Στοιβάζονται οι καταγγελίες για ιατρική αμέλεια - Συγγενείς και ασθενείς περιμένουν χρόνια για να δικαιωθούν

«Γιατροί δεν μαρτυρούν εναντίον συναδέλφων τους. Η εκδίκαση τέτοιων υποθέσεων είναι αρκετά δύσκολη, ενώ για να οδηγηθούν σε δίκη χρειάζονται πολλά λεφτά, ιώβειος υπομονή και αμέτρητα χρόνια». Τα παραπάνω γράφτηκαν το μακρινό 2014. Τι έχει αλλάξει από τότε; Απολύτως τίποτα. Έχουν περάσει από τότε πέντε υπουργοί από το Υπουργείο Υγείας και κανένας δεν ασχολήθηκε με το να βρει λύση στο συγκεκριμένα θέμα. Αν και συχνά ακούγονται πολλά παράπονα από συμπολίτες μας που έχουν να κάνουν με ιατρική αμέλεια, δεν γίνονται καταγγελίες και δεν οδηγούνται στο δικαστήριο, ενώ άλλα που παίρνουν την οδό της δικαιοσύνης παραμένουν στα αζήτητα, με αποτέλεσμα να παραδίδονται στη λήθη του χρόνου. Η διαδικασία είναι χρονοβόρα, από την ημέρα κατάθεσης αγωγής μέχρι και την εκδίκαση της υπόθεσης, κι αυτό οφείλεται πολλές φορές στο ίδιο το σύστημα. Μάλιστα, πολλές υποθέσεις δεν φτάνουν καν στην εκδίκασή τους, εφόσον με τις αναβολές και τις όποιες καθυστερήσεις παραμένουν ανενεργές για πολλά χρόνια. Πολλοί παραπονούμενοι καταθέτουν τα όπλα διότι νιώθουν ότι δεν θα καταφέρουν να πολεμήσουν ένα σύστημα γραφειοκρατικό, χρονοβόρο και πολυέξοδο. Κάποιοι μάλιστα πεθαίνουν αναμένοντας το πότε και αν θα δικαιωθούν, όπως συνέβη στην περίπτωση των δύο από τους οκτώ ασθενείς που έχασαν μέρος της όρασής τους μετά από επέμβαση καταρράκτη τον Οκτώβριο του 2020. Για τη συγκεκριμένη υπόθεση, η οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή ενώπιον δικαστηρίου, χρειάστηκε να επιστρατευθεί ειδικός γιατρός από την Ελλάδα για να συντάξει την ιατρική έκθεση.

67 καταγγελίες

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει ενώπιόν της η Αστυνομία, την τελευταία διετία έγιναν συνολικά 67 καταγγελίες για ιατρική αμέλεια, κάτι που σημαίνει πως κάθε 11 ημέρες ένα πρόσωπο ή μία οικογένεια προβαίνει σε παράπονο τέτοιας φύσεως ενώπιον των Αρχών. Μάλιστα, οι καταγγελίες της τελευταίας διετίας είναι όλες υπό διερεύνηση, εκτός τριών, μίας που εκδικάζεται ενώπιον δικαστηρίου, μίας που ο φάκελος ολοκληρώθηκε και στάλθηκε στη Νομική Υπηρεσία για οδηγίες και μίας που έχει αποσυρθεί. Το 2021 έγιναν συνολικά τριάντα δύο καταγγελίες για ιατρική αμέλεια, εκ των οποίων οι μισές στην πρωτεύουσα. Το ΤΑΕ Λεμεσού διερευνά από την πλευρά του έξι καταγγελίες, ενώ το αντίστοιχο τμήμα στη Λάρνακα πέντε. Στην ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου υπό διερεύνηση ήταν τρία περιστατικά, ένα εκ των οποίων αποσύρθηκε, και στην Πάφο δύο. Ίδιος με το 2021 ήταν ο αριθμός των περιστατικών και το 2022, όπου και πάλι η Λευκωσία κατέχει την πρωτιά με το ένα τρίτο των καταγγελιών (11), με τα δέκα από αυτά να είναι υπό διερεύνηση, ενώ το άλλο εκδικάζεται. Στη Λεμεσό καταγράφηκαν οκτώ καταγγελίες, ενώ στη Λάρνακα έξι και στην Πάφο τέσσερις. Στην ελεύθερη Αμμόχωστο κλήθηκαν να διερευνήσουν δύο περιστατικά, με τη διερεύνηση για το ένα εξ αυτών να έχει ολοκληρωθεί και να έχει σταλεί στη Νομική Υπηρεσία. Τους πρώτους δύο μήνες του 2023 έγιναν καταγγελίες για τρία περιστατικά. Τον περασμένο Ιανουάριο η οικογένεια ενός 66χρονου από τη Λεμεσό κατήγγειλε ότι ο θάνατός του ενδεχομένως να οφείλεται σε ιατρική αμέλεια από πλευράς ιδιωτικού νοσηλευτηρίου συμβεβλημένο με το ΓεΣΥ. Κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του στο νοσηλευτήριο ο 66χρονος υποβλήθηκε σε σειρά χειρουργικών επεμβάσεων, με την τελευταία να αφορά αφαίρεση χολής. Δυστυχώς, ο 66χρονος μετά και την τελευταία χειρουργική επέμβαση δεν επανήλθε με αποτέλεσμα να φύγει από τη ζωή. Μετά και την καταγγελία των οικείων του 66χρονου στην Αστυνομία, οι ανακριτές του ΤΑΕ Λεμεσού έλαβαν καταθέσεις από τους γιατρούς του ιδιωτικού νοσηλευτηρίου και παρέλαβαν τον ιατρικό φάκελο με όλα τα έγγραφα του θανόντος για να αρχίσει η διερεύνηση ενδεχόμενης ιατρικής αμέλειας. Όπως αποκάλυψε ο εκπρόσωπος του ΤΑΕ Λεμεσού Λευτέρης Κυριάκου, μέχρι και την περασμένη Δευτέρα δεν είχε οριστεί ακόμη ερευνών λειτουργός.

