Στην Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς στέλνει τα ευρήματά του για τη μίσθωση των πυροσβεστικών ελικοπτέρων από το Τμήμα Δασών, ο γενικός ελεγκτής. Ο «Π», από τον περασμένο Ιούλιο, με σειρά δημοσιευμάτων είχε αποκαλύψει στοιχεία που καταδείκνυαν ότι η διαδικασία που είχε ακολουθηθεί από το Τμήμα Δασών ήταν τουλάχιστον προβληματική. Το Τμήμα Δασών, όχι μόνο απέρριπτε τα δημοσιεύματά μας, αλλά με θρασύτητα άφηνε υπονοούμενα για δήθεν εξυπηρέτηση συμφερόντων.
«Χάθηκαν» τα έγγραφα
Ο «Π» είχε αποκαλύψει ότι ένα εκ των μελών της επιτροπής παραλαβής των ελικοπτέρων είχε αρνηθεί να υπογράψει τη παραλαβή τους, λόγω σοβαρών κενών σε θέματα ασφάλειας, τήρησης των όρων ενοικίασης, αλλά και νομιμότητας τής εν γένει διαδικασίας. Το μέλος που είχε διαφωνήσει είχε κάνει έκθεση με την εισήγηση να εξεταστούν διάφορα θέματα για διάπραξη ποινικών και πειθαρχικών αδικημάτων από τον γενικό εισαγγελέα.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, «διαπιστώσαμε ότι, στην έκθεση παραλαβής και ελέγχου των ελικοπτέρων, η οποία έγινε κατά πλειοψηφία με τη διαφωνία ενός εκ των μελών της Επιτροπής, το διαφωνούν μέλος έθεσε σοβαρά θέματα σχετικά με ελλείψεις των ελικοπτέρων, για τα οποία υπέβαλε στον αρχηγό Αστυνομίας σχετική έκθεση γεγονότων, με εισήγηση όπως διαβιβαστεί στον γενικό εισαγγελέα της Δημοκρατίας για να εξεταστεί το ενδεχόμενο διάπραξης, είτε ποινικών είτε πειθαρχικών αδικημάτων, και στην Ελεγκτική Υπηρεσία για τη διενέργεια δικής μας έρευνας σε σχέση με τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν για την ανάθεση τής υπό αναφορά σύμβασης. Ωστόσο, δεν έγινε κατορθωτό να γίνει ολοκληρωμένος έλεγχος της παραλαβής των ελικοπτέρων από την Υπηρεσία μας, εφόσον τα πλείστα εκ των εγγράφων τα οποία αμφισβήτησε το διαφωνούν μέλος της επιτροπής παραλαβής επιστράφηκαν, σύμφωνα με την πληροφόρηση που είχαμε από τον διευθυντή του Τμήματος (Δασών) στους ιδιοκτήτες των ελικοπτέρων, αντίγραφα των οποίων θα έπρεπε να είχαν τηρηθεί».
«Η Ελεγκτική Υπηρεσία», σημειώνεται στην έκθεση, «λαμβάνοντας υπόψη τη σοβαρότητα των ισχυρισμών» του μέλους της επιτροπής που δεν υπέγραψε την παραλαβή των ελικοπτέρων, οι οποίοι, πέραν των διαδικασιών ανάθεσης της σύμβασης αφορούν και σοβαρά θέματα ασφάλειας των πτήσεων», ζητάει να εξεταστεί το ενδεχόμενο διορισμού από τον υπουργό Γεωργίας, ανεξάρτητης επιτροπής ειδικών, η οποία θα διερευνήσει τα θέματα τα οποία εγείρονται ώστε να αποφασιστεί αν θα συνεχίσουμε και για τα επόμενα χρόνια να ενοικιάζουμε τα ίδια ελικόπτερα.
Όπως και αν έχουν τα πράγματα, η Ελεγκτική Υπηρεσία σημειώνει πως θα ενημερώσει την Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς.
