Και τώρα... αρχίζει η μάχη της διαδοχής - Η πρώτη κρίσιμη συνεδρία της Ιεράς Συνόδου

Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου αποφασίζει αύριο την όλη διαδικασία η οποία θα ακολουθηθεί προς τις αρχιεπισκοπικές εκλογές. Αυτή η διαδικασία ίσως θα είναι το μόνο ζήτημα το οποίο θα έχει το έρεισμα του προσκηνίου και όχι του παρασκηνίου. Ωστόσο, θα καταγραφεί η πρώτη σύγκρουση των τάσεων στην Ιερά Σύνοδο. Με τη λογική ότι θα πρέπει, εν ολίγοις, να αποφασισθεί αύριο το πότε τελικώς θα πραγματοποιηθούν οι εκλογές αλλά και αν υπάρχει περιθώριο αλλαγής του τρόπου ψηφοφορίας με την αντικατάσταση του λευκού χαρτιού για την αναγραφή κάποιου ονόματος. Αν υπάρχει, δηλαδή περίπτωση υπέρβασης αυτής της πρακτικής ώστε οι ψηφοφόροι να έχουν στη διάθεσή τους κανονικό ψηφοδέλτιο με ονόματα των υποψηφίων. Όπως πληροφορείται ο «Π», μια τέτοια πρόταση, παρά το γεγονός ότι δεν έχει πολλά περιθώρια αποδοχής της, ίσως τεθεί από πλευράς των λεγόμενων Κυκκωτών μελών της Συνόδου, με το επιχείρημα ότι το ψηφοδέλτιο με την αναγραφή ονομάτων διασφαλίζει το αδιάβλητο της διαδικασίας.

Καταλήγουν σε ημερομηνία

Σε σχέση με την πραγματοποίηση της εκλογικής διαδικασίας για την πλήρωση του αρχιεπισκοπικού θρόνου διέρρευσε ως η πλέον κατάλληλη ημερομηνία η 8η Ιανουαρίου. Εδώ, βεβαίως, ίσως δημιουργηθεί κάποια δυσκολία, αφού ορισμένοι εκ των ιεραρχών θεωρούν ότι η ημερομηνία αυτή δεν συμβαδίζει με τις καταστατικές διατάξεις της Εκκλησίας της Κύπρου, αφού υπερβαίνεται το όριο των 40 ημερών από τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου και ίσως τεθεί θέμα πραγματοποίησης της διαδικασίας στις 18 Δεκεμβρίου. Υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτό μπορεί να έρθει ως πρόταση από κάποιους ιεράρχες εκείνους και κυρίως από τον Λεμεσού Αθανάσιο, ο οποίος κατά τα φαινόμενα δεν έχει «ιδιαίτερη ανάγκη τον χρόνο» για να κινήσει τα επιτελεία του, τα οποία λειτουργούν παντού με έντονους ρυθμούς, με άρτια οργανωτική δομή και είναι έτοιμα από καιρό στη διαδικασία για τις εκλογές. Ο αντίλογος κινείται στη λογική ότι η 18η Δεκεμβρίου είναι μια εβδομάδα πριν από τις εορτές, κάτι που ίσως δημιουργήσει πρόβλημα στην προσέλευση των ψηφοφόρων. Οι εκλογές εντός Δεκεμβρίου δεν είναι προς όφελος εκείνων των ιεραρχών οι οποίοι επιθυμούν να φέρουν περισσότερους στην κάλπη, έτσι που να προωθηθούν με αξιώσεις στο τριπρόσωπο, την τριάδα δηλαδή των ιεραρχών που θα κερδίσουν θέση σε αυτό το ιδιότυπο σχήμα, αλλά και θα βρεθούν ενώπιον της Ιεράς Συνόδου στο τελευταίο στάδιο της διαδικασίας.

Η συναίνεση

Η πρόταση για τις 8 του Ιανουαρίου μπορεί να έχει τη συναίνεση όλων, κάτι το οποίο ακυρώνει τη λογική ότι λειτουργεί μια τέτοια απόφαση σε βάρος του καταστατικού. Εκκλησιαστικοί κύκλοι, πάντως, δεν αποκλείουν να εμφανισθεί ακόμη μια πρόταση ημερομηνίας διεξαγωγής των εκλογών, η οποία να παραπέμπει στη μετά τις προεδρικές εκλογές περίοδο. Η πρόταση αυτή θα παρουσιαστεί ως η λογική προέκταση της σχεδόν ταύτισης ημερολογιακά των δυο εκλογικών διαδικασιών. Η επιχειρηματολογία αυτής της πρότασης υπάρχει: Ο τοποτηρητής του θρόνου διασφαλίζει την ηγεσία της Συνόδου έστω και αν τραβήξει η διαδικασία λίγο παραπάνω.

Προς ίδιον όφελος

Είναι προφανές πως από τούδε και στο εξής, κάθε κίνηση των ιεραρχών ή και κάθε απόφαση της Συνόδου δεν θα υφίσταται από τον στόχο βελτίωσης των συνθηκών για τους πιθανούς διεκδικητές του αρχιεπισκοπικού θρόνου. Πολλοί εκ του χώρου της εκκλησίας θεωρούν ότι οι αυριανές αποφάσεις, παρά το γεγονός ότι έχουν να κάνουν περισσότερο με τη διαδικασία, θα οριοθετήσουν και την έντονη εσωτερική κόντρα η οποία, όπως εικάζεται, θα είναι ακόμη μια φορά πρωτοφανής και η οποία στο σύνολό της θα διαταράξει σαφώς τις σχέσεις των συνοδικών, τουλάχιστον στο διάστημα έως τις εκλογές και την ανάδειξη του νέου Αρχιεπισκόπου.

Η μάχη για το λεγόμενο τριπρόσωπο θα είναι σκληρή όπως εκτιμάται από εκκλησιαστικούς κύκλους και αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με το πλασάρισμα των τριών οι οποίοι θα βρεθούν ενώπιον της Ιεράς Συνόδου για την τελική κρίση και εσωτερική απόφαση. Κυρίως έχει να κάνει με το ποιος εκ των ιεραρχών θα επιδιώξει να διεκδικήσει τις εκλογές με πιθανότητες να αντέξει την πίεση των δυο βασικών διεκδικητών, δηλαδή του Λεμεσού Αθανάσιου και του Ταμασσού Ησαΐα. Είναι ξεκάθαρο ότι ο μεγάλος αριθμός διεκδικητών για μια θέση στο τριπρόσωπο θα προκαλέσει σοβαρές αναταράξεις, απρόβλεπτες για το τελικό αποτέλεσμα. Βεβαίως, οι γνωρίζοντες τα εκκλησιαστικά δεδομένα αλλά και την εμβέλεια του κάθε υποψηφίου, θεωρούν ότι η πολυδιάσπαση μιας εκ των δύο τάσεων οδηγεί στην εδραίωση και ισχυροποίηση, ακόμη περισσότερο, της άλλης τάσης. Στην προκειμένη περίπτωση, όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των υποψηφίων, τόσο περισσότερο θα ευνοηθεί εκείνος που έχει την ισχυρότερη συνοχή και διαθέτει μια μεγάλη δεξαμενή υποστηρικτών. Με λίγα λόγια, είναι σχεδόν οι πάντες πεπεισμένοι ότι του πρώτου στην ψηφοφορία, αν βρεθεί αρκετά πάνω από τον δεύτερο και τον τρίτο στην κατάταξη, η εκλογή θα είναι αναπόφευκτη, αφού η Ιερά Σύνοδος έχει υποχρέωση, χωρίς να το καθορίζουν οι καταστατικές διατάξεις, να συμβαδίσει, παρά τις όποιες εσωτερικές τις ισορροπίες, με τη βούληση των ψηφοφόρων στην κοινωνία.

Οι υποψηφιότητες

Εκτιμάται, επομένως, ότι στις επόμενες μέρες θα οργιάσει ένα έντονο παρασκήνιο για το πόσοι και ποιοι τελικώς θα θέσουν τον εαυτό τους στην κρίση των εκλογέων. Επί του παρόντος, οι Πάφου Γεώργιος, Λεμεσού Αθανάσιος, Κωνσταντίας -Αμμοχώστου Βασίλειος, Κυρηνείας Χρυσόστομος, Μόρφου Νεόφυτος, Ταμασσού Ησαΐας και ο επίσκοπος Μεσαορίας Γρηγόριος εκ των φαινομένων, θα είναι υποψήφιοι στις εκλογές.

Θα πρέπει να σημειωθεί ακόμη ότι, σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», δύο εκκλησιαστικές προσωπικότητες, ο μητροπολίτης Κιτίου Νεκτάριος αλλά και ο επίσκοπος Χύτρων Λεόντιος, εκτιμάται ότι θα αναλάβουν το βάρος των εντόνων εσωτερικών διαβουλεύσεων, με στόχο να βρεθεί η χρυσή τομή για να υπάρξουν οι όσο το δυνατό λιγότερες αναταράξεις στην εκκλησία, βαδίζοντας προς τις εκλογές.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης

Η παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη ο οποίος προέστη της κηδείας του προκαθήμενου της κυπριακής εκκλησίας Χρυσοστόμου Β’, αποτέλεσε ένα ηχηρό μήνυμα με πολλούς αποδέκτες. Μετά από 400 χρόνια, ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφτηκε την Κύπρο. Η παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη καταγράφηκε ως αποτέλεσμα πλέον της τελεσίδικης επικράτησης της οικουμενικότητάς του ενώπιον μάλιστα σχεδόν όλων των εκπροσώπων των ορθόδοξων εκκλησιών, που παρευρέθηκαν στην κηδεία του Χρυσόστομου του Β’ .Τίμησε ταυτοχρόνως έναν εκ των βασικών του συνδαιτημόνων στην κρίση της ορθοδοξίας που δημιούργησε το Ουκρανικό, ενώ στέλνει και το μήνυμα στους Κύπριους ιεράρχες για την ανάγκη να συνεχισθεί ο σημερινός προσανατολισμός της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Κύπρου. Αυτή είναι η επιθυμία του, όπως και όλων όσοι συνέβαλαν και έπεισαν την τουρκική ηγεσία να επιτρέψει την επίσκεψη έστω και για λίγες ώρες. Προφανώς, μια επίσκεψη που δεν είδε με καλό μάτι το Πατριαρχείο της Μόσχας, το οποίο πιθανώς να εντείνει τις προσπάθειες προς την τουρκική πλευρά, αλλά και τις απειλές προς την Εκκλησία της Κύπρου για τη λειτουργία εξαρχείας στα κατεχόμενα, στο πλαίσιο των υποσχέσεων που πήρε από την τουρκική κυβέρνηση. Μια διαδικασία η οποία βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη.