Πάσχα στο Άγιο Όρος - Μοναδικές στιγμές

Η λιτανεία κρατάει έξι ολόκληρες ώρες και δεν έχει τίποτα το κοσμικό. Ούτε μπάντες, ούτε βαθμοφόρους με άστρα και γαλόνια, ούτε γραβατομένους επισήμους να σκορπούν χαμόγελα στην κεφαλή.

Μπροστά πάει ένας μοναχός χτυπώντας το ξύλινο χειροτάλαντο (σ.σ. κάτι σαν σήμαντρο).

Ακολουθούν οι ψαλτάδες, οι ιερομόναχοι και οι ιεροδιάκονοι με τα θυμιατά, ο επίσκοπος που προεξάρχει της τελετής, ο Πρωτεπιστάτης με τα άλλα μέλη της Ιεράς Επιστασίας, πιστοί μεταφέρουν με ευλάβεια την εικόνα της Παναγίας του Άξιον Εστί, προστάτιδας της μοναστικής πολιτείας. Πίσω της στοιχίζονται πατέρες και εκατοντάδες λαϊκοί που συρρέουν τέτοιες μέρες στο Άγιον Όρος για να συμμετάσχουν, πολλοί εξ αυτών, στην κορυφαία, τελετουργία, αυτή της λιτάνευσης της Παναγίας του Άξιον Εστί, στις Καρυές, τη Δευτέρα του Πάσχα.

Λιτάνευση εικόνων γίνεται σε όλα τα μοναστήρια του Άθω μετά την Ανάσταση, αλλά ετούτη στις Καρυές είναι η κορυφαία, η πλέον εντυπωσιακή.

Οι στιγμές είναι μοναδικές, λένε όσοι τις έχουν ζήσει. Οι βυζαντινές ψαλμωδίες διαχέονται στην ανοιξιάτικη ατμόσφαιρα και γύρω η ανθισμένη φύση στον καταπράσινο Άθω αναπέμπει και αυτή, με τον δικό της τρόπο, "δέηση" προς τον Ύψιστο. "Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου Κύριε τα πάντα εν σοφία εποίησας...".

Η πομπή με την εικόνα ξεκινάει από τον ιερό ναό του Πρωτάτου στην πλατεία των Καρυών, πρωτεύουσας του Αγίου Όρους, με τις καμπάνες του ναού να ηχούν χαρμόσυνα και διασχίζοντας δρόμους και πλακόστρωτα, ανηφόρες και κατηφόρες, περνάει από όλα τα κελιά, όπου εγκαταβιούν μοναχικοί καλόγεροι.

Η λιτανεία περνάει από τα κονάκια και τα κελιά των μοναχών, οι οποίοι υποδέχονται την εικόνα με τιμές και παράλληλα προσφέρουν εδέσματα, τυρί και κρασί για να κεραστούν οι επισκέπτες του Αγίου Όρους.

Είναι εξάλλου η "δική" τους γιορτή και έχουν επομένως τον πρώτο λόγο. Θεωρούν, οι κελιώτες, ασκητές την εικόνα του Άξιον Εστί αποκλειστικά δική τους, καθώς σύμφωνα με την παράδοση σε κελί έγινε το ψάλσιμο του ύμνου από τον Αρχάγγελο και από εκεί τη μετέφεραν οι πατέρες τον ενδέκατο αιώνα στο Πρωτάτο.

Έχουν και άλλο λόγο οι "πληβείοι" του Άθω να γιορτάζουν τη λιτάνευση, αφού θεωρούν ότι αποτελεί ευλογία για ευδοκίμηση των οπωροκηπευτικών που καλλιεργούν και από τα οποία κυρίως τρέφονται.

Μπορεί να "λάμπει" περισσότερο από εκείνες των μοναστηριών η λιτανεία των Καρυών, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν κυριαρχεί η βυζαντινή μεγαλοπρέπεια και στις τελετές των μοναστηριών, όπου η Ανάσταση ξεκινάει στις 2 μετά τα μεσάνυχτα και ολοκληρώνεται με τη φέξη του πρωινού.

Ολόκληρος ο Άθως υποκλίνεται ανήμερα του Πάσχα στο μεγαλείο της Ανάστασης. Οι καμπανάρηδες των μοναστηριών, μια ειδικότητα για την οποία λίγοι εκπαιδεύονται, αφού σε μερικές περιπτώσεις, όπως στη μονή Μεγίστης Λαύρας, ο "μαέστρος" χτυπάει αρμονικά δεκαεφτά καμπάνες ταυτοχρόνως και στο ρωσική μοναστήρι μία που ζυγίζει δώδεκα τόνους, κατευθύνουν με απίστευτη άνεση τις αλυσίδες χωρίς να τους ξεφεύγει "νότα", δημιουργώντας μια νυχτερινή πανδαισία κάτω από τον έναστρο ουρανό στο γαλήνιο "Περιβόλι της Παναγίας".

Και μέσα στο ναό του μοναστηριού, την ίδια ώρα, οι γιγαντιαίοι πολυέλαιοι περιστρέφονται ασταμάτητα, "όπως η γη γύρω από τον ήλιο", ενώ οι μελωδίες των δίχως άλλο καλύτερων βυζαντινών χορωδιών, γλυκαίνουν την κατανυκτική ατμόσφαιρα αναγγέλλοντας το "Χριστός Ανέστη".

Πώς, λοιπόν, υπό αυτές τις συνθήκες, να μην "βουλιάζει" κάθε χρόνο τέτοιες μέρες από πιστούς η χερσόνησος του Άθω;
Χιλιάδες είναι και αυτοί που θα ανέβουν και φέτος για να ζήσουν την μοναδική αυτή εορταστική πασχαλινή εμπειρία στο Όρος και ακόμα περισσότεροι, εκείνοι που δεν μπόρεσαν να βρουν ένα κρεβάτι για διανυκτέρευση σε κάποιο μοναστήρι ή έστω σ' ένα κελί.

Μέχρι και οργανωμένες εκδρομές από τουριστικά γραφεία από όλη την Ελλάδα προγραμματίζουν για πελάτες τους πασχαλιάτικο προσκύνημα στο Άγιον Όρος.

Σύμφωνα με πληροφορίες, όλα τα μοναστήρια έχουν δηλώσει πληρότητα μέχρι και τις 6 Μαΐου, ενώ δεν υπάρχει στα πλοία της γραμμής από την Ουρανούπολη και την Ιερισσό εισιτήριο ούτε για δείγμα...

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