Παιχνίδι με αλλαγή όρων
Ένα άλλο εύρημα του ελέγχου ήταν, η εκ των υστέρων τροποποίηση της εκτίμησης δαπάνης στη διαδικασία διαπραγμάτευσης που ακολουθήθηκε, εις γνώσιν μάλιστα του Τμήματος Δασών, του Συμβουλίου Προσφορών και της Αρμόδιας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων. Αυτή η τακτική, κατά την Ελεγκτική Υπηρεσία, ήταν «απαράδεκτη, παράνομη και ενάντια σε κάθε αρχή που θα πρέπει να διέπει τις δημόσιες συμβάσεις, εφόσον αναιρεί τις προϋποθέσεις που θέτει/απαιτεί η εφαρμογή του νόμου».
Κατεύθυνση για επιλογή Kamov
Η Ελεγκτική Υπηρεσία διαπίστωσε ότι η παρουσία των λειτουργών της Αρμόδιας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων στη συνεδρία του Συμβουλίου Προσφορών κατά τη διαδικασία διαπραγμάτευσης και τη λήψη των σχετικών αποφάσεων, οι οποίοι είχαν διαδραματίσει μάλιστα καθοριστικό ρόλο, εφόσον έδωσαν στην ουσία κατεύθυνση στο Συμβούλιο Προσφορών για τη λήψη της απόφασής του, ήταν παράνομη, εφόσον ο ορισμός ο οποίος τους δόθηκε ως 'άτυποι παρατηρητές', οι οποίοι, όπως καταγράφεται στα σχετικά πρακτικά, δεν εκπροσωπούσαν τη γενική λογίστρια της Δημοκρατίας, δεν προβλέπεται και δεν καλύπτεται από καμία από τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας».
Διαγωνισμοί με τρύπες
Η έρευνα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας επιβεβαιώνει πλήρως τα όσα καταγράψαμε σε τρία ρεπορτάζ σε σχέση με τους διαγωνισμούς που είχε προκηρύξει το Τμήμα Δασών, με καταφανή εμμονή να καταλήξει στην ενοικίαση των ρωσικών ελικοπτέρων Kamov. Όταν το αποτέλεσμα ενός διαγωνισμού δεν βόλευε, τότε ακυρωνόταν και πριν καν ενημερωθούν οι ενδιαφερόμενοι προκηρυσσόταν καινούργιος. Στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας αναφέρεται: «Στους ακυρωθέντες διαγωνισμούς αγοράς υπηρεσιών μίσθωσης ελικοπτέρων πυρόσβεσης, δεν εφαρμόστηκαν οι πρόνοιες της νομοθεσίας που διέπουν τη διαδικασία γνωστοποίησης αποτελεσμάτων των διαγωνισμών, και ειδικά για το δικαίωμα των οικονομικών φορέων (ενδιαφερόμενων εταιρειών) για προσφυγή ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, ούτε και τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες ανασταλτικές προθεσμίες σύναψης σύμβασης». Η Ελεγκτική Υπηρεσία συνέστησε «όπως εφαρμόζονται έγκαιρα οι πρόνοιες της νομοθεσίας σχετικά με τη διαδικασία γνωστοποίησης των αποτελεσμάτων των διαγωνισμών, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η νομιμότητα της διαδικασίας και, ταυτόχρονα, να τηρούνται οι αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των προσφοροδοτών, τους οποίους η Αναθέτουσα Αρχή (Τμήμα Δασών) πρέπει να ενημερώνει αρμοδίως για τα δικαιώματά τους ως προς την εκάστοτε απόφασή της».
Κίνδυνος λογοδοσίας στην ΕΕ
Με τη διαπίστωση της τρύπιας διαδικασίας, η Ελεγκτική Υπηρεσία ζητάει να τηρούνται οι πρόνοιες της νομοθεσίας σύναψης δημοσίων συμβάσεων, και οι αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των ενδιαφερόμενων εταιρειών. Αρχές που επιβάλλονται από τη σχετική νομοθεσία, και ειδικά σε συμβάσεις οι οποίες συνάπτονται με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης η εκτίμηση των οποίων υπερβαίνει τα όρια προκήρυξης στην ΕΕ, στην οποία ενδεχομένως να κληθεί να λογοδοτήσει η Κυπριακή Δημοκρατία.
