανάγκη τήρησης της διεθνούς νομιμότητας. Στην καταδίκη δηλαδή κάθε μορφής επιθετικότητας, εξτρεμισμού και τρομοκρατίας, ανεξάρτητα από τη μορφή με την οποία αυτή εκδηλώνεται. Στον απόλυτο σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών και στην προστασία των αξιών του ανθρωπισμού, με ειδική έμφαση στην προστασία των αμάχων.

Όπως επίσης διαφωνούμε και στο Κυπριακό. Για μας, το λέω καθαρά, δεν υπάρχει άλλη λύση πέραν των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Θα πρέπει να επανεκκινήσει ο διάλογος από κει που διακόπηκε το 2017. Μόνο μέσα απ' αυτόν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.

Ακολούθως, έκανε αναφορά στο ότι τον Οκτώβριο του 1930 υπογράφηκε στην Άγκυρα το Σύμφωνο Φιλίας Ουδετερότητας Διαλλαγής και Διαιτησίας μεταξύ των δύο χωρών.

«Τότε, ο Ισμέτ Ινονού είχε δηλώσει πως καμία διαφορά δεν μπορεί πια να χωρίσει τα δύο έθνη μέσα από την προσέγγιση να διαδραματίσουν έναν σπουδαίο ρόλο. Ενώ, από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Ελλάδος Ελ. Βενιζέλος είχε αναφέρει: "Ερχόμεθα να τείνομεν ειλικρινώς το χέρι και να δηλώσωμεν ότι ο μακραίων ανταγωνισμός ετερματίσθη οριστικώς". Δυστυχώς, γεγονότα και ιστορικά πάθη εμπόδισαν τη θέληση των δύο ηγετών από το να γίνει αυτό πραγματικότητα», τόνισε ο πρωθυπουργός, επισημαίνοντας πως η παρακαταθήκη τους παραμένει ενεργή και περισσότερο επίκαιρη από ποτέ λόγω των κοινών προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε.

Ανέφερε ότι 100 χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης, σήμερα συνάπτεται Διακήρυξη Περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας, μια διακήρυξη που είχε οραματιστεί ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης όταν παρέλαβε το 1997 το μεγάλο Βραβείο Ειρήνης και Φιλίας «Αμπντί Ιπεκσί», ως μέσο καλόπιστου διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών, στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου.

Τόνισε ότι η διακήρυξη που υπεγράφη πριν από λίγο, «σεβόμενοι απόλυτα τα δικαιώματα που απορρέουν από την κυριαρχία κάθε χώρας, επιβεβαιώνει τη σχέση φιλίας μεταξύ μας, καθορίζει τις αρχές και τα ορόσημα του διαλόγου μας και αναδεικνύει τις δυνατότητες συνεργασίας μας τόσο σε περιφερειακό όσο και σε διεθνές επίπεδο».

Στο σημείο αυτό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι με βάση αυτές τις παραδοχές θα προχωρήσουν και στα επόμενα βήματα, με συναντήσεις των δύο αντιπροσωπειών, προκειμένου να διευρυνθεί η θετική ατζέντα.

«Θα εντείνουμε την οικονομική μας συνεργασία, θα επεκτείνουμε τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και η επόμενη φάση του πολιτικού διαλόγου, όταν οι συνθήκες ωριμάσουν, μπορεί να είναι η προσέγγιση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, που, σύμφωνα με την Ελλάδα, συνιστά τη μόνη διαφορά που θα μπορούσε να αρθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοδοσίας. Με πυξίδα πάντοτε το Διεθνές Δίκαιο και ειδικά το Δίκαιο της Θάλασσας, που αποτελεί τον πιο ασφαλή πλοηγό στη διευθέτηση των διεθνών διαφορών».

Πρόσθεσε ότι υπήρξε συμφωνία να συνεχιστούν και οι μεταξύ τους επαφές. «Προτίθεμαι, κύριε πρόεδρε, να επισκεφθώ μέσα στην άνοιξη και την Άγκυρα, πριν σας συναντήσω τον επόμενο Ιούλιο στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, στην Ουάσιγκτον. Και κλείνω με τη σκέψη ότι η Γεωγραφία και η Ιστορία μάς έταξαν να ζούμε στην ίδια γειτονιά. Οι συγκυρίες έφεραν συχνά τον έναν απέναντι στον άλλον, και γνωρίζω ότι υπάρχουν φωνές -είμαι σίγουρος και στην Ελλάδα και στην Τουρκία- που δεν συμφωνούν με αυτή την προσέγγιση. Όμως αισθάνομαι χρέος, ιστορικό χρέος, να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία να φέρουμε τα δύο κράτη δίπλα-δίπλα, όπως άλλωστε είναι και τα σύνορά μας. Μέχρι τώρα πετύχαμε οι σχέσεις μας να επανέλθουν σε ήρεμα νερά. Σήμερα, στο όνομα των επόμενων γενιών, οφείλουμε και οι δύο να χτίσουμε ένα αύριο όπου σε αυτά τα ήρεμα νερά θα φυσήξει κι ένας ούριος άνεμος, ένα αύριο ειρήνης, προόδου και συνεργασίας. Δείχνοντας ευθύνη και ρεαλισμό, θέλω σήμερα να κοιτάξω στο μέλλον. Και πάλι καλώς ορίσατε στην Αθήνα» είπε, κλείνοντας τις δηλώσεις του, ο πρωθυπουργός.

