Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες με μεγάλη ακίνητη περιουσία στα κατεχόμενα «πιάστηκαν» στην τσιμπίδα του Τμήματος Φορολογίας, μετά την πώληση περιουσιών τους στη λεγόμενη επιτροπή αποζημιώσεων που εδρεύει στα κατεχόμενα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», το Τμήμα Φορολογίας, αξιοποιώντας διάφορα μέσα και πηγές πληροφόρησης, εντόπισε περιπτώσεις προσφύγων που έλαβαν αποζημιώσεις εκατομμυρίων ευρώ από την εν λόγω επιτροπή και προχώρησε στη φορολόγηση των σχετικών εισοδημάτων. Η καταβολή των αποζημιώσεων από την εν λόγω επιτροπή του ψευδοκράτους γίνεται μέσω τραπεζικών ιδρυμάτων.
Σύμφωνα με τον οδηγό ενημέρωσης για τους Ελληνοκύπριους πρόσφυγες, που έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα του δικηγορικό γραφείο στα κατεχόμενα, το οποίο αναλαμβάνει την υποβολή αιτήσεων στην «επιτροπή» σε συνεργασία με Ελληνοκύπριους δικηγόρους, η πληρωμή των αποζημιώσεων πραγματοποιείται σε τραπεζικό λογαριασμό της επιλογής του αιτητή. Ως εκ τούτου, ενημερώνεται και η εποπτική Αρχή, δηλαδή η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, εκτός αν τα χρήματα κατατεθούν σε λογαριασμό τράπεζας του εξωτερικού.
Το ίδιο δικηγορικό γραφείο, στην ιστοσελίδα του οποίου αναγράφεται και ελληνοκυπριακός αριθμός κινητού τηλεφώνου για ενημέρωση της διαδικασίας υποβολής αιτήσεων, αναφέρει ότι το ύψος της αποζημίωσης υπολογίζεται με βάση την τρέχουσα αγοραία αξία της περιουσίας, καθώς και την απώλεια χρήσης από το 1974.
Σήμερα απαιτούνται αρκετά χρόνια για την ολοκλήρωση της διαδικασίας εξέτασης και υπολογισμού των αποζημιώσεων από τη λεγόμενη επιτροπή αποζημιώσεων, η οποία συστάθηκε στα κατεχόμενα με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
€674 εκατ. οι αποζημιώσεις
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει στην ιστοσελίδα της η λεγόμενη επιτροπή αποζημιώσεων, μέχρι την περασμένη εβδομάδα και συγκεκριμένα έως τις 21 Νοεμβρίου 2025 είχαν υποβληθεί συνολικά 8.428 αιτήσεις από Ελληνοκύπριους πρόσφυγες, ενώ εξετάστηκαν και ολοκληρώθηκαν 2.144 εξ αυτών. Σύμφωνα, πάντα, με την «επιτροπή», έχουν επιδικαστεί αποζημιώσεις ύψους 591.200.892 λιρών Αγγλίας ή 673.969.016 ευρώ στους αιτούντες Ελληνοκύπριους πρόσφυγες. Επιπλέον, η «επιτροπή» εξέδωσε αποφάσεις για ανταλλαγή και αποζημίωση σε δύο περιπτώσεις, για αποκατάσταση —δηλαδή επιστροφή της ελληνοκυπριακής περιουσίας— σε πέντε περιπτώσεις, καθώς και για αποκατάσταση και αποζημίωση σε οκτώ περιπτώσεις. Σε μία περίπτωση εξέδωσε απόφαση για αποκατάσταση μετά τη συνολική επίλυση του Κυπριακού και σε μία ακόμη περίπτωση αποφάσισε μερική αποκατάσταση.
Η πιο πρόσφατη περίπτωση, που είδε το φως της δημοσιότητας πριν μερικούς μήνες, αφορά την καταβολή ποσού ύψους €9 εκατ. σε κληρονόμους πρόσφυγα από την Αμμόχωστο.
Παραλαβή από τα οδοφράγματα
Αρκετά δικηγορικά γραφεία στα κατεχόμενα, σε συνεργασία με δικηγορικά γραφεία στις ελεύθερες περιοχές, αναλαμβάνουν την προώθηση αιτήσεων προς τη λεγόμενη επιτροπή αποζημιώσεων. Μάλιστα, όπως αναφέρουν στις ιστοσελίδες τους, για όσους Ελληνοκυπρίους δεν μπορούν να μεταβούν στα γραφεία τους, είτε επειδή δεν έχουν περάσει ποτέ στα κατεχόμενα είτε επειδή δεν οδηγούν κ.λπ., παρέχεται η δυνατότητα παραλαβής τους από υπαλλήλους των δικηγορικών γραφείων στα οδοφράγματα.
