Νέες προσλήψεις δικαστών για να αντιμετωπιστεί το κύμα προσφυγών από αιτητές ασύλου

Mε χιλιάδες προσφυγές αιτητών ασύλου έχει κατακλυστεί το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας. Από τον Ιούνιο του 2019, που άρχισε τη λειτουργία του, ο αριθμός των δικαστών αυξήθηκε μέχρι σήμερα τρεις φορές χωρίς να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα του αυξημένου όγκου καταχώρισης προσφυγών ενώπιον των δικαστηρίων. Και αυτό, διότι, καθημερινά κατατίθενται δεκάδες νέες προσφυγές από αιτητές ασύλου που φτάνουν στη Δημοκρατία, κυρίως, από τα κατεχόμενα. Αρκεί να αναφέρουμε ότι, οι υποθέσεις που εκκρεμούν σήμερα στο Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας ξεπερνούν τις 20 χιλιάδες, ενώ κάθε χρόνο κατατίθενται πέραν των 10 χιλιάδων νέων προσφυγών. Το 2021 οι νέες αιτήσεις για άσυλο ανήλθαν στις 13.235 ενώ το 2022 οι νέες αιτήσεις εκτοξεύτηκαν στις 21.565.

Το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει αποκλειστική δικαιοδοσία να αποφασίζει σε πρώτο βαθμό επί πάσης προσφυγής αιτητών ασύλου. Με τη λειτουργία του δικαστηρίου στις 18 Ιουνίου 2019 διορίστηκαν τρεις δικαστές. Αρχές του 2020, με τροποποίηση της νομοθεσίας οι δικαστές αυξήθηκαν στους πέντε και στη συνέχεια στους δέκα. Στην τελευταία συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου, την περασμένη Τετάρτη, κατατέθηκαν στατιστικά στοιχεία που καταδεικνύουν το μέγεθος του προβλήματος. Οι χιλιάδες προσφυγές αιτητών ασύλου που εκκρεμούν ενώπιον της δικαιοσύνης και στρέφονται εναντίον των απορριπτικών αποφάσεων για παραχώρηση ασύλου μεταφράζονται σε κόστος εκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο για την Κυπριακή Δημοκρατία καθώς όλοι αυτοί οι αιτητές ασύλου που παραμένουν στο έδαφος της Δημοκρατίας και περιμένουν την εκδίκαση των υποθέσεων τους λαμβάνουν δημόσια βοηθήματα.

Σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί ο αυξημένος όγκος αιτήσεων και προσφυγών από αιτητές ασύλου, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε, την περασμένη Τετάρτη, την τροποποίηση της κείμενης νομοθεσίας παρέχοντας τη δυνατότητα και την εξουσία στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο (Ανώτατο Δικαστήριο) να προσλαμβάνει δικαστές και γραμματειακό προσωπικό με σύμβαση με σκοπό την άμεση ενίσχυση του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας. Με βάση την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο θα προσλαμβάνει όσους δικαστές κρίνει σκόπιμο με στόχο οι προσφυγές των αιτητών ασύλου να εξετάζονται και να εκδικάζονται το συντομότερο και να απελαύνονται από τη Δημοκρατία χωρίς άλλη καθυστέρηση οι αλλοδαποί των οποίων οι αιτήσεις για άσυλο απορρίπτονται τελεσίδικα. Σημειώνεται ότι, η Κυπριακή Δημοκρατία δεσμεύτηκε έναντι της ΕΕ ότι θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου οι υποθέσεις αλλοδαπών που ζητούν διεθνή προστασία να εκδικάζονται εντός έξι μηνών.

Τι προβλέπει το νομοσχέδιο

Σήμερα το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας αποτελούν 10 δικαστές. Όπως πληροφορείται ο «Π», με την ψήφιση από τη Βουλή του υπό αναφορά νομοσχεδίου, αναμένεται να προσληφθούν σε πρώτη φάση μέχρι και πέντε νέοι δικαστές.

Ειδικότερα, το νομοσχέδιο τιτλοφορείται ως «ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας (Τροποποιητικός) Νόμος» και σκοπείται η τροποποίηση του άρθρου 8 του βασικού νόμου ώστε να δίδεται η δυνατότητα στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, κατά την κρίση του, εφόσον το συμφέρον της δικαιοσύνης το απαιτεί, να διορίζει στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας πρόσωπα που έχουν τα προσόντα που απαιτούνται από τον νόμο για να ασκούν τις εξουσίες του δικαστή για χρονικό διάστημα και υπό όρους που θα καθορίζονται στα έγγραφα διορισμού τους.

Όπως εκτιμά το αρμόδιο Υπουργείο Δικαιοσύνης, η πιο πάνω νομοθετική ρύθμιση αναμένεται να συμβάλει στην εύρυθμη λειτουργία του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας και στην ομαλή διεκπεραίωση των υποθέσεων που εκκρεμούν ενώπιόν του.

Χιλιάδες οι αιτήσεις

Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία, τα τελευταία πέντε χρόνια κατατέθηκαν περισσότερες από 61 χιλιάδες αιτήσεις για την παραχώρηση πολιτικού ασύλου από αλλοδαπούς που προέρχονται από τρίτες χώρες.

Σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, το 2018 κατατέθηκαν 7.761 αιτήσεις για άσυλο, το 2019 - 13.648 αιτήσεις, το 2020 - 7.094 αιτήσεις, το 2021 - 13.235 αιτήσεις και το 2022 - 21.565 αιτήσεις.

Αποσυμφόρηση και επιδόματα

Η ίδρυση του Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας αποφασίστηκε για δύο, κυρίως, λόγους:

Για την αποσυμφόρηση του Διοικητικού Δικαστηρίου που λειτούργησε για πρώτη φορά το 2016.

Για να συμμορφωθεί η Κύπρος με τις υποχρεώσεις της έναντι της ΕΕ για γρήγορη εξέταση των αιτήσεων διεθνούς προστασίας που υποβάλλονται από υπηκόους τρίτης χώρας ή από απάτριδες.

Η αναγκαιότητα για το Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας προέκυψε και από το γεγονός ότι, αιτήσεις αλλοδαπών που ζητούσαν αναγνώρισή τους ως πρόσφυγες που χρειάζονταν διεθνή προστασία καθυστερούσαν για πάνω από έναν χρόνο να εκδικαστούν με αποτέλεσμα, οι επηρεαζόμενοι είτε να απελαύνονται από την Κύπρο είτε να παραμένουν στην Κύπρο για μεγάλο χρονικό διάστημα λαμβάνοντας επιδόματα από το κράτος μέχρι να ξεκαθαριστεί το καθεστώς τους. Προηγουμένως, η εξέταση των αιτήσεων για άσυλο γινόταν από την Υπηρεσία Ασύλου και οδηγούνταν ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου με την απόρριψή τους.

Σημειώνεται, ότι οι αποφάσεις του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας υπόκεινται σε έφεση εντός χρονικής περιόδου 42 ημερών από την ημερομηνία έκδοσής τους ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου για λόγο που αναφέρεται μόνο σε νομικό σημείο.