Έρχεται Εθνική Στρατηγική για την Τρίτη Ηλικία - Τι δήλωσε στον «Π» η υφυπουργός Πρόνοιας

Με στόχο να τιμώνται οι ηλικιωμένοι για την πολυετή προσφορά τους καθιερώθηκε η Παγκόσμια ημέρα Τρίτης Ηλικίας. Ακρίβια, κοινωνικός αποκλεισμός, ηλικιακός ρατσισμός, κακοποίηση ή παραμέληση είναι μόνο μερικά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι στη χώρα μας. Πρόσφατα μάλιστα είχε γίνει και σχετική συζήτηση στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής, κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι παρά τις προσπάθειες που γίνονται, υπάρχουν αρκετά κενά και ο δρόμος παραμένει μακρύς, ώστε οι ηλικιωμένοι να απολαμβάνουν αξιοπρεπή καθημερινότητα. Φως στο τούνελ η Εθνική Στρατηγική για την Υγιή Γήρανση των Ηλικιωμένων, την οποία ανακοίνωσε η υφυπουργός Πρόνοιας Μαριλένα Ευαγγέλου την 1η Οκτωβρίου.

Με αφορμή τις παραπάνω εξαγγελίες και γενικότερα τις δράσεις του υφυπουργείου προς στήριξη της τρίτης ηλικίας, ο «Π» ήρθε σε επικοινωνία με την υφυπουργό Πρόνοιας.

Οι στόχοι

Όπως ανέφερε η κ. Ευαγγέλου, τα άτομα τρίτης ηλικίας είναι μία ιδιαίτερα ευαίσθητη ομάδα του πληθυσμού και τα θέματα που αφορούν την ομάδα αυτή βρίσκονται υψηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης γι’ αυτό και λήφθηκε η απόφαση για την Εθνική Στρατηγική. Συντονιστικός φορέας θα είναι το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, ενώ συμμετέχουν αρμόδιοι φορείς και μη κυβερνητικές οργανώσεις, εξηγώντας παράλληλα τους στόχους της Εθνικής Στρατηγικής για την Τρίτη Ηλικία. Αυτοί αφορούν:

• Την ενεργό γήρανση

• Τη βελτίωση της ποιότητας ζωής

• Τη συμπερίληψη

• Την κοινωνικοποίηση

• Την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στήριξης και φροντίδας

• Την ολιστική αντιμετώπιση των θεμάτων που αντιμετωπίζουν τα άτομα τρίτης ηλικίας.

Με το προσδόκιμο ζωής να μεγαλώνει, δημιουργούνται νέα δημογραφικά δεδομένα, από τα οποία προκύπτουν κατά την κ. Ευαγγέλου νέες προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες. Αποτελεί για παράδειγμα πρόκληση σε παγκόσμιο επίπεδο να προσαρμοστούν τα συστήματα υγείας στα νέα δημογραφικά δεδομένα. Είναι όμως ταυτόχρονα ευκαιρία για τους ηλικιωμένους και τις οικογένειές τους να έχουν όλα εκείνα τα εφόδια που θα τους παρέχουν τη δυνατότητα για ανάπτυξη δεξιοτήτων, επιμόρφωση, ποιοτικό χρόνο με τις οικογένειές τους και άλλα. «Είναι όλα αυτά που επιδιώκουμε μεταξύ άλλων να περιλάβουμε στην Εθνική Στρατηγική. Η ποιοτική και αξιοπρεπής διαβίωση των ηλικιωμένων είναι σαφώς ο πρώτιστος στόχος», εξήγησε η υφυπουργός.

