«Predator, ο κατάσκοπος που ήρθε από την Κύπρο» - Το Inside Story για τα λογισμικά παρακολούθησης και τη διασύνδεση με το πολιτικό σύστημα

Σε έναν κατάσκοπο "ο οποίος ήρθε από την Κύπρο" αναφέρεται σημερινό δημοσίευμα του insidestory.gr, σε ένα εκτενές ρεπορτάζ αναφορικά με το λογισμικό Predatοr και το ιστορικό του στην Κύπρο.

Γίνεται λόγος, για την Κύπρο, ότι "εξ αιτίας των ζητημάτων εθνικής ασφάλειας που αντιμετωπίζει από τη δεκαετία του 60, δίνει μεγάλη σημασία στις υποδομές ηλεκτρονικής παρακολούθησης".

Το ρεπορτάζ, το οποίο υπογράφουν οι Τάσος Τέλλογλου και Ελίζα Τριανταφύλλου, επιχειρεί να εξηγήσει το πώς βρέθηκε στην Κύπρο το λογισμικό και ποια ήταν η σχέση του με τους πολιτικούς και την αστυνομία του νησιού.

Περιληπτικά, το ρεπορτάζ του insidestory.gr αναφέρεται στα εξής:

To 2013, όταν η Κύπρος βρίσκεται μπροστά στο φάσμα της χρεοκοπίας, ένας πρώην αξιωματικός του ισραηλινού στρατού, ειδικευμένος στην κυβερνοασφάλεια και τον ψηφιακό πόλεμο, ο Ταλ Ντίλιαν, αποφασίζει να κάνει το νησί πεδίο της επιχειρηματικής του δράσης (θυμίζουμε ότι ο Ταλ Ντίλιαν είναι το πρόσωπο-κλειδί του ομίλου εταιρειών Intellexa, που συνδέονται με το λογισμικό Predator). Ο δεξιός Δημοκρατικός Συναγερμός (ΔΗΣΥ) έχει αντικαταστήσει τον αριστερό ΑΚΕΛ στην εξουσία, σε ένα νησί που, εξ αιτίας των ζητημάτων εθνικής ασφάλειας που αντιμετωπίζει από τη δεκαετία του 60, δίνει μεγάλη σημασία στις υποδομές ηλεκτρονικής παρακολούθησης. Μακάριος, Κυπριανού, Κληρίδης, Τάσος Παπαδόπουλος έχουν επενδύσει σε συστήματα ηλεκτρονικής παρακολούθησης για συλλογή πληροφοριών από τους Τουρκοκυπρίους. Ο «πειρασμός» να χρησιμοποιηθούν τέτοια συστήματα, υποκλοπής φωνής και πληροφοριών, εναντίον εσωτερικών αντιπάλων είναι ένα μόνιμο πρόβλημα.

[..]

Ο Σαχάκ, που είναι ιδιοκτήτης της εταιρείας NCIS Intelligence Services, γνωρίζει στον ΔΗΣΥ τον Αβέρωφ Νεοφύτου – υποψήφιο πρόεδρο στις εκλογές της ερχόμενης άνοιξης και σημαντικότερο παράγοντα στον ΔΗΣΥ μετά τον πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη. O Νεοφύτου, σήμερα πρόεδρος του κόμματος, έκανε διακοπές στην Ελλάδα, όταν τον βρήκαμε τηλεφωνικά το πρωί της περασμένης Παρασκευής. Θυμόταν πως ο Σαχάκ είχε εγκαταστήσει τις κάμερες στο κτίριο του Δημοκρατικού Συναγερμού και μας επανέλαβε ότι τον είχε συναντήσει «επειδή ήταν πρόεδρος της Εβραϊκής Κοινότητας» – κάτι που έχει διαψευσθεί από άλλες πηγές και από την υπηρεσία πληροφοριών της χώρας του: ο Σαχάκ είναι πρόεδρος μιας εβραϊκής αίρεσης που έχει έδρα την Κύπρο, καθώς το Ισραήλ δεν την αναγνωρίζει. Τον ρωτήσαμε αν μιλούσε ελληνικά.

[..]

Ο Ταλ Ντίλιαν, που στην ιστοσελίδα τουTal Dilian περιγράφεται ως «ειδικός συλλογής πληροφοριών, οικοδόμος κοινοτήτων και κατά συρροήν επιχειρηματίας» (σας θυμίζει κάτι;), ιδρύει τις πρώτες του εταιρείες στη Λεμεσό το 2013. Στην πόλη υπάρχουν πολλοί πλούσιοι Ρώσοι και Ουκρανοί που έχουν χάσει χρήματα στο τραπεζικό κραχ του 2013 και η απαραίτητη υποδομή για να στηθούν εταιρείες. Η πρώτη εταιρεία του Ντίλιαν λέγεται Aveledo Limited και ιδρύεται στις 23 Ιανουαρίου 2013 – είναι μία εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων με 1.000 ευρώ κεφάλαιο.

[..]

