Σύνταξη χηρείας, αλλά όχι για όλους τους χήρους

Σε ένα σοβαρό ευρωπαϊκό κράτος δικαίου τα ακόλουθα ερωτήματα θα θεωρούνταν ρητορικά: Οι πολίτες θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα; Η ισότητα των φύλων μπορεί να εφαρμόζεται α λα καρτ και όποτε μας βολεύει; Οι άνδρες έχουν τα ίδια δικαιώματα με τις γυναίκες; Όλοι οι άνδρες και όλες οι γυναίκες θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο; Έχουν όλοι και όλες τα ίδια δικαιώματα;

Δυστυχώς, στην Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι όλα αυτονόητα. Ούτε καν οι απαντήσεις στα πιο πάνω ερωτήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα εξόφθαλμης παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί το νομοσχέδιο της κυβέρνησης Αναστασιάδη που ψήφισε η Βουλή κατά το έτος 2017, παραχωρώντας σύνταξη χηρείας μόνο στους άνδρες που οι σύζυγοί τους απεβίωσαν από την 1/1/2018.

Είναι άδικο και ανέντιμο απέναντι σ’ αυτούς τους ανθρώπους που οι σύζυγοί τους απεβίωσαν πριν την 1η Ιανουαρίου 2018 να στερούνται τη σύνταξη χηρείας. Αυτή η αδικία και ανισότητα συντελείται και σε βάρος των γυναικών συζύγων που απεβίωσαν, οι οποίες, ενώ για χρόνια ή και δεκαετίες κατέθεταν εισφορές στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων αποδήμησαν εις Κύριον πριν την 1η Ιανουαρίου 2018. Αποτέλεσμα, οι σύζυγοί τους να μην δικαιούνται τη σύνταξη.

Η σύνταξη χηρείας στους άντρες θεσμοθετήθηκε επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη χωρίς, όμως, αναδρομική ισχύ. Καθιστώντας έτσι δικαιούχους μόνο τους χήρους που οι σύζυγοί τους απεβίωσαν κατά ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2018. Το κόστος υπολογίστηκε στα €6 εκατ. ετησίως. Όπως λέχθηκε, τότε, στη Βουλή αν δοθεί στον νόμο αναδρομική ισχύς, εξέλιξη που θα καθιστούσε όλους τους χήρους δικαιούχους σύνταξης χηρείας, τότε, το κόστος για το Δημόσιο θα ήταν πολλαπλάσιο. «Ξεχνούν, βεβαίως, ότι οι συντάξεις χηρείας προέρχονται από τις κοινωνικές ασφαλίσεις των συζύγων μας που απεβίωσαν», υποδεικνύει σε συνέντευξη του στον «Π» ο συντονιστής της Ένωσης Χήρων Ανδρών κ. Ανδρέας Λυσής. Αποκαλύπτοντας, παράλληλα, ότι ο κ. Χριστοδουλίδης του υποσχέθηκε προεκλογικά ότι σε περίπτωση που εκλεγεί θα αποκαταστήσει την αδικία. Ο κ. Λυσής περιμένει εδώ και τρεις μήνες απάντηση στην επιστολή που απέστειλε στον κ. Χριστοδουλίδη για να υλοποιήσει την προεκλογική του δέσμευση.

Πώς γίνεται σύνταξη χηρείας να δικαιούνται όλες οι χήρες, όχι όμως όλοι οι χήροι; Πώς προέκυψε αυτή η μεγάλη αδικία;

Οι χήρες δικαιούνταν σύνταξη χηρείας βάσει νομοθεσίας, διότι, στα παλιά τα χρόνια ήταν εξαρτημένες από τους άνδρες. Από το 2014, εμείς οι χήροι άνδρες αρχίσαμε αγώνα βάσει της ισότητας των φύλων για να καταβάλλεται σύνταξη χηρείας και στους χήρους άνδρες. Μετά από πολλούς αγώνες στην Επιτροπή Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων της Βουλής και συναντήσεις με την αείμνηστη υπουργό Εργασίας Ζέτα Αιμιλιανίδου, η Βουλή ψήφισε μια νομοθεσία στην οποία ήταν υπέρ όλοι οι βουλευτές, εκτός από τους βουλευτές του ΔΗΣΥ, για να καταβάλλεται σύνταξη χηρείας στους χήρους που οι σύζυγοί τους απεβίωσαν κατά ή μετά την 1/1/2018. Δηλαδή, η ίδια η νομοθεσία χώρισε τους χήρους άνδρες σε δύο κατηγορίες πολιτών. Εδώ να σημειώσω ότι, σύνταξη χηρείας καταβάλλεται με τη συμπλήρωση 12 ετών και άνω εισφορών στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Γνωρίζετε πόσοι είναι οι χήροι που με την ψήφιση της επίμαχης νομοθεσίας δεν κατέστησαν δικαιούχοι σύνταξης χηρείας; Ποια είναι η απάντηση που λάβατε από την κυβέρνηση Αναστασιάδη όταν τους άφησαν εκτός;