Μόνο με νόμο

Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες η έρευνα ολοκληρώνεται πέντε, ενδεχομένως και έξι, χρόνια μετά την καταγγελία. Το θέμα είναι καθαρά διαδικαστικό, μιας και για να ολοκληρωθεί μία τέτοιου είδους αστυνομική ερευνά χρειάζεται ιατρική έκθεση από επαγγελματία της ίδιας ειδικότητας. Οι Αρχές αποτείνονταν στο παρελθόν στο Υπουργείο Υγείας και τώρα στον ΟΚΥπΥ ούτως ώστε να διορίσει ερευνώντα λειτουργό. Όταν όμως πρόκειται για μια τόσο μικρή χώρα όπως είναι η Κύπρος, οι πιθανότητες ο γιατρός ο οποίος ερευνά την υπόθεση να γνωρίζει τον κατηγορούμενο, πόσω μάλλον αν ο γιατρός αυτός εργάζεται σε δημόσιο νοσηλευτήριο, αυξάνονται. Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις είχε κληθεί γιατρός να ερευνήσει καταγγελία εις βάρος του διευθυντή του, και εδώ προκύπτει και ζήτημα αξιοπιστίας του αποτελέσματος της έρευνας. Υπάρχει αυτή τη στιγμή γιατρός ο οποίος κατηγορείται για σεξουαλική παρενόχληση ασθενούς και έχει τεθεί σε διαθεσιμότητα, ο οποίος προηγουμένως είχε κληθεί να ερευνήσει υπόθεση στην οποία εμπλεκόταν γιατρός με τον οποίο συνεργαζόταν. Ο πρώτος έστειλε το πόρισμά του, το οποίο αθώωνε τον συνάδελφό του μισή ώρα αφότου παρέλαβε τον φάκελο της υπόθεσης. Λόγω του ότι ο γιατρός αυτός διώκεται επίσης για ποινικό αδίκημα η έκθεσή του δεν λήφθηκε υπόψη και εν τέλει ανατέθηκε η υπόθεση σε άλλο ερευνώντα λειτουργό. Εκτός αυτού, οι γιατροί που πρόκειται να ερευνήσουν μια καταγγελία το κάνουν αφιλοκερδώς, ενώ χρειάζεται να διαθέσουν χρόνο τον οποίο στερούν από τους ασθενείς τους. Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει ο «Π», στο παρελθόν είχαν γίνει σκέψεις για να αλλάξει η υφιστάμενη κατάσταση μέσω νομοθετικής ρύθμισης. Υπήρξε, μάλιστα, πρόταση να αξιοποιηθούν γι' αυτόν τον σκοπό συνταξιούχοι γιατροί ή να ορίζονται επαγγελματίες υγείας από την Αστυνομία ή από τον ΠΙΣ, χωρίς ωστόσο να αλλάξει κάτι.