Η απάτη με τα δάνεια του Φορέα
Οι πρόσφυγες που πωλούν τις περιουσίες τους στη λεγόμενη επιτροπή αποζημιώσεων δεν ενημερώνουν το Κτηματολόγιο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συνεπώς, με βάση τα αρχεία του Κτηματολογίου, εξακολουθούν να εμφανίζονται ως οι νόμιμοι ιδιοκτήτες των περιουσιών αυτών. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τους τίτλους ιδιοκτησίας που έχουν στην κατοχή τους, προκειμένου να εξασφαλίσουν χαμηλότοκο δάνειο μέσω του Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών, υποθηκεύοντας ουσιαστικά μια περιουσία την οποία έχουν ήδη πωλήσει.
Για πρόσφυγες αιτητές, τα ποσά που εγκρίνονται από τον Κεντρικό Φορέα μπορεί να φτάνουν μέχρι το 80% της αξίας της κατεχόμενης ή και απροσπέλαστης περιουσίας τους ή μέχρι €85.000, όποιο από τα δύο ποσά είναι μικρότερο. Εξαίρεση αποτελούν οι αιτήσεις για στεγαστικά δάνεια για απόκτηση πρώτης κατοικίας, όπου το ποσό μπορεί να φτάσει τις €130.000, καθώς και οι αιτήσεις για επαγγελματική δραστηριοποίηση ή σπουδαστικά δάνεια, οπότε το ποσό που δύναται να εγκριθεί με εγγύηση του Φορέα μπορεί να φτάσει τις €105.000.
Εάν εντοπιστούν...
Τι συμβαίνει στις περιπτώσεις όπου ένας πρόσφυγας πωλεί την περιουσία του στα κατεχόμενα και, ταυτόχρονα, χρησιμοποιώντας τους τίτλους ιδιοκτησίας που έχει στην κατοχή του, εξασφαλίζει χαμηλότοκο δάνειο από τον Κεντρικό Φορέα;
Οι Κανονισμοί που διέπουν τη σύσταση και λειτουργία του Κεντρικού Φορέα προβλέπουν ότι, εάν διαπιστωθεί τέτοια περίπτωση, ο πρόσφυγας υποχρεούται να επιστρέψει τα χρήματα που έλαβε ως δάνειο. Συγκεκριμένα, προβλέπονται τα εξής: «Πρόσωπο το οποίο αποξένωσε, δυνάμει πώλησης, την κατεχόμενη ή απροσπέλαστη ακίνητη ιδιοκτησία, η οποία αξιοποιήθηκε για σκοπούς επιδότησης επιτοκίου είτε προτού εγκριθεί για σκοπούς επιδότησης επιτοκίου του δανείου είτε κατά τη διάρκεια επιδότησης επιτοκίου του δανείου, αυτό υποχρεούται όπως επιστρέψει άμεσα στον Κεντρικό Φορέα το ποσό της επιδότησης, το οποίο υπολογίζεται από την ημερομηνία κατά την οποία η εν λόγω ακίνητη ιδιοκτησία αποξενώθηκε: Νοείται ότι οι πρόνοιες του παρόντος Κανονισμού περιλαμβάνονται στη σύμβαση που καλείται να υπογράψει το δικαιούχο πρόσωπο με τον Κεντρικό Φορέα».
Δεν αποζημιώνονται τα υποθηκευμένα
Να σημειωθεί ότι η λεγόμενη επιτροπή αποζημιώσεων δεν αποζημιώνει ακίνητη περιουσία στα κατεχόμενα που είναι υποθηκευμένη. Για τον λόγο αυτόν, ενώπιον του Κεντρικού Φορέα εκκρεμούν αιτήματα προσφύγων που ζητούν την αποδέσμευση τεμαχίων γης στα κατεχόμενα για να μπορέσουν να τα πωλήσουν.
Το Εθνικό Ταμείο Αλληλεγγύης
Δέον να σημειωθεί ότι ενώπιον της Επιτροπής Προσφύγων της Βουλής εκκρεμεί η πρόταση νόμου του ΔΗΣΥ για την οικονομική ενίσχυση των ιδιοκτητών ακίνητης περιουσίας στα κατεχόμενα, μέσω της δημιουργίας Εθνικού Ταμείου Απώλειας Χρήσης Κατεχόμενων Περιουσιών.
Σύμφωνα με τον ΔΗΣΥ, η δημιουργία του Ταμείου εκτιμάται ότι θα διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο, ώστε να σταματήσει ή τουλάχιστον να περιορίσει το ξεπούλημα των ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα μέσω της λεγόμενης επιτροπής αποζημιώσεων.