Ερντογάν: Θέλουμε να κάνουμε το Αιγαίο θάλασσα ειρήνης - Είμαστε αδέλφια

Από την πλευρά του, ο Ταγίπ Ερντογάν τόνισε ότι Ελλάδα και Τουρκία μοιράζονται την ίδια θάλασσα και είναι φυσικό να υπάρχουν προβλήματα ανάμεσα στις δύο χώρες, πόσω μάλλον ανάμεσα σε δύο αδέλφια.

«Θέλουμε να κάνουμε το Αιγαίο θάλασσα ειρήνης», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ερντογάν.

Αναλυτικά οι δηλώσεις του:

Σας χαιρετώ με τα πιο εγκάρδια συναισθήματα. Επισκέφθηκα τελευταία φορά την Ελλάδα το 2017. Ήταν η πρώτη μετά από 65 χρόνια επίσκεψη σε επίπεδο αρχηγού κράτους. Αισθάνομαι μεγάλη ικανοποίηση που βρίσκομαι ξανά στην Ελλάδα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω για την ευγενική υποδοχή. Επιθυμούμε να αναπτύξουμε περαιτέρω τη θετική ώθηση που υπάρχει. Το ότι μετά από επτά χρόνια κάνουμε την 5η συνεδρίαση αποτελεί ένδειξη αυτής της πρόθεσης. Πιστεύω ότι δεν θα υπάρξει άλλο τόσο μεγάλο διάλειμμα για άλλη συνάντηση, και αυτό θα είναι καλό και για τις δύο χώρες.

Είχαμε ωφέλιμες συζητήσεις με τον πρωθυπουργό και την Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Στη συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη συζητήσαμε για τα βήματα που μπορούν να γίνουν για την ανάπτυξη της συνεργασίας μας. Στο πλαίσιο της συνέχειας των επαφών μας, τονίσαμε την ανάγκη να κρατηθούν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και υπογραμμίσαμε ότι ο μηχανισμός του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας συμβάλλει σημαντικά στο να προχωρούν οι σχέσεις των δύο χωρών στο πλαίσιο της θετικής ατζέντας.

Με τη διακήρυξη της Αθήνας περί σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας, βεβαιώσαμε τη βούλησή μας για ανάπτυξη των σχέσεών μας. Αισθανόμαστε ικανοποίηση που βλέπουμε τα αποτελέσματα των έργων στο πλαίσιο του σχεδίου κοινής δράσης του 2021. Στη συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη συμφωνήσαμε να ανεβάσουμε στα 10 δισ. δολάρια το διμερές μας εμπόριο, από 5 δισεκατομμύρια. Τονίσαμε τη σημασία έργων μεταφοράς, όπως η κατασκευή δεύτερης γέφυρας στον σταθμό Υψάλας-Κήπων. Ειλικρινή μας ευχή είναι να επιλύσουμε τα υφιστάμενα προβλήματά μας με κοινές προσπάθειες, στο πλαίσιο του εποικοδομητικού διαλόγου καλής γειτονίας και Διεθνούς Δικαίου.

Με τον κύριο Μητσοτάκη συζητήσαμε πώς μπορούμε να εξελίξουμε τη συνεργασία στο πεδίο καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Διατύπωσα για μία ακόμη φορά την προσδοκία μας στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και χαιρετίσαμε το κλείσιμο του καταυλισμού του Λαυρίου. Υπογράμμισα πως απαιτείται προσοχή, προκειμένου να μη σχηματιστούν παρόμοιοι καταυλισμοί που θα δίνουν καταφύγιο σε τρομοκράτες στην Ελλάδα.

Η τουρκική μειονότητα στην Ελλάδα και η ρωμαίικη μειονότητα στη χώρα μας είναι δομικά στοιχεία του ανθρώπινου και του πολιτιστικού μας πλούτου. Η αύξηση της ηρεμίας και της γαλήνης των μειονοτήτων θα επηρεάσει θετικά τις σχέσεις.

