Παράπονα Τουρκοκυπρίων κατά του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών για τις προκηρύξεις

Σε σειρά εισηγήσεων προς το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών Κύπρου (ΙΚΥΚ) προβαίνει με έκθεση του το Γραφείο Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μετά από παράπονο που υπέβαλε προς το Γραφείο Τουρκοκύπριος πολίτης της Δημοκρατίας σε σχέση με απόρριψη αίτησης του για τη γλώσσα δημοσίευσης προκηρύξεων και αιτήσεων υποτροφιών αλλά και απόρριψης αίτησης του για υποτροφία για διδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κύπρου για το ακαδημαϊκό έτος 2021/2022. Οι εισηγήσεις αφορούν δημοσίευση των ανακοινώσεων και αιτήσεων στην αγγλική γλώσσα, να εξεταστεί το ενδεχόμενο δημοσίευσης των προκηρύξεων και στην τουρκική γλώσσα και να επανεξεταστεί η αίτηση του παραπονούμενου.

Συγκεκριμένα ο παραπονούμενος απευθύνθηκε στο Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως επειδή όπως υποστήριξε, οι ανακοινώσεις και αιτήσεις του ΙΚΥΚ δημοσιεύονται μόνο στα ελληνικά, κάτι που κατά τον ίδιο δημιουργεί διάκριση εις βάρος των μη ελληνόφωνων Κυπρίων πολιτών. Παραπονέθηκε ακόμη για το γεγονός ότι παρόλο που τελικά κατάφερε χρησιμοποιώντας διαδικτυακές εφαρμογές μετάφρασης να υποβάλει αίτηση για να του παραχωρηθεί υποτροφία για διδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κύπρου για το ακαδημαϊκό έτος 2021/2022, η αίτηση του απορρίφθηκε τελικά από το ΙΚΥΚ τον Σεπτέμβρη του 2022, επειδή, όπως του αναφέρθηκε σε σχετική επιστολή δεν είχε παρουσιάσει ταυτότητα που αναγνωρίζεται από τη Δημοκρατία, δεν είχε υπηρετήσει στην Εθνική Φρουρά και είχε κάνει τις προπτυχιακές του σπουδές σε ακαδημαϊκό ινστιτούτο που δεν αναγνωρίζεται από τη Δημοκρατία.

Επιπρόσθετα ο παραπονούμενος ανέφερε στο Γραφείο Επιτρόπου Διοικήσεως ότι είχε προσκομίσει με την αίτησή του στο ΙΚΥΚ πολιτική ταυτότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία, ούτως ή άλλως, θα μπορούσε το Ίδρυμα, κατά την εξέταση της αίτησης, να του ζητήσει να την αποστείλει (όπως του ζήτησε να αποστείλει άλλα έγγραφα), δεν υπηρέτησε στην Εθνική Φρουρά επειδή, ως Τουρκοκύπριος, δεν έχει υποχρέωση, ούτε και δυνατότητα, βάσει του Νόμου να εκπληρώσει στρατιωτική θητεία αλλά και ότι ολοκλήρωσε τις πτυχιακές του σπουδές σε αναγνωρισμένο Πανεπιστήμιο της Τουρκίας και, επειδή ακριβώς αυτό είναι αναγνωρισμένο, έγινε μεταγενέστερα δεκτός για μεταπτυχιακές σπουδές σε Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα που λειτουργούν στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Παράπονο για το θέμα της γλώσσας, όπως σημειώνεται στην έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως υπέβαλε στο Γραφείο Επιτρόπου Διοικήσεως και δεύτερος Τ/κ πολίτης, φοιτητής διδακτορικών σπουδών στο Laboratory of Biotechnology and Molecular Virology του Πανεπιστημίου Κύπρου όταν τυχαία πληροφορήθηκε για το ότι το ΙΚΥΚ είχε δημοσιεύσει πληροφορίες για την παροχή κρατικής υποτροφίας σε διδακτορικούς φοιτητές αλλά τόσο οι αιτήσεις για την υποτροφία στην ιστοσελίδα του ΙΚΥΚ, όσο και η σχετική ανακοίνωση για τη δυνατότητα διεκδίκησης της υποτροφίας, είχαν δημοσιευτεί μόνο στην ελληνική γλώσσα.

Σύμφωνα με την έκθεση, ο Πρόεδρος του ΙΚΥΚ απάντησε στα σχετικά ερωτήματα που έθεσε το Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως περιοριζόμενος να αναφέρει ότι το Διοικητικό Συμβούλιο του ΙΚΥΚ, αποφάσισε ότι «το Ίδρυμα θα συνεχίσει να ενεργεί πάντοτε στη βάση της πάγιας πρακτικής που ακολουθείται από τα πλείστα Υπουργεία, κυβερνητικά Τμήματα της Δημόσιας Υπηρεσίας και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, εκδίδοντας τις ανακοινώσεις και τα έντυπά του μόνο στην ελληνική γλώσσα».

