Ο υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου στον «Π» για τις προτεραιότητές του - Μεταναστευτικό, στεγαστικό  και Τοπική Αυτοδιοίκηση  

Σε τρεις πυλώνες, οι οποίοι αντικατοπτρίζουν τους στρατηγικούς στόχους, οριοθετεί τις προτεραιότητες του υπουργείου του ο νέος υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου. Οι τρεις αυτές κατηγορίες αφορούν το μεταναστευτικό, τη στεγαστική πολιτική, καθώς και τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Σε συνέντευξή του στον «Π», τριάντα ημέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του στο πολυσχιδές και με πολλές υπηρεσίες να βρίσκονται υπό τον έλεγχό του, Υπουργείο Εσωτερικών, ο Κωνσταντίνος Ιωάννου επισημαίνει πως στο επίκεντρο της πολιτικής της κυβέρνησης, και κατ΄ επέκταση του υπουργού Εσωτερικών, είναι ο πολίτης και η εξεύρεση τρόπων απλούστευσης των διαδικασιών που θα βελτιώσουν την καθημερινότητά του. Ο Κωνσταντίνος Ιωάννου στηρίζει την επαναξιολόγηση των αρμοδιοτήτων και των υπηρεσιών που έχει υπό τη διαχείρισή του το Υπουργείο Εσωτερικών.

Ποιες είναι προτεραιότητες του υπουργού Εσωτερικών;

Σαν κυβέρνηση οριοθετούμε τις προτεραιότητές μας ως εξής: Μεταναστευτικό, η στεγαστική πολιτική και η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, χωρίς κατ' ανάγκη να μπαίνουν σε σειρά προτεραιότητας, αλλά αποτελούν τις τρεις σημαντικότερες κατηγορίες του Υπουργείου Εσωτερικών. Στόχος μας είναι η εξυπηρέτηση του πολίτη και να καλυτερεύσουμε την καθημερινότητά του. Άρα, πρέπει να δούμε και τις διαδικασίες στις διάφορες υπηρεσίες που εξυπηρετούν τον πολίτη, είτε αυτό λέγεται Κτηματολόγιο, είτε λέγεται Πολεοδομία. Πρέπει να βρούμε τους τρόπους να περιορίσουμε τη γραφειοκρατία και να γίνει η εξυπηρέτηση του πολίτη καλύτερη. Αυτό θα γίνει με τη βελτίωση των διαδικασιών εντός των υπηρεσιών. Δεν σου κρύβω όμως ότι βλέποντας το εύρος των δραστηριοτήτων του Υπουργείου Εσωτερικών, θεωρώ ότι κάποιες αρμοδιότητες ή κάποιες υπηρεσίες ίσως θα έπρεπε να ήταν σε άλλα υπουργεία. Κάτι που πρέπει να εξετάσουμε, είναι το γεγονός ότι έχουμε να κάνουμε με τη διαχείριση των παραλιών, με τα κοιμητήρια ή τα γραφεία τελετών. Η Υπηρεσία Θήρας θα μπορούσε να είναι στο Υπουργείο Γεωργίας για παράδειγμα. Ίσως θα έπρεπε να γίνει μια επαναξιολόγηση για κάποιες αρμοδιότητες που δόθηκαν στο παρελθόν στο υπουργείο.

Υπάρχει κάποιο πλάνο για τη στεγαστική πολιτική;

