Ανδρέας Σουτζιής στον «Π»: Πώς έζησε τις 39 μέρες της παράνομης κράτησης στις φυλακές των κατεχομένων

Μετά από 39 ημέρες παράνομης κράτησης, ο Ανδρέας Σουτζιής αφέθηκε τελικά ελεύθερος από τις κατοχικές αρχές την Παρασκευή 7 Οκτωβρίου και πλέον βρίσκεται στο σπίτι του. Ο Σουτζιής μίλησε στον «Π» για την Οδύσσεια της ταλαιπωρίας στις φυλακές των κατεχομένων, εξιστορώντας τα γεγονότα από την αρχή.

Την Τρίτη 30 Αυγούστου, αναφέρει ο κ. Σουτζιής, «μαζί με ένα ζευγάρι φίλους μου επισκέπτες από την Ελλάδα και έναν ξάδελφό μου, αποφασίζουμε να πάμε μια μικρή περιοδεία στα κατεχόμενα για να τους δείξω το χωριό μου τη Λύση, καθώς και την Αμμόχωστο. Στο οδόφραγμα του Περγάμους, η «αστυνομία» μου λέει ότι υπάρχει πρόβλημα και πρέπει να περιμένω. Τελικά με στέλνουν με τη συνοδεία «αστυνομικού» στον «αστυνομικό σταθμό» στο Πραστειό. Εκεί περιμένω ώσπου να έρθει «αστυνομία» από το Τρίκωμο. Όταν έφτασαν, με πληροφόρησαν ότι πρέπει να πάω μαζί τους στον «αστυνομικό σταθμό» στο Λεονάρισσο για να με ανακρίνουν. Αφού βρήκαν τρόπο οι φίλοι μου να επιστρέψουν στις ελεύθερες περιοχές, πάω με τη συνοδεία των «αστυνομικών» στο Λεονάρισσο».

Τραγούδια της ΕΟΚΑ

«Όταν φτάσαμε στον 'αστυνομικό σταθμό' του Λεονάρισσου. άρχισε η ανάκριση. Είχαν βρει έναν ασύρματο τύπου walkie talkie που χρησιμοποίησα τον Αύγουστο σε προηγούμενη επίσκεψή μου στα κατεχόμενα. 'Γιατί είχες ασύρματο; Πώς τον χρησιμοποίησες; Και πού;' Αφού τους έδωσα τις απαραίτητες εξηγήσεις και πείστηκαν υποτίθεται, αρχίσαν να ερευνούν το αυτοκίνητό μου. Από διάφορες μικροσυσκευές που εντόπισαν - GPS, microcassette recorder, sd cards, κ.λπ. - θεωρήσαν ότι ήμουν ύποπτος. Αυτό όμως που τους ενθουσίασε περισσότερο ήταν όταν μέσα στο USB της μουσικής του αυτοκινήτου μου βρήκαν τραγούδια της ΕΟΚΑ. Το πρόσωπο του «αστυνομικού» φωτίστηκε, νόμισε ότι έπιασε λαβράκι. Ήταν σίγουρος πως συνέλαβε κατάσκοπο. Η ανάκριση κράτησε μέχρι τις 12:30. Ακολούθως με μετέφεραν στην 'αστυνομία' Τρικώμου και με έβαλαν στα κρατητήρια. Την άλλη μέρα το πρωί με πήραν στο 'δικαστήριο' που διάταξε την διήμερη κράτησή μου. Το κρατητήριο της 'αστυνομίας' Τρικώμου ήταν υπόγειο και υγρό. Την επόμενη ημέρα με ανέκριναν ξανά για τους ασυρμάτους. Την Πέμπτη (1/9) πήγαμε και πάλι 'δικαστήριο'. Ο δικηγόρος μου, κ. Oncel Politi, μου σύστησε να κάνω υπομονή και να αποδεχτώ ήρεμα τη συνέχιση της κράτησής μου. Το 'δικαστήριο' επέβαλε ακόμα 5 μέρες κράτηση. Οι μέρες περνούσαν αργά στο κρατητήριο, αφού όλη μέρα δεν έκανα τίποτα άλλο από το να κοιμάμαι και να τρώω. Καμιά επικοινωνία με κανέναν, ούτε με τους δικούς μου, παρά μόνο με τον δικηγόρο μου. Μετά τις 5 μέρες οδηγήθηκα ξανά στο 'δικαστήριο'. 'Στρατοδικείο' αυτή τη φορά, στη Λευκωσία. Βρήκαν 'ύποπτες φωτογραφίες' στο τηλέφωνό μου και ήθελαν να το διερευνήσουν. Αυτή τη φορά η 'δικαστής' επέβαλε 8ήμερη κράτηση. Άρχισα να απελπίζομαι, αλλά ακολουθούσα πιστά τις συμβουλές του δικηγόρου μου».

Ήθελαν να με καταδικάσουν

«Όταν επιστρέψαμε στο Τρίκωμο, πήγαμε στον δρόμο Δερύνειας –Αμμοχώστου για να τους δείξω πού έβγαλα τις «περίφημες» φωτογραφίες που ήταν σε απαγορευμένη περιοχή. Δηλαδή ένα ψηλό κτήριο και ένα σπίτι με συνθήματα της ΕΟΚΑ Β’, την εκκλησιά της Αγίας Ζώνης, το σπίτι της φίλης μου Ξένιας Παπά, και την αρχή της οδού Ανεξαρτησίας. Φωτογραφίες που, όπως είπε και ο δικηγόρος μου στο 'δικαστήριο', υπάρχουν αναρτημένες κατά εκατοντάδες στο διαδίκτυο και έχουν προβληθεί δεκάδες φορές από τα ΜΜΕ. Για αυτές τις φωτογραφίες, επειδή ήταν από τη μέσα πλευρά του συρματοπλέγματος της περιφραγμένης πόλης και άρα εντός στρατιωτικής ζώνης, ήθελαν να με καταδικάσουν».

«Στην επιστροφή, αντί να με πάρουν στο κρατητήριο, με μετέφεραν πρώτα στο 'νοσοκομείο Αμμοχώστου' για εξετάσεις όπως διέτασσε κάθε φορά το 'δικαστήριο'. Εκεί οι γιατροί μου έκαναν περισσότερες εξετάσεις από τις άλλες φορές και εντόπισαν διάφορα θέματα υγείας που είχα και ζήτησαν από την 'αστυνομία' να μείνω στο 'νοσοκομείο' υπό κράτηση. Έτσι, τις επόμενες 8 μέρες της κράτησής μου τις πέρασα στο νοσοκομείο, όπου φυσικά ήταν πολύ πιο άνετα και καθαρά. Αφού πέρασαν και αυτές οι μέρες κράτησης, πήγαμε ξανά στο 'δικαστήριο'. Αυτή τη φορά, έξω από το 'δικαστήριο' συγκεντρώθηκαν και αρκετοί φίλοι και γνωστοί και από τις δύο κοινότητες, οι οποίοι με φωνές και συνθήματα μου αναπτέρωσαν το ηθικό. Όταν είδα ότι τόσος κόσμος ήταν δίπλα μου, πήρα θάρρος και βρήκα την αποφασιστικότητά μου. Το 'δικαστήριο' διέταξε ακόμα 7 ημέρες κράτηση για περεταίρω διερεύνηση της υπόθεσης των φωτογραφιών».

Στις «κεντρικές φυλακές»

«Αυτή τη φορά η κράτησή μου θα ήταν στις 'κεντρικές φυλακές' στη Λευκωσία. Πήγαμε πρώτα στις παλιές φυλακές όπου με κατέγραψαν, με ερεύνησαν και μου έδωσαν στολή. Μετά, μαζί άλλους, μας μετέφεραν στις νέες φυλακές που βρίσκονται στη Μια Μιλιά. Εκεί μέναμε σε ένα μεγάλο κελί 12 άτομα. Πέντε Αφρικανοί, τρεις Τούρκοι, ένας Κορεάτης, ένας Λιβανέζος, ένας Ιρανός και εγώ. Επειδή οι φυλακές ήταν καινούργιες, ήταν καθαρά και τακτοποιημένα όλα. Και εκεί δεν είχαμε να κάνουμε τίποτα όλη μέρα παρά να κοιμόμαστε και να τρώμε. Τουλάχιστον, όμως, ήμασταν παρέα και κουβεντιάζαμε. Για να περνά πιο άνετα η ώρα, τις νύκτες καθόμουν και μάθαινα στους συγκρατούμενούς μου την ιστορία της Κύπρου. Έτσι μπορούσαν να καταλάβουν κάπως γιατί η Κύπρος είναι μοιρασμένη και γιατί υπάρχει η αντιπαράθεση μεταξύ Ε/Κ και Τ/Κ».

«Έμεινα άγρυπνος»

«Στις 7 μέρες με οδήγησαν ξανά στο 'στρατοδικείο'. Ήταν η μέρα των τελικών αγορεύσεων και της απόφασης. Έξω από το δικαστήριο, πάλι οι φίλοι και γνωστοί περίμεναν με αγωνία. Αφού άκουσε και τον 'εισαγγελέα' και τον δικηγόρο μου, ο 'δικαστής' είπε ότι θα εκδώσει την απόφασή του σε 5 μέρες. Πάλι πίσω στη φυλακή και στην αναμονή. Καμιά επικοινωνία με τον έξω κόσμο. Έρχεται τελικά η μέρα της απόφασης. Το προηγούμενο βράδυ έμεινα άγρυπνος από την αγωνία. Πάμε ξανά στο 'στρατοδικείο'. Αυτή τη φορά είχα και μια ευχάριστη έκπληξη. Καθώς περίμενα να έρθει η ώρα της έναρξης του 'δικαστηρίου', κλειδωμένος σε ένα μικρό κελί, άκουσα τη φωνή της κόρης μου Χριστίνας. Αγκαλιαστήκαμε και φιληθήκαμε από το μικρό παραθυράκι στην πόρτα του κελιού. Είχα να τη δω σχεδόν έναν μήνα. Μετά από τις συγκινήσεις, μπήκαμε στην αίθουσα του 'δικαστηρίου'. Η απόφαση του 'δικαστή' ήταν ένας μήνας φυλάκιση, συμπεριλαμβανομένων των ημερών που ήμουν στο κρατητήριο, εκτός από τις 7 πρώτες μέρες.

Θα έπρεπε, δηλαδή, να μείνω ακόμα 10 μέρες στη φυλακή. Ήταν φυσικά μια άδικη και παράλογη απόφαση, αλλά, όπως φαίνεται, κάποιοι κύκλοι ήθελαν να με τιμωρήσουν σώνει και καλά, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο».

«Με αφήσαν ελεύθερο»

«Έτσι επέστρεψα στη φυλακή, στο γνωστό μου κελί και στη ρουτίνα. Σε 3 μέρες οι 'αρχές' των φυλακών αποφάσισαν να μεταφέρουν τους συγκρατούμενούς μου στην παλιά φυλακή. Εκεί θα είχαν αρκετές ανέσεις, όπως επισκέψεις, τηλεόραση, τηλέφωνο και παιχνίδια για να περνά η ώρα. Οι συνθήκες υγιεινής, όμως, δεν ήταν και οι καλύτερες, για αυτό και εγώ δεν ήθελα να πάω. Ευτυχώς με αφήσαν εκεί, μου άλλαξαν κελί και με έβαλαν με 7 Σύρους και δυο Αφρικανούς.

Σιγά-σιγά πέρασαν και οι υπόλοιπες 7 ημέρες. Την Παρασκευή το πρωί με παρέλαβε η 'αστυνομία' Τρικώμου και μετά από διάφορες διαδικασίες με μετέφεραν στο οδόφραγμα Στροβιλιών όπου με αφήσαν ελεύθερο».

Stop list

Ο Ανδρέας Σουτζιης δήλωσε στον «Π» ότι οι κατοχικές αρχές τον έβαλαν στο stop list και πως ο δικηγόρος του ανέλαβε τις διαδικασίες για αφαίρεση του ονόματός του από τον κατάλογο των απαγορευμένων προσώπων των κατεχομένων. Εξήγησε, επίσης, ότι η χρήση και η κατοχή ασυρμάτου, που ήταν η αφορμή της παράνομης κράτησής του, απαγορεύεται. «Απαιτείται άδεια χρήσης όπως και στις ελεύθερες περιοχές», ανέφερε. «Υπάρχει ο νόμος των Εγγλέζων του 1952», όπως είπε, «ο οποίος προβλέπει ποινή μέχρι έναν χρόνο φυλάκιση ή χρηματικό πρόστιμο 100 κυπριακές λίρες». Ακολούθως εξήγησε τους λόγους για τους οποίους μετέφερε ασυρμάτους στα κατεχόμενα, λέγοντας ότι πραγματοποίησαν τον Αύγουστο μια επίσκεψη και για λόγους επικοινωνίας μεταξύ των δύο οχημάτων χρησιμοποίησαν walkie talkie.

Σε ό,τι αφορά τους χάρτες και τα όσα λέχθηκαν περί σημειωμένων στρατιωτικών περιοχών, ο κ. Σουτζιής ανέφερε πως κάποιοι φίλοι του γράφουν την ιστορία του 226 Τάγματος Πεζικού και του ζήτησαν φωτογραφίες από την περιοχή Παλαίκυθρου και Αγκαστίνας για να χρησιμοποιήσουν στο βιβλίο. «Έτσι, σημείωσα στον χάρτη το σημείο που στρατοπέδευσαν στις 14-15 Αυγούστου. Στο 'δικαστήριο' αναφέρθηκε ότι οι χάρτες είχαν σημειωμένες θέσεις και πως το 'κτηματολόγιο' είπε ότι η μια θέση στο Παλαίκυθρο δεν εμπίπτει σε στρατιωτική ζώνη, ενώ η περιοχή στην Αγκαστίνα είναι σε στρατιωτική περιοχή διότι όλη η Αγκαστίνα είναι στρατόπεδο. Πού να γνώριζα αυτό το πράγμα;»

Μήνυμα προς Ε/Κ και Τ/Κ

Ερωτηθείς αν πρέπει οι Ελληνοκύπριοι να φοβούνται όταν επισκέπτονται τα κατεχόμενα μέρη της Κύπρου, ο κ. Σουτζιής απάντησε ότι δεν έχουν κάτι για το οποίο να φοβούνται. Μάλιστα έστειλε και το μήνυμα ότι πρέπει να αγωνιστούμε ακόμη πιο έντονα για να σταματήσει ο διαχωρισμός Ε/Κ και Τ/Κ και να επανενωθεί η Κύπρος.