Αφού εξέτασε τις σχετικές νομοθεσίες όπως επίσης και το Σύνταγμα της Δημοκρατίας αλλά και τις σχετικές νομολογίες το Γραφείο της Επιτρόπου κατέληξε σε σειρά συμπερασμάτων σύμφωνα με τα οποία στη βάση της νομολογίας του Ανώτατου Δικαστηρίου σε σχέση με το δίκαιο της ανάγκης προκύπτει ότι το ΙΚΥΚ δεν έχει οποιαδήποτε απορρέουσα από το Σύνταγμα υποχρέωση να συντάξει τις ανακοινώσεις ή/και τα έντυπα υποβολής αιτήσεων για τις υποτροφίες και στην τούρκικη γλώσσα.

Διατυπώνει ωστόσο προβληματισμούς και επιφυλάξεις που ήδη προωθήθηκαν στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΙΚΥΚ, ως προς το κατά πόσο το θέμα της παροχής κρατικών υποτροφιών, που στόχο έχει, όπως σημειώνεται, να συμβάλλει στην ενίσχυση των Γραμμάτων, των Επιστημών και των Τεχνών στη Δημοκρατία, αλλά και γενικότερα το θέμα της παροχής πληροφοριών για επιδόματα/χορηγίες που είναι ευρέως διαθέσιμα στους πολίτες, θα πρέπει να συνεχίζουν να ανακοινώνονται μόνο στα ελληνικά, λαμβάνοντας υπόψη αφενός ότι δεν έχουν όλοι Κύπριοι πολίτες ελληνική καταγωγή, αφετέρου δικαιούχοι για να υποβάλουν αίτηση είναι και πολίτες κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σε συνέχεια του πιο πάνω προβληματισμού το Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως σημειώνει ότι, το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, πέραν από την οποιαδήποτε νομική υποχρέωση, έχει συντάξει και εκδώσει έντυπα αιτήσεων για συγκεκριμένους τομείς των αρμοδιοτήτων τους και στην τουρκική γλώσσα αλλά και ότι για διευκόλυνση των πολιτών, οι Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχουν μεταφράσει και διαθέτουν διαδικτυακά γενικές πληροφορίες και έντυπα αιτήσεων και στην αγγλική γλώσσα για το σύνολο των επιδομάτων που παρέχει στους πολίτες.

Σημειώνει επίσης ότι ο οικείος νόμος που διέπει την ίδρυση και λειτουργία του ΙΚΥΚ, παρέχει δικαίωμα στην διεκδίκηση υποτροφιών και σε μη Κύπριους πολίτες, με ειδικότερες μάλιστα ρυθμίσεις για πολίτες άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους οποίους επιτρέπει να διεκδικήσουν υποτροφίες σε «ισότιμη βάση» με τους Κύπριους πολίτες.

Τονίζεται δε πως αναμφίβολα, η δημοσίευση των ανακοινώσεων και των αιτήσεων για παραχώρηση υποτροφίας, μόνο στην ελληνική γλώσσα, δημιουργεί δυσκολίες στους πολίτες των άλλων κρατών-μελών/αλλοδαπούς, οι οποίοι δεν γνωρίζουν ελληνικά, αλλά και Κύπριους πολίτες που δεν μιλούν ελληνικά, όπως είναι και οι Τουρκοκύπριοι, συντηρώντας με τον τρόπο αυτό διαφορετική μεταχείριση ως προς την πρόσβαση για την διεκδίκηση των υποτροφιών, σε σχέση με τους Ελληνοκύπριους πολίτες της Δημοκρατίας ή/και τα άτομα τα οποία γνωρίζουν ελληνικά.

Καταληκτικά στην έκθεση του, η οποία υποβάλλεται προς τον Πρόεδρο και στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΙΚΥΚ, το Γραφείο Επιτρόπου Διοικήσεως εισηγείται όπως, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων τους, μεριμνήσουν ώστε οι πληροφορίες και αιτήσεις για παρεχόμενες υποτροφίες είναι διαθέσιμες προς τους ενδιαφερόμενους και στην αγγλική γλώσσα.

Εισηγείται, επίσης, όπως το Ίδρυμα επανεξετάσει το ενδεχόμενο έκδοσης των ανακοινώσεων και των αιτήσεων για τις υποτροφίες κατ’ εξαίρεση του δικαίου της ανάγκης, και στην τούρκικη γλώσσα, όπως γίνεται με τις αιτήσεις στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης λαμβάνοντας υπόψη ότι αφορούν θέματα χορηγιών που σχετίζονται άμεσα και κυρίως με ιδιότητα του Κύπριου πολίτη.

Τέλος, εισηγείται όπως επανεξεταστεί από το ΙΚΥΚ και η αίτηση που είχε υποβάλει ο παραπονούμενος για να του παραχωρηθεί υποτροφία για διδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, στη βάση του οικείου νομοθετικού πλαισίου, τις γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου, αλλά και των διατάξεων της περί Ίσης Μεταχείρισης (Φυλετική ή Εθνοτική) Καταγωγή νομοθεσίας.