Όσον αφορά όμως τη στεγαστική πολιτική, θέλουμε να βρούμε τους τρόπους να ενεργοποιήσουμε τον ιδιωτικό τομέα, διότι μας απασχολεί το γεγονός ότι με την αύξηση του κόστους κατασκευής και τη δυσκολία χρηματοδότησης, τα χαμηλά και μεσαία στρώματα κινδυνεύουν να αποκλειστούν από την αγορά ή ενοικίαση κατοικίας. Υπάρχει μεγάλο πρόβλημα. Άρα, αυτό που μας απασχολεί ιδιαίτερα και θέλω να εξετάσουμε, είναι η δημιουργία ενιαίου φορέα στεγαστικής πολιτικής, που μπορεί να είναι απαραίτητα μετεξέλιξη του ΚΟΑΓ, ή να είναι κάτι διαφορετικό. Δεν θέλω να προεξοφλήσω τι θα είναι ακριβώς, αλλά σίγουρα πρέπει να κοιτάξουμε να εκσυγχρονίσουμε τα όργανα, τους θεσμούς και τη δημιουργία ενιαίου φορέα στέγασης. Αυτός ο φορέας θα έχει την ευθύνη της διαχείρισης της κρατικής γης και τη συγκέντρωση όλων των στρατηγών προγραμμάτων του κράτους κάτω από μια ομπρέλα. Αλλά, παράλληλα, και την ενεργοποίηση του ιδιωτικού τομέα, ούτως ώστε να αυξηθεί το οικιστικό απόθεμα, ειδικά προς ενοικίαση, όχι μόνο προς αγορά, και δεν μιλούμε απαραίτητα μόνο για κοινωνική παροχή. Αυτό θα επιτευχθεί ίσως μέσω της παραχώρησης πολεοδομικών κινήτρων με φορολογικές απαλλαγές. Είναι κάτι το οποίο θα εξετάσουμε πολύ σύντομα.

Συνοικισμοί

Ποιο είναι το πλάνο της κυβέρνησης για τους προσφυγικούς συνοικισμούς; Θα λάβουν όλοι οι κάτοικοι την ίδια βοήθεια, έστω και εάν δεν είναι πρόσφυγες;

Για να είναι σωστή και δίκαιη η αντιμετώπιση, στο πλάνο που εκπονούμε αυτή τη στιγμή γίνεται κατηγοριοποίηση. Σύμφωνα με το πλάνο, θα είναι σε διαφορετική κατηγορία οι πρόσφυγες πρώτης, δεύτερης και τρίτης γενιάς, από τους πρόσφυγες που αγόρασαν εκ των υστέρων διαμέρισμα, άρα μπορεί να μην πληρούσαν τα κριτήρια, και η τρίτη κατηγορία θα είναι οι μη πρόσφυγες που αγόρασαν διαμέρισμα, άρα θα είναι διαφορετική η χορηγία και ο τρόπος αντιμετώπισης σε αυτές τις κατηγορίες, ώστε να είναι δίκαιη η αντιμετώπιση. Ο πρόσφυγας που πήρε το διαμέρισμα. ή τα παιδιά του που το κληρονόμησαν, με τον πρόσφυγα που έλαβε κάποιαν άλλη βοήθεια, από τη Μέριμνα για παράδειγμα και αγόρασε και ένα άλλο διαμέρισμα, ή ο μη πρόσφυγες που αγόρασαν, είτε για επένδυση είτε για ιδιοκατοίκηση, είναι διαφορετικές κατηγορίες και η χορηγία ή η αποζημίωση που θα δοθεί θα είναι διαφορετική για κάθε κατηγορία. Είναι κάτι που επεξεργάζονται τα Υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών. Το καλό του πλάνου που σκεφτήκαμε είναι ότι ξεφεύγουμε από τα νομικά κωλύματα που είχαμε πριν. Αναγνωρίζουμε την υποχρέωση να στηρίξουμε, όμως δεν θα είναι δωρεάν, και η προσπάθεια είναι εάν χρειαστεί να καταβάλουν κάτι, να είναι όσο πιο χαμηλά γίνεται. Εμείς είμαστε εδώ για να εξυπηρετήσουμε, να δώσουμε τα λεφτά, να βάλουμε τους συμβούλους, να βρούμε τα τεμάχια γης που θα χτιστούν και να δώσουμε και επιχορήγηση τουλάχιστον μέχρι και 2 χρόνια του ενοικίου. Λάβαμε υπόψη και εισηγήσεις που έγιναν από την Επιτροπή Προσφύγων.

Θα υπάρξει επανακαθορισμός των διαμερισμάτων;

Θα γίνει ένας επανακαθορισμός και θα ζητηθεί από τους ιδιοκτήτες να δηλώσουν τις ανάγκες τους και θα έχουν και επιλογή για τι διαμέρισμα θα πάρουν, μονάρι, δυάρι ή τριάρι. Θα διαλέξουμε ανάλογα τις ανάγκες τους τώρα και στο εξής και θα βοηθηθεί κάποιος αν χρειαστεί να έχει τριάρι.

