Αρχιεπισκοπικές εκλογές: Κινούμενη άμμος η κρίσιμη ψήφος εντός Ιεράς Συνόδου

Η μάχη για το τριπρόσωπο στις αρχιεπισκοπικές εκλογές είναι τα τρέχοντα εικοσιτετράωρα εξουθενωτική, κινείται σε όλα τα επίπεδα και τίθενται στο τραπέζι όλα τα όπλα των υποψηφίων. Οι εκλογές της Κυριακής για τον αρχιεπισκοπικό θρόνο με την ιδιαιτερότητά τους, και όπως έχουν καθοριστεί από τον καταστατικό χάρτη για την επικράτηση των πρώτων τριών σε ποσοστά από τη λαϊκή συμμετοχή, είναι μια πρωτογενής διαδικασία, η οποία εκ πρώτης όψεως έχει ως στόχο να μην διαταράξει το βάρος της ψήφου, ως αποτέλεσμα της καθολικής ψηφοφορίας με την τελική απόφαση της Ιεράς Συνόδου. Ωστόσο, αυτό θα κριθεί από διάφορους παράγοντες που έχουν να κάνουν:

• Από τα ποσοστά των τριών πρώτων υποψηφίων οι οποίοι θα αποτελέσουν και το λεγόμενο τριπρόσωπο.
• Από το πώς θα αντιδράσει η πλειοψηφία της Ιεράς Συνόδου αν οι διαφορές στο αποτέλεσμα της λαϊκής ψηφοφορίας είναι τέτοιες που δεν θα επιδέχεται αμφισβήτησης το πώς θα πρέπει να κινηθεί η Σύνοδος, αν και δεν τίθεται επί καταστατικού παρόμοιο δίλημμα.
• Το ερώτημα είναι βεβαίως ρητορικό και αυταπόδεικτο, κυρίως ηθικό και ως τέτοιο μπορεί να αντιμετωπισθεί από τη Σύνοδο.

Ουδείς εκ των υποψηφίων για τον αρχιεπισκοπικό θρόνο θέτει ένα παρόμοιο ζήτημα αυτή τη στιγμή, αφού όλοι τους είναι επικεντρωμένοι στην επικοινωνία τους με τους ψηφοφόρους. Βεβαίως, τους απασχολεί η επόμενη μέρα και οι πιθανές συμμαχίες οι οποίες θα διαμορφωθούν από τη στάση των δεκαέξι μελών της Ιεράς Συνόδου. Προς επίρρωση αυτού είναι και η εκτίμηση του μητροπολίτη Κωνσταντίας Βασίλειου με δηλώσεις του χθες στον «Π», ότι «η Σύνοδος είναι κινούμενη άμμος. Αυτό σημαίνει ότι παρά τις διάφορες ενδείξεις και συμπεράσματα που εξάγονται, ουδείς είναι σε θέση με βεβαιότητα να πει αν οι κρίσιμες ψήφοι εντός του σώματος θα κινηθούν προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση. Ωστόσο, είναι πλέον οφθαλμοφανές ότι εντός της Ιεράς Συνόδου ουδείς εκ του τριπρόσωπου, όποιο και αν προκύψει από την καθολική ψηφοφορία, θεωρείται ότι κυριαρχεί εντός της Ιεράς Συνόδου ώστε να κερδίσει τον θρόνο από την πρώτη ψηφοφορία.

Εντάσεις αλλά υπό έλεγχο

Οι τελευταίες ώρες της προεκλογικής περιόδου χαρακτηρίζονται από το ανέβασμα των τόνων και των έμμεσων κυρίως αντεγκλήσεων. Ο θεολόγος Θεόδωρος Κυριακού εκτιμά με δηλώσεις στην εκπομπή του ραδιοφώνου του «Π», «Δεύτερη ματιά στα γεγονότα», ότι παρά την αναμπουμπούλα των τελευταίων ημερών, κυρίως με τις δηλώσεις του μητροπολίτη Ησαΐα, ο οποίος έκανε αναφορά σε φαινόμενα σήψης και διαφθοράς αλλά και εκκλησιαστικό κατεστημένο, η προεκλογική κρατήθηκε σε υποφερτά επίπεδα. Παρά το γεγονός ότι στις δηλώσεις αντέδρασαν τόσο ο Πάφου Γεώργιος όσο και ο Κωνσταντίας Βασίλειος, ο οποίος όντας χαμηλών τόνων, και το έδειξε καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής με την εκφορά ενός λόγου συναίνεσης και ενότητας της εκκλησίας, θεωρεί πως οι δημόσιες αναφορές περί παρόμοιων ζητημάτων δεν είναι παραγωγικές και δεν βοηθούν τον διάλογο εντός της εκκλησίας, αλλά και ευρύτερα με την κοινωνία.

Την ομαλή, τουλάχιστον δημοσίως προεκλογική εκστρατεία, γιατί στο παρασκήνιο είναι μάλλον συγκρουσιακό το περιβάλλον, ταρακούνησε επίσης και η προσπάθεια του μητροπολίτη Πάφου Γεώργιου να επαναφέρει στη δημόσια συζήτηση αλλά και εντός της εκκλησίας, θέματα που αφορούν το φαινόμενο του προσηλυτισμού με άμεσες αιχμές προς τις πρακτικές του μητροπολίτη Αθανάσιου, χωρίς βεβαίως να τον κατονομάζει. Η επιλογή αυτή του μητροπολίτη Πάφου γίνεται σε μια στιγμή κατά την οποία θεωρεί πως έχει αναπτύξει μια δυναμική η οποία τον στέλνει, όπως ελπίζει, στο τριπρόσωπο. Μια τέτοια εκδοχή, σύμφωνα και με τον συσχετισμό των δυνάμεων, του δίνει προβάδισμα για την τελική επικράτηση. Θέλει δηλαδή να ροκανίσει τον βασικό του αντίπαλο, με τη βοήθεια μελών της Ιεράς Συνόδου που δεν ανοίγουν τα χαρτιά τους για το τι θα κάνουν όταν θα κληθούν στη δεύτερη ψηφοφορία, αλλά και που εκφράζουν αμφιβολίες για τις μεθόδους Αθανασίου και των άμεσων υποστηρικτών του. Όπως εκτιμά ο θεολόγος Θεόδωρος Κυριακού, στη δεδομένη στιγμή, η πόλωση την οποία έριξε στην προεκλογική των τελευταίων ωρών ο Πάφου αποτελεί για τον ίδιο ένα μεγάλο όπλο, γιατί θεωρεί ότι θα του δώσει τη μέγιστη λαϊκή αντιπροσώπευση.

Οι συσχετισμοί δυνάμεων εντός της Ιεράς Συνόδου

Ως έχουν τα δεδομένα, αν ο Λεμεσού Αθανάσιος συμπεριληφθεί, όπως όλα δείχνουν, στο τριπρόσωπο, διαθέτει εντός Ιεράς Συνόδου 4 ή 5 ψήφους. Τη δική του και εκείνες των Αμαθούντος Νικόλαου, Νεαπόλεως Πορφύριου και Λήδρας Επιφάνιου. Υπό προϋποθέσεις μπορεί να τον στηρίξει και ο Μόρφου Νεόφυτος, αν αποτύχει να περάσει στο τριπρόσωπο. Ο Μητροπολίτης Ησαΐας, αν εισέλθει στο τριπρόσωπο διαθέτει δύο ψήφους. Εκείνη του Κύκκου και Τηλλυρίας Νικηφόρου και τη δική του. Αν βρεθεί στο τριπρόσωπο ο Πάφου Γεώργιος, τότε πιθανώς στην πρώτη ψηφοφορία θα στηριχθεί από τους Κυρηνείας Χρυσόστομο, Κιτίου Νεκτάριο, Τριμηθούντος και Λευκάρων, Βαρνάβα, Αρσινόης Παγκράτιο και τον Μεσαορίας Γρηγόριο. Η περίπτωση του μητροπολίτη Κωνσταντίας-Αμμοχώστου Βασίλειου είναι ιδιαίτερη. Αν βρεθεί στο τριπρόσωπο, τότε ίσως αυτό γίνει σε βάρος του μητροπολίτη Πάφου. Σε αυτή την περίπτωση όντως η Σύνοδος θα είναι «κινούμενη άμμος», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε και ο ίδιος, και μάλλον προς δικό του όφελος.