Αποκτούμε και εμείς «Περιφερειάρχες» - Οι εξουσίες και αμοιβές των Προέδρων των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης

Σε λιγότερο από έναν χρόνο όπως υπολογίζεται, περί τα τέλη Μαΐου αρχές Ιουνίου, οι πολίτες θα κληθούν να αποφασίσουν για το ποιοι θα είναι οι νέοι άρχοντες των 20 δήμων που θα προκύψουν από τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ήδη εδώ και λίγο καιρό άρχισαν να βγαίνουν ονόματα υποψηφίων, με τη λίστα να μεγαλώνει σχεδόν καθημερινά. Η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πέραν από τη συνένωση και συμπλεγματοποίηση δήμων, κοινοτήτων και υπηρεσιών, δημιουργεί και τους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης. Οι πρόεδροι αυτών των οργανισμών θα είναι πάνω από τους δημάρχους και θα έχουν αυξημένες αρμοδιότητες. Με απλά λόγια, θα έχουν την ευθύνη για την έκδοση πολεοδοµικών και οικοδοµικών αδειών, την υδατοπροµήθεια, την αποχέτευση και τη διαχείριση αστικών αποβλήτων.

Τα ανοιχτά ζητήματα

Παρ' όλο που αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει, εντούτοις ακόμα υπάρχουν ανοιχτά ζητήματα τα οποία θα πρέπει πολύ σύντομα να επιλυθούν έτσι ώστε να είναι όλα έτοιμα για τη μεταρρύθμιση. Ένα από τα ανοιχτά ζητήματα που υπάρχουν, είναι το θέμα της μισθοδοσίας των προέδρων αυτών των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης. Ο νόμος που ψήφισε η Βουλή, λέει πως η αντιμισθία του προέδρου καθορίζεται μέσα από τον προϋπολογισμό του Επαρχιακού Συμβουλίου που θα εγκρίνεται από τη Βουλή και αυτό γιατί οι πέντε Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης που θα δημιουργηθούν θα αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Αυτή η αντιμισθία μέχρι και σήμερα δεν έχει αποφασιστεί, παρ' όλο που στον νομό αρχικά είχε μπει πρόνοια πως ο μισθός των προέδρων θα ήταν κατά αντιστοιχία της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, το οποίο ουσιαστικά πρόκειται για ένα μικρό ποσό με το οποίο αμείβονται ανά συνεδρία οι πρόεδροι και των άλλων συμβουλίων των ημικρατικών οργανισμών, όπως είναι για παράδειγμα της ΑΗΚ. Να σημειωθεί πως οι πρόεδροι των διοικητικών συμβουλίων των υφιστάμενων ημικρατικών οργανισμών δεν έχουν εκτελεστικές εξουσίες. Στην περίπτωση όμως των προέδρων των Επαρχιακών Συμβουλίων, η διαφορά είναι ότι επειδή θα εκλέγονται με την ψήφο του κόσμου θα έχουν και εκτελεστικές εξουσίες, όπως και ο δήμαρχος. Υπενθυμίζεται ότι με βάση τη νομοθεσία που ψήφισε το 2022 η Βουλή για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής αυτοδιοίκησης, η αντιμισθία των δημάρχων θα κυμαίνεται μεταξύ €4.000-€5.700, αναλόγως του μεγέθους του κάθε δήμου. Στην περίπτωση των προέδρων των Επαρχιακών Συμβουλίων, η συζήτηση είναι σε εξέλιξη και δεν έχει αποφασιστεί ακόμη εάν θα ακολουθηθεί η ίδια φόρμουλα όπως με τους δημάρχους. Το πιθανότερο είναι πως η απόφαση θα λέει πως οι πέντε πρόεδροι θα έχουν έναν πάγιο μισθό, ωστόσο το ύψος δεν έχει καθοριστεί. Σύμφωνα με αρμόδια πηγή, το ύψος του ποσού θα προκύψει μετά από συνεννόηση του Υπουργείου Οικονομικών με το Υπουργείο Εσωτερικών. Επιπρόσθετα, γίνεται συζήτηση και για το ενδεχόμενο το ύψος του μισθού να καθοριστεί ανάλογα με το μέγεθος της περιφέρειας που θα διαχειρίζεται ο πρόεδρος του Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης. Κάτι ανάλογο που έγινε και στην περίπτωση των μικρών και των μεγάλων δήμων. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν σκέψεις ο μισθός των προέδρων των Επαρχιακών Λευκωσίας και Λεμεσού, λόγω του όγκου των αρμοδιοτήτων να είναι μεγαλύτερος από τους προέδρους των άλλων τριών περιφερειών, Λάρνακας, Πάφου και Αμμοχώστου. Μια σκέψη που έγινε, είναι πως από τη στιγμή που ο μισθός των νέων δημάρχων θα είναι ίδιος με τον βουλευτών, τότε ο μισθός του προέδρου του επαρχιακού οργανισμού ο οποίος θα είναι πάνω από τον δήμαρχο θα πρέπει να αμείβεται περισσότερο. Την ίδια ώρα όμως αυτός ο μισθός δεν θα πρέπει να ξεπερνά τον μισθό ενός γενικού διευθυντή υπουργείου. Τελικές αποφάσεις θα ληφθούν το αργότερο μέχρι το τέλος του 2024.