Ο Γολγοθάς της Ζωής

Μιλώντας για υποθέσεις ιατρικής αμέλειας και για το διαχρονικό πρόβλημα που υπάρχει στο να φτάσουν αυτές στο δικαστήριο, πόσω μάλλον να ολοκληρωθεί η εκδίκασή τους, δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε σε μία από τις μεγαλύτερες δίκες στη δικαστική ιστορία της Κύπρου. Πρόκειται για την εκδίκαση της υπόθεσης της Ζωής Σουλτανιάν, με την οικογένεια να βρίσκει το δίκιο της ύστερα από 18 χρόνια αγώνα, όταν η πρόεδρος του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας Τ. Καρακάννα επιδίκασε αποζημιώσεις ύψους 2,5 περίπου εκατομμυρίων ευρώ, εντοπίζοντας σωρεία λαθών και ψευδών παραστάσεων στα γεγονότα που οδήγησαν στη γέννηση ενός παιδιού με εγκεφαλική παράλυση, και όχι μόνο. Όσον αφορά τώρα το ιστορικό της υπόθεσης, ήταν μεσάνυχτα της 16ης Ιουλίου 1999, η Άννα Σουλτανιάν μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο Μακάρειο Νοσοκομείο από το Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας όπου νοσηλευόταν για να γεννήσει πρόωρα και, παρότι οι γιατροί και οι νοσοκόμοι που την είδαν τότε της είπαν ότι έχει ακόμη χρόνο, ενώ βρισκόταν ξαπλωμένη ένιωσε ένα πέταγμα νερού έξω από το σώμα της και αντιλήφθηκε ότι είχε γεννήσει. Η μητέρα αφέθηκε μόνη μέσα σε ένα δωμάτιο χωρίς συνεχή παρακολούθηση, με αποτέλεσμα να γεννήσει μόνη της. Το νεογνό δεν υποβλήθηκε αμέσως στη διαδικασία της ανάνηψης και διασωλήνωσης και η παράλειψη αυτή επιβάρυνε την κατάστασή του και συνέβαλε στην εγκεφαλική παράλυσή του. Αποδείχθηκε μάλιστα ότι υπήρχε τρόπος το παιδί να γεννηθεί και να ζήσει μια φυσιολογική ζωή. Παρότι έπρεπε να γεννήσει στην παρουσία μαιευτήρα όχι μόνο δεν της παρασχέθηκε αυτή η «ευκολία» αλλά αντίθετα γέννησε ολομόναχη. Τα σοκαριστικά στοιχεία γύρω από την υπόθεση όμως δεν τελειώνουν εκεί. Αφού το παιδί γεννήθηκε και οι νοσοκόμες το πήραν για να το περιθάλψουν, μια γυναίκα που εργαζόταν ως καθαρίστρια αντιλήφθηκε ότι άφησαν τον πλακούντα της Άννας Σουλτανιάν και υπήρχε κίνδυνος να χάσει τη ζωή της και τότε τον έβγαλε η ίδια. Σύμφωνα με τα όσα είχε αναφέρει ενώπιον του δικαστηρίου η μητέρα: «Όπως ήμουν μόνη μου στο κρεβάτι και έκλαιγα, ήρθε μια μεγάλη γυναίκα και είπε 'Α, Παναγία μου, εν εφκάλαν τον πλακούντα. Έν' επικίνδυνο, μπορείς να πεθάνεις’. Έσπρωξε την κοιλιά μου με τα χέρια της και έβγαλε κάτι σαν το συκώτι. Μου έκανε εντύπωση όταν τελείωσε που είπε 'πού ακούστηκε μια καθαρίστρια να φκάλει τον πλακούντα μιας γυναίκας'. Σκέφτηκα ότι αυτό ήταν τρελό. Είναι όμως η αλήθεια». Ανάμεσα στα πολλά παράδοξα που ακούστηκαν κατά την εκδίκαση της υπόθεσης και η θέση από πλευράς των κατηγορούμενων γιατρών ότι ο ιατρικός φάκελος που παρουσιάστηκε στο δικαστήριο ήταν ελλιπής, απουσίαζαν ονόματα γιατρών, μαιών και νοσοκόμων, αλλά και σημαντικά στοιχεία ιατρικής φύσεως διότι οι γονείς έκλεψαν τα στοιχεία αυτά.