Τι περιλαμβάνει

Όσον αφορά τώρα το τι θα περιλαμβάνει, η υφυπουργός τόνισε μεταξύ άλλων ότι μελετώνται ήδη καλές πρακτικές από το εξωτερικό αλλά και από τη χώρα μας σε σχέση με τον τρόπο λειτουργίας δομών που φιλοξενούν ηλικιωμένους. «Πραγματοποιώ συνεχείς επισκέψεις απροειδοποίητα και προγραμματισμένα σε χώρους φιλοξενίας ηλικιωμένων. Ναι, υπάρχουν αδυναμίες για τις οποίες εργαζόμαστε ώστε να βελτιωθούν. Υπογραμμίζω ότι οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας πραγματοποιούν συνεχείς ελέγχους προς τον σκοπό αυτόν. Επιπρόσθετα, προωθούμε συνέργειες με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, την Εκκλησία, υπηρεσίες άλλων υπουργείων, μη κυβερνητικές οργανώσεις, τον ιδιωτικό φορέα και γενικώς με όσους μπορούν να συμβάλλουν ακριβώς προς τον σκοπό της βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης», είπε η υφυπουργός, υπογραμμίζοντας ότι μέσα από τις επισκέψεις που διενεργεί έχουν εντοπιστεί και στέγες πρότυπα. Η ίδια αναφέρθηκε παράλληλα και στη σημασία του Φορέα Τρίτης Ηλικίας, του οποίου προεδρεύει ως υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας. Σ’ αυτόν συμμετέχουν οργανωμένα σύνολα που εκπροσωπούν τα Άτομα Τρίτης Ηλικίας, καθώς και εκπρόσωποι από τα συναρμόδια υπουργεία/υφυπουργεία. Μέσω του Φορέα υποβάλλονται ολοκληρωμένες προτάσεις προς επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι. Το δε θέμα της φροντίδας των ηλικιωμένων αποτελεί προτεραιότητα και από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας έχει αναλάβει τον συντονισμό και τη σύσταση Μηχανισμού Συντονισμού για την εφαρμογή της Σύστασης του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για πρόσβαση των ατόμων τρίτης ηλικίας σε οικονομικά προσιτή και υψηλής ποιότητας μακροχρόνια φροντίδα, ώστε να καταστεί η φροντίδα περισσότερο προσβάσιμη και να προωθηθούν η αυτονομία και η ανεξάρτητη διαβίωση.

«Πάντα δίπλα»

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ηλικιωμένων, καθώς και την Παγκύπρια Εβδομάδα Ηλικιωμένων, το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας διενήργησε την Εκστρατεία «Πάντα Δίπλα» για τα άτομα Τρίτης Ηλικίας μεταξύ 1-7 Οκτωβρίου. Μιλώντας για την εκστρατεία, η υφυπουργός τόνισε ότι στόχος της ήταν η ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των δράσεων και των προσπαθειών που καταβάλλονται από την κυβέρνηση και ιδιαίτερα το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας για την εν λόγω ομάδα πολιτών. «Από τις εκδηλώσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια της εβδομάδας και στις οποίες συμμετείχαν και ηλικιωμένοι, κρατώ τη χαρά που εξέφρασαν τα άτομα αυτά για τη διενέργεια των εκδηλώσεων, ειδικά στις Στέγες Ευγηρίας και να τονίσω τη σημασία που έχουν η κοινωνικοποίηση και η ψυχαγωγία των ηλικιωμένων, κάτι που αποτελεί και στόχο της πολιτικής της κυβέρνησης και του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας», σημείωσε η κ. Ευαγγέλου.

Δομές με 24ωρη φροντίδα

Στις αρμοδιότητες του υφυπουργείου και η φροντίδα Ατόμων με Αναπηρίες, με την υφυπουργό να μιλά και για την πρόσφατη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για αγορά πέντε κατοικιών από τον Κυπριακό Οργανισμό Ανάπτυξης Γης. Πρόκειται, όπως είπε, για απόφαση η οποία ενισχύει την κοινωνική πολιτική του κράτους και έρχεται να ενισχύσει τις υφιστάμενες δομές 24ωρης φροντίδας και στήριξης ενήλικων Ατόμων με Αναπηρίες, αλλά και να καθησυχάσει τις εύλογες ανησυχίες γονέων παιδιών με αναπηρίες για το μέλλον τους μετά την ενηλικίωσή τους, όταν οι γονείς θα φύγουν από τη ζωή. Όπως εξήγησε οι πέντε κατοικίες θα ανεγερθούν από τον ΚΟΑΓ και θα αγοραστούν από το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας. Στη συνέχεια, το πρόγραμμα παροχής υπηρεσιών θα ανατεθεί σε ανάδοχους του ιδιωτικού τομέα μέσα από δημόσιο διαγωνισμό. Να σημειωθεί ότι το έργο θα χρηματοδοτηθεί πλήρως από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 2021-2026. Στόχος του έργου, κατά την κ. Ευαγγέλου, είναι η δημιουργία μικρών δομών ανεξάρτητης διαβίωσης μέσα στην κοινότητα, δηλαδή κατοικιών με μικρό αριθμό διαμενόντων, που να έχει την αίσθηση της οικίας και του οικογενειακού περιβάλλοντος. Πρόκειται για μια πρακτική που εφαρμόζεται και σε διεθνές επίπεδο, σύμφωνα και με τις πρόνοιες της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, έτσι ώστε να αποφεύγονται τόσο η ιδρυματοποίηση, προωθώντας την κοινωνική τους ενσωμάτωση, όσο και η απομόνωση και ο κοινωνικός αποκλεισμός. «Οι προσπάθειές μας συνεχίζονται και εκτός Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Για παράδειγμα, την προηγούμενη Δευτέρα εγκαινιάσαμε ακόμα μία κατοικία 24ωρης φροντίδας στη Λακατάμια, στην οποία θα διαμένουν τρία άτομα με αυτισμό. Κατανοούμε ότι οι ανάγκες είναι αυξημένες, για τον λόγο αυτόν εργαζόμαστε προς την κατεύθυνση αύξησης αυτών των δομών», ανέφερε η υφυπουργός, υπενθυμίζοντας ότι η πολιτική αυτή αποτελεί και έναν από τους στόχους της Εθνικής Στρατηγικής και του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Αυτισμό, που επίσης Συντονιστικός Φορέας είναι το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, με τη συμμετοχή των Υπουργείων Υγείας, Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας.