Με λειψό εξοπλισμό
Μια άλλη σημαντική επισήμανση που προέκυψε από την έρευνα, είναι ότι η σύμβαση δόθηκε στην εταιρεία που επελέγη εις γνώσιν του Τμήματος Δασών ότι «τα προσφερόμενα ελικόπτερα δεν διέθεταν συστήματα για τα οποία, στο στάδιο πριν την υποβολή των προσφορών, είχε απορρίψει εισήγηση τροποποίησης των σχετικών προνοιών για αφαίρεσή τους, εφόσον ανέφερε ότι θεωρούνταν απαραίτητος εξοπλισμός για τις επιχειρήσεις πυρόσβεσης από τα ελικόπτερα, καθιστώντας τα με τον τρόπο αυτό ουσιώδη». Διαπιστώθηκε ότι, η επιτροπή ελέγχου και παραλαβής αποφάσισε κατά πλειοψηφία την αποδοχή των ελικοπτέρων και την επιχειρησιακή χρήση τους, χωρίς να είχαν εγκατασταθεί τα πιο πάνω συστήματα με βάση τα καθορισμένα χρονοδιαγράμματα, κρίνοντας τις πιο πάνω αποκλίσεις ως επουσιώδεις. Πέραν των πιο πάνω, διαπιστώθηκε ότι είχε γίνει αποδεκτή εκ μέρους της επιτροπής αξιολόγησης και, κατ ́ επέκταση του Τμήματος Δασών, καθώς και του Συμβουλίου Προσφορών, ως το αρμόδιο όργανο ανάθεσης της σύμβασης, η αλλαγή του υπεργολάβου/ιδιοκτήτη των ελικοπτέρων από τον κατά την αξιολόγηση της προσφοράς, γεγονός το οποίο δεν συνάδει με τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των εταιρειών.
Κόλπο εκ των υστέρων
Η Ελεγκτική Υπηρεσία διαπίστωσε επίσης «ότι είχαν γίνει εκ των υστέρων αλλαγές σε ουσιώδεις όρους του διαγωνισμού με διαπραγμάτευση, γεγονός το οποίο δεν συνάδει με τις σχετικές πρόνοιες του άρθρου 29(2)(α) του Νόμου Ν.73(Ι)/2016, στη βάση του οποίου λήφθηκαν οι εγκρίσεις και διεξήχθη ο διαγωνισμός, εφόσον το εν λόγω άρθρο εφαρμόζεται υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα τροποποιηθούν ουσιώδεις όροι της διαδικασίας η οποία έχει προηγηθεί και ακυρωθεί. Η εκ των υστέρων αλλαγή των πιο πάνω όρων, μετά τη λήψη της έγκρισης για τη διαδικασία διαπραγμάτευσης, αποτελεί στην ουσία μια έμμεση παράκαμψη των σχετικών προνοιών της νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων».
Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων
Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας www.politis.com.cy διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρούν σχόλια αναγνωστών, δυσφημιστικού και/ή υβριστικού περιεχομένου, ή/και σχόλια που μπορούν να εκληφθεί ότι υποκινούν το μίσος/τον ρατσισμό ή που παραβιάζουν οποιαδήποτε άλλη νομοθεσία. Οι συντάκτες των σχολίων αυτών ευθύνονται προσωπικά για την δημοσίευση τους. Αν κάποιος αναγνώστης/συντάκτης σχολίου, το οποίο αφαιρείται, θεωρεί ότι έχει στοιχεία που αποδεικνύουν το αληθές του περιεχομένου του, μπορεί να τα αποστείλει στην διεύθυνση της ιστοσελίδας για να διερευνηθούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να κάνουν report / flag σχόλια που πιστεύουν ότι παραβιάζουν τους πιο πάνω κανόνες. Σχόλια που περιέχουν URL / links σε οποιαδήποτε σελίδα, δεν δημοσιεύονται αυτόματα.