Προτού καν φτάσει ο Ντίλιαν στην Κύπρο, το νησί είχε «τραυματισθεί» το 2015 από μία υπόθεση που είχε συγκλονίσει την Κυπριακή Υπηρεσία Πληροφοριών (ΚΥΠ). Η υπηρεσία επιχειρούσε να εξασφαλίσει σύστημα νόμιμης συνακρόασης από την Hacking Team, μια ιταλική εταιρεία. Το συγκεκριμένο λογισμικό όμως θα είχε τη δυνατότητα να μολύνει τις εφαρμογές ενός κινητού και άρα δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις για την άρση του απορρήτου. Τελικά, όπως δημοσιεύσαμε στο inside story το διαχρονικό ενδιαφέρον των ελληνικών αρχών για λογισμικά κατασκοπίας, όταν αποκαλύφθηκε από τη διαρροή του υλικού των διαπραγματεύσεων στο Wikileaks το περιεχόμενο της διαπραγμάτευσης, οδηγήθηκε σε παραίτηση ο ο προϊστάμενος της Κυπριακής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΚΥΠ) Ανδρέας Πενταράς.

[..]

Όταν ο πρόεδρος Αναστασιάδης πήγε στο ελβετικό Κραν Μοντανά στο τέλος του 2017, σε μια διαπραγμάτευση που λίγο έλειψε να φτάσει στη λύση του Κυπριακού, μέλη της κυπριακής αντιπροσωπείας βεβαιώνουν ότι είχε πάρει μαζί του ένα τουλάχιστον κατασκοπευτικό «βαλιτσάκι», για να ενημερώνεται για τις κινήσεις των συνομιλητών του. Όμως τόσο ο επικεφαλής του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού όσο και ο Κύπριος επίτροπος και σημερινός υπουργός Πολιτικής Προστασίας Χρήστος Στυλιανίδης διαμαρτυρήθηκαν στα πλαίσια εκείνης της διαπραγμάτευσης ότι συνομιλίες και ανταλλαγές γραπτών μηνυμάτων τους είχαν διαρρεύσει και ήταν γνωστά στην αντιπροσωπεία του Κύπριου προέδρου.

[..]

Το 2019 και ενώ ο Ντίλιαν έχει φέρει το «μαγικό του βαν» από το Ισραήλ, με το οποίο μπορεί να «διεισδύσει» σε έξυπνα κινητά τηλέφωνα, παρεξηγεί τη δυνατότητα του κυπριακού προσωπικού να αντέξει στην πίεση μιας μεγάλης δημοσιότητας είδησης και αποφασίζει να διαφημίσει τις δυνατότητές του να «κατασκοπεύει ηλεκτρονικά», σε ένα βίντεο του Forbes στο οποίο πρωταγωνιστεί ο ίδιος και ο μετέπειτα διευθυντής της Intellexa (διαδόχου της Whispear)στην Αθήνα. Η Κύπρος συγκλονίζεται από την αποκάλυψη του βαν και ο Ντίλιαν διακόπτει τις δραστηριότητές του στο νησί (αλλά όχι την εταιρική του παρουσία).

[..]

Η Κύπρος λοιπόν έγινε το πεδίο δοκιμών των προϊόντων του Ντίλιαν χάρη στις σχέσεις του Άβνι Σαχάκ με το κόμμα του ΔΗΣΥ. Εξάλλου ο Σαχάκ το 2013, σύμφωνα με πηγές από τον ΔΗΣΥ, είχε κάνει το τραπέζι στον Νίκο Αναστασιάδη μετά την εκλογή του, σύμφωνα με πηγές από την κυβέρνηση και τις εταιρείες του Σαχάκ. Στο διάστημα 2016-2018 ο Ντίλιαν, σύμφωνα με όσα περιλαμβάνονται στη δικαστική απόφαση της Κύπρου, πειραματιζόταν στην «αρπαγή» δεδομένων των κινητών μέσω των ασύρματων δικτύων, ενώ δεν είχε αγοράσει ακόμα τη βορειομακεδονική εταιρεία Cytrox, που του πρόσφερε και την πρόσβαση στο λογισμικό Predator (αυτό έγινε το 2019).

[..]

Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου μιλώντας στο inside story αναφέρει ότι ο λόγος που οι ισραηλινές εταιρείες spyware ξεκινούν την ευρωπαϊκή «σταδιοδρομία» τους από την Κύπρο είναι διότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως ρυθμιστικό πλαίσιο, ούτε για τους κατασκευαστές ούτε για τη χρήση των λογισμικών. «Γι' αυτό έρχονται, επειδή δεν τους ελέγχει κανείς».

[..]

Πάντως ο δικηγόρος της Whispear και μετέπειτα της Intellexa Άντρος Πελεκάνος, υποστήριξε στο δικαστήριο που δίκασε την Whispear ότι οι πελάτες του κινήθηκαν στα πλαίσια των κυπριακών νόμων και χρησιμοποιούσαν μόνο συσκευές μελών του προσωπικού της εταιρείας για να τις μολύνουν με spyware, ενώ τα στοιχεία που βρέθηκαν στους servers της εταιρείας για τους παρακολουθούμενους δεν είχαν σβηστεί από αμέλεια. Η κυπριακή δικαιοσύνη θεώρησε ότι δεν έπρεπε να προχωρήσει σε κατηγορίες εναντίον προσώπων τις οποίες δύσκολα θα μπορούσε να αποδείξει, τουλάχιστον αυτό υποστηρίζεται επισήμως. Η πραγματικότητα βέβαια είναι πιο πολύπλοκη.

Διαβάστε ολόκληρο το ρεπορτάζ στο συνδρομητικό insidestory.gr.