Οι αποσπάσεις στο Προεδρικό και το κακό προηγούμενο με τον Ν. Αναστασιάδη

Μετά τη λαϊκή κατακραυγή, το Προεδρικό υποχρεώθηκε χθες να αποσύρει το αίτημά του από τη Βουλή για αποδέσμευση κονδυλίου, ύψους €51.795, το οποίο προοριζόταν για να καλύψει έως τα τέλη του 2023 τη μισθοδοσία και την υπερωριακή αμοιβή της αναπληρώτριας κυβερνητικής εκπροσώπου κ. Δόξας Κωμοδρόμου. Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη κατέστη η πρώτη κυβέρνηση στα χρονικά της Δημοκρατίας που ζήτησε την καταβολή υπερωριακής αμοιβής σε κρατικό αξιωματούχο. Ακόμα και βουλευτές των συγκυβερνώντων κομμάτων διεμήνυσαν, με διάφορους τρόπους, στο Προεδρικό να κλείσει αμέσως τη συζήτηση για την καταβολή υπερωριών σε κρατικό αξιωματούχο διότι θα ανοίξει ο ασκός του Αιόλου...

Η περίπτωση της Δόξας

Μετά τη χθεσινή θεαματική κυβίστηση του Προεδρικού, αναζητούνται άλλες λύσεις, στο πλαίσιο της νομιμότητας, για την αναπλ. κυβερνητική εκπρόσωπο Δόξα Κωμοδρόμου. Η περίπτωσή της είναι ιδιάζουσα αλλά όχι μοναδική. Τα δεδομένα έχουν ως εξής:

1 Η Δόξα Κωμοδρόμου αν και υπηρετεί σε θέση κρατικού αξιωματούχου δεν νομιμοποιείται, με βάση την κείμενη νομοθεσία, να λαμβάνει τον προβλεπόμενο για τη θέση μισθό, ήτοι €65.292 μεικτά τον χρόνο ή €3.561 καθαρά τον μήνα. Ο λόγος; Η δημοσιοϋπαλληλική της ιδιότητα. Η κ. Κωμοδρόμου αποδέχθηκε τον διορισμό της σε θέση αξιωματούχου στο Προεδρικό χωρίς όμως να παραιτηθεί από τη θέση της εκπροσώπου Τύπου που κατέχει στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Ερμηνεύοντας την κείμενη νομοθεσία, ο γενικός ελεγκτής υπέδειξε ότι η κ. Κωμοδρόμου μπορεί να υπηρετεί στη θέση της αναπλ. κυβερνητικής εκπροσώπου με απόσπαση από το Πανεπιστήμιο Κύπρου με τον μισθό όμως που λάμβανε από το δημόσιο πανεπιστήμιο, στη μισθοδοτική κλίμακα Α8. Δηλαδή, πέριξ των €2.000 τον μήνα. Με τις υποδείξεις του γενικού ελεγκτή δεν διαφώνησαν Νομική Υπηρεσία και Προεδρικό.

2 Με δεδομένο ότι η κ. Δόξα Κωμοδρόμου υπηρετεί στη θέση της αναπλ. κυβερνητικής εκπροσώπου με την ιδιότητα του δημόσιου υπαλλήλου, το Προεδρικό αποφάσισε να της καταβάλει υπερωριακή αμοιβή με το επιχείρημα ότι η φύση των καθηκόντων που εκτελεί απαιτούν τη φυσική της παρουσία στο Προεδρικό σε απογευματινές και βραδινές ώρες. Βασικά αυτό που επεδίωξε αλλά δεν κατάφερε το Προεδρικό είναι, με πρόφαση τις υπερωρίες, να αυξήσει τον μηνιαίο μισθό των €2.000 περίπου που λαμβάνει η κ. Κωμοδρόμου ως υπάλληλος του Πανεπιστημίου Κύπρου εφόσον εκτελεί καθήκοντα σε θέση αξιωματούχου, με προβλεπόμενο μισθό €3.561 καθαρά τον μήνα.

Όπως πληροφορούμαστε, το Προεδρικό προτίθεται να ζητήσει καθοδήγηση από τη Νομική Υπηρεσία για το τι δέον γενέσθαι. Το χείριστο σενάριο είναι να παραμείνει η κ. Κωμοδρόμου στη θέση της αναπλ. κυβερνητικής εκπροσώπου με τον μισθό του Πανεπιστημίου Κύπρου. Υπάρχει, βεβαίως, και η επιλογή της παραίτησης.

Το ασυμβίβαστο και τα κενά

Με βάση το άρθρο 59 του Συντάγματος, το αξίωμα του υπουργού είναι ασυμβίβαστο με την ιδιότητα του βουλευτή, του δημάρχου, του δημοτικού συμβούλου, του μέλους των ενόπλων δυνάμεων, των σωμάτων ασφαλείας καθώς και με οποιοδήποτε άλλο δημόσιο αξίωμα ή θέση. Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι η αποδοχή διορισμού στη θέση υπουργού προϋποθέτει την εκ των προτέρων υποβολή παραίτησης από τις πιο πάνω θέσεις που το Σύνταγμα καθορίζει ως ασυμβίβαστες με το υπουργικό αξίωμα. Συνεπώς, ένας βουλευτής, δήμαρχος, δημοτικός σύμβουλος, υπάλληλος του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, στρατιωτικός κ.ο.κ. θα πρέπει να παραιτηθεί προτού αναλάβει υπουργικό θώκο.

Επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη δημιουργήθηκαν νέες θέσεις αξιωματούχων όπως αυτές των επιτρόπων και του αναπληρωτή κυβερνητικού εκπροσώπου, για τις οποίες όμως δεν καθορίζονται ασυμβίβαστα στο Σύνταγμα ή σε άλλη νομοθεσία. Αποτέλεσμα τούτου, να γινόμαστε μάρτυρες περιπτώσεων στις οποίες δημόσιοι υπάλληλοι αναλαμβάνουν θέσεις κρατικών αξιωματούχων με απόσπαση! Πρόκειται για πατέντα Ελληνοκύπριων πολιτικών που προέκυψε μετά από προσπάθειά τους να βολέψουν όσο το δυνατόν περισσότερους φίλους και ημέτερους σε δημόσια αξιώματα.

Ο επίτροπος Γιαννάκη και η γενναία αύξηση!

Η κυβέρνηση Αναστασιάδη για ένα πράγμα ξεχώριζε: Φρόντιζε τα δικά της παιδιά. Έτσι, όταν ο γενικός ελεγκτής ήγειρε θέμα για τον υπάλληλο του ευρύτερου δημόσιου τομέα Γιαννάκη Γιαννάκη που διορίστηκε στη θέση του επιτρόπου Εθελοντισμού, ο τέως Πρόεδρος Αναστασιάδης έλυσε στο πι και φι το πρόβλημα. Όχι όμως με υπερωρίες, αλλά με ένα επίδομα ύψους €2.200 τον μήνα που ενσωματώθηκε στον μισθό του Γιαννάκη με πρόσχημα την ανάθεση πρόσθετων καθηκόντων!

Ειδικότερα, ο λειτουργός του Οργανισμού Νεολαίας Γιαννάκης Γιαννάκη αποδέχθηκε, τον Μάιο του 2013, τον διορισμό του ως επίτροπος Εθελοντισμού με τον ίδιο μισθό που λάμβανε στον ημικρατικό οργανισμό, δηλαδή €2.200 μεικτά τον μήνα. Ο Γιαννάκη δεν παραιτήθηκε από τον Οργανισμό Νεολαίας αλλά έλαβε άδεια άνευ απολαβών για να αναλάβει καθήκοντα επιτρόπου. Μετά τις υποδείξεις του γενικού ελεγκτή ότι η διαδικασία διορισμού του Γιαννάκη στη θέση του επιτρόπου Εθελοντισμού με τη χορήγηση άδειας άνευ απολαβών δεν ήταν σύννομη, το Προεδρικό προχώρησε στον επαναδιορισμό του με τη διαδικασία της απόσπασης.

Όπως αποκαλύφθηκε το 2018, κατόπιν διαβημάτων του ίδιου του Γιαννάκη, ο οποίος απαιτούσε τη μισθολογική εξίσωσή του με την επίτροπο Ισότητας Ιωσηφίνα Αντωνίου, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε σε συνεδρία του την 1/3/2017 την καταβολή ενός μηνιαίου επιδόματος στον Γιαννάκη, ύψους €2.200, εκτοξεύοντας έτσι τον μισθό του. Και για να δικαιολογήσει το Υπουργικό Συμβούλιο του Νίκου Αναστασιάδη την αύξηση του μισθού του Γιαννάκη διεύρυνε τις εξουσίες του και κατ' επέκταση τα καθήκοντά του. Κι έτσι οι απολαβές του Γιαννάκη έφτασαν τις €4.756 μεικτά τον μήνα. Όταν περιήλθε σε γνώση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας το γεγονός ήταν πλέον αργά καθώς η Βουλή έδωσε την έγκρισή της για την αύξηση της μισθοδοσίας του επιτρόπου Εθελοντισμού.

Η Βουλή δεν κατάφερε να μειώσει τον μισθό του Ιωσήφ

Τον Ιούλιο του 2021, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης διόρισε τον δημοσιογράφο του ΡΙΚ Ανδρέα Ιωσήφ στη θέση του διευθυντή του Γραφείου Τύπου του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ο Ιωσήφ δεν παραιτήθηκε από τον ΡΙΚ αλλά έλαβε απόσπαση στο Προεδρικό. Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αυξήθηκε ο μισθός του κ. Ιωσήφ που λάμβανε από το ΡΙΚ ώστε να εξισωθεί με τον μισθό που προβλέπεται για τη θέση την οποία θα υπηρετούσε, που είναι €51.661 μεικτά ετησίως. Ο γενικός ελεγκτής με επιστολή του προς την προεδρία υπέδειξε ότι με βάση τη νομοθεσία που διέπει τις αποσπάσεις υπαλλήλων ο Ανδρέας Ιωσήφ θα έπρεπε να λαμβάνει μόνο τον μισθό του ΡΙΚ. Επειδή δεν υπήρχε πρόθεση συμμόρφωσης, τα κόμματα ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ και Οικολόγοι κατέθεσαν κοινή τροπολογία στον κρατικό προϋπολογισμό του 2022 με την οποία απαγόρευαν «την αύξηση της αντιμισθίας υπαλλήλου του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα που αναλαμβάνει με απόσπαση ρόλο συμβούλου σε γραφείο αξιωματούχου».

Όπως μας επιβεβαιώθηκε χθες και από τη Βουλή, δεν αποκόπηκε ούτε ένα σεντ από τον μισθό των €51.661 ετησίως που λάμβανε ο Ανδρέας Ιωσήφ παρά την απόφαση της πλειοψηφίας της Βουλής. Κι αυτό, λόγω γνωμάτευσης της Νομικής Υπηρεσίας, σύμφωνα με την οποία η θέση που υπηρετούσε ο Ιωσήφ στο Προεδρικό δεν ήταν συμβούλου αλλά αξιωματούχου και ως εκ τούτου η τροπολογία που ψήφισε η Βουλή δεν τον αφορούσε.