Cyprus Confidential για διαφθορά: Δείτε τις αποκαλύψεις για Αναστασιάδη, PWC, Αμπράμοβιτς και άλλους Ρώσους ολιγάρχες

Δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποίησε η Διεθνής Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) σχετικά με το σκάνδαλο των «χρυσών» διαβατηρίων και τις επενδύσεις Ρώσων ολιγαρχών στην Κύπρο. Περισσότεροι από 270 δημοσιογράφοι αποκάλυψαν μια κρύπτη δεδομένων που δείχνουν τα μυστικά οικονομικά δίκτυα της Κύπρου και πώς συνέβαλαν στην προστασία του πλούτου των ισχυρών Ρώσων.

***Δείτε την έκθεση που ετοίμασε το ICIJ ΕΔΩ

Το Cyprus Confidential κάνει λόγο για σκιώδη χρηματοδότηση και αναφέρει πως το οικονομικό σύστημα του νησιού, γνωστό ως μοντέλο της Κύπρου, βασίζεται σε έναν υπερμεγέθη χρηματοπιστωτικό τομέα με μερικούς από τους πιο αδύναμους νόμους περί δημοσιοποίησης οικονομικών στοιχείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μια επιεικής κεντρική τράπεζα και ένα τσουνάμι άνω των 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε ρωσικές επενδύσεις.

Αναστασιάδης-Πούτιν

Αναφορά γίνεται και στον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη: «Μια έρευνα του 2019 από τον συνεργάτη μέσων ενημέρωσης της ICIJ, OCCRP, διαπίστωσε ότι πριν αναλάβει ο Αναστασιάδης, εταίροι στο δικηγορικό του γραφείο υπηρέτησαν ως αξιωματούχοι τις εταιρείες που συνδέονται με τεράστιες ύποπτες επιχειρήσεις νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων συμφωνιών που συνδέονται με συμμάχους του Πούτιν.

Με την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Αναστασιάδης άφησε την εταιρεία στις δύο του κόρες και άλλους συνεργάτες και ταξίδεψε στη Μόσχα, όπου συναντήθηκε με τον Πούτιν και εξασφάλισε συμφωνίες που προωθούν στενότερους οικονομικούς και χρηματοοικονομικούς δεσμούς».

Ο ρόλος της PwC

Η ICIJ κάνει αναφορά στην PwC Κύπρου και τη συνεργαία της με τουλάχιστον 12 από τους 25 Ρώσους που υπόκεινται ήδη σε κυρώσεις από τις δυτικές κυβερνήσεις ή την Ουκρανία μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014 και τον πόλεμο στο Ντονμπάς. Διευκρινίζεται ότι οι συγκεκριμένες κυρώσεις, του 2014, δεν ήταν υποχρεωτικές στην στην ΕΕ. Σύμφωνα με το δημοσιεύμα η PwC χρειάστηκε λίγους μήνες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 για να ανακοινώσει ότι εγκαταλείπει τη Ρωσία και να διατάξει τις θυγατρικές της να σταματήσουν να εργάζονται για πελάτες που υπόκεινται σε κυρώσεις. Από την έρευνα προκύπτει ότι ο κολοσσός βοήθησε Ρώσους ολιγάρχες να μετακινήσουν τα πλούτη τους και να υπονομεύσουν τις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Σε ότι αφορά την PwC Κύπρου και την υπόθεση της μεταφοράς περιουσιακών στοιχείων του Mordashov (πρόκειται για μετοχές της TUI) στις 28 Φεβρουαρίου 2022 αξιωματούχοι της ΕΕ δήλωσαν ότι οι κυρώσεις τίθενται σε ισχύ "στην αρχή της πρώτης ώρας της ημέρας δημοσίευσης" της ανακοίνωσης για τις κυρώσεις στην Επίσημη Εφημερίδα. Αυτό σημαίνει ότι ο Mordashov ήταν τεχνικά υπό κυρώσεις καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας στις 28 Φεβρουαρίου 2022, αν και είναι πιθανό ούτε ο ίδιος ούτε η PwC να γνώριζαν για τη μαύρη λίστα του μέχρι να ανακοινωθεί το βράδυ. Ο δε Guardian σημειώνει ότι δεν έχει δει κανένα στοιχείο για πρόθεση παραβίασης κανόνων.

Η εμπλοκή Αμπράμοβιτς

Σύμφωνα με το δημοσίευμα του ICIJ το Ηνωμένο Βασίλειο κατηγόρησε έναν Κύπριο πάροχο εταιρικών υπηρεσιών ότι «βοηθούσε εν γνώσει του Ρώσους ολιγάρχες που έχουν επιβληθεί να κρύψουν τα περιουσιακά τους στοιχεία σε πολύπλοκα χρηματοοικονομικά δίκτυα». Η ανάλυση δεδομένων της ICIJ δείχνει ότι η εταιρεία MeritServus, χειριζόταν τις καθημερινές εργασίες περισσότερων από 100 κυπριακών εταιρειών και καταπιστεύματα που ανήκουν ή ελέγχονται από Ρώσους ολιγάρχες, συμπεριλαμβανομένου του προπαγανδιστή του Κρεμλίνου Konstantin Malofeyev, ο οποίος ήταν ήδη αντικείμενο κυρώσεων από τη Δύση.

Τώρα, τα εμπιστευτικά αρχεία της Κύπρου αποκαλύπτουν ότι η MeritServus είχε εκτεταμένη σχέση με έναν από τους πιο εξέχοντες ολιγάρχες της Ρωσίας, τον Roman Abramovich. Η ανάλυση της ICIJ διαπίστωσε ότι η MeritServus βοήθησε στη διαχείριση όχι λιγότερων από 14 καταπιστευμάτων εγγεγραμμένων στην Κύπρο που ανήκουν ή ελέγχονται από τον Abramovich. Ένας δισεκατομμυριούχος με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Αμπράμοβιτς κατά κάποιο τρόπο αποτυπώνει τον ενστερνισμό της ολιγαρχίας του Πούτιν από τις δυτικές ελίτ. Με αξία 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ο Αμπράμοβιτς είναι μέλος του στενού κύκλου του Πούτιν από τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Έγινε ευρέως γνωστός στη Δύση για το στόλο των γιοτ του και ως ο μακροχρόνιος ιδιοκτήτης της Chelsea Football Club, της επαγγελματικής ομάδας ποδοσφαίρου του Ηνωμένου Βασιλείου.

Η προσοχή στην Κύπρο

Όπως γράφει το occrp.org, όταν η Κύπρος εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004, το νησί έγινε και η πύλη των Ρώσων ολιγαρχών προς την Ευρώπη. Λιγότερο από δέκα χρόνια αργότερα, υπήρχαν περίπου 31 δισεκατομμύρια δολάρια ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στην Κύπρο, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Moody’s. Μέχρι το 2018, ο επικεφαλής της Κυπριακής Ρωσικής Επιχειρηματικής Ένωσης στη Λευκωσία ισχυριζόταν ότι οι 300 κυπριακές εταιρείες του ομίλου «αξίζουν περίπου το 80 τοις εκατό του πλούτου της Κύπρου».

«Αρχικά δεν τέθηκαν πολλές ερωτήσεις όταν ήρθαν αυτές οι επενδύσεις», δήλωσε ο Hubert Faustmann, καθηγητής κυπριακής ιστορίας και πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.

Αλλά καθώς η ΕΕ στόχευε ολοένα και περισσότερο τους Ρώσους που συνδέονται με το Κρεμλίνο και τον πλούτο τους στον απόηχο της πλήρους εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η προσοχή στράφηκε στην Κύπρο και το ιστορικό της να βοηθά στην οργάνωση των επιχειρηματικών τους αυτοκρατοριών.

Οι περισσότεροι από τους Ρώσους που εμφανίζονται στη λίστα των δισεκατομμυριούχων του Forbes ήταν πελάτες Κυπρίων παρόχων υπηρεσιών, σύμφωνα με ανάλυση της ICIJ. Και περισσότερα από 650 καταπιστεύματα και εταιρείες που είναι εγγεγραμμένες στο νησί ανήκαν ή ελέγχονταν από Ρώσους στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις από το 2014.