Το Φανάρι δεν παρεμβαίνει, αλλά έχει θέση και άποψη για όλους τους υποψήφιους

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, λόγω της παραφιλολογίας που αναπτύχθηκε για παρέμβαση του στις αρχιεπισκοπικές εκλογές, αναγκάστηκε να ξεκαθαρίσει, διά ανακοινώσεως, ότι δεν αναμιγνύεται. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι δεν ενδιαφέρεται ή δεν έχει συγκεκριμένη άποψη για το πρόσωπο του επόμενου Αρχιεπισκόπου Κύπρου. Πάντως, πηγές που πρόσκεινται στο Φανάρι ανέφεραν στον «Π» ότι οι επισκέψεις των μητροπολιτών Λεμεσού και Ταμασού στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, δεν σημαίνει πως αποκαταστάθηκαν οι σχέσεις τους με τον οικουμενικό θρόνο, σε σχέση με τη στάση που τήρησαν στο Ουκρανικό. Οι ελιγμοί των δύο μητροπολιτών εκτιμάται πως έγιναν μόνο για προεκλογικούς σκοπούς και η πλήρης αποκατάσταση των σχέσεων θα επέλθει όταν αποδεχθούν ότι οι θέσεις του Πατριαρχείου ήταν ορθές.

Καμία ανάμιξη

Στην ανακοίνωση που εκδόθηκε από το Γραφείο Τύπου και Επικοινωνίας υου Οικουμενικού Πατριαρχείου, σημειώνεται πως «ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος και η Μήτηρ Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως δεν αναμιγνύονται καθ' οιονδήποτε τρόπο στις επικείμενες αρχιεπισκοπικές εκλογές στην Αγιωτάτη Εκκλησία της Κύπρου και οποιεσδήποτε άλλες εκτιμήσεις, διαφόρων 'εκκλησιαστικών κύκλων', που είδαν το φως της δημοσιότητος, είναι ανυπόστατες».

Η ανακοίνωση, όπως όλα δείχνουν, εκδόθηκε λόγω της προσπάθειας επιτελείων κάποιων εκ των υποψηφίων να χρησιμοποιήσουν το όνομα του Πατριάρχη με θετικό ή αρνητικό τρόπο, για να τον παρουσιάσουν ως εμπλεκόμενο σε παρασκηνιακή στήριξη ή υπονόμευση κάποιας υποψηφιότητας. Όπως έγραψε ο «Π», το Οικουμενικό Πατριαρχείο παρακολουθεί χωρίς να παρεμβαίνει, αλλά έχει απόψεις για όλους τους υποψήφιους, και βεβαίως προτιμήσεις, τις οποίες δεν πρόκειται ποτέ να δημοσιοποιήσει, αφού θα συνεργαστεί με όποιον εκλεγεί.

Δεν αρκεί η αναγνώριση

Κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Φανάρι, ο μητροπολίτης Ταμασού Ησαΐας συμμετείχε σε συλλείτουργο με τον Οικουμενικό Πατριάρχη και τον επίσκοπο Βίσγοροντ Αγαπητό, της αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας. Η κίνηση αυτή δεν ήταν μόνο συμβολική, αλλά και ουσιαστική, και αποτέλεσε επίσημη αναγνώριση της αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας. Επίσης, κατά την εκδήλωση ανακοίνωσης της υποψηφιότητής του, ο μητροπολίτης Ησαΐας είχε αναφέρει πως για την Εκκλησία Κύπρου, «το ουκρανικό ζήτημα, πλέον, με τον πόλεμο έχει λήξει και δεν χωρεί οπισθοδρόμηση από τις αποφάσεις του οικουμενικού θρόνου, ανεξαρτήτως των εξελίξεων στις αρχιεπισκοπικές εκλογές στην Κύπρο».

Η τοποθέτηση αυτή δεν ικανοποιεί το Φανάρι, καθώς δείχνει ότι δεν έχει πειστεί για την ορθότητα των θέσεων του μητροπολίτη Ταμασού Ησαϊα, αλλά εξ ανάγκης, λόγω του πολέμου, αναγκάζεται να αναγνωρίσει την αυτοκέφαλη Εκκλησία την οποία είχε χαρακτηρίσει σχισματική.

Δεν... έχει ο Θεός!

Σε σχέση με τη μητροπολίτη Λεμεσού Αθανάσιο, το Φανάρι είναι πιο επιφυλακτικό, καθώς δεν έχει υπάρχει ξεκάθαρη θέση για το τι θα πράξει σε περίπτωση εκλογής του σε σχέση με το Ουκρανικό. Μέχρι στιγμής, ο Μητροπολίτης Αθανάσιος δεν έχει δηλώσει πως αναγνωρίζει την αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας, και στο ερώτημα τι θα πράξει αν ηγηθεί της Εκκλησίας, η απάντησή του ήταν «έχει ο Θεός». Η επίσκεψη του Λεμεσού Αθανασίου στην Κωνσταντινούπολη δεν έλυσε το θέμα με τον οικουμενικό θρόνο, που θέλει να γνωρίζει αν υπάρχει πρόθεση να μεθοδευθεί επανάνοιγμα του ζητήματος στην Ιερά Σύνοδο μετά τις εκλογές. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο, το άφησε ανοικτό ο μητροπολίτης Λεμεσού, αν και επιχειρεί να παρουσιάσει ως πλήρως αρμονικές τις θέσεις του με το Φανάρι.

Ιεροπαραδοξότητες

Η επόμενη ημέρα των εκλογών στην Εκκλησία της Κύπρου δεν θα είναι εύκολη, καθώς το Ουκρανικό συνεχίζει να διχάζει την Ιερά Σύνοδο. Αν ο νέος Αρχιεπίσκοπος είναι ένας εξ αυτών που θα μνημονεύει τον μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Επιφάνιο, θα συνεχίσουν να αρνούνται να συλλειτουργήσουν μαζί του οι επίσκοποι που στήριζαν τον μητροπολίτη Ονούφριο που ανήκε στη Ρωσική Εκκλησία;

Το δίλλημα είναι μεγαλύτερο για τον μητροπολίτη Κύκκου Νικηφόρο, ο οποίος εξέφρασε ανοικτά τη στήριξή του στην υποψηφιότητα του μητροπολίτη Ταμασού. Είναι άγνωστο πώς στηρίζει έναν εν δυνάμει Αρχιεπίσκοπο που αναγνωρίζει την αυτοκεφαλίας της ουκρανικής Εκκλησίας, όταν με τον μ. Χρυσόστομο Β' είχε αρνηθεί να συλλειτουργήσει μέχρι και τον θάνατό του για τον ίδιο λόγο.

Είναι σχεδόν αδιανόητο να αλλάξει άποψη για το Ουκρανικό ο Κύκκου Νικηφόρος, καθώς έχει διατυπώσει ακόμα και σε βιβλίο τις θέσεις του, επικαλούμενος στοιχεία έρευνας.

Θέμα σοβαρότητας

Σε σχέση με τον μητροπολίτη Μόρφου, ο οποίος είχε ταχθεί εναντίον της απόφασης της πλειοψηφίας της Ιεράς Συνόδου για το Ουκρανικό, το Οικουμενικό Πατριαρχείο φαίνεται να θέλει να αποφύγει κάθε σχόλιο, καθώς και μόνο η διατύπωση προσδοκίας ότι θα μπουν «απελευθερωτές οι Ρώσοι στο Κίεβο», δείχνει έλλειψη σοβαρότητας. Σοβαρότητα, η οποία πλήττεται και από άλλες τοποθετήσεις του μητροπολίτη Μόρφου σε σχέση με προφητείες, εμβόλια, θεωρίες συνωμοσίας κ.λπ.

Οι μητροπολίτες Πάφου Γεώργιος και Κωνσταντίας - Αμμοχώστου Βασίλειος θεωρούνται από κύκλους του Πατριαρχείου ασφαλείς επιλογές, καθώς έδειξαν σεβασμό στις αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου και απέφυγαν να συμβάλουν στον διχασμό, διατηρώντας χαμηλούς τόνους σε σχέση με το πρόβλημα που προέκυψε.