Ένα κράτος που τιμωρεί βρέφη - Δεν δίνουν υπηκοότητα σε παιδιά με έναν ξένο γονέα

Σε κράτος τιμωρός εξελίχθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία η οποία αποφάσισε ότι δεν θα παραχωρεί την κυπριακή υπηκοότητα σε παιδιά που γεννήθηκαν στην Κύπρο, από οικογένειες όπου ο ένας από τους δύο γονείς είναι ξένης καταγωγής και εισήλθε παράνομα στο έδαφος της Δημοκρατίας. Πρόκειται για περιπτώσεις μεταναστών ή πολιτικών προσφύγων που εισήλθαν παράνομα στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω των κατεχομένων. Μια απάνθρωπη πολιτική τιμωρίας παιδιών τα οποία δεν φταίνε αν ο πατέρας ή μητέρα τους, μέσα στην απόγνωσή τους, επέλεξαν την οδό της μετανάστευσης και της προσφυγιάς, έστω και με παράτυπο τρόπο. Μια πολιτική τιμωρίας που εφαρμόζεται σε βάρος βρεφών, ασχέτως αν ο ένας γονέας είναι κυπριακής καταγωγής.

Χωρίς ΓεΣΥ

Η εφημερίδα «Π» έγινε δέκτης καταγγελίας από 33χρονη Ελληνοκύπρια μητέρα, η οποία γέννησε τον Σεπτέμβριο ένα αγοράκι που δεν έχει σήμερα υπηκοότητα, επειδή ο 33χρονος πατέρας του είναι Νιγηριανός ο οποίος εισήλθε στις ελεύθερες περιοχές μέσω κατεχομένων. Γεγονός που δημιουργεί τεράστια προβλήματα και σοβαρούς κινδύνους για το ίδιο το παιδί. Μάλιστα το ενός μηνός βρέφος αντιμετωπίζει ορισμένα προβλήματα υγείας και χρειάστηκε άμεση ιατρική περίθαλψη. Ωστόσο, δεν είχε πρόσβαση στο ΓεΣΥ λόγω ακριβώς του γεγονότος ότι δεν είχε κυπριακή υπηκοότητα. Να σημειωθεί ότι οι γονείς εργάζονται κανονικά και είναι δικαιούχοι του ΓεΣΥ. Παρ' όλα αυτά, έπρεπε να καταβάλουν μεγάλη προσπάθεια, υποβάλλοντας ειδική αίτηση ώστε να μπορέσει το παιδί τους να αποκτήσει πρόσβαση στο Γενικό Σύστημα Υγείας. Επίσης, το παιδί δεν μπορεί να αποκτήσει ταυτότητα και διαβατήριο και άρα δεν μπορεί να ταξιδέψει στο εξωτερικό σε περίπτωση που παραστεί ανάγκη για λόγους υγείας ή για άλλους εξίσου σημαντικούς και ανθρωπιστικούς λόγους.

Το τραγελαφικό

Ο πατέρας εισήλθε από τα κατεχόμενα στις ελεύθερες περιοχές το 2020, κατέληξε στο Κέντρο Προσωρινής Φιλοξενίας «Πουρνάρα» στην Κοκκινοτριμιθιά για κάποιο χρονικό διάστημα μέχρι που βρήκε δουλειά νόμιμα και εντάχθηκε στην ελληνοκυπριακή κοινωνία. Σε κάποια στιγμή γνώρισε την Ελληνοκύπρια μητέρα, παντρεύτηκαν και απέκτησαν ένα αγοράκι. Σήμερα ο πατέρας έχει «Αριθμό Εγγραφής Αλλοδαπού» (ARC) και η άδεια παραμονής του ανανεώνεται κάθε έτος, αναγράφοντας το όνομα του εκάστοτε εργοδότη. Μάλιστα έλαβε και το επίδομα πατρότητας, καθώς καταβάλλει κανονικά κοινωνικές ασφαλίσεις όπως όλοι οι εργαζόμενοι. Πλέον είναι νόμιμα στην Κύπρο. Οι κυπριακές Αρχές δεν προχώρησαν στην απέλαση του Νιγηριανού πατέρα. Αυτό είναι το τραγελαφικό. Περιμένουν, δηλαδή, από τους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας να αποφασίζουν ποιον ή ποιαν θα ερωτευτούν και θα κάνουν οικογένεια, με βάση τα κριτήρια της εθνικής καταγωγής και του τρόπου εισόδου στο ελεγχόμενο έδαφος από τις κυπριακές αρχές. Όφειλε δηλαδή η Ελληνοκύπρια μητέρα να ήταν ενήμερη για τις συνέπειες των επιλογών της! Αυτή είναι η παράλογη λογική του ευρωπαϊκού κράτους της Κύπρου.

Η αυθάδεια του κράτους

Ο «Π» διερεύνησε το θέμα και εντόπισε και άλλες περιπτώσεις μεικτών γάμων με γονέα που εισήλθε παράνομα στο ελεγχόμενο από την Κυπριακή Δημοκρατία έδαφος. Ένα άλλο ζευγάρι που αποτάθηκε στα Κέντρα Εξυπηρέτησης του Πολίτη για το θέμα της υπηκοότητας έλαβε την εξής απάντηση από τους λειτουργούς: «Αν θέλεις να γραφτεί το μωρό σου Κυπραίος θα πρέπει να γραφτεί αγνώστου πατρός».