Τι απέγινε το «Κόκκινο Κουμπί»;

Μιλώντας για ηλικιωμένους και για άτομα με αναπηρίες, δεν θα μπορούσε να μείνει εκτός της συζήτησης το θέμα για το «Κόκκινο Κουμπί», ιδιαίτερα μετά τα όσα ακούστηκαν ενώπιον της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής, με την πρόεδρο της επιτροπής και βουλεύτρια του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου να σημειώνει ότι η επιτροπή είχε λάβει διαβεβαιώσεις από τους αρμοδίους πριν από έναν χρόνο ότι θα ετίθετο σε λειτουργία σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα το «Κόκκινο Κουμπί», κάτι το οποίο δεν έγινε, με τους βουλευτές να δυσανασχετούν. Σε δηλώσεις της επί του θέματος η κ. Ευαγγέλου ξεκαθάρισε ότι «το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας πρώτο από όλους, όχι μόνο θέλει, αλλά και εργάζεται για να καταστεί εφικτή η υλοποίηση του 'Κόκκινου Κουμπιού'». Σημείωσε ότι κατά τη διαδικασία μελέτης του θέματος έχουν προκύψει τεχνικά ζητήματα, τα οποία οφείλουν να επιλύσουν, έτσι ώστε πράγματι το «Κόκκινο Κουμπί» να είναι υλοποιήσιμο, λειτουργικό, εφαρμόσιμο και να εξυπηρετεί τον σκοπό του. Μπορεί να μην δόθηκαν χρονοδιαγράμματα ως προς το πότε θα είναι έτοιμο το Κουμπί, αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι δεν γίνονται ενέργειες από πλευράς του υφυπουργείου, ξεκαθάρισε η υφυπουργός. Υπενθυμίζεται ότι το Πρόγραμμα «Κόκκινο Κουμπί» μέσω υπηρεσίας τηλεειδοποίησης στοχεύει στην παροχή της δυνατότητας σε πρόσωπα που το έχουν ανάγκη, για παράδειγμα πρόσωπα τρίτης ηλικίας, πρόσωπα με αναπηρίες ή χρόνιες παθήσεις, να επικοινωνούν με αρμόδιο Συντονιστικό Κέντρο Διαχείρισης Κλήσεων, πιέζοντας απλώς ένα φορητό κόκκινο κουμπί, χωρίς να χρειάζεται να μετακινηθούν ή να σχηματίσουν οποιονδήποτε αριθμό. Με το πάτημα του κόκκινου κουμπιού θα ενεργοποιείται αυτομάτως κλήση προς το αρμόδιο Συντονιστικό Κέντρο Διαχείρισης Κλήσεων που θα λειτουργεί το Παρατηρητήριο Τρίτης Ηλικίας καθημερινώς και επί 24ώρου βάσεως και το οποίο θα στελεχώνεται από ψυχολόγους, κοινωνιολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς και εθελοντές εκπαιδευμένους σε θέματα ψυχικής υγείας, ώστε να βοηθά ανθρώπους που βρίσκονται σε έκτακτη ανάγκη.