Μετρούν τις ανάγκες

Σε ό,τι αφορά το προσωπικό αυτών των οργανισμών, σύμφωνα με αρμόδια πηγή έχει ήδη ετοιμαστεί και υιοθετήθηκε από όλους τους δήμους το οργανόγραμμα για τη δομή που θα έχουν αυτοί οι οργανισμοί. Επιπρόσθετα, το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ζητήσει από τα προσωρινά συμβούλια των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης να υποβάλουν τις απαιτήσεις τους με βάση τις ανάγκες που θα έχουν για να λειτουργήσουν. Δηλαδή, πόσο προσωπικό χρειάζονται και τι ιδιότητες θα πρέπει να έχει αυτό προσωπικό ανά διεύθυνση. Αυτή η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί και πλέον έχει ζητηθεί από τα προσωρινά συμβούλια να καταθέσουν από του υφιστάμενους οργανισμούς με τους οποίους συνενώνονται -ύδρευση, αποχέτευση καθώς και προσωπικό που θα μεταφερθεί από την Πολεοδομία και δήμους για την αδειοδότηση - έτσι ώστε να φανούν οι πραγματικές ανάγκες που θα υπάρχουν και να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα για το πρόσθετο προσωπικό που θα χρειαστεί να προσληφθεί. Σε ό,τι αφορά τη στέγαση των Επαρχιακών Συμβουλίων, κατά κύριο λόγο θα στεγαστούν στα υφιστάμενα κτήρια των ΣΥΛ και των ΣΑΛ. Εάν όμως προκύψουν περισσότερες ανάγκες, τότε τα συμβούλια θα μπορούν να προχωρήσουν σε ενοικίαση χώρων.

Οι αδειοδοτήσεις

Όσον αφορά τις αδειοδοτήσεις, από την 1^η Ιουλίου του 2024 αιτήσεις για αδειοδοτήσεις θα υποβάλλονται στους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης και όχι στην Πολεοδομία ή τους δήμους. Συνεπώς, στην Πολεοδομία θα διατηρηθεί ένα μίνιμουμ προσωπικό έτσι ώστε να διεκπεραιώσει τις αιτήσεις που θα έχουν υποβληθεί μέχρι την 1^η Ιουλίου. Τα Επαρχιακά Συμβούλια που θα αρχίσουν από την 1^η Ιουλίου να λαμβάνουν αιτήσεις, θα στελεχωθούν με έναν συγκεκριμένο αριθμό εργαζομένων που θα μεταφερθεί από την Πολεοδομία, συν προσωπικό που θα μεταφερθεί από τους δήμους. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με αρμόδια πηγή, το Υπουργείο Εσωτερικών προσανατολίζεται στο να υποβάλει σύντομα πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο για πρόσληψη εκτάκτων τεχνικών και μηχανικών οι οποίοι να ενισχύσουν από τις αρχές του 2024 και τις υφιστάμενες οικοδομικές και πολεοδομικές αρχές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και στην Πολεοδομία έτσι ώστε να βοηθήσουν στην εξέταση των εκκρεμοτήτων αιτήσεων για παραχώρηση πολεοδομικών και οικοδομικών άδειων που σήμερα φτάνουν τις 20,000. Αυτός ο αριθμός, μέχρι την 1^η Ιουλίου θα πρέπει να μειωθεί αισθητά. Στη συνέχεια, ένας αριθμός αυτών των εκτάκτων που θα προσβληθούν, θα μεταφερθούν στους Επαρχιακούς Οργανισμούς μέχρι να γίνει η πρόσληψη του προσωπικού που θα χρειάζεται.

Οι αρμοδιότητες

Με τη σύσταση Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης, όλη η κινητή περιουσία και ακίνητη ιδιοκτησία των Συμβουλίων Υδατοπρομήθειας, των Συμβουλίων Αποχετεύσεων και των Συμβουλίων Εκμετάλλευσης Χώρων Διάθεσης ή Αξιοποίησης Οικιακών Αποβλήτων της οικείας περιοχής περιέρχονται σε αυτόν. Όλα τα δάνεια που συνήφθησαν και όλα τα χρέη και οι υποχρεώσεις οποιουδήποτε από τα καταργηθέντα Συμβούλια Υδατοπρομήθειας, Συμβούλια Αποχετεύσεων και Συμβούλια Εκμετάλλευσης Χώρων Διάθεσης ή Αξιοποίησης Οικιακών Αποβλήτων, από την 1^η Ιουνίου 2024 αναλαμβάνονται και θεωρούνται δάνεια που συνήφθησαν από τον οικείο Επαρχιακό Οργανισμό Αυτοδιοίκησης. Ο Επαρχιακός Οργανισμός Αυτοδιοίκησης έχει την ευθύνη στην οικεία περιοχή για τις αρμοδιότητες που του ανατίθενται σε σχέση με ζητήματα περιβαλλοντικού σχεδιασμού και περιβαλλοντικής διαχείρισης, όσο και για τον πολεοδομικό έλεγχο και την επιβολή πολεοδομικού ελέγχου. Θα είναι αρμόδιος για την εφαρμογή των διατάξεων του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου και των Κανονισμών που εκδίδονται. Θα έχει επίσης αρμοδιότητα για την κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία συστημάτων ύδρευσης, κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία συστημάτων αποχέτευσης για υγρά λύματα και όμβρια ύδατα, για την κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων, τη φροντίδα παροχής κατάλληλης και επαρκούς υδατοπρομήθειας για οικιακούς σκοπούς, καθώς και την απαγόρευση ή τη ρύθμιση της προμήθειας ή της χρήσης ύδατος για οικιακούς σκοπούς.