Ποιο θα είναι το κόστος που θα επωμισθεί το κράτος;

Με τα σημερινά δεδομένα, το κόστος ανέγερσης πολυκατοικίας ή συντήρησης υπολογίζουμε να είναι πάνω από 100 εκατομμύρια. Γιατί παράλληλα, για να βοηθήσουμε τα άτομα που διαμένουν, τους πρόσφυγες, εκτός του εφάπαξ ποσού που θα δώσουμε, και οι συντελεστές δόμησης έχουν κάποιο όφελος. Άρα, εκτός από τα λεφτά που θα δώσουμε σαν αποζημίωση, θα δοθούν και οι συντελεστές τους ώστε να μειώσει το κόστος, για να κάνει πιο ελκυστικό το έργο και να προσελκύσει εργολάβους.

Οι τ/κ περιουσίες

Τι θα γίνει με τη διαχείριση των τ/κ περιουσιών;

Το θέμα των τ/κ περιουσιών ήταν και προεκλογική δέσμευση του Προέδρου της Δημοκρατίας, ότι πρέπει να γίνεται αξιοκρατικά με διαφάνεια και ισονομία προς τους πρόσφυγες. Είναι γενικά παραδεκτό ότι αυτό δεν έγινε. Ίσως πρώτα απ' όλα να άλλαξαν τα δεδομένα, όπως δομήθηκε το σχέδιο πριν δεκαετίες, και με την υφιστάμενη νομοθεσία σαν κράτος δεν καταφέραμε να πετύχουμε τους στόχους. Σημαντική είναι η τροποποίηση της νομοθεσίας που είναι ενώπιον του γενικού εισαγγελέα για νομοτεχνικό έλεγχο, αλλά ταυτόχρονα έχω ζητήσει από την Υπηρεσία Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών να εκπονήσουν ένα σχέδιο δράσης, όπως οι ίδιοι το θεωρούν, με στόχο να πετύχουν τα τρία που προανέφερα. Έδωσαν ήδη κάποιες εισηγήσεις, όπως είναι η εφαρμογή της μηχανογράφησης και ο εσωτερικός έλεγχος των συμβάσεων. Τις αμέσως επόμενες εβδομάδες θα μπει σε εφαρμογή ένα πλάνο για σταδιακή υλοποίηση των εισηγήσεων, ώστε να μπει μια τάξη και να παραχωρούνται αξιοκρατικά και με διαφάνεια. Ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε, είναι ότι υπάρχουν τα τετελεσμένα λόγω των δεδομένων που υπήρχαν πριν δεκαετίες και είναι εύκολο να αλλάξεις περιουσίες, είτε με τη λήξη της μίσθωσης.

Πού βρίσκεται η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης;

Ένας στόχος μας είναι στη μεταβατική περίοδο, διότι αυτή τη στιγμή διανύει τη μεταβατική περίοδο. Να σιγουρευτούμε πως ό, τι προβλέπεται από τον νόμο θα γίνει έγκαιρα, εντός χρονοδιαγραμμάτων. Υπάρχει ένας οδικός χάρτης. Έχουν καταγραφεί όλες οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν. Στο υπουργείο έχουν συσταθεί επιτροπές, υπάρχει συμβουλευτική επιτροπή που μετέχει ο γενικός διευθυντής, υπάρχουν και άλλες επιτροπές, γίνονται επαρχιακές συναντήσεις. Είχα ήδη συνάντηση με την Ένωση Κοινοτήτων, θα έχουμε και με την Ένωση Δήμων. Είμαστε σε καλό δρόμο βάσει του οδικού χάρτη. Υπάρχει μια μικρή καθυστέρηση όσον αφορά την επαρχία Αμμοχώστου. Δεν έχει επιλυθεί το πρόβλημα του προσωρινού προέδρου της επαρχιακής διοίκησης, το οποίο ευελπιστούμε να πάει στη Βουλή στις 6 Απριλίου και θα επιλυθεί. Επίσης, υπάρχει καθυστέρηση με την επαρχία Πάφου και έχω ήδη ζητήσει συνάντηση με τον δήμαρχο Πάφου και με τους άλλους φορείς της επαρχίας για να δούμε γιατί υπάρχει καθυστέρηση και πώς μπορούμε να επισπεύσουμε τις διαδικασίες. Όσον αφορά τις άλλες επαρχίες, η ενημέρωση που έχω είναι ότι είναι εντός χρονοδιαγραμμάτων. Επίσης, έχουμε εντοπίσει κάποιες νομοθετικές ρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν για την εύρυθμη λειτουργία τους. Είμαστε σε συνεννόηση με την Επιτροπή Εσωτερικών. Παράκληση ήταν όλες αυτές οι ρυθμίσεις να υποβληθούν μέχρι το τέλος Απριλίου, αρχές Μαΐου για να τις υποβάλουμε στη Βουλή.

