Επιτροπή Διερεύνησης Ασυμβίβαστου: Λειτουργεί χωρίς να έχει απολύτως τίποτα

Ο νόμος που ελέγχει και απαγορεύει τις επαγγελματικές δραστηριότητες αιρετών και κρατικών αξιωματούχων που είναι ασυμβίβαστες με το δημόσιο αξίωμα που κατέχουν τέθηκε σε εφαρμογή το 2008. Μετά από πάροδο 14 χρόνων η αρμόδια Επιτροπή Διερεύνησης Ασυμβιβάστου που συστάθηκε για να εφαρμόσει την νομοθεσία παραμένει… φάντασμα. Δεν διαθέτει καμία υποδομή, δεν έχει προϋπολογισμό, δεν έχει ιστοσελίδα, δεν έχει καν διεύθυνση στην οποία πολίτες μπορούν να αποταθούν για να προβούν σε καταγγελία. Σύμφωνα με την πρόεδρο της Επιτροπής Διερεύνησης Ασυμβιβάστου, κ. Ηλιάνα Νικολάου, η Επιτροπή συνεδριάζει στο Υπουργείο Οικονομικών και συγκεκριμένα στο γραφείο του δημόσιου υπαλλήλου που ασκεί παράλληλα με άλλα καθήκοντα και καθήκοντα γραμματέα της Επιτροπής! «Με εξαίρεση εμένα, όλα τα άλλα μέλη είναι δημόσιοι υπάλληλοι, δεν έχουμε καμία υποδομή, δεν έχουμε κανέναν προϋπολογισμό, κανέναν λειτουργό που να διενεργεί έρευνα, δεν έχει απολύτως τίποτα, είναι μία επιτροπή-φάντασμα», κατήγγειλε η κ. Νικολάου στη χθεσινή συνεδρία της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής. Προσθέτοντας πως, όταν κάποιος τη ρώτησε πού μπορεί να αποταθεί για να προβεί σε καταγγελία, «δεν είχα να τους πω κάτι». Με εξαίρεση την κ. Νικολάου, τα υπόλοιπα μέλη της Επιτροπής είναι υψηλόβαθμα στελέχη της δημόσιας υπηρεσίας. Πρόκειται για τη γενική διευθύντρια της Βουλής, κ. Τασούλα Ιερωνυμίδου, την εισαγγελέα της Δημοκρατίας κ. Έλενα Ζαχαριάδου και τη γενική λογίστρια της Δημοκρατίας κ. Ρέα Γεωργίου.

Οι προτεινόμενες αλλαγές

Η κ. Νικολάου έκανε λόγο χθες στη Βουλή για τρύπιο νόμο που ελέγχει το επαγγελματικό ασυμβίβαστο, με κενά και αδυναμίες. Στο τραπέζι τέθηκαν διάφορες εισηγήσεις από την ίδια με σκοπό τη βελτίωση της κείμενης νομοθεσίας. Συγκεκριμένα:

Αλλαγή της σύνθεσης της Επιτροπής. Οι ιδιότητες των υφιστάμενων μελών της, λόγω ειλημμένων υποχρεώσεων, καθιστούν δύσκολη την παρουσία τους στις συνεδριάσεις της Επιτροπής, με αποτέλεσμα να μην συνέρχεται αυτή ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Την απλοποίηση της διατύπωσης των διατάξεων του νόμου. Όπως είναι διατυπωμένος, με τις πολλές εξαιρέσεις και τα «νοείται ότι», είναι δυσνόητος και καθιστά πολύπλοκη την πραγματική εφαρμογή του καθιερωμένου ασυμβιβάστου.

Τη διασφάλιση της έγκαιρης και πλήρους ενημέρωσης ως προς το ασυμβίβαστο των προσώπων που πρόκειται να αναλάβουν δημόσιο αξίωμα. Σύμφωνα με την κ. Νικολάου, πρέπει να καταστεί σαφές στον νόμο ότι το διορίζον όργανο είναι υπεύθυνο για την ενημέρωση των αξιωματούχων και για την υποχρεωτική συμπλήρωση της υπεύθυνης δήλωσης τους πριν τον διορισμό τους. Επί τούτου, προτείνεται όπως η υπεύθυνη δήλωση συμπεριληφθεί στον νόμο ως παράρτημαν όπως ισχύει στον νόμο για το «Πόθεν Έσχες».