Επιστολές στον ΥΠΕΣ

Κάποιες από τις οικογένειες που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα αποτάθηκαν στην επίτροπο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού για να εκφράσουν το παράπονό τους και να ζητήσουν καθοδήγηση. Όπως δήλωσαν στον «Π», η επίτροπος του Παιδιού τους ενημέρωσε ότι υπάρχουν πάρα πολλές περιπτώσεις και πως αποστέλλονται επιστολές στον εκάστοτε υπουργό Εσωτερικών χωρίς να λαμβάνουν οποιαδήποτε απάντηση. Ωστόσο, η Ελληνοκύπρια μητέρα του ενός μηνός βρέφους απέστειλε επιστολή στον υπουργό Εσωτερικών, ενημερώνοντας για το πρόβλημα που δημιουργήθηκε με την υπηκοότητα του παιδιού και τα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει το βρέφος. «Λόγω μη παροχής κυπριακής υπηκοότητας στον Ε.», σημειώνει στην επιστολή προς τον υπουργό Εσωτερικών, «αντιμετωπίζουμε πρόβλημα καθυστέρησης με την εγγραφή του παιδιού μας στο σύστημα υγείας ΓεΣΥ. Η παιδίατρος Β.Π., η γιατρός που παρακολουθεί το παιδί μας, μας ενημέρωσε ότι υπάρχει άμεση ανάγκη ελέγχου του παιδιού από παιδοκαρδιολόγο. Λόγω μη κυπριακής υπηκοότητας και της καθυστέρησης της εγγραφής στο ΓεΣΥ καθυστερεί ο έλεγχος της υγείας του παιδιού μας. Ένα παιδί μιας Κύπριας μητέρα πρέπει να έχει τα ίδια δικαιώματα όπως όλοι μας. Σας παρακαλούμε όπως παρέχετε άμεσα την κυπριακή υπηκοότητα στο παιδί μας».

Στα δικαστήρια

Η δικηγόρος Νικολέττα Χαραλαμπίδου ανέφερε στην εφημερίδα ότι υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις παιδιών μικτών γάμων Τ/Κ πολιτών που εκκρεμούν ενώπιον δικαστηρίων, προσβάλλοντας το γεγονός ότι δεν απαντούν καν οι κυπριακές Αρχές στα αιτήματα και στις επιστολές. Η κ. Χαραλαμπίδου δήλωσε ότι το πρόβλημα δημιουργήθηκε μετά την τροποποίηση του νόμου το 1999, έτσι ώστε να εξαιρούνται από την αυτόματη αναγνώριση της υπηκοότητας παιδιά των οποίων ο μη Κύπριος γονέας εισήλθε ή διαμένει παράνομα, και την εισαγωγή κριτηρίων από το Υπουργικό Συμβούλιο για άσκηση διακριτικής ευχέρειας ως προς τη παραχώρηση υπηκοότητας, σε περιπτώσεις ατόμων που εισήλθαν παράνομα στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Το Υπουργικό Συμβούλιο», όπως είπε, «υιοθέτησε κριτήρια τα οποία εισάγουν διακρίσεις με βάση την καταγωγή και πλήττουν κυρίως τους Τ/Κ». Για το θέμα της διάκρισης εκκρεμεί μία υπόθεση ενώπιον του Εφετείου στην οποία θα κριθεί το θέμα. Επεσήμανε, επίσης, μια περίπτωση Ελληνοκύπριας εγκλωβισμένης στο Ριζοκάρπασο, η οποία παντρεύτηκε με κάποιον που γεννήθηκε στα κατεχόμενα, από γονείς έποικους από την Τουρκία και οι Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν δίνουν υπηκοότητα στο παιδί τους. Πρόκειται, όπως είπε, για δύσκολες περιπτώσεις διότι τα θέματα της υπηκοότητας ρυθμίζονται από το κάθε κράτος και βρίσκονται στον σκληρό πυρήνα της εθνικής κυριαρχίας, χωρίς αυτό βεβαίως να σημαίνει ότι διεθνείς συμβάσεις που προβλέπουν το δικαίωμα του παιδιού στην υπηκοότητα δεν πρέπει να εφαρμόζονται και πως δεν δημιουργούν υποχρεώσεις στο κράτος.

Πολιτική απόφαση

Φαίνεται ότι η επίλυση του προβλήματος για κάθε περίπτωση παιδιού χωρίς υπηκοότητα επαφίεται στην εκάστοτε κυβέρνηση και συγκεκριμένα στο Υπουργικό Συμβούλιο. Απαιτεί δηλαδή μια ανθρωπιστική προσέγγιση από το Υπουργικό Συμβούλιο και συγκεκριμένα πολιτική απόφαση. Γι’ αυτό ο «Π» επικοινώνησε με το Προεδρικό Μέγαρο και έθεσε το θέμα σε στενό συνεργάτη του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, ο οποίος έδειξε ενδιαφέρον και δεσμεύτηκε ότι θα ενημερώσει τον υπουργό Εσωτερικών Κωνσταντίνο Ιωάννου. Μέχρι τη στιγμή που γράφτηκε το ρεπορτάζ δεν λάβαμε οποιαδήποτε ενημέρωση για το τι μέλλει γενέσθαι στην περίπτωση του αγοριού.