Στις 21 Μαρτίου 2017 το Τμήμα Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ) εξέδωσε εγκύκλιο για τη νέα διαδικασία που θα ακολουθείται για τις ανακλήσεις οχημάτων. Στην εν λόγω εγκύκλιο αποκαλύπτεται μια σοβαρή παράλειψη που προκάλεσε σήμερα όλο αυτό το μπάχαλο με τους επικίνδυνους αερόσακους takata με αποτέλεσμα να διατρέχει κίνδυνο η ζωή χιλιάδων οδηγών – ιδιοκτητών μεταχειρισμένων οχημάτων από τρίτες χώρες, κυρίως, από Ιαπωνία και Σιγκαπούρη.
Η εγκύκλιος του ΤΟΜ ενώ εξαιρεί τους διανομείς των κατασκευαστών, δηλαδή, τις αντιπροσωπείες από την πληροφόρηση για ανακλήσεις μεταχειρισμένων οχημάτων που προέρχονται από τρίτες χώρες εφόσον δεν εμπίπτει στο δίκτυο διανομής τους, δεν καθορίζει ποιος είναι ο αρμόδιος να το πράξει. Ποιος, δηλαδή, έχει την ευθύνη να ενημερώνει τους ιδιοκτήτες μεταχειρισμένων οχημάτων από τρίτες χώρες ότι, εκκρεμούν ανακλήσεις εξαρτημάτων που ενίοτε, αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια των οδηγών, των επιβατών και γενικά για την οδική ασφάλεια. Εξαιτίας αυτής της σοβαρής παράλειψης στην εγκύκλιο του ΤΟΜ, θα πρέπει να διερευνηθεί αν έγινε εσκεμμένα ή όχι, σήμερα κυκλοφορούν στους κυπριακούς δρόμους χιλιάδες εισαγόμενα μεταχειρισμένα οχήματα, κυρίως, από Ιαπωνία και Σιγκαπούρη, τα οποία, φέρουν τους επικίνδυνους αερόσακους takata και μάλιστα, χωρίς να το γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες τους καθώς ουδείς τους ενημερώσει. Και είναι εδώ που εστιάζονται οι προσπάθειες του υπουργού Μεταφορών, Αλέξη Βαφεάδη. Να εξευρεθούν οι τρόποι για να αποκατασταθεί η αλυσίδα ενημέρωσης και στα οχήματα εισαγωγής από τρίτες χώρες. Προς αυτή την κατεύθυνση, το ΤΟΜ ζήτησε από όλους τους διανομείς κατασκευαστών οχημάτων να κοινοποιήσουν τους ηλεκτρονικούς συνδέσμους διαδικτύου (links) μέσω των οποίων οι πολίτες θα μπορούν εύκολα να εντοπίσουν κατά πόσον εκκρεμεί ανάκληση για το όχημά τους καταχωρίζοντας τον αριθμό πλαισίου του οχήματός τους. Την ευθύνη για την αντικατάσταση των αερόσακων φέρουν οι κατασκευάστριες εταιρείες των οχημάτων και γίνεται μέσω των διανομέων τους στην Κύπρο.
Τα οχήματα από τρίτες χώρες
Ειδικότερα, στην επίμαχη εγκύκλιο του ΤΟΜ γίνεται ξεχωριστή αναφορά στην κατηγορία «Άλλα οχήματα για τα οποία δεν υπάρχει ευρωπαϊκή έγκριση Τύπου». Η κατηγορία αυτή αφορά τα οχήματα που εγγράφονται στην Κύπρο ως μεταχειρισμένα και προέρχονται από τρίτες χώρες, τα οποία είναι της αντίστοιχης μάρκας που ο διανομέας του κατασκευαστή αντιπροσωπεύει. Για αυτή την κατηγορία οχημάτων, η επίμαχη εγκύκλιος του ΤΟΜ αναφέρει: «Για τα οχήματα αυτά και εφόσον ο διανομέας του κατασκευαστή δεν εμπίπτει στο δίκτυο διανομής των συγκεκριμένων οχημάτων, δεν θεωρείται ότι φέρει ευθύνη, επειδή η πληροφόρηση για ανακλήσεις δεν απευθύνεται από τον κατασκευαστή στον διανομέα στην Κύπρο και, επιπρόσθετα, ούτε και παρέχεται στον διανομέα η τεχνική καθοδήγηση και υποστήριξη του κατασκευαστή για τους σκοπούς λήψης των κατάλληλων τεχνικών μέτρων που αφορούν ενδεχόμενη ανάκληση. Ως εκ τούτου, στο βαθμό που τα προαναφερθέντα ισχύουν, δεν αναμένεται (σ.σ. ο διανομέας του κατασκευαστή) να προβαίνει σε ενέργειες αντίστοιχες με τις περιπτώσεις οχημάτων που ενεγράφησαν μέσω του δικτύου που ελέγχει».
Εν ολίγοις, το ΤΟΜ με την επίμαχη εγκύκλιό του εξαίρεσε τους διανομείς των κατασκευαστών, όπως είναι για παράδειγμα οι αντιπροσωπείες Τοyota και Mazda που αναφέρθηκαν στη Βουλή ως παραδείγματα, από την υποχρέωση να ενημερώνουν τους ιδιοκτήτες των μεταχειρισμένων οχημάτων που εισάγονται από τρίτες χώρες για τυχόν ανακλήσεις. Ωστόσο, δεν καθόρισε ποιος φέρει αυτή την ευθύνη, αφήνοντας εκτός εξίσωσης και χωρίς καμία ευθύνη τους εισαγωγείς των μεταχειρισμένων οχημάτων από τρίτες χώρες που ενέγραψαν και διέθεσαν προς πώληση αυτά τα οχήματα στην κυπριακή αγορά. Κάτι που πρόκειται να αλλάξει τις αμέσως επόμενες ημέρες με τροποποίηση της κείμενης νομοθεσίας.

Ο υπουργός Μεταφορών, Αλέξης Βαφεάδης, θα περάσει σήμερα ξανά το κατώφλι της Βουλής για να συζητήσει το θέμα με τις ανακλήσεις οχημάτων.
Συγκεκριμένα, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Μεταφορών θα εξετάσει σήμερα πρόταση νόμου που στόχο έχει να αποτρέψει την επανάληψη παρόμοιων φαινομένων όπως αυτό που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο, με χιλιάδες οχήματα να κυκλοφορούν στους δρόμους φέροντας τους επικίνδυνους αερόσακους takata. Η πρόταση νόμου υπογράφεται από τους βουλευτές του ΔΗΣΥ, Κυριάκο Χατζηγιάννη και Νίκο Σύκα και τον βουλευτή των Οικολόγων, Σταύρο Παπαδούρη.
Οι τρεις βουλευτές προτείνουν την τροποποίηση του περί Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Νόμου έτσι ώστε:
1 Κατά τη διενέργεια του περιοδικού τεχνικού ελέγχου κάθε οχήματος να γίνεται ταυτόχρονα έλεγχος και ως προς την ύπαρξη ακατάλληλων ή ελαττωματικών εξαρτημάτων, τα οποία θα περιλαμβάνονται σε κατάλογο προτεραιότητας που θα ετοιμάζεται και θα γνωστοποιείται από τον έφορο (σ.σ. διευθυντή του ΤΟΜ) στα δημόσια και ιδιωτικά κέντρα τεχνικού ελέγχου οχημάτων.
2 Εάν κατά τη διάρκεια του πιο πάνω τεχνικού ελέγχου εντοπιστούν ακατάλληλα ή ελαττωματικά εξαρτήματα, θα ενημερώνεται, αμέσως, ο κάτοχος του οχήματος για να τα αντικαταστήσει.
3 Κατά την εγγραφή οποιουδήποτε καινούργιου ή εισαγόμενου μηχανοκίνητου οχήματος θα πρέπει να συμπληρώνεται σχετικό έντυπο σε περίπτωση που το εν λόγω όχημα φέρει ελαττωματικά ή ακατάλληλα εξαρτήματα.
Όπως επισημαίνουν στην αιτιολογική τους έκθεση οι τρεις βουλευτές, με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις σκοπείται η ενίσχυση της ποιότητας του περιοδικού τεχνικού ελέγχου οχημάτων με στόχο τον εντοπισμό και την αντικατάσταση των ακατάλληλων ή ελαττωματικών εξαρτημάτων τα οποία φέρει ένα όχημα και θα πρέπει να αντικατασταθούν για σκοπούς οδικής ασφάλειας. Περαιτέρω, ενισχύονται οι αρμοδιότητες του εφόρου ως προς την εποπτεία της ποιότητας και αξιοπιστίας των τεχνικών ελέγχων σε σχέση με την επικινδυνότητα των οχημάτων.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», το Υπουργείο Μεταφορών συμφωνεί με τις προτεινόμενες αλλαγές στην κείμενη νομοθεσία.
«Λύσε το, αλλιώς παραιτήσου»
Ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εμπορίου και βουλευτής του ΔΗΣΥ, Κυριάκος Χατζηγιάννη, με χθεσινή ανακοίνωσή του κάλεσε τον αρμόδιο υπουργό, Αλέξη Βαφεάδη, να παραιτηθεί εάν δεν είναι σε θέση να λύσει το πρόβλημα με τους επικίνδυνους αερόσακους. Μεταξύ άλλων, στην ανακοίνωσή του αναφέρει τα εξής προς τον κ. Βαφεάδη: «Είναι ευθύνη σας και έχετε την ευκαιρία να βρείτε ή να δημιουργήσετε τις λύσεις για να αντιμετωπίσετε τα κενά, για ένα κράτος που επέτρεψε να εισαχθούν τα χιλιάδες αυτά οχήματα και παρέλειψε να εφαρμόσει τις πρόνοιες που αφορούν το θέμα των ανακλήσεων. (…) Ο κίνδυνος είναι θανάσιμος και αν δεν μπορείτε να τον αντιμετωπίσετε, τότε, η παραίτησή σας είναι μονόδρομος».