Την αλλαγή της φύσης της διαδικασίας εξέτασης καταγγελίας από οιονεί ποινική που είναι σήμερα σε διερευνητικής φύσης. H ακρόαση για τη διαπίστωση ύπαρξης ασυμβίβαστου διεξάγεται σήμερα με τον ίδιο τρόπο όπως η ακρόαση ποινικής υπόθεσης. Σύμφωνα με την κ. Νικολάου, η διαδικασία αυτή δημιουργεί σύγχυση στις αρμοδιότητες της Επιτροπής διότι στην ουσία πρόκειται για διοικητική διερεύνηση και έτσι πρέπει να διατυπώνεται.

Την εισαγωγή πρόνοιας στη βασική νομοθεσία για να συντάσσει η Επιτροπή Διερεύνησης Ασυμβιβάστου ετήσια έκθεση πεπραγμένων, την οποία θα καταθέτει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και στη Βουλή.

Στη χθεσινή συνεδρία της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών αποφασίστηκε όπως οι υπηρεσίες της Βουλής σε συνεργασία με την κ. Νικολάου ετοιμάσουν πρόταση νόμου με τις προτεινόμενες αλλαγές στην κείμενη νομοθεσία με σκοπό να ψηφιστούν το συντομότερο.

Αν ήμουν επίτροπος Διοικήσεως...

Ερωτηθείσα από τη βουλεύτρια κ. Αλεξάνδρα Ατταλίδου κατά πόσο προκύπτει θέμα ασυμβίβαστου για τον γενικό εισαγγελέα και τον βοηθό γενικό εισαγγελέα στις υποθέσεις των «χρυσών» διαβατηρίων, η κ. Νικολάου απάντησε ότι το συγκεκριμένο ζήτημα, «σε καμία περίπτωση δεν εμπίπτει στις πρόνοιες του νόμου για το ασυμβίβαστο». Και υπενθύμισε την απόφαση της Βουλής που καλούσε τους επικεφαλής της Νομικής Υπηρεσίας να απέχουν από το συγκεκριμένο ζήτημα λόγω της προηγούμενης υπουργικής τους ιδιότητας, η οποία κηρύχθηκε άκυρη από το Ανώτατο Δικαστήριο στη βάση της διάκρισης των εξουσιών. «Γι’ αυτά τα θέματα υπάρχουν άλλοι φορείς πιο αρμόδιοι από εμένα. Αν ήμουν επίτροπος Διοικήσεως σας διαβεβαιώ ότι θα παρέμβαινα αυτεπάγγελτα. Θεωρώ ότι δεν είναι δουλειά δική μου, υπάρχει ο γενικός ελεγκτής, υπάρχει η επίτροπος Διοικήσεως, η δική μου Επιτροπή είναι ένα πάρα πολύ μικρό σώμα και δεν είναι καν αρμοδιότητά της», είπε κ. Νικολάου.

Οι αξιωματούχοι που ελέγχονται

Ως έχει σήμερα, ο νόμος υποχρεώνει μία σειρά από αξιωματούχους να αποκαλύπτουν ενώπιον της Επιτροπής Διερεύνησης Ασυμβιβάστου τυχόν ασυμβίβαστο πριν από την αποδοχή του αξιώματός τους. Ωστόσο, η κείμενη νομοθεσία δεν προβλέπει κυρώσεις για όσους αρνούνται να το πράξουν. Αποτέλεσμα, οι περισσότεροι ελεγχόμενοι αξιωματούχοι να γράφουν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους την Επιτροπή Διερεύνησης Ασυμβιβάστου και να μην αποκαλύπτουν τα διαπλεκόμενα συμφέροντά τους. Συγκεκριμένα, οι παρακάτω αξιωματούχοι έχουν υποχρέωση να αποκαλύπτουν ενώπιον της Επιτροπής Διερεύνησης Ασυμβιβάστου τυχόν ασυμβίβαστο πριν από την αποδοχή του αξιώματος τους:

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Οι υπουργοί και οι υφυπουργοί.

Οι βουλευτές.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.

Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας.

Ο γενικός ελεγκτής της Δημοκρατίας.

Οι πρόεδροι και τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των ημικρατικών οργανισμών.

Ο πρόεδρος και τα μέλη της Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού.

Ο επίτροπος Ρυθμίσεως Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομικών Υπηρεσιών.

Κάθε άλλος επίτροπος ή ρυθμιστής ή έφορος που διορίζεται δυνάμει οποιουδήποτε γενικού ή ειδικού νόμου.