Διατύπωσα τις προσδοκίες μας για τις βελτιώσεις που απαιτούνται από το Διεθνές Δίκαιο όσον αφορά την κατάσταση της τουρκικής μειονότητας της Δυτικής Θράκης. Η επίτευξη μιας δίκαιης, μόνιμης και βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό, με βάση τις πραγματικότητες στο νησί, θα είναι προς όφελος ολόκληρης της περιοχής. Ανταλλάξαμε απόψεις με τον πρωθυπουργό σχετικά με τις διμερείς σχέσεις και τις τρέχουσες περιφερειακές και παγκόσμιες εξελίξεις. Μιλήσαμε για το δράμα που εκτυλίσσεται στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη και κυρίως στη Γάζα.

Από την αρχή η Τουρκία δήλωσε ότι δεν εγκρίνει σε καμία περίπτωση να στοχοποιούνται άμαχοι. Όχι μόνο στη Μέση Ανατολή. Αυτά τα συμβάντα μετατράπηκαν σε μαζική τιμωρία του λαού της Γάζας και σε θάνατο 17.000 αθώων Παλαιστινίων αμάχων, επί το πλείστον γυναίκες και παιδιά, και αυτό πληγώνει τις συνειδήσεις. Η διεθνής κοινότητα δεν θα πρέπει να σιωπά απέναντι στα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και στα εγκλήματα πολέμου που διαπράττονται. Η επίτευξη της μόνιμης εκεχειρίας το συντομότερο δυνατόν και η διασφάλιση της απρόσκοπτης ροής των ανθρωπιστικών βοηθειών θα πρέπει να είναι προτεραιότητα για όλους μας. Με τις τελευταίες εξελίξεις είδαμε άλλη μια φορά ότι η ίδρυση ενός ανεξάρτητου, κυρίαρχου, με εδαφική ακεραιότητα παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του '67 είναι πλέον αναπόφευκτη. Ανακοινώσαμε ότι ως Τουρκία είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε το καθήκον, την ευθύνη ως εγγυήτρια ως προς την εφαρμογή μιας δίκαιης ειρήνης. Πιστεύω ότι η διεθνής κοινότητα θα δείξει την απαραίτητη ευαισθησία για τη συνέχιση της βοήθειας.

Αξιότιμοι δημοσιογράφοι, είμαστε δύο γειτονικές χώρες που μοιραζόμαστε την ίδια θάλασσα, την ίδια γεωγραφία, το ίδιο κλίμα και μάλιστα τον ίδιο πολιτισμό σε πολλούς τομείς. Είναι φυσικό να υπάρχουν προβλήματα ανάμεσα σε δύο χώρες, πόσω μάλλον ανάμεσα σε αδέλφια. Το θέμα είναι η βούληση για την επίλυση αυτών των προβλημάτων και των διαφορών. Εμείς θέλουμε να μετατρέψουμε το Αιγαίο σε μια θάλασσα ειρήνης και συνεργασίας. Επιθυμούμε να γίνουμε παράδειγμα σε όλο τον κόσμο με τα κοινά βήματα που θα κάνουμε ως Τουρκία και Ελλάδα.

Το λέω ανοιχτά. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα μεταξύ μας τόσο μεγάλο το οποίο να μην μπορεί να επιλυθεί, αρκεί να κινηθούμε με καλή πίστη, να επικεντρωθούμε στη μεγάλη εικόνα. Και να μη γίνουμε από αυτούς που περνούν τη θάλασσα, αλλά πνίγονται στο ποτάμι. Είμαστε πάρα πολύ ικανοποιημένοι που έχει την ίδια αντίληψη ο κ. Μητσοτάκης.

Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κύριο πρωθυπουργό για τη φιλοξενία του και εύχομαι οι συνομιλίες μας να βγουν σε καλό για τις χώρες και για τους δύο λαούς, τους λαούς μας. Και σας περιμένω για να σας φιλοξενήσω στην επόμενη συνάντηση, και θα είμαι αρκετά ικανοποιημένος να το κάνω αυτό.

Η απάντηση Μητσοτάκη για τα περί τουρκικής μειονότητας

«Ένα σχόλιο για τις μειονότητες. Στη Θράκη έχουμε μουσουλμανική μειονότητα. Η Θράκη αποτελεί ένα παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων. Ίσες ευκαιρίες για τους μουσουλμάνους της Θράκης. Ο όρος "μουσουλμανική" καθορίζεται από τη Συνθήκη της Λωζάννης. Να το διασφαλίσουμε και να ενισχύσουμε το καλό κλίμα και να διαβεβαιώσω πως προς αυτή την κατεύθυνση θα εξακολουθεί να δουλεύει η ελληνική κυβέρνηση».

Πηγή: iefimerida.gr