Δεν γνωρίζουμε ακριβώς πόσοι είναι και πόσοι έμειναν, διότι, οι περισσότεροι είναι μεγάλης ηλικίας, ενώ υπάρχουν νεότεροι που παντρεύτηκαν ξανά και δεν δικαιούνται σύνταξη χηρείας. Η απάντηση που λάβαμε από τους κυβερνώντες είναι ότι είναι μεγάλο το κόστος για να δώσουν σύνταξη χηρείας σε όλους τους χήρους. Εμείς δεν ζητάμε σύνταξη χηρείας από τα λεφτά των συμπολιτών μας, ζητάμε σύνταξη χηρείας από τις εισφορές που έβαζε ο δικός μας άνθρωπος στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων για 20, 30, 35 χρόνια. Μας λένε ότι κινδυνεύει η βιωσιμότητα του ταμείου, το κράτος χρωστά στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων €8 δισ. Από άλλες πηγές, το κράτος δανείζεται με 3%-4%. Γιατί το κράτος δεν πληρώνει 1% στο ποσό που δανείστηκε από το ταμείο, το οποίο αντιστοιχεί με €80 εκατ. τον χρόνο τόκους, για να άρει την αδικία εις βάρος των χήρων ανδρών; Παράλληλα, με αυτά τα χρήματα θα μπορεί να αυξήσει και τη σύνταξη των χαμηλοσυνταξιούχων. Να μην μας λένε ότι κινδυνεύει η βιωσιμότητα του ταμείου.

Στο πρόσφατο παρελθόν, βουλευτές επιχείρησαν να άρουν αυτή την αδικία με πρόταση νόμου. Η προσπάθεια, όμως, έπεσε στο κενό. Γιατί;

Ναι, έγινε μια προσπάθεια από βουλευτές για να άρουν την αδικία. Ψηφίστηκε νομοθεσία για άρση της αδικίας, ψήφισαν όλοι οι βουλευτές εκτός από τους βουλευτές του ΔΗΣΥ που ψήφισαν εναντίον και ο τότε Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο αποφάνθηκε ότι δικαιούνται όλοι οι χήροι άνδρες σύνταξη χηρείας. Δυστυχώς, η κυβέρνηση Αναστασιάδη δεν έλαβε υπόψη την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου και δεν αποκατέστησε την αδικία με νόμο.

Ακολούθησαν προσφυγές στα δικαστήρια; Ποια είναι η ενημέρωση που έχετε ως Ένωση Χήρων Ανδρών;

Ναι, έγιναν προσφυγές από κάποια άτομα, διότι, οι υπόλοιποι δεν είχαν την οικονομική ευχέρεια. Το Διοικητικό Δικαστήριο κήρυξε τον νόμο αντισυνταγματικό καθώς χώριζε τους χήρους άνδρες σε δύο κατηγορίες και η απόφαση ήταν υπέρ των χήρων ανδρών. Δυστυχώς, το κράτος δεν έκανε κάτι για να διορθώσει αυτή την αδικία που διαχωρίζει τους χήρους άνδρες σε δύο κατηγορίες πολιτών.

Είχατε συνάντηση με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη; Τι σας υποσχέθηκε;

Ναι, μίλησα εγώ προσωπικά με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη σε μια προεκλογική του συγκέντρωση και συμφώνησε ότι υπάρχει αδικία και ότι δικαιούμαστε όλοι οι άνδρες χήροι σύνταξη χηρείας. Μου είπε συγκεκριμένα, ότι «όταν θα γίνω Πρόεδρος θα διορθώσω αυτή την αδικία». Πριν τρεις μήνες έστειλα επιστολή στο Προεδρικό, στον υπουργό Εργασίας και σε άλλα υπουργεία και υφυπουργεία, αλλά δυστυχώς δεν λάβαμε καμία απάντηση.

Επιζητούμε δικαίωση, δεν είμαστε πολίτες δευτέρας τάξεως, είμαστε πολίτες που προσφέραμε και προσφέρουμε σε αυτό το κράτος και το μεγάλο μας παράπονο είναι ότι οι κυβερνώντες μας αντιμετωπίζουν ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας.