Παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για το πώς θα κατανέμονται προς νέους δήμους και συμπλέγματα κοινοτήτων €140 εκατ. ετησίως

Τη φόρμουλα με την οποία θα καθοριστεί ο τρόπος κατανομής της ετήσιας κρατικής χορηγίας που θα παραχωρείται στους 20 νέους δήμους και στα 30 συμπλέγματα κοινοτήτων, αναζητεί το Υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με τους Έλληνες εμπειρογνώμονες, την Ένωση Δήμων και την Ένωση Κοινοτήτων. Στόχος, η επίτευξη συμφωνίας το συντομότερο καθώς την 1/7/2024 τίθεται σε εφαρμογή η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το ποσό που θα μοιραστεί ως κρατική χορηγία στους νέους δήμους και στα συμπλέγματα για τα έτη 2025 και 2026 καθορίστηκε στα €140 εκατ. ετησίως.

Όπως μας λέχθηκε αρμοδίως, ετοιμάστηκε μελέτη από Έλληνες εμπειρογνώμονες στην οποία προτείνονται διάφορα σενάρια για τον καθορισμό της κρατικής χορηγίας που θα λαμβάνει ετησίως ο κάθε νέος δήμος και σύμπλεγμα κοινοτήτων λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένα κριτήρια όπως είναι τα οικονομικά και πληθυσμιακά δεδομένα, τα δημοτικά-κοινοτικά όρια κοκ. Σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, οι διαβουλεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη και δεν υπάρχει ακόμη κατάληξη. Πάντως, με πρόσφατες δηλώσεις του στον «Π» ο πρόεδρος της Ένωσης Δήμων και δήμαρχος Λάρνακας κ. Ανδρέας Βύρας διαμήνυσε ότι, η κατανομή της κρατικής χορηγίας θα πρέπει να γίνεται με βάση αξιοκρατικά, αντικειμενικά και μετρήσιμα κριτήρια, να μην ευνοούνται κάποιοι δήμοι ή συμπλέγματα κοινοτήτων σε βάρος κάποιων άλλων, διότι στο τέλος, όπως προειδοποίησε, θα δημιουργηθούν προστριβές, εντάσεις και αντιπαλότητες με ό,τι αυτό σημαίνει και συνεπάγεται για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η οποία, ετοιμάζεται να κάνει τα πρώτα της βήματα με το νέο της σχήμα.

Δύο προϋπολογισμοί το 2024

Λόγω της εφαρμογής της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης την 1η Ιουλίου 2024, οι δήμοι είναι υποχρεωμένοι να ετοιμάσουν δύο προϋπολογισμούς: Έναν προϋπολογισμό για το πρώτο εξάμηνο του 2024 από τους 30 υφιστάμενους δήμους και έναν προϋπολογισμό για το δεύτερο εξάμηνο του 2024 από τους 20 νέους δήμους. Το ποσό που θα καταβληθεί ως κρατική χορηγία για το έτος 2024 στην Τοπική Αυτοδιοίκηση ανέρχεται στις €114.400.000 και θα κατανεμηθεί ως εξής: Ποσό €94.522.500 θα μοιραστεί στους δήμους, ποσό €15.177.500 στις κοινότητες-συμπλέγματα και ποσό €4.700.000 στους κατεχόμενους δήμους και κοινότητες. Το ύψος της κρατικής χορηγίας για το έτος 2024 υπολογίστηκε ως εξής: Το 50% της υφιστάμενης χορηγίας που θα λάβουν οι 30 δήμοι και οι κοινότητες μέχρι 30/6/2024 συν το 50% της νέας αυξημένης χορηγίας που θα λάβουν οι νέοι δήμοι και τα συμπλέγματα κοινοτήτων από την 1/7/2024 μέχρι τα τέλη του 2024.

€140 εκατ. από το 2025

Η κρατική χορηγία προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση για τα έτη 2015 και 2016 είναι αυξημένη και συγκεκριμένα θα ανέρχεται στα €140 εκατ. και θα κατανέμεται ως ακολούθως: Ποσό €94.522.500 θα παραχωρείται στους 20 νέους δήμους, €18 εκατ. στα συμπλέγματα κοινοτήτων και €4,7 εκατ. στους εκτοπισμένους δήμους και κοινότητες.

Χορηγίες €121,4 εκατ.

Πέραν από την κρατική χορηγία που θα μοιραστούν οι δήμοι και οι κοινότητες κατά το έτος 2024, συνολικού ύψους €114,4 εκατ., θα παραχωρηθούν άλλα €7 εκατ. προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση υπό μορφή χορηγιών.

Ειδικότερα, στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικών για το έτος 2024 προβλέπονται οι ακόλουθες πιστώσεις προς τους δήμους και τις κοινότητες:

1 Ποσό €93.975 θα καταβληθεί ως κρατική χορηγία προς την Ένωση Κοινοτήτων.

2 Ποσό €4.700.000 προορίζεται να καλύψει την κρατική χορηγία προς τους κατεχόμενους δήμους/συμβούλια/κοινότητες/ενώσεις κατεχομένων κοινοτήτων για τα λειτουργικά ή και άλλα έξοδά τους καθώς και για την επιχορήγηση των εκδηλώσεων μνήμης που διοργανώνουν οι κατεχόμενες τοπικές αρχές.

3 Ποσό €3.400.000 θα καταβληθεί ως χορηγία για τον οδικό φωτισμό των τοπικών αρχών. Συγκεκριμένα, το εν λόγω ποσό θα καλύψει το 75% της πραγματικής δαπάνης, σύμφωνα με στοιχεία της ΑΗΚ, για τον οδικό φωτισμό των κοινοτήτων που αφορά το έτος 2022.

4 Ποσό €9.800.000 θα καταβληθεί ως οικονομική βοήθεια προς τις Αρχές Τοπικής Διοίκησης έναντι απώλειας επαγγελματικού φόρου. Το ποσό θα καλύψει την οικονομική βοήθεια για την περίοδο από 1/1/2024 μέχρι 30/6/2024 προς τους δήμους (€8.772.500) και τα κοινοτικά συμβούλια (€1.027.500) για την απώλεια των εσόδων τους από την κατάργηση επιβολής επαγγελματικού φόρου σε φυσικά πρόσωπα.

5 Ποσό €14.150.000 προορίζεται να καλύψει την κρατική χορηγία προς τα κοινοτικά συμβούλια των ελεύθερων περιοχών. Το μεγαλύτερο μέρος του ποσού αυτού θα διατεθεί ως εξής:

• Χορηγία προς τα κοινοτικά συμβούλια, τις ενώσεις κοινοτήτων και χορηγία για συμπλεγματοποιημένες υπηρεσίες - €13.700.000.
• Κάλυψη του κόστους υπηρεσιών που παρείχε κατά το έτος 2021 το κοινοτικό συμβούλιο Πύλας στους Τουρκοκύπριους κατοίκους της κοινότητας - €105.000.
• Επιχορήγηση της λειτουργίας της Ακαδημίας Τοπικής Αυτοδιοίκησης (€30.000) και του Ενεργειακού Γραφείου (€20.000) - €50.000.

6 Ποσό €85.750.000 θα καλύψει την κρατική χορηγία προς τους δήμους των ελεύθερων περιοχών. Το μεγαλύτερο μέρος του ποσού αυτού θα κατανεμηθεί ως ακολούθως:

• Χορηγία προς τους 30 δήμους των ελεύθερων περιοχών - €82.600.000
• Χορηγία για την απώλεια εσόδων από την κατάργηση διαπυλίων - €2.187.680. Τα διαπύλια τέλη καταργήθηκαν πριν 50 και βάλε χρόνια. Ήταν μια μορφή έμμεσης φορολογίας που επιβαλλόταν από τις δημοτικές αρχές στα προϊόντα που εισάγονταν στην περιοχή τους.
• Χορηγία προς δήμους για διεξαγωγή μελετών ή και αγορά υπηρεσιών εμπειρογνωμόνων με σκοπό την επιτυχή υλοποίηση των απαιτούμενων ενεργειών που αφορούν τη συνένωση των υφιστάμενων τοπικών αρχών στους νέους δήμους - €200.000.

7 Συντάξεις πρώην κοινοταρχών - €3.588.654 εκ των οποίων οι €700.000 θα καταβληθούν σε δικαιούχους πρώην κοινοτάρχες της επαρχίας Λευκωσίας, ποσό €452.000 στους πρώην κοινοτάρχες της επαρχίας Αμμοχώστου, ποσό €521.595 στους πρώην κοινοτάρχες της επαρχίας Λάρνακας, ποσό €983.500 στους πρώην κοινοτάρχες της επαρχίας Λεμεσού και ποσό €932.154 στους πρώην κοινοτάρχες της επαρχίας Πάφου.

€7 εκατ. για τις εκλογές

Στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικών για το έτος 2024 περιλαμβάνεται κονδύλι ύψους €7 εκατ. το οποίο προορίζεται να καλύψει τα έξοδα για τη διενέργεια των δημοτικών εκλογών και των ευρωεκλογών που θα πραγματοποιηθούν, ταυτόχρονα, τον Ιούνιο του 2024.