Σε συμβιβασμό οδηγούνται κράτος-Hermes

Αίτημα στη Βουλή για την αποδέσμευση πρόσθετου ποσού ύψους €191.238 κατέθεσε το Υπουργείο Οικονομικών με σκοπό την εξασφάλιση συμβουλευτικών υπηρεσιών για την αποτίμηση αξίας της υπό συζήτηση επέκτασης της περιόδου παραχώρησης των αεροδρομίων Λάρνακας και Πάφου στην εταιρεία Hermes Ltd. Η σύμβαση θα διαρκέσει μέχρι την τελική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενώπιον της οποίας θα τεθεί προς έγκριση η συμφωνία συμβιβασμού που κατέληξαν Κυπριακή Δημοκρατία και Hermes Ltd. Το αίτημα του Υπουργείου Οικονομικών για την αποδέσμευση του κονδυλίου θα εξεταστεί μεθαύριο Δευτέρα από την κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών.

Τα νέα έργα που δεν έγιναν

Τον Μάιο 2006 η Κυπριακή Δημοκρατία ανέθεσε την κατασκευή-λειτουργία-μεταβίβαση των αεροδρομίων Λάρνακας και Πάφου στην εταιρεία Hermes Ltd, κάτω από 25ετή σύμβαση παραχώρησης. Στη σύμβαση παραχώρησης υπήρχε πρόνοια για την κατασκευή από τη Hermes νέων έργων (Φάση 2) προκειμένου να αυξηθεί η δυναμικότητα των αεροδρομίων. Όπως επισημαίνεται στο επεξηγηματικό σημείωμα που κατέθεσε χθες στη Βουλή το Υπουργείο Οικονομικών «η Hermes δεν έχει μέχρι σήμερα εκκινήσει τη Φάση 2 παρά το γεγονός ότι τα σχετικά ορόσημα κίνησης επιβατών έχουν εκπληρωθεί». Η Hermes προσέφυγε σε διαδικασία ταχείας επίλυσης διαφορών με την απόφαση, που εκδόθηκε τον Ιούνιο του 2021, να είναι απορριπτική για την εταιρεία. Παράλληλα, οι ενέργειες της Hermes για εξασφάλιση χρηματοδότησης για τα έργα της Φάσης 2 δεν τελεσφόρησαν. Μετά τις πιο πάνω εξελίξεις, τα δύο μέρη αποφάσισαν όπως ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για την εύρεση συμβιβαστικής λύσης με σκοπό την ολοκλήρωση της Φάσης 2. Ως εκ τούτου, η διαδικασία διαιτησίας που εν τω μεταξύ είχε εκκινήσει η Κυπριακή Δημοκρατία, τον Φεβρουάριο του 2021, αναστάλθηκε προσωρινά.

Η Hermes πλαισιώθηκε από την αρχή της διαδικασίας από τεχνικούς, οικονομικούς και νομικούς συμβούλους. Από πλευράς του, το κράτος πλαισιώθηκε από την αρχή της διαπραγμάτευσης από τεχνικούς που διορίστηκαν από το Υπουργείο Μεταφορών και νομικούς συμβούλους που διορίστηκαν από τη Νομική Υπηρεσία λόγω της περιπλοκότητας των θεμάτων που άπτονται της διαδικασίας. Όσον αφορά τους οικονομικούς συμβούλους, λόγω και της εξειδικευμένης γνώσης που απαιτείται σε χρηματοοικονομικά μοντέλα για αερολιμένες, τον Νοέμβριο του 2021, υπογράφηκε συμφωνία μεταξύ του Υπουργείου Οικονομικών και της εταιρείας παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών ΕΥ Κύπρου προκειμένου η τελευταία να εμπλακεί στις διαπραγματεύσεις εκ μέρους της Δημοκρατίας. Οι εργασίες της ΕΥ ολοκληρώθηκαν εντός του χρονοδιαγράμματος, δηλαδή, μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2021, αλλά εξαιτίας της καθυστέρησης που προέκυψε κατά τις διαπραγματεύσεις, η ΕΥ παρείχε υπηρεσίες μέχρι τον Απρίλιο 2022, χωρίς επιπλέον κόστος. Δέον να σημειωθεί, ότι η Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής αποδέσμευσε σε συνεδρία της στις 11/7/2022 κονδύλι €92.500 για τις υπηρεσίες της ΕΥ προς το κράτος. 

Τι προβλέπει ο συμβιβασμός

Τον Απρίλιο του 2022, τα δύο μέρη συμφώνησαν όπως εξετάσουν τη συνομολόγηση συμφωνίας συμβιβασμού σύμφωνα με την οποία η Hermes θα κατασκευάσει τα έργα της Φάσης 2 και η Κυπριακή Δημοκρατία θα συναινέσει σε επέκταση της διάρκειας της σύμβασης παραχώρησης ώστε να διευκολύνει τη χρηματοδότηση της Φάσης 2 από δανειστές. Παράλληλα, προβλέπεται όπως η Hermes αποποιηθεί μια σειρά δικαιωμάτων και απαιτήσεων αποζημιώσεων από το κράτος που δεν αναφέρονται στο σημείωμα που το Υπουργείο Οικονομικών κατέθεσε στη Βουλή.

Με βάση τα πιο πάνω, η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει πριν από την υπογραφή οποιασδήποτε συμφωνίας συμβιβασμού, να αξιολογήσει κατά πόσο η αποποίηση των δικαιωμάτων και απαιτήσεων από την πλευρά της Hermes αποτελεί επαρκή αντιπαροχή για την επέκταση της διάρκειας της σύμβασης, καταλήγοντας σε συγκεκριμένες αξίες τόσο για την επέκταση της σύμβασης όσο και για τα δικαιώματα και απαιτήσεις της Hermes. Για τον σκοπό αυτό, απαιτούνται από τον χρηματοοικονομικό σύμβουλο, εξειδικευμένες υπηρεσίες για αποτίμηση των προαναφερθεισών αξιών αλλά και παροχής υποστήριξης στην Κυπριακή Δημοκρατία κατά τη διαδικασία προ-κοινοποίησης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για έγκριση της συμφωνίας συμβιβασμού και επέκτασης της σύμβασης. Ο χρηματοοικονομικός σύμβουλος θα πληρωθεί από το κονδύλι που καλείται να αποδεσμεύσει η Βουλή.