Το μεταναστευτικό

Υπάρχει πρόθεση να αλλάξει κάτι σε σχέση με το πλάνο που ακολούθησε η προηγούμενη κυβέρνηση σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό;

Αρχικά να πούμε πως έγινε πολύ καλή δουλειά από τον προηγούμενο υπουργό Εσωτερικών στο θέμα του μεταναστευτικού. Η δική μας πολιτική εστίαζε πρώτα στη μείωση των ροών, στην επίσπευση των διαδικασιών εξέτασης ασύλου στο Ειδικό Δικαστήριο, στη διαχείριση όσον αφορά τα κέντρα φιλοξενίας και στις επιστροφές. Πρέπει να καταλάβουμε ότι το 95% των παράτυπων μεταναστών έρχεται από τα κατεχόμενα, εργαλειοποιείται την Τουρκία, αλλά νομίζω ότι και εμάς είναι περιορισμένες οι δυνατότητές μας, διότι δεν υπάρχει επικοινωνία με Τουρκία. Η πράσινη γραμμή δεν είναι σύνορο, άρα και εκεί είναι περιορισμένες οι δυνατότητές μας ως προς το τι μπορούμε να πετύχουμε. Στόχος μας είναι να αυξήσουμε, να βελτιώσουμε την επιτήρηση της πράσινης γραμμής μέσω και νέων τεχνολογικών μέσων.

Προσλάβαμε οριοφύλακες, αλλά αυτό από μόνο του δεν μπορεί να μειώσει τις ροές ουσιαστικά. Θεωρώ ότι το σημαντικότερο εργαλείο που έχουμε αυτή τη στιγμή είναι το γεγονός ότι καταγράφηκε στο Συμβούλιο Αρχηγών τον Φεβρουάριο, η ανάγκη να γίνει ένα σχέδιο δράσης για την Ανατολική Μεσόγειο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχουμε ήδη εκπονήσει ένα προσχέδιο, τι θέλουμε εμείς σαν Κύπρου να συμπεριλαμβάνει.

Αυτό το σχέδιο πρέπει συμπεριλαμβάνει, για παράδειγμα, κυρώσεις στις αεροπορικές εταιρείες της Τουρκίας που φέρνουν στην Κύπρο ασυνόδευτα παιδιά στα κατεχόμενα από την Κωνσταντινούπολη. Πώς μπορεί ένα ασυνόδευτο παιδί να μπαίνει σε ένα αεροπλάνο, να ταξιδεύει χωρίς συγκατάθεση, χωρίς γονέα, χωρίς κάποιος να το παραλαμβάνει; Θέλουμε να κάνουμε διμερείς συμφωνίες με κράτη για επιστροφές που δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή. Ένα πιο εύκολο να γίνει σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρά σαν μικρό κράτος μέλος. Δεν βρίσκουμε ανταπόκριση. Υπάρχει μια δυστοκία σε άλλα κράτη όταν πάμε να συνάψουμε συμφωνίες, αλλά και καθυστέρηση. Θεωρώ ότι οι δικές μας θέσεις πρέπει να κοινοποιηθούν και στα άλλα κράτη μέλη. Ταυτόχρονα, θα πάω στις Βρυξέλλες να μιλήσω με τους αξιωματούχους εκεί για τα προβλήματα του μεταναστευτικού.

Παραμένει το συρματόπλεγμα στην πράσινη γραμμή;

Δεν είναι στόχος μας η επέκτασή του. Θεωρούμε πως βοηθά έως ένα σημείο, αλλά από μόνο του δεν μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικό. Ο στόχος μας είναι να το αξιολογήσουμε σαν μέτρο και αν χρειαστεί θα μείνει. Σίγουρα όμως δεν θα το επεκτείνουμε. Αυτή τη στιγμή εκκρεμεί η απόφαση εάν θα επεκταθεί στην Αθηένου.