Ιζαμπέλ Σάντος: Θα προσπαθήσω να δώσω νέα ώθηση στο θέμα των αγνοουμένων

Την πρόθεσή της να βοηθήσει στο να δοθεί νέα ώθηση στη δουλειά που γίνεται για το θέμα των αγνοουμένων εξέφρασε τη Δευτέρα η Μόνιμη Εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα θέματα των αγνοουμένων της Κύπρου Ιζαμπέλ Σάντος, σε διάσκεψη Τύπου μετά από συνάντηση της με μέλη της Διερευνητικής Επιτροπής για τους αγνοουμένους (ΔΕΑ) και ξενάγησή της στο ανθρωπολογικό εργαστήριο.

Η κ. Σάντος είπε ότι θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία όσον αφορά στην πρόσβαση σε πληροφορίες και σε τοποθεσίες για την ανεύρεση αγνοουμένων αφού πρόκειται περί ανθρωπιστικού και όχι πολιτικού ζητήματος, που αφορά και τις δύο κοινότητες στο νησί.

Αναφερόμενη στην κοινή επίσκεψη στη ΔΕΑ του Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη και του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων, Ερσίν Ταταρ, στις 28 Ιουλίου, είπε ότι, η ίδια το βλέπει με πολλή ελπίδα και ως ένα νέο βήμα προς το διάλογο, για κοινή δουλειά, και για κοινές προσπάθειες.

Το μέλος του ΟΗΕ στη ΔΕΑ, ο Πολ Ανρί Αρνί, είπε ότι ελπίζουν φέτος να αυξήσουν τον αριθμό των ανακτήσεων αφού έχουν καλύτερες πληροφορίες και έρευνες τόσο από το Ελληνοκυπριακό όσο και από το Τουρκοκυπριακό γραφείο της ΔΕΑ.

Η κ. Σάντος είχε συνάντηση με τον κ. Αρνί και τον εκπρόσωπο της Ε/κ κοινότητας στη ΔΕΑ, Λεωνίδα Παντελίδη. Ακολούθως της έγινε ξενάγηση στο ανθρωπολογικό εργαστήριο.

Στις δηλώσεις της, η κ. Σάντος, η οποία διορίστηκε στη θέση αυτή μόλις πριν τρεις εβδομάδες, ανέφερε ότι με το διορισμό της, πήρε αμέσως την απόφαση να επισκεφθεί την Κύπρο αφού, όπως σημείωσε, «πραγματικά τρέχουμε ενάντια στον χρόνο», καθώς οι οικογένειες των αγνοούμενων περιμένουν για τόσα χρόνια για απαντήσεις.

«Αυτό είναι ένα πολύ ευαίσθητο ανθρωπιστικό ζήτημα, είναι ένα ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων που πρέπει να αντιμετωπίσουμε με όλες μας τις δυνάμεις», είπε.

Σημείωσε ακόμη, ότι, θα ήθελε να αναγνωρίσει δημόσια την αξία της αποστολής της ΔΕΑ, η οποία, όπως είπε, ενεργεί για πολλά χρόνια με αποφασιστικότητα και προσπαθεί να δώσει την καλύτερη απάντηση, «αλλά πρέπει να προσπαθήσουμε να προχωρήσουμε πιο μακριά και πιο γρήγορα και γι' αυτό χρειάζεται συνεργασία, καθώς και πληροφορίες, και πόροι για να αναλύσουμε ποιες είναι οι συνθήκες στο έδαφος και πως μπορούμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες και να προσπαθήσουμε να δώσουμε καλύτερες απαντήσεις σε αυτό το πρόβλημα».

Αναφέρθηκε στο ψήφισμα που ετοιμάζεται για να εγκριθεί μέχρι το τέλος του έτους από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και είπε ότι θα προσπαθήσει να δώσει μια νέα απάντηση και ώθηση «σε αυτό το έργο που κάνουμε μαζί».

Είπε ακόμη, ότι η ΕΕ είναι ο μακροχρόνιος και μεγαλύτερος χορηγός της ΔΕΑ.

Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με τη συνάντησή της με συγγενείς αγνοουμένων και αν εξακολουθούν να έχουν ελπίδα σχεδόν 50 χρόνια μετά, η Σάντος είπε ότι «έχουν ελπίδα και προσπαθούμε να απαντήσουμε στην ελπίδα τους». Είπε ότι γνώρισε ένα νεαρό αγόρι που στο τέλος της συνάντησης της είπε ότι έχει το όνομα του παππού του που είναι αγνοούμενος.

«Ο κύριος στόχος μας είναι να δώσουμε σε αυτό το νεαρό αγόρι και σε όλα τα αγόρια και τα κορίτσια αυτής της χώρας τη δυνατότητα να κλείσουν ένα τραγικό κεφάλαιο αυτής της χώρας. Αυτός είναι ο κύριος στόχος μας και γι' αυτό εργαζόμαστε. Πρέπει να κατανοήσουμε τις δυσκολίες απόκτησης μαρτυριών, πληροφοριών, αλλά παρά τις δυσκολίες η δουλειά συνεχίζεται επί του εδάφους. Θα προσπαθήσουμε να επιταχύνουμε όσο μπορούμε, θα προσπαθήσουμε να έχουμε περισσότερα αποτελέσματα και να φέρουμε περισσότερα αποτελέσματα», είπε.

Η κ. Σάντος σημείωσε ότι αυτό που ήταν πολύ ξεκάθαρο για την ίδια κατά τις συναντήσεις της αυτές, ήταν «η βούληση» των οικογενειών να κλείσουν αυτό το κεφάλαιο αλλά και ότι δεν είδε μίσος, αλλά άκουσε δηλώσεις συμφιλίωσης και θέληση να ξεπεραστούν οι δυσκολίες.

Για το εάν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπορεί να ασκήσει πίεση στην Τουρκία για το θέμα των αγνοουμένων, η κ. Σάντος είπε ότι, φυσικά, θα ζητήσουν καλύτερη συνεργασία από την τουρκική πλευρά «και ελπίζουμε να έχουμε καλύτερη συνεργασία, γιατί αυτό δεν είναι πρόβλημα μόνο της μίας κοινότητας αλλά και των δύο». «Άρα, όλοι πρέπει να καταλάβουν ότι αυτό δεν είναι πολιτικό ζήτημα αλλά ανθρωπιστικό, και για ανθρωπιστικούς λόγους πρέπει να δράσουμε», πρόσθεσε.

Ερωτηθείσα για τη συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών, είπε ότι έχει ακούσει από τις οικογένειες ότι ανταλλάσσουν πληροφορίες γιατί προσπαθούν να πετύχουν το ίδιο, να ανακτήσουν τα οστά των αγαπημένων τους.

Ερωτηθείσα σχετικά με τη βούληση και των δύο κοινοτήτων να συνεργαστούν, και γιατί δεν υπήρχαν περισσότερες πληροφορίες, η ίδια ανέφερε ότι υπήρχαν τεχνικές δυσκολίες αλλά και όσον αφορά στο να δοθεί πρόσβαση σε πληροφορίες. Είπε ότι υπάρχει ανάγκη για καλύτερες συνθήκες για να υπάρχει πρόσβαση σε πληροφορίες, και σε τοποθεσίες.

Ο κ. Αρνί, με τη σειρά του καλωσόρισε την κ. Σάντος και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη της ΔΕΑ για την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που υπήρξε, όπως είπε, ο σταθερός και πιο έμπιστος δωρητής της ΔΕΑ τα τελευταία 17 χρόνια. Χωρίς την ΕΕ αυτό το πρόγραμμα δεν θα υπήρχε, είπε, προσθέτοντας ότι παρέχει στη ΔΕΑ €2,6 εκ. το χρόνο που είναι το 80% του κανονικού τους προϋπολογισμού, με το υπόλοιπο να παρέχεται από μεμονωμένα κράτη.

Για το θέμα των αγνοουμένων, είπε ότι δεν υπάρχει γρήγορη λύση στη ΔΕΑ και ότι αποτελέσματα έρχονται «οδυνηρά αργά, αλλά έρχονται». Πρόσθεσε ότι ελπίζουν φέτος να αυξήσουν τον αριθμό των ανακτήσεων πίσω σε 40+, «επομένως ελπίζουμε πραγματικά ότι αυτή η χρονιά θα μας φέρει περισσότερα αποτελέσματα επειδή έχουμε καλύτερες πληροφορίες και καλύτερες έρευνες τόσο από το Ε/κ όσο και από το Τ/κ γραφείο», είπε.

Ερωτηθείς από δημοσιογράφο για την απουσία του εκπροσώπου της Τ/κ κοινότητας στη ΔΕΑ, Χακκί Μουφτουζαντέ, ο κ. Αρνί είπε ότι θα ήταν καλύτερα να ερωτηθεί ο ίδιος γι’ αυτό.