Πτήσεις τσάρτερ για την επαναπροώθηση χιλιάδων παράτυπων μεταναστών

Οι εθελούσιες επιστροφές παράτυπων μεταναστών αποτελούν βασικό πυλώνα της μεταναστευτικής πολιτικής που ακολουθεί το Υπουργείο Εσωτερικών. Επενδύει σ’ αυτόν τον τομέα προσφέροντας, μάλιστα, και χρηματικά κίνητρα. Με στόχο την αύξηση των εθελούσιων επιστροφών παράτυπων μεταναστών ο υπουργός Εσωτερικών κ. Νίκος Νουρής βρίσκεται σε επαφή με ομολόγους του άλλων χωρών με σκοπό την πραγματοποίηση κοινών αεροπορικών πτήσεων. Κοινές πτήσεις έγιναν στο παρελθόν με το Βέλγιο, λόγω του ότι το Κονγκό ήταν βελγική αποικία, με τη Γερμανία και με την Ελλάδα.

Σε Βιετνάμ και Πακιστάν

Το Υπουργικό Συμβούλιο στην τελευταία του συνεδρία εξουσιοδότησε τον κ. Νουρή να διαπραγματευτεί και να υπογράψει συμφωνία με την κυβέρνηση του Βιετνάμ με σκοπό την επανεισδοχή μεταναστών που διαμένουν στην Κύπρο χωρίς άδεια. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για τα έτη 2019, 2020, 2021 και 2022 (μέχρι τέλος Ιουνίου) υποβλήθηκαν 869 αιτήσεις διεθνούς προστασίας από υπηκόους του Βιετνάμ ενώ για την ίδια περίοδο απορρίφθηκαν συνολικά 647 αιτήσεις, οι οποίες αφορούσαν αιτήσεις και προηγούμενων ετών. Ωστόσο, για την υπό αναφορά περίοδο, κατέστη δυνατή η επιστροφή μόνο 432 υπηκόων του Βιετνάμ, συμπεριλαμβανομένης ειδικά προγραμματισμένης πτήσης που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την κυβέρνηση του Βιετνάμ, τον Δεκέμβριο του 2021. Στην κυβέρνηση του Βιετνάμ διαβιβάστηκε κατάλογος με τα ονόματα 300 περίπου παράτυπων μεταναστών προς επιβεβαίωση της ταυτότητάς τους με σκοπό την επιστροφή τους στο Βιετνάμ με απευθείας αεροπορικές πτήσεις που θα εκμισθώσει η Κυπριακή Δημοκρατία. Αντίστοιχο κατάλογο με 2.000 περίπου παράτυπους μετανάστες στάλθηκε στο Πακιστάν. Οι συμφωνίες που επιδιώκει να υπογράψει η Κυπριακή Δημοκρατία με Τρίτες Χώρες έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα και με αυτές καθίστανται πιο άμεσες οι διαδικασίες απευθείας επιστροφών παράτυπων μεταναστών.

Και σε αφρικανικές χώρες

Το Υπουργείο Εσωτερικών επιδιώκει διακρατικές συμφωνίες για επαναπροώθηση παράτυπων μεταναστών και με χώρες της Αφρικής όπου διαπιστώνεται μεγάλο πρόβλημα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Υπηρεσίας Ασύλου, περισσότεροι από 30 χιλιάδες μετανάστες που αφίχθησαν από αφρικανικές χώρες στα κατεχόμενα τα τελευταία 13 χρόνια πέρασαν παράνομα στις περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας από την πράσινη γραμμή. Στην κατοχή της Δημοκρατίας βρίσκονται εκατοντάδες ταξιδιωτικά έγγραφα Αφρικανών που φέρουν σφραγίδες του ψευδοκράτους που επιβεβαιώνουν ότι ταξίδεψαν αρχικά στην Κωνσταντινούπολη με τελικό προορισμό το παράνομο αεροδρόμιο της κατεχόμενης Τύμπου.

Και μετεγκαταστάσεις

Την περασμένη Δευτέρα και Τρίτη ο κ. Νουρής είχε συναντήσεις στο γραφείο του με αντιπροσωπείες από τη Γερμανία και τη Γαλλία, οι κυβερνήσεις των οποίων έχουν προθυμοποιηθεί να αποδεχθούν αριθμό μεταναστών για μετεγκατάσταση. Οι συζητήσεις στις συναντήσεις αυτές με τις αντιπροσωπείες επικεντρώθηκαν στον αριθμό των μεταναστών που μπορούν να απορροφήσουν και στις διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθηθούν για τη μετεγκατάστασή τους.

Σε έξι μήνες επέστρεψαν 3.011

Κατά τους πρώτους έξι μήνες του 2022 έγινε κατορθωτή η επιστροφή 3.011 μεταναστών στις χώρες καταγωγής τους, αριθμός που καθιστά την Κύπρο, σύμφωνα με τον κ. Νουρή, την πρώτη χώρα στον ευρωπαϊκό χώρο σε επιστροφές κατ' αναλογία πληθυσμού. Ωστόσο, κατά την ίδια περίοδο αφίχθησαν στην Κύπρο σχεδόν 13.000 μετανάστες που αιτήθηκαν πολιτικό άσυλο.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τα επίσημα στοιχεία που εξασφάλισε ο «Π» από το Υπουργείο Εσωτερικών, την τελευταία πενταετία είχαμε συνολικά 7.715 εθελούσιες επιστροφές παράτυπων μεταναστών ως ακολούθως: 2018 - 695, 2019 - 417, 2020 - 1.272, 2021 - 2.320 και 2022 (μέχρι 30/6/2022) - 3.011. Οι περισσότεροι επαναπατρισθέντες είναι από Ινδία, Κονγκό, Πακιστάν και Μπανγκλαντές.

Λεφτά στο χέρι

Η Κυπριακή Δημοκρατία όπως και οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα με το μεταναστευτικό προσφέρουν χρηματικά κίνητρα στους παράτυπους μετανάστες για να επιλέξουν την οδό της εθελοντικής επιστροφής αντί να περιμένουν την απέλασή τους, που προϋποθέτει χρόνο αναμονής και αυξημένο κόστος. Το κατώτατο ποσό που παραχωρείται ως κίνητρο για μονήρη πρόσωπα είναι τα €500 και το ανώτατο ποσό τα €1.500, ανάλογα με τη χώρα καταγωγής. Στην περίπτωση οικογένειας προστίθεται ποσό ίσο με το 50% του πλήρους ποσού που παραχωρείται στον επικεφαλής της οικογένειας για κάθε ένα εξαρτώμενο πρόσωπο.

Την κάλυψη των ταξιδιωτικών εξόδων για τις επιστροφές μεταναστών ανέλαβε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής - Frontex.

Κάμερες και αστυνομικοί

Ο υπουργός Εσωτερικών κ. Νίκος Νουρής δήλωσε κατ' επανάληψη ότι οι μεταναστευτικές ροές από τα κατεχόμενα θα μειωθούν εφόσον λειτουργήσει πλήρως το τρίπτυχο: φυσικά εμπόδια, κάμερες και συμβασιούχοι αστυνομικοί. Η μόνη ενέργεια που έγινε προς αυτήν την κατεύθυνση τους τελευταίους μήνες είναι η τοποθέτηση συρματοπλέγματος σε σημεία της πράσινης γραμμής. Μέτρο το οποίο από μόνο του δεν μπορεί να είναι αποτελεσματικό καθώς εύκολα μπορεί να παρακαμφθεί από τους διακινητές και τους παράτυπους μετανάστες.

Η εγκατάσταση του ηλεκτρονικού συστήματος επιτήρησης της πράσινης γραμμής θα ολοκληρωθεί σε τρία χρόνια, δηλαδή περί τα τέλη του 2024 και θα καλύπτει συγκεκριμένα σημεία τα οποία δεν είναι εύκολο να επιτηρηθούν από τα φυλάκια της ΕΦ. Το ηλεκτρονικό σύστημα που θα προμηθευτούμε από το Ισραήλ περιλαμβάνει κάμερες και drones που θα μεταδίδουν ζωντανή εικόνα και ήχο 24 ώρες το 24ωρο στο κέντρο ελέγχου του Υπουργείου Άμυνας.

Η ολομέλεια της Βουλής ψήφισε στις 23/6/2022 το νομοθετικό πλαίσιο για την πρόσληψη 300 συμβασιούχων αστυνομικών με σκοπό να επιτηρούν την πράσινη γραμμή. Μέχρι σήμερα δεν προκηρύχθηκαν οι θέσεις ενώ με την πρόσληψή τους θα πρέπει πρώτα να εκπαιδευτούν και μετά να αναλάβουν καθήκοντα. Όπως εκτιμάται, οι περιπολίες από τους συμβασιούχους αστυνομικούς θα αρχίσουν στην καλύτερη περίπτωση τον ερχόμενο Μάρτιο. Με την Κυπριακή Δημοκρατία να αναμένει την έγκριση του αιτήματός της από την ΕΕ για τη χρηματοδότηση της μονάδας των 300 ειδικών αστυνομικών.