Εθνικό πρότυπο για τη διάσωση του αυθεντικού χειροποίητου φυθκιώτικου υφαντού

Πολύ σημαντική δράση για την προστασία και εξέλιξη των φυθκιώτικων υφαντών αποτελεί η ολοκλήρωση της εκπόνησης, κατόπιν δημόσιας διαβούλευσης, του Εθνικού Προτύπου για το Φυθκιώτικο Υφαντό.

Σύμφωνα με ανακοίνωση που δημοσιεύεται στο ΓΤΠ, το νέο Εθνικό Πρότυπο CYS 401:2022 «Φυθκιώτικα – Υφαντά κεντήματα Φύτης στον αργαλειό / Fythkiotika – Fytiembroideriesonaweavingloom», έχει εκπονηθεί από την Εθνική Τεχνική Επιτροπή Τυποποίησης CYS/ΤC 25 «Φυθκιώτικο Υφαντό».

Στην Τεχνική Επιτροπή συμμετείχαν εκπρόσωποι των υφαντριών, τoυ Κοινοτικού Συμβουλίου Φύτης, της Εταιρείας Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Περιφέρειας Πάφου (ΕΤΑΠ), του Ιδρύματος Λαόνα, της Υπηρεσίας Κυπριακής Χειροτεχνίας, της Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO, της Ειδικής Επιτροπής για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών.

To κείμενο συνέταξε διμελής ομάδα εμπειρογνωμόνων, με την ενεργό συμβολή τόσο των υφαντριών όσο και των υπολοίπων μελών της Επιτροπής. Την επιμέλεια, συντονισμό και ευθύνη έκδοσης του Προτύπου έχει ο Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης (CYS).

Σκοπός του Προτύπου είναι ο καθορισμός των ιδιαιτέρων χαρακτηριστικών του «Φυθκιώτικου», τα οποία το διακρίνουν από άλλα είδη υφαντών. Στόχος είναι να συμβάλει ώστε η παράδοση της υφαντικής αυτής τέχνης να διατηρηθεί ζωντανή, χωρίς να εμποδίζεται η δημιουργικότητα αλλά παράλληλα να διασφαλίζεται η γνησιότητα και η μοναδικότητά του.

Όπως αναφέρεται, η συμβολή του επίσης είναι σημαντική όχι μόνο για να διασφαλίσει τη σωστή και αυτούσια διαδικασία και τρόπο κατασκευής του εν λόγω υφαντού, αλλά και για να ενισχύσει την προσπάθεια για ένταξη του «Φυθκιώτικου» στον Παγκόσμιο Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Επιπρόσθετα, το Πρότυπο θα ενδυναμώσει τις προσπάθειες για ενημέρωση και προστασία των δικαιωμάτων των καταναλωτών. Σημειώνεται ότι το Πρότυπο αναμένεται να υποβοηθήσει και στην εκπαίδευση των νέων υφαντριών.

Προστίθεται ότι το Πρότυπο, το οποίο έχει εθελοντική εφαρμογή, περιλαμβάνει κεφάλαια με ορολογία και ορισμούς, υλικά και μέσα, χαρακτηριστικά, ως επίσης και περιγραφή της τεχνικής ύφανσης και κατασκευής του υφαντού.

Στο μεταξύ, στα παραρτήματα, εκτός από τη βιβλιογραφία, περιλαμβάνεται σύντομη ιστορική αναδρομή, δειγματολόγιο χρωμάτων και σημαντικός αριθμός φωτογραφιών και σχεδιαγραμμάτων που αφορούν τα υλικά, τα μέσα, τα σχέδια και την τεχνική ύφανσης και κατασκευής των κεντημάτων.

Το Φυθκιώτικο υφαντό, ένα από τα παλαιότερα χειροτεχνήματα του τόπου μας, αναπτύχθηκε στην επαρχία Πάφου, με επίκεντρο το χωριό Φύτη, απ’ όπου πήρε και το όνομα. Μέχρι το 1970, ύφαιναν και στα γειτονικά χωριά Λάσα, Σίμου, Δρύμου, Δρυνιά, Γιόλου, Στατό, Χούλου, Πολέμι, Άγιο Δημητριανό και αλλού. Σήμερα το Φυθκιώτικο συνεχίζεται κυρίως από τις λιγοστές Φυθκιώτισσες που ζουν στην κοινότητα της Φύτης καθώς και από γυναίκες που μετοίκησαν σε άλλες επαρχίες, αλλά και από υφάντρες που εκπαιδεύονται από την Υπηρεσία Κυπριακής Χειροτεχνίας. Παράλληλα, αποτελεί πηγή έμπνευσης για σύγχρονους δημιουργούς και αξιοποιείται σε αντικείμενα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου.

Το Πρότυπο είναι διαθέσιμο από τον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS). Για περαιτέρω πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνείτε με το Κέντρο Πληροφόρησης και Εξυπηρέτησης του CYS (τηλέφωνο: +22 411413/14 - email: c.